Η ιστορία της ίδρυσης και η επί 30 χρόνια συμβολή της Εταιρείας Νομικών Βορείου Ελλάδος στον επιστημονικό διάλογο

Αθανάσιος Γεωργιάδης,

Δικηγόρος, Πρόεδρος Ε.Νο.Β.Ε.

Η Εταιρεία Νομικών Βορείου Ελλάδος ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 1987, έπειτα από έμπνευση του δικηγόρου Θεσσαλονίκης Ιάσονα Δούμπη, με τη συμμετοχή δικηγόρων, δικαστών και καθηγητών της Νομικής Σχολής Θεσσαλονίκης, με σκοπό, σύμφωνα με το καταστατικό της, «τη μελέτη επιστημονικών και κοινωνικών θεμάτων του νομικού κλάδου εν γένει και την περαιτέρω εξύψωση της θέσεως και της αποστολής των Ελλήνων Νομικών, με κυρίαρχο στόχο την ορθότερη απονομή της Δικαιοσύνης και την ανεξαρτησία της».

Η ιδέα προέκυψε όταν μία ομάδα δικηγόρων της Θεσσαλονίκης, εμφορούμενοι από προοδευτικές ιδέες την εποχή εκείνη για την άσκηση της δικηγορίας, είχε επιχειρήσει να λάβει μέρος στις επικείμενες τότε δικηγορικές εκλογές. Επειδή το πολιτικό κλίμα ήταν αρκούντως φορτισμένο και οι υποψήφιοι θα έπρεπε να στηρίζονται εμφανώς από τα κόμματα για να έχουν ελπίδες επιλογής, η συγκεκριμένη ομάδα αποφάσισε να αποσυρθεί. Στη σύσκεψη που ακολούθησε, ο επικεφαλής της ομάδας, Ι. Δούμπης, πρότεινε, προκειμένου να έχει συνέχεια και διάρκεια η προσπάθεια που ξεκίνησε, να δημιουργηθεί ένα επιστημονικό σωματείο με μέλη όχι μόνο δικηγόρους αλλά και δικαστές και πανεπιστημιακούς, που θα προωθούσε το διάλογο μεταξύ τους σε όφελος τελικώς της δικαιοσύνης. Η σκέψη ήταν πρωτοποριακή και οι συνθήκες αποδείχθηκαν ώριμες για το εγχείρημα.

Ο συνδυασμός αφενός των προωθημένων και σύγχρονων ιδεών των πανεπιστημιακών από την επιστημονική έρευνα, αφετέρου του δικηγορικού λόγου που μεταφέρει στα δικαστήρια τα δικαιώματα και αξιώσεις των πολιτών, όπως βιώνονται στην καθημερινή ζωή με χρήση της θεωρίας και της νομολογίας και εκ τρίτου της δικαστικής κρίσης των δικαστών, που επιχειρούν να απονείμουν δικαιοσύνη, εφαρμόζοντας τους κανόνες δικαίου, θα είχε πολλά να επωφεληθεί από την όσμωση και αλληλεπίδραση του τρόπου σκέψης κάθε κατηγορίας νομικών. Αν επομένως αυτές εκφράζονταν σε κοινές επιστημονικές εκδηλώσεις, θα ήταν προφανές ότι τα συμπεράσματα και τα πορίσματά τους θα βοηθούσαν περαιτέρω στην ορθή ερμηνεία και εφαρμογή των κανόνων δικαίου.

