ΠεντΑναθΔικ 166/2024 - Πλήρες κείμενο [*]

Σύνθεση: Καναβάρης Ανδρέας, Αντιπρόεδρος του Αναθεωρητικού Δικαστηρίου, Παπαδακάκης Νικόλαος, Φωτάκης Εμμανουήλ, Δελής Δημήτριος, Σπηλιοπούλου Καλλιόπη, μέλη
Εισαγγελέας: Καίσαρη Κωνσταντίνα
Δικηγόροι: Κουνέλης Βασίλειος, Μαζαράκης Γεράσιμος –Αλέξανδρος

Το Πενταμελές Αναθεωρητικό Δικαστήριο επιλήφθηκε επί της υποθέσεως σε δεύτερο βαθμό, κατόπιν εφέσεως κατά της καταδικαστικής αποφάσεως του Πενταμελούς Ναυτοδικείου Πειραιώς, για τις πράξεις της συκοφαντικής δυσφήμησης μέσω διαδικτύου και της εξύβρισης, εις βάρος δικηγόρου από τ. εντολέα της.
Το Δικαστήριο απέρριψε την ένσταση του κατηγορουμένου περί αδυναμίας κατάθεσης ως μάρτυρος της παθούσας λόγω του επαγγελματικού απορρήτου για όσα είχε πληροφορηθεί εκ της ιδιότητάς της, καθώς έκρινε ότι το αντικείμενο της δίκης επί του οποίου αυτή επρόκειτο να εξετασθεί, δεν ενέπιπτε στις απαγορεύσεις των σχετικών άρθρων 212 ΚΠοινΔ και 371 ΠΚ.
Επίσης, απέρριψε την ένσταση περί αδυναμίας παράστασης της ίδιας δικηγόρου παθούσας προς υποστήριξη της κατηγορίας λόγω συνδρομής στο πρόσωπό της δύο διακριτών ιδιοτήτων της ποινικής δίκης με διάφορες απαιτήσεις και προορισμό, αλλά και ένεκα της υποχρέωσης παράστασης αυτής με ή δια δικηγόρου κατ’ άρθρ. 36 του Κώδικα περί Δικηγόρων. Επί των θεμάτων αυτών, το δικαστήριο έκρινε ότι η δικηγόρος ως παθούσα νομιμοποιείται ενεργητικά να παρασταθεί προς υποστήριξη της κατηγορίας, ενώ η αυτοπρόσωπη παράστασή της δεν παράγει κανένα θεσμικό κώλυμα ή λειτουργική δικονομικά αδυναμία. Παρατήρησε μάλιστα κατ’ αναλογία ότι, ένας δικηγόρος που φέρει ταυτόχρονα την ιδιότητα του κατηγορουμένου, δύναται να παρίσταται προς υπεράσπιση του εαυτού του.
Επί της κατηγορίας, το Δικαστήριο έκρινε τον κατηγορούμενο ένοχο για την πρώτη μερικότερη πράξη συκοφαντικής δυσφήμισης σε βάρος της δικηγόρου, καθώς αυτός γνώριζε ότι είναι ψευδείς οι ισχυρισμοί που διέδωσε μέσω διαδικτύου (με την ανάρτησή του στην ιστοσελίδα της δικηγόρου). Συγκεκριμένα, γνώριζε ότι η παθούσα δεν του είχε υποσχεθεί («τάξει») θεαματικά αποτελέσματα. Ομοίως, γνώριζε ότι η αμοιβή που της κατέβαλε δεν αφορούσε μόνο τον χρόνο παράστασής της κατά τη διαδικασία διαμεσολάβησης, αλλά τον εν γένει χειρισμό της υπόθεσής του και τα έξοδα μετακίνησης και διαμονής της εκτός έδρας για τον σκοπό αυτό. Τούτα διαπίστωσε το δικαστήριο ιδίως με αντιπαραβολή των μαρτυρικών καταθέσεων.
Αντιθέτως, τον έκρινε αθώο για την δεύτερη μερικότερη πράξη συκοφαντικής δυσφήμισης, δηλαδή της δημοσιευθείσας φράσης «το κόστος δυσανάλογο του αποτελέσματος», την οποία το Δικαστήριο χαρακτήρισε ως αξιολογική κρίση και όχι γεγονός κατά την έννοια του άρθρ. 363 ΠΚ. Έκρινε μάλιστα ότι η έκφραση αυτή δεν εμπίπτει ούτε στο πεδίο εφαρμογής της πράξης της εξύβρισης κατ΄ άρθρ. 361 ΠΚ, διότι δεν προέκυψε σκοπός προσβολής της τιμής της δικηγόρου. Εν προκειμένω, η επίμαχη φράση αναρτήθηκε στον χώρο του ιστοτόπου της, που έχει διατεθεί για αξιολογήσεις του επαγγελματία από συναλλαγέντες με αυτόν και το περιεχόμενό της δεν εκφεύγει των ορίων της δέουσας φρασεολογίας για αυτές τις περιστάσεις.

