ΤρΔΕφΑθ 783/2023 - Πλήρες κείμενο

Πρόεδρος: Άννα Ατσαλάκη, Πρόεδρος Εφετών ΔΔ
Εισηγήτρια: Αγλαΐα Θέμου-Δημητροπούλου Εφέτης ΔΔ
Δικηγόροι: Κωνσταντίνα Παπαϊωάννου, Αικατερίνη Στάθη

Ο προσφεύγων, υπεύθυνος των φαρμακείων με την επωνυμία «…», ζητεί την ακύρωση της απόρριψης, η οποία τεκμαίρεται λόγω παρόδου της νόμιμης προθεσμίας προς απάντηση, της ενδικοφανούς προσφυγής που άσκησε ο ίδιος κατά απόφασης του Γενικού Επιθεωρητή της Υπηρεσίας Ελέγχου Δαπανών Υγείας Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., με την οποία του είχε επιβληθεί χρηματικό πρόστιμο και ποινή οριστικής καταγγελίας της σύμβασης μονομερώς από την πλευρά του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και αποκλεισμός από κάθε μελλοντική συνεργασία με τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ.. Ο Ν. 4412/2016 προβλέπει ότι οι διαφορές που προκύπτουν μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών από τη σύμβαση προμήθειας ή παροχής υπηρεσιών, ανεξάρτητα από τον χαρακτήρα της σύμβασης ως διοικητικής ή ως ιδιωτικού δικαίου, επιλύεται με την άσκηση προσφυγής ή αγωγής στο Διοικητικό Εφετείο της Περιφέρειας, στην οποία εκτελείται η σύμβαση, ενώ δεν επιτρέπεται παρέκταση αρμοδιότητας. Η συγκεκριμένη διάταξη (άρθρο 205Α) καλύπτει και διοικητικές συμβάσεις προμήθειας συναφθείσες πριν από τον χρόνο έναρξης ισχύος του Ν. 4412/2016 και εφαρμόζεται ως ισχύουσα κατά τον χρόνο συζήτησης της ένδικης υπόθεσης, ανεξάρτητα από τον χρόνο άσκησης της υπό κρίση προσφυγής. Δεδομένου ότι η κρινόμενη διαφορά ανέκυψε στο πλαίσιο εκτέλεσης σύμβασης, η οποία υπογράφηκε μεν πριν την ισχύ του Ν. 4412/2016, η συζήτηση, όμως, έλαβε χώρα μετά την 1.7.2019, το Δικαστήριο σημείωσε ότι για κάθε διαφορά που προκύπτει από σύμβαση προμήθειας, ανεξαρτήτως του χαρακτήρα της ως διοικητικής ή ιδιωτικού δικαίου, κατά τόπον αρμόδιο είναι το διοικητικό εφετείο της περιφέρειας όπου εκτελείται η σύμβαση, όπως εν προκειμένω το Διοικητικό Εφετείο Κομοτηνής. Το Δικαστήριο έκρινε ότι είναι κατά τόπον αναρμόδιο και παρέπεμψε την υπόθεση προς εκδίκαση στο Διοικητικό Εφετείο Κομοτηνής.

Νομικές διατάξεις: Άρθρα 4 §§ 1γ΄, 2 Π.Δ. 121/2008, 4 § 3 Ν. 3892/2010, 43 § 24α΄, § 24β΄ Ν. 4605/2019, 175, 205Α § 1, 376 § 14 Ν. 4412/2016, 12 ΚΔιοικΔ, 1 Π.Δ. 404/1978, 34 § 2 Ν. 1968/1991

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΦΕΤΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

ΤΜΗΜΑ 18ο ΤΡΙΜΕΛΕΣ

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 15 Δεκεμβρίου 2022, με δικαστές τις Άννα Ατσαλάκη, Πρόεδρο Εφετών Διοικητικών Δικαστηρίων, Αγλαΐα Θέμου-Δημητροπούλου (Εισηγήτρια), Αικατερίνη Σολδάτου, Εφέτες Διοικητικών Δικαστηρίων και γραμματέα τον Παναγιώτη Θεοδωρακόπουλο, δικαστικό υπάλληλο,

για να δικάσει την από 30 Οκτωβρίου 2018 (με αρ. καταχ. …/2018 στο Διοικητικό Εφετείο Αθηνών) προσφυγή

του ... του …, φαρμακοποιού, ατομικώς και ως εκκαθαριστή της εδρεύουσας στην Αλεξανδρούπολη (οδός … αρ. …) υπό εκκαθάριση τελούσας ομόρρυθμης εταιρείας με την επωνυμία «ΣΥΣΤΕΓΑΣΜΕΝΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ … ΟΜΟΡΡΥΘΜΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ», ο οποίος παραστάθηκε με τη δικηγόρο Κωνσταντίνα Παπαϊωάννου,

κατά του νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου (ν.π.δ.δ.) με την επωνυμία «Εθνικός Οργανισμός Παροχής Υπηρεσιών Υγείας» (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.), που εδρεύει στο Μαρούσι Αττικής, όπως εκπροσωπείται νόμιμα, το οποίο παραστάθηκε με τη δικηγόρο Αικατερίνη Στάθη, σύμφωνα με την από 13.12.2022, κατ’ άρθρο 133 παρ. 2 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (ΚΔΔ), όπως ισχύει, δήλωση.