Την εποχή εκείνη (1987) ο νομικός κόσμος της Θεσσαλονίκης και γενικότερα όλης της επαρχίας δεν ασχολείτο ιδιαίτερα με τον επιστημονικό διάλογο, πλην βεβαίως των πανεπιστημιακών. Το βήμα που προσέφερε ο Αρμενόπουλος του ΔΣΘ στο χώρο της Β. Ελλάδας δεν αρκούσε. Οι πανεπιστημιακοί των Νομικών Σχολών της Θεσσαλονίκης και της Κομοτηνής συνδιαλέγονταν με τους συναδέλφους τους των Αθηνών και συμμετείχαν στα επιστημονικά φόρα μέσω των διαφόρων επιστημονικών φορέων, που είχαν όμως έδρα στην Αθήνα (π.χ. Ένωση Ελλήνων Ποινικολόγων, Εμπορικολόγων, Δικονομολόγων κ.λπ). Το κενό αυτό στον χώρο της Βόρειας Ελλάδας θα κάλυπτε το νεοσύστατο σωματείο, δοθέντος ότι οι δικηγορικοί σύλλογοι της εποχής δεν διοργάνωναν σχεδόν καμία επιστημονική εκδήλωση. Ακριβώς για τους λόγους αυτούς, στις πρώτες συσκέψεις περί του τρόπου λειτουργίας της Ε.Νο.Β.Ε. αποφασίστηκε το κεντρικό ζήτημα κάθε επιστημονικής εκδήλωσης να αντιμετωπίζεται από κοινού από δικηγόρους, δικαστές και πανεπιστημιακούς.

Η ιδέα είχε μεγάλη απήχηση και ως ιδρυτικά μέλη πλαισίωσαν τους δικηγόρους με ενθουσιασμό και δικαστές και πανεπιστημιακοί. Αξίζει να μνημονευθούν τα ονόματα των ιδρυτικών μελών για ιστορικούς λόγους με τις τότε ιδιότητές τους:

5ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ

ΣΠΑΝΟΣ Δημήτριος, ΚΟΚΚΑΣ Παναγιώτης, ΑΛΕΞΙΑΔΗΣ Λύσσανδρος, ΑΓΓΕΛΗΣ Νικόλαος, ΒΕΡΓΟΥΛΗΣ Χαρίδημος, ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ Αθανάσιος, ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ Ιφιγένεια, ΔΑΜΑΣΚΗΝΙΔΗΣ Αντώνιος, ΔΕΔΕΣ Σωτήριος, ΔΟΥΜΠΗΣ Ιάσων, ΕΥΓΕΝΕΙΑΔΗΣ Γρηγόριος, ΕΥΣΤΡΑΤΙΑΔΗΣ Αντώνιος, ΚΑΡΥΔΑ Ιωάννα, ΚΙΚΚΑΛΟΥ Αθανασία, ΚΟΥΤΡΟΥ- ΤΣΟΠΟΥΛΟΥ Αλεξάνδρα, ΣΠΥΡΟΥ Αναστάσιος, ΤΣΙΠΙΝΙΑΣ Γεώργιος, ΤΣΙΤΣΟΣ Χρήστος, ΚΑΒΒΑΔΑΣ Ιωάννης, ΛΕΥΚΑΡΙΤΗΣ Σωτήριος, ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗΣ Αλκιβιάδης, ΚΑΡΙΖΩΝΗΣ Αλκιβιάδης, ΠΑΠΑΔΗΜΑΣ Βασίλειος, ΚΑΖΑΖΗΣ Ανδρέας, ΤΣΩΤΣΟΣ Νικόλαος, ΜΠΑΜΠΑΤΖΙΜΟΠΟΥΛΟΣ Ανέστης, ΤΡΙΑΡΧΟΥ Ιωάννης, ΧΟΡΟΜΙΔΗΣ Κωνσταντίνος, ΣΟΥΛΙΑΔΗΣ Δημήτριος, ΠΑΠΑΖΑΪΤΗΣ Αθανάσιος