Νομικές διατάξεις: 361, 363, 367, 371 ΠΚ, 36 ΚωδΔικ, 212 ΚΠοινΔ

Αριθμός Αποφάσεως: 166/2024

ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΩΣ ΚΑΙ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΕΝΤΑΜΕΛΟΥΣ ΑΝΑΘΕΩΡΗΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ

Το Πενταμελές Αναθεωρητικό Δικαστήριο συγκροτήθηκε από τους Δικαστές:

1. Καναβάρη Ανδρέα, Αναθεωρητή Β’, Α’ Αντιπρόεδρο του Αναθεωρητικού Δικαστηρίου, ο οποίος αναπληρώνει τον Πρόεδρο που κωλύεται, σύμφωνα με το άρθρο 189 ΣΠΚ,

2. Παπαδακάκη Νικόλαο, Αναθεωρητή Γ’,

3. Φωτάκη Εμμανουήλ, Αναθεωρητή Γ’,

4. Δελή Δημήτριο, Στρατιωτικό Δικαστή Α’ και

5. Σπηλιοπούλου Καλλιόπη, Στρατιωτική Δικαστή Α’, μέλη, εκ των οποίων οι δύο τελευταίοι ορίστηκαν, κατ' άρθρο 191 παρ. 1 ΣΠΚ, με την υπ' αριθ. πρωτ. …/11.2024 πράξη του Προέδρου του Αναθεωρητικού Δικαστηρίου, λόγω κωλυμάτων των Αναθεωρητών.

Στη συνεδρίαση παρέστησαν η Εισαγγελέας, Καίσαρη Κωνσταντίνα, Στρατιωτική Δικαστής Β’, Αντεισαγγελέας του Στρατοδικείου Αθηνών, η οποία ορίστηκε, κατ' άρθρο 190 παρ. 2 ΣΠΚ, λόγω κωλυμάτων του Εισαγγελέως και του Αντεισαγγελέως του Αναθεωρητικού Δικαστηρίου, με την υπ' αριθ. πρωτ. …/11.2024 πράξη του Προέδρου του Αναθεωρητικού Δικαστηρίου και η Γραμματέας Καψάλη Κωνσταντίνα, Ανθυπολοχαγός (ΣΔΓ).

Συνεδρίασε δημόσια στην Αθήνα και στην αίθουσα που έχει καθοριστεί για τις συνεδριάσεις του, σήμερα, την …η του μηνός Δεκεμβρίου του έτους δύο χιλιάδες είκοσι τέσσερα (2024), ημέρα Τρίτη και ώρα 10:30’, για να δικάσει την υπ' αριθ. εκθέσεως … έφεση, την οποία άσκησε ο Μ. Ε. του Γ. κατά της υπ' αριθ. 52/2.3.2023 αποφάσεως του Πενταμελούς Ναυτοδικείου Πειραιώς, με την οποία κηρύχθηκε ένοχος για την πράξη της συκοφαντικής δυσφήμησης δημόσια μέσω του διαδικτύου κατ' εξακολούθηση (μερικότερες πράξεις 2), που τελέστηκαν στην Αθήνα, την 8.10.2021 και 9.10.2021 αντίστοιχα και καταδικάστηκε σε ποινή φυλακίσεως οχτώ (8) μηνών, η εκτέλεση της οποίας ανεστάλη για τρία (3) έτη.