Κατά τη συζήτηση, ο διάδικος που παραστάθηκε ανέπτυξε τους ισχυρισμούς του και ζήτησε όσα αναφέρονται στα πρακτικά.

Μετά τη συνεδρίαση το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη.

Η κρίση του είναι η εξής:

1. Επειδή, με την κρινόμενη προσφυγή ζητείται η ακύρωση της τεκμαιρόμενης, λόγω παρόδου της νόμιμης προθεσμίας προς απάντηση, απόρριψης της με αρ. πρωτ. …/14.8.2018 ενδικοφανούς προσφυγής που άσκησε ο προσφεύγων κατά της με αρ. πρωτ. .../25.6.2018 απόφασης του Γενικού Επιθεωρητή της Υπηρεσίας Ελέγχου Δαπανών Υγείας Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης (ΥΠ.Ε.Δ.Υ.Φ.Κ.Α.) του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., με την οποία είχε επιβληθεί: α) στον ίδιο, ως υπεύθυνο των φαρμακείων με την επωνυμία «… Ο.Ε.» και «… & ΣΙΑ Ο.Ε.», χρηματικό πρόστιμο ύψους 19.742,28 ευρώ και β) ποινή οριστικής καταγγελίας της σύμβασης μονομερώς από την πλευρά του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και αποκλεισμό από κάθε μελλοντική συνεργασία με τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. του φαρμακείου με την επωνυμία «... & ΣΙΑ Ο.Ε.», ισχύουσα από την πρώτη ημέρα του επομένου από την παραλαβή της ανωτέρω απόφασης του Επιθεωρητή της ΥΠ.Ε.Δ.Υ.Φ.Κ.Α. μήνα, για διαπιστωθείσες παραβάσεις των διατάξεων του άρθρου 4 παρ. 1γ΄ και 2 του π.δ. 121/2008, του άρθρου 4 παρ. 3 του ν. 3892/2010, των άρθρων 2 και 7 της Συλλογικής Σύμβασης Φαρμάκων (αρ. πρωτ. Ε.Ο.Π.Υ.Υ. 38952/5.11.2014), του άρθρου 2 του «Ενιαίου Κανονισμού Παροχών Υγείας» του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. κ.λπ.

2. Επειδή, με το άρθρο 43 παρ. 24α΄ του ν. 4605/2019 (Α΄ 52/1.4.2019), προστέθηκε στον ν. 4412/2016 «Δημόσιες Συμβάσεις Έργων, Προμηθειών και Υπηρεσιών (Προσαρμογή στις Οδηγίες 2014/24 ΕΕ και 2014/25 ΕΕ)» (Α΄ 147), άρθρο 205Α με τον τίτλο «Δικαστική Επίλυση Διαφορών», στην παρ. 1 του οποίου ορίζεται ότι: «1. Κάθε διαφορά μεταξύ των συμβαλλόμενων μερών που προκύπτει από τη σύμβαση προμήθειας ή παροχής υπηρεσιών, ανεξάρτητα από τον χαρακτήρα της σύμβασης ως διοικητικής ή ως ιδιωτικού δικαίου, επιλύεται με την άσκηση προσφυγής ή αγωγής στο Διοικητικό Εφετείο της Περιφέρειας, στην οποία εκτελείται η σύμβαση. Παρέκταση αρμοδιότητας δεν επιτρέπεται. ...». Περαιτέρω, σύμφωνα με την παρ. 24β΄ του ιδίου άρθρου 43 του ν. 4605/2019, «Η ισχύς του παρόντος άρθρου αρχίζει τρεις (3) μήνες μετά τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως», ήτοι από την 1η.7.2019.