ΔΙΚΑΣΤΕΣ-ΕΙΣΑΓΓΕΛΕΙΣ

ΖΑΧΑΡΗΣ Ευάγγελος, ΑΝΤΩΝΙΑΔΗΣ Χαράλαμπος, ΚΟΥΚΟΥΔΕΑΣ Κοσμάς, ΜΠΑΤΖΑΛΕΞΗΣ Γεώργιος, ΠΑΡΠΟΥΛΑΣ Ιωάννης, ΤΣΙΟΥΜΗΣ Γεώργιος, ΑΜΕΛΑΔΙΩΤΗΣ Γεώργιος, ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΟΥΔΗΣ Μίμης, ΚΩΣΤΗΡΗΣ Κωνσταντίνος, ΚΟΥΔΡΟΓΛΟΥ Γεώργιος, ΚΙΟΥΠΤΣΙΔΟΥ Ευδοξία, ΤΣΙΓΚΡΕΛΗ-ΠΑΠΑΔΙΑ Αικατερίνη, ΨΩΝΗ Ιωάννα, ΛΑΓΟΥΜΙΔΗΣ Δημήτριος, ΠΕΡΙΣΤΕΡΙΔΟΥ-ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Δημητρία, ΚΟΕΜΤΖΟΠΟΥΛΟΣ Λάζαρος

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟΙ

ΑΡΧΑΝΙΩΤΑΚΗΣ Γεώργιος, ΒΑΣΙΛΑΚΑΚΗΣ Ευάγγελος, ΖΕΡΔΕΛΗΣ Δημήτριος, ΚΑΖΑΚΟΣ Αριστείδης, ΚΟΥΝΟΥΓΕΡΗ Ευτυχία, ΝΙΚΑΣ Νικόλαος, ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ Νικόλαος, ΔΕΛΛΙΟΣ Γεώργιος, ΑΠΑΛΑΓΑΚΗ Χαρίκλεια, ΤΑΧΟΣ Αναστάσιος, ΠΑΠΑΣΤΕΡΙΟΥ Δημήτριος

Το πρώτο Διοικητικό Συμβούλιο της Ε.Νο.Β.Ε. συγκροτήθηκε από τους Ιάσονα Δούμπη ως Πρόεδρο, τον δικηγόρο Σωτήριο Δέδε ως αντιπρόεδρο, τον καθηγητή Αριστείδη Καζάκο ως γραμματέα, τον δικηγόρο Αθανάσιο Γεωργιάδη ως ταμία, τους Εφέτες τότε Λάζαρο Κοεμτζόπουλο και Μίμη Γραμματικούδη καθώς και την καθηγήτρια Ευτυχία Κουνουγέρη-Μανωλεδάκη ως μέλη.

Η πρώτη γενική συνέλευση της Ε.Νο.Β.Ε. μετά την αναγνώριση του σωματείου με την αριθ. 701/1987 απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης με πρόεδρο τον μετέπειτα αρεοπαγίτη Χαρίλαο Αγγελόπουλο, που αργότερα έγινε μέλος της, έλαβε χώρα στις 14.10.1987. Στις 16.10.1987 απεστάλη επιστολή στον τότε Πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης Χρήστο Κολοκοτρώνη, με την οποία γινόταν γνωστοποίηση της ίδρυσης του σωματείου, των σκοπών του και των μελών του Διοικητικού του Συμβουλίου. Για ιστορικούς λόγους επίσης σημειώνεται ότι η πρώτη της εκδήλωση διεξήχθη στην αίθουσα του ΕΒΕΘ στις 23.11.1987 με θέμα «Προβλήματα Ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης» και εισηγητές τον αείμνηστο και επί 4 θητείες πρόεδρο αυτής Ιωάννη Μανωλεδάκη, τον καθηγητή Βασίλειο Σκουρή και μετέπειτα Πρόεδρο του Δικαστηρίου της Ε.Ε. και τον δικηγόρο Σωτήριο Δέδε, ενώ παρέμβαση είχε κάνει ο τότε επίκουρος και ήδη ομότιμος καθηγητής Νικόλαος Νίκας.

Η Ε.Νο.Β.Ε. ευτύχισε να δει πολλά από τα μέλη της να καταλαμβάνουν ανώτατες θέσεις στη δικαστική ιεραρχία, να εκλέγονται αντεπιστέλλοντα μέλη της Ακαδημίας Αθηνών, να μετέχουν σε νομοπαρασκευαστικές επιτροπές και γενικώς να διακρίνονται συμβάλλοντας στην ανέλιξη του νομικού πολιτισμού της χώρας.