Ακολούθως ο Πρόεδρος εκφώνησε το ονοματεπώνυμο του κατηγορουμένου, ο οποίος αφού εμφανίσθηκε ενώπιον του Δικαστηρίου και ρωτήθηκε από τον Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς του, αποκρίθηκε ότι: ονομάζεται Μ. Ε. του Γ. και της Α. γεννήθηκε στις … στο Ηράκλειο Κρήτης και κατοικεί στο Πέραμα Αττικής Α. ΠΝ, με ΑΜ: … … υπηρετεί στη Διεύθυνση…, είναι κάτοχος του υπ' αριθ. … Δελτίου Ταυτότητος, εκδοθέντος από το ΓΕΝ, με Α.Φ.Μ.: … υπαγόμενος στη Δ.Ο.Υ.: … με δηλωθείσα διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: … και αριθμό σύνδεσης κινητής τηλεφωνίας: … Ο κατηγορούμενος δήλωσε ότι έχει διορίσει ως συνηγόρους για την υπεράσπισή του: α) τον παρόντα δικηγόρο Αθηνών, Κουνέλη Βασίλειο του Νικολάου … και β) τον Μαζαράκη Γεράσιμο-Αλέξανδρο του Νικολάου … του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, οι οποίοι κατέθεσαν τα υπ' αριθ. … και … γραμμάτια προκαταβολής εισφορών και ενσήμων του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών αντίστοιχα, τα οποία ο Πρόεδρος έθεσε στον φάκελο της δικογραφίας.

Την ανωτέρω έφεση έφερε για συζήτηση ο Εισαγγελέας και πρότεινε όπως, αφού γίνει τυπικά δεκτή από το Δικαστήριο, εξετασθεί στην ουσία.

Οι συνήγοροι υπερασπίσεως του κατηγορούμενου, αφού έλαβαν διαδοχικά τον λόγο από τον Πρόεδρο, συντάχθηκαν με την πρόταση του Εισαγγελέως.

Το Δικαστήριο, αφού διασκέφθηκε μυστικά στην έδρα, σύμφωνα με τον νόμο, με παρούσα τη Γραμματέα, με απόφαση που λήφθηκε παμψηφεί και δημοσιεύθηκε σε δημόσια συνεδρίαση αμέσως από τον Πρόεδρο, δέχθηκε τυπικά την ανωτέρω έφεση και αποφάσισε να την εξετάσει στην ουσία.

Κατόπιν, ο Πρόεδρος συνέστησε στον κατηγορούμενο να προσέχει την κατηγορία και τη συζήτηση, τον κάλεσε να διατυπώσει συνοπτικά τη θέση του επί της κατηγορίας και παράλληλα τον πληροφόρησε ότι έχει δικαίωμα να αντιτάξει στην κατηγορία πλήρη έκθεση των ισχυρισμών του, καθώς επίσης να διατυπώσει τις παρατηρήσεις του, ύστερα από την εξέταση κάθε μάρτυρα ή την έρευνα οποιουδήποτε άλλου αποδεικτικού μέσου.

Ο κατηγορούμενος, μετά την ενημέρωση του Προέδρου για τα δικαιώματά του αυτά, δήλωσε ότι δεν αποδέχεται την κατηγορία.

Ακολούθως, εμφανίστηκε η Κ. Ά. του Π. δικηγόρος Αθηνών, με ΑΜ: … κάτοικος Αθήνας Αττικής … η οποία, αφού ζήτησε και έλαβε τον λόγο από τον Πρόεδρο, δήλωσε ότι παρίσταται για την υποστήριξη της κατηγορίας της συκοφαντικής δυσφήμησης δημόσια μέσω του διαδικτύου κατ' εξακολούθηση (μερικότερες πράξεις 2), στην παρούσα ποινική διαδικασία, κατ' άρθρο 63 ΚΠΔ, εναντίον του προαναφερόμενου κατηγορουμένου καθώς και ότι δεν διορίζει πληρεξούσιο συνήγορό της, καθόσον έχει την ιδιότητα της δικηγόρου. Μάλιστα κατέθεσε το υπ’ αριθ. … ηλεκτρονικό παράβολο αξίας σαράντα (40) ευρώ, ως τέλος παράστασης προς υποστήριξη της κατηγορίας, το οποίο ο Πρόεδρος έθεσε στον φάκελο της δικογραφίας.