3. Επειδή, η έλλειψη ρητής μεταβατικής διάταξης περί εφαρμογής της παρ. 1 του άρθρου 205Α του ν. 4412/2016 και επί διαφορών κατά την εκτέλεση διοικητικών συμβάσεων προμήθειας που έχουν συναφθεί πριν από την έναρξη ισχύος του εν λόγω νόμου δεν έχει την έννοια ότι αποκλείει την εφαρμογή της και στις συμβάσεις αυτές. Αντιθέτως, λόγω του δικονομικού χαρακτήρα της ρύθμισης, και για την ταυτότητα του λόγου, εν σχέσει προς την ως άνω ρύθμιση του πεδίου εφαρμογής του άρθρου 175 (το οποίο εφαρμόζεται και στις διαφορές που ανακύπτουν από συμβάσεις έργων και μελετών που έχουν συναφθεί πριν από την έναρξη ισχύος του ν. 4412/2016, σύμφωνα με το άρθρο 376 παρ. 14 του ιδίου νόμου όπως προστέθηκε με το άρθρο 23 του ν. 4491/2017), ως προς την οποία δεν συντρέχει λόγος διαφοροποίησης, η ως άνω διάταξη του άρθρου 43 παρ. 24α΄ του ν. 4605/2019, με την οποία προστέθηκε το άρθρο 205Α (παρ. 1) στον ν. 4412/2016, εφ’ όσον δεν ορίζεται διαφορετικά, καλύπτει και διοικητικές συμβάσεις προμήθειας συναφθείσες πριν από τον χρόνο έναρξης ισχύος του ν. 4412/2016 (πρβλ. ΕΑ ΣτΕ 92/2021 σκ. 4), εφαρμόζεται δε ως ισχύουσα κατά το χρόνο συζήτησης της ένδικης υπόθεσης (σχετ. ΣτΕ 2272/2019), ανεξάρτητα από το χρόνο της άσκησης της υπό κρίση προσφυγής.

4. Επειδή, στο άρθρο 12 του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας ΚΔΔ (ν. 2717/1999 Α΄ 97), ορίζεται ότι: «1. Το δικαστήριο εξετάζει και αυτεπαγγέλτως τη δικαιοδοσία και την αρμοδιότητά του. 2. Αν το δικαστήριο διαπιστώσει ότι η υπόθεση υπάγεται … σε άλλο τακτικό διοικητικό δικαστήριο παραπέμπει το ένδικο βοήθημα ή μέσο στο αρμόδιο δικαστήριο. Στην περίπτωση της παραπομπής η απόφαση είναι υποχρεωτική για το ισόβαθμο ή κατώτερο δικαστήριο. 3. … ». Περαιτέρω, στο άρθρο μόνο του π.δ. 404/1978 «Περί καθορισμού της έδρας και της περιφερείας των Διοικητικών Δικαστηρίων του Κράτους» (Α΄ 83) ορίζεται ότι περιφέρεια του Διοικητικού Εφετείου Κομοτηνής είναι, μεταξύ άλλων, η περιφέρεια του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αλεξανδρούπολης, ήτοι αυτή του νομού Έβρου.

5. Επειδή, στην προκειμένη περίπτωση, από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτουν τα ακόλουθα: Ο προσφεύγων φαρμακοποιός διατηρούσε φαρμακείο στην Αλεξανδρούπολη, επί της οδού … αρ. …, έχοντας συστήσει ομόρρυθμη εταιρεία με την επωνυμία «... Ο.Ε.» (η οποία συστάθηκε με το …/22.6.2005 συμβολ. έγγραφο), της οποίας η ονομασία μετατράπηκε στη συνέχεια (σχετ. το …/24.2.2006 τροποποιητικό συμβολ. έγγραφο) σε «ΣΥΣΤΕΓΑΣΜΕΝΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ ... Ο.Ε.» και από τις 24.9.2015 σε «ΦΑΡΜΑΚΕΙΟ ... ΚΑΙ ΣΙΑ Ο.Ε.» ((σχετ. το με αρ. …/24.9.2015 συμβολαιογραφικό έγγραφο, σύμφωνα με το οποίο, λόγω της με αρ. πρωτ. …/22.9.2015 απόφασης ανάκλησης της άδειας φαρμακείου που είχε εκδοθεί από το Τμήμα Φαρμάκων και Φαρμακείων της Περιφερειακής Ενότητας Έβρου, αποχώρησε η μέτοχος … και στη θέση της, με ποσοστό 10% υπεισήλθε πλέον η …, ενώ εκπρόσωπος και διαχειριστής της εταιρείας ορίσθηκε ο … και, από τις 22.2.2018 στη θέση της … υπεισήλθε η … στην ίδια ως άνω εταιρεία (σχετ. το …/22.2.2018 τροποποιητικό συμβολ. έγγραφο)), ενώ ακολούθως (σχετ. το …/6.3.2018 συμβολ. έγγραφο) η εταιρεία λύθηκε και πλέον τελεί σε εκκαθάριση με εκκαθαριστή τον ... (σχετ. οι ανακοινώσεις καταχώρησης στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο του Επιμελητηρίου Έβρου που προσκομίζονται). Δυνάμει της από 1.11.2011 συλλογικής σύμβασης προμήθειας φαρμάκων, όπως είχε ανανεωθεί και ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο, η οποία καταρτίσθηκε μεταξύ του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (Π.Φ.Σ.) και του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και η οποία αφορούσε όλα τα νομίμως λειτουργούντα φαρμακεία κάθε Φαρμακευτικού Συλλόγου της χώρας, συμφωνήθηκε ο τρόπος χορήγησης των εγκεκριμένων φαρμάκων και ιδιοσκευασμάτων, καθώς και ο τρόπος αποζημίωσης της σχετικής δαπάνης. Με την παρούσα ζητείται η ακύρωση της τεκμαιρόμενης απόρριψης της ενδικοφανούς προσφυγής που ασκήθηκε κατά της με αρ. πρωτ. .../25.6.2018 απόφασης του Γενικού Επιθεωρητή του ΥΠ.Ε.Δ.Υ.Φ.Κ.Α., η οποία ελήφθη στα πλαίσια του προβλεπομένου από τον ισχύοντα «Ενιαίο Κανονισμό Παροχών Υγείας» (Ε.Κ.Π.Υ.) του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. (αρ. αποφ. των Υπ. Οικονομικών - Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας – Υγείας ΕΜΠ5/ΦΕΚ Β΄ 3054/18.11.2012) πρωτοβαθμίου ελέγχου υγείας των ασφαλισμένων του, σχετικώς με τον τρόπο προμήθειας φαρμάκων και αποζημίωσης αυτών, βάσει συνταγών που εκτελέσθηκαν από το φαρμακείο του προσφεύγοντος κατά τα έτη 2014 – 2016.