Το ρόλο της Ε.Νο.Β.Ε. αναγνώρισε όλη η ελληνική νομική κοινότητα και, για το λόγο αυτό, συνεργάζεται μαζί της με άλλες επιστημονικές ενώσεις, δικηγορικούς συλλόγους και νομικές σχολές. Το βήμα της τίμησαν μεγάλες προσωπικότητες του νομικού χώρου αλλά και πολιτικοί (ενδεικτ. Πρ. Παυλόπουλος, Α. Ψαρούδα-Μπενάκη, Αρ. Μάνεσης, Κ. Κεραμέας). Ιστορικές θα μείνουν η κοινή εκδήλωση με τη Γενική Εισαγγελία Κύπρου στη Λευκωσία και η τριλογία των τριών διημερίδων ενόψει της συνταγματικής αναθεώρησης για τη θρησκεία, παιδεία και δικαιοσύνη, χωρίς να παραβλέπεται η πρώτη της εκδήλωση για την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης.

Μέχρι σήμερα στα τριάντα (30) συνεχή χρόνια λειτουργίας της έχει πραγματοποιήσει περισσότερα από 150 επιστημονικές εκδηλώσεις και έχει δώσει βήμα σε 1000 περίπου νομικούς και όχι μόνον, χάρη και στις διεπιστημονικές εκδηλώσεις που διοργανώνει τόσο στη Θεσσαλονίκη όσο και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας. Με τη βοήθεια της διαχρονικής χορηγίας των Εκδόσεων Σάκκουλα (Αθήνα-Θεσσαλονίκη) εκδίδει το περιοδικό ΝΟΜΙΚΑ ΧΡΟΝΙΚΑ, υπό την επιμέλεια των εκλεκτών συναδέλφων Αναστασίου Βαλτούδη, Σωτηρίου Μπαλτά και Ευαγγελίας Μπάλτα.

Πρόεδροι της Ε.Νο.Β.Ε. διετέλεσαν οι Ιάσων Δούμπης, Ιωάννης Κουκιάδης, Ιωάννης Μανωλεδάκης, Μίμης Γραμματικούδης και Αθανάσιος Γεωργιάδης.

Η σημερινή διοίκηση της Ε.Νο.Β.Ε. αποτελείται από τους: δικηγόρο Αθανάσιο Γεωργιάδη ως Πρόεδρο, καθηγητή Παρασκευά Αρβανιτάκη ως αντιπρόεδρο, εφέτη Παναγιώτη Παυλίδη ως γεν. γραμματέα, δικηγόρο Σωτήριο Μπαλτά ως ταμία, Βασιλική Θεοδώρου, αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου, καθηγητή Απόστολο Καραγκουνίδη και δικηγόρο Αντώνιο Νεδελκόπουλο ως μέλη.

Το Διοικητικό Συμβούλιο της Ε.Νο.Β.Ε. με εξουσιοδότησε να παραδώσω τιμής ένεκεν για τη διαρκή υποστήριξή τους και συμμετοχή τους στις εκδηλώσεις μας ανά ένα αντίτυπο του επετειακού τόμου σε εκλεκτούς εκπροσώπους κάθε κλάδου των διακονούντων τη νομική, δηλ. των δικηγόρων, δικαστών, ακαδημαϊκών, απολύτως ενδεικτικά και όχι αποκλειστικά και ιδίως εκ των δικηγόρων στους αρχαιότερους κ. Νικόλαο Βασιλακάκη και κ. Κωνσταντίνο Χορομίδη, από τους δικαστές στον ε.τ. αρεοπαγίτη κ. Βασίλειο Λαμπρίδη και τον Πρόεδρο Εφετών κ. Λάζαρο Κοεμτζόπουλο και από τους πανεπιστημιακούς στην ακαδημαϊκό κ. Πελαγία Γέσιου-Φαλτσή και στον ομότιμο καθηγητή κ. Ιωάννη Κουκιάδη, τους οποίους θερμά ευχαριστούμε.