Γίνεται μνεία ότι κατά της παραστάσεως αυτής προβλήθηκε αντίρρηση από τους συνηγόρους υπερασπίσεως του κατηγορουμένου, οι οποίοι υπέβαλαν και παρέδωσαν εγγράφως στον Πρόεδρο, για να καταχωρηθούν στα πρακτικά της δίκης, τις κάτωθι ενστάσεις, μαζί με αυτοτελείς και αρνητικούς της κατηγορίας ισχυρισμούς, το περιεχόμενο των οποίων ανέπτυξαν και προφορικά και έχει ως εξής:

Α’ Τμήμα Πενταμελούς Αναθεωρητικού Δικαστηρίου Αθηνών

Δικάσιμος: …/12/2024

Αριθμ. Εκθέματος: 3

Κατηγορούμενος: (ΠΝ)

Πράξη: Συκοφαντική δυσφήμηση μέσω διαδικτύου.

Σημείωμα για τα Πρακτικά κατ' άρθρο 141 παρ.2 ΚΠοινΔ.

ΕΝΣΤΑΣΗ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΤΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ -

ΑΥΤΟΤΕΛΕΙΣ ΙΣΧΥΡΙΣΜΟΙ - ΑΡΝΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ

Δια της υπ' αριθμ. 52/2.3.2023 απόφασης του Ναυτοδικείου Πειραιώς, κηρύχθηκα ένοχος συκοφαντικής δυσφήμισης μέσω διαδικτύου εις βάρος της δικηγόρου Ά. Κ. (που παρέστη προς υποστήριξη της κατηγορίας) και καταδικάστηκα σε ποινή φυλάκισης οκτώ (8) μηνών με 3ετή αναστολή.

Κατά της εν λόγω πρωτόδικης απόφασης άσκησα νομίμως και εμπροθέσμως, την υπό κρίση έφεσή μου, ζητώντας να εξαφανισθεί η εκκαλούμενη και να απαλλαγώ της κατηγορίας, για τους ακόλουθους νόμιμους, βάσιμους και αποδειχθέντες λόγους και συγκεκριμένα, διότι η εκκαλουμένη ανεπαρκώς αιτιολόγησε και σε αντίφαση με τα αποδεικτικά μέσα, την καταδίκη μου για συκοφαντική δυσφήμηση της εγκαλούσας, δεδομένου ότι οι επίμαχες φράσεις μου που ανήρτησα στην ιστοσελίδα της, ούτε ψευδείς είναι, ούτε οιονδήποτε σκοπό συκοφαντικής δυσφήμησης της εγκαλούσας αναδεικνύουν, καθώς αποτελούν «κλασσική» περίπτωση δυσμενών κρίσεων για επαγγελματικές εργασίες.

Καταρχάς προβάλλω νομίμως ένσταση κατά της επ' ακροατηρίω εξέτασης της εγκαλούσας διατελεσάσης δικηγόρου μου, εκ της παρ.1 του άρθρου 212 ΚΠοινΔ σύμφωνα με το οποίο, «η διαδικασία ακυρώνεται αν εξεταστούν στην προδικασία ή στην κύρια διαδικασία: α) τα πρόσωπα που αναφέρονται στο άρθρο 371 ΠΚ», το δε άρθρο 371 ΠΚ που τιτλοφορείται «παραβίαση επαγγελματικής εχεμύθειας», προβλέπει σαφώς ότι μεταξύ άλλων «δικηγόροι στους οποίους κάποιοι εμπιστεύονται συνήθως λόγω του επαγγέλματος τους... ιδιωτικά απόρρητα, οι οποίοι φανερώνουν ιδιωτικά απόρρητα, που τους τα εμπιστεύθηκαν ή που τα έμαθαν λόγω του επαγγέλματος τους τιμωρούνται με φυλάκιση έως ένα έτος ή χρηματική ποινή». Πράγματι η εγκαλούσα και παριστάμενη προς υποστήριξη της κατηγορίας είναι «πρόσωπο» μεταξύ των αναφερομένων στο άρθρο 371 ΠΚ, ήταν δικηγόρος μου και υπό την επαγγελματικής της ιδιότητα είχε πρόσβαση σε πληροφορίες και στοιχεία που καλύπτονται πλήρως από το επαγγελματικό απόρρητο και την εχεμύθεια που ο νόμος επιτάσσει. Ως εκ τούτου ενίσταμαι και έχω αντίρρηση στην εξέτασή της, καθώς παράγει ακυρότητα της ενώπιον Σας διαδικασίας.

Επιπλέον και συναφώς να προβάλλω και ότι εκτός του ανωτέρω κωλύματος της εξέτασης της εγκαλούσας τέως δικηγόρου μου, ζήτημα ανακύπτει - και παραδόξως δεν αναδείχθηκε από το πρωτοβάθμιο δικαστήριο ακόμη και αυτεπαγγέλτως - από την σύγχυση στο πρόσωπο της εγκαλούσας, δύο διακριτών ιδιοτήτων της ποινικής δίκης με όλως διάφορες απαιτήσεις & προορισμό, δηλ. αυτής της συνηγόρου υποστήριξης της κατηγορίας και αυτής της μάρτυρος. Ενδεικτικά αναφέρω: 1) το ότι ο μάρτυρας έχει καθήκον αλήθειας, ενώ ο συνήγορος όχι, τουναντίον έχει αποστολή την υποστήριξη των ισχυρισμών του εντολέα του που εν προκειμένω είναι το ίδιο πρόσωπο! 2) το ότι ο συνήγορος παρευρίσκεται καθ' όλη την διάρκεια της δίκης εντός της αίθουσας του δικαστηρίου, ενώ οι μάρτυρες υποχρεούνται να εξέλθουν όσο καταθέτουν οι άλλοι μάρτυρες (ά. 350 ΚΠοινΔ) και βεβαίως ο συνήγορος έχει το δικαίωμα να εξετάζει τους μάρτυρες κατηγορητηρίου ή/και υπεράσπισης, να λαμβάνει τον λόγο επί σειράς θεμάτων όπως και ο συνήγορος υπεράσπισης, να σχολιάζει τα αναγνωστέα έγγραφα, να αγορεύει κλπ. (ά. 320 επ ΚΠοινΔ) σε αντίθεση με τον μάρτυρα εγκαλούντα που περιορίζεται σε πολύ συγκεκριμένα θέματα όταν εξετάζεται ο ίδιος.

Τέλος προβάλλω την ανωτέρω ένσταση στην παράσταση και εκ του άρθρου 36 παρ. 1 εδ. α του Κώδικα Περί Δικηγόρων που καθιστά σαφές ότι η παράσταση προς υποστήριξη της κατηγορίας είναι υποχρεωτική με συνήγορο και δεν επιτρέπεται αυτοπρόσωπη παράσταση, ως συνέβη στην πρωτόδικη δίκη κατά παράβαση και της ανωτέρω διάταξης του Κώδικα Περί Δικηγόρων.

Ειδικότερα σχετικά με την αξιολόγηση που δημοσίευσα στην ιστοσελίδα της εγκαλούσας, λεκτέα είναι τα εξής: Κατ' αρχάς η εγκαλούσα είχε επιλέξει να συμμετέχει ως επαγγελματίας σε ένα ανοιχτό, ελεύθερα προσβάσιμο και χωρίς έλεγχο σύστημα αξιολογήσεων, με δυνατότητα βαθμολόγησης των υπηρεσιών της από ένα (1) έως πέντε (5) αστέρια, όπου το μέγιστο δηλώνει πλήρη ικανοποίηση του πελάτη από τις υπηρεσίες της ενώ το ελάχιστο δυσαρέσκεια. Σε κάθε περίπτωση, η αρνητική βαθμολόγηση έστω και με ένα αστέρι είναι θεμιτή και εντός της κλίμακας στην οποία συμμετέχει αυτοβούλως η αντίδικος. Περαιτέρω, παρέχεται η δυνατότητα καταγραφής σχολίων, προς επίρρωση της εκάστοτε βαθμολόγησης, αλλά και για την πληρότητα της αξιολόγησης. Η δε ειδική αυτή πρόβλεψη στοχεύει στην αξιοπιστία της συνολικής αξιολόγησης καθώς απαιτεί από τον αξιολογούντα να εισφέρει κάτι ουσιαστικότερο από μια μηχανιστική πρωτόλεια βαθμολόγηση. Στο πλαίσιο αυτό, εγώ, αξιοποιώντας τη συγκεκριμένη πλατφόρμα βαθμολόγησης της, δεν προέβην σε τίποτα το παράνομο, το αθέμιτο, όταν διατύπωσα την προσωπική μου εμπειρία από τη συνεργασία μου μαζί της και σε κάθε περίπτωση δεν ανέφερα τίποτε το ψευδές. Αντιθέτως, εξέφρασα μια αξιολογική κρίση, που είχε άμεση σχέση με την εμπειρία μου ως πελάτη της, κρίση που ήταν ειλικρινής και δεν έφερε καμία πρόθεση περιουσιακής ή ηθικής βλάβης της, πολλώ μάλλον δεν περιείχε ψεύδη και αντίστοιχους ψευδείς ισχυρισμούς, καθώς όπως δέχθηκε και η μειοψηφία του Πενταμελούς Ναυτοδικείου Πειραιά, επρόκειτο απλώς γι' αυτά που πίστευα και τίποτε περισσότερο!

Περαιτέρω δέον να αξιολογηθεί και το γεγονός ότι το σχόλιό μου το οποίο ουδόλως καλύπτονταν από πέπλο ανωνυμίας, όπως με κατηγορεί η εγκαλούσα, καθώς παρέπεμπε στο όνομα και το επώνυμο μου, όπως εμφανώς ήταν καταχωρημένο στην σχετική πλατφόρμα της google:…, έμεινε αναρτημένο για λιγότερο από 36 ώρες, εντός των οποίων η ενάγουσα μου είχε ήδη απαντήσει, ώστε αποκλείεται να επηρέασε αρνητικά τη μεγάλη και ισχυρή πελατεία που ισχυρίζεται η ίδια ότι διατηρεί. Πολλώ δε μάλλον, αποκλείεται να της προξένησε διαφυγόντα κέρδη μία μεμονωμένη αρνητική κριτική, όταν υπήρχαν πολλαπλάσιες θετικές κρίσεις για την εργασία της. Και πάλι όμως, αυτό το δεδομένο αποδεικνύει μόνο την εξ αντικειμένου αδυναμία μου να της προξενήσω οποιαδήποτε περιουσιακή βλάβη, σε καμία δε περίπτωση ότι είχα σκοπό να τη διαβάλλω ή να την συκοφαντήσω όπως με κατηγορεί.

Τούτων δοθέντων προβάλω τον αυτοτελή ισχυρισμό μου από τις προβλέψεις του άρ. 367 παρ. 1 περ. α' ΠΚ, που αίρει τον άδικο χαρακτήρα πράξης που διατυπώνει δυσμενή κρίση για επαγγελματικές εργασίες. Η απλή δυσφήμιση, άλλωστε ως ποινικό αδίκημα έχει καταργηθεί (θεμελιωνόταν υποκειμενικώς και σε απλή αμέλεια του δράστη όποιος από πρόθεση ή από αμέλεια ισχυρίζεται ή διαδίδει προς τρίτους γεγονότα που βλάπτουν την επαγγελματική ή γενικότερα την οικονομική ελευθερία άλλου και κατ' αυτή την έννοια θίγουν την τιμή και την υπόληψή του, προσβάλλοντας παρανόμως την προσωπικότητά του) Περαιτέρω, η διάταξη του άρθρου 367 παρ. 1 ΠΚ ορίζει ότι «Δεν αποτελούν άδικη πράξη: α) οι δυσμενείς κρίσεις για επιστημονικές, καλλιτεχνικές ή επαγγελματικές εργασίες, β) οι δυσμενείς εκφράσεις που περιέχονται σε έγγραφο δημόσιας αρχής για αντικείμενα που ανάγονται στον κύκλο της υπηρεσίας της και γ) οι εκδηλώσεις που γίνονται για την εκτέλεση νομίμων καθηκόντων, την άσκηση νόμιμης εξουσίας ή για τη διαφύλαξη (προστασία) δικαιώματος ή από άλλο δικαιολογημένο ενδιαφέρον ή δ) σε ανάλογες περιπτώσεις».

Εξάλλου προβάλλω και επικαλούμαι και την μη πλήρωση της αντικειμενικής υπόστασης του αποδιδόμενου αδικήματος, καθώς οι επίμαχες φράσεις μου, συνιστούν αξιολογική κρίση αληθή - όπως εγώ την σχημάτισα από την συνεργασία μου με την εγκαλούσα - και άρα ελλείπει το μείζον στοιχείο της α.υ. της συκοφαντικής δυσφήμησης, δηλ. το «ψευδές» της φερομένης ως δυσφημιστικής αναφοράς, που κατά το προϊσχύσαν δίκαιο, έκανε ακριβώς την διαφορά με την απλή δυσφήμηση. Αυτή ακριβώς η νομοθετική επιλογή υπέρ της ελευθερίας της έκφρασης καθιστά την απαίτηση για διάγνωση του «ψεύδους» και της γνώσης του ψεύδους εκ μέρους του δράστη απαραίτητη προϋπόθεση της δίωξης και έτι πλέον της καταδίκης για συκοφαντική δυσφήμιση. Εγώ όμως ούτε διέδωσα ψευδές γεγονός για την εγκαλούσα, ούτε βεβαίως «γνώριζα» το ψευδές αφού ότι ανήρτησα ήταν αληθή, οπότε εξ αντικειμένου αποκλείεται να ενήργησα με τον δόλο που ο Νόμος απαιτεί.

Συνεπώς και επιπλέον δεν συνέτρεξε ποτέ στο πρόσωπό μου και ο απαιτούμενος άμεσος δόλος α' βαθμού - δόλος σκοπού - που να κατατείνει αποκλειστικά στην προσβολή της τιμής και της υπολήψεως της εγκαλούσας, διότι η μοναδική επιδίωξη της ανάρτησής μου ήταν να εκφράσω την αληθή δυσαρέσκειά μου για τις προς εμένα παρασχεθείσες υπηρεσίες της, δυσανάλογες κατ' εμέ με το αποτέλεσμα αλλά και με την καταβληθείσα αμοιβή της. Από κανένα δε στοιχείο της δικογραφίας - και βεβαίως ούτε από την εκκαλουμένη απόφαση - στοιχειοθετήθηκε ο προσαπαιτούμενος «ειδικώς κατευθυνόμενος στην προσβολή της τιμής», σκοπός. Επιπλέον η γνώση μετά βεβαιότητας ή η πιθανολόγηση της επέλευσης του αποτελέσματος δεν αρκεί, αλλά προσαπαιτείται η πράξη να κατατείνει στην επέλευση ορισμένου αποτελέσματος -βλάβη τιμής και υπόληψης - δηλαδή ο δράστης να επιδιώκει την συνέπεια της πράξης του (άρθρο 27 παρ. 2 εδ. 2 ΠΚ) και εξ αυτού του λόγου πρόκειται για αδίκημα υπερχειλούς υποκειμενικής υπόστασης. Ειδικότερα, ο δράστης απαιτείται να δρα ηθελημένα, έχοντας γνώση ότι ο ισχυρισμός ή η διάδοση αφορά ψευδές γεγονός, το οποίο είναι πρόσφορο να προκαλέσει βλάβη στην τιμή και την υπόληψη του άλλου, το γεγονός να είναι ψευδές και ο υπαίτιος να είχε πλήρη γνώση της αναλήθειάς του και του ότι μπορεί να επιφέρει βλάβη στον άλλον (ΑΕΙ 749/1998, ΠοινΧρ 1999, 334). Αν ο δράστης γνώριζε ότι το γεγονός είναι αληθινό ή αν είχε αμφιβολίες για την αλήθεια τούτου τότε δεν δύναται να στοιχειοθετηθεί το αδίκημα της συκοφαντικής δυσφήμησης. Και από κανένα στοιχείο της δικογραφίας ή της εκκαλουμένης δεν προέκυψε εκ μέρους άλλη «γνώση», παρά της αλήθειας των ισχυρισμών μου στις επίμαχες αναρτήσεις.

Τούτων δοθέντων θα μπορούσε να υποστηριχθεί ότι οι επίμαχες αναρτήσεις μου συνιστώσες αξιολογικές κρίσεις αληθείς, και ελλείψει οιουδήποτε «ψεύδους» διαδοθέντος από εμένα, η - επιτρεπτή κατά Νόμον και επιβεβλημένη από τα αποδεικτικά στοιχεία - μετατροπή της κατηγορίας από συκοφαντική σε απλή δυσφήμηση για τον ίδιο λόγο, δηλ. ελλείψει εκ μέρους μου ισχυρισμού «ψευδούς γεγονότος». Επερχομένης της αιτουμένης μετατροπής της κατηγορίας ζητώ και την εντεύθεν