6. Επειδή, με βάση τα ανωτέρω, εφ’ όσον η κρινόμενη διαφορά ανέκυψε στο πλαίσιο εκτέλεσης της ανωτέρω σύμβασης, η οποία υπογράφηκε μεν πριν την ισχύ του ν. 4412/2016, η συζήτηση, όμως, της υπό κρίση υπόθεσης, έλαβε χώρα μετά την 1.7.2019, το Δικαστήριο κρίνει ότι εφαρμοστέες εν προκειμένω είναι οι διατάξεις του εν λόγω άρθρου 205Α του ν. 4412/2016, με τις οποίες, σύμφωνα με όσα εκτέθηκαν στη 3η σκέψη, προβλέφθηκε ότι για κάθε διαφορά που προκύπτει από σύμβαση προμήθειας, ανεξαρτήτως του χαρακτήρα της ως διοικητικής ή ιδιωτικού δικαίου, κατά τόπο αρμόδιο είναι το διοικητικό εφετείο της περιφέρειας όπου εκτελείται η σύμβαση. Ενόψει τούτων, και δεδομένου ότι οι κρίσιμες συμβάσεις προμήθειας φαρμάκων, όπως προκύπτει από τους διαλαμβανόμενους στις ισχύουσες συμβάσεις όρους, εκτελέσθηκαν στην επαγγελματική εγκατάσταση (φαρμακείο) που διατηρούσε ο προσφεύγων στην πόλη της Αλεξανδρούπολης του νομού Έβρου, αρμόδιο κατά τόπο Δικαστήριο για την εκδίκαση της υπό κρίση προσφυγής, είναι, κατά την κατ’ άρθρο 12 του Κ.Δ.Δ. αυτεπάγγελτη έρευνα του Δικαστηρίου, το Διοικητικό Εφετείο Κομοτηνής, στο οποίο και πρέπει να παραπεμφθεί προς εκδίκαση.

7. Επειδή, σύμφωνα με το άρθρο 34 παρ. 2 του ν. 1968/1991, το Δικαστήριο απέχει να κρίνει επί των ζητημάτων της νομιμοποίησης ή παράστασης των διαδίκων ή των πληρεξουσίων τους, την καταβολή τελών και παραβόλου και, γενικώς, για την εγκυρότητα του δικογράφου, τα οποία θα κριθούν από το αρμόδιο Δικαστήριο (βλ. Ολομ. ΣτΕ 2510-11/1997, 20/2000 κ.ά.).

8. Επειδή, επί παραπομπής της υπόθεσης στο αρμόδιο για την εκδίκασή της δικαστήριο, δεν επιδικάζεται δικαστική δαπάνη (βλ. ΣτΕ 927/2022, 320/2019, 190/2019, 14/2018 κ.ά.).

ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ

Κηρύσσει εαυτό κατά τόπον αναρμόδιο.

Παραπέμπει την υπόθεση στο Διοικητικό Εφετείο Κομοτηνής.

Η διάσκεψη του Δικαστηρίου έγινε στην Αθήνα, στις 9.1.2023 και η απόφαση δημοσιεύθηκε στο ακροατήριό του κατά την έκτακτη δημόσια συνεδρίαση της 16.3.2023.

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ

ΑΝΝΑ ΑΤΣΑΛΑΚΗ

Η ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ

ΑΓΛΑΪΑ ΘΕΜΟΥ - ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ

Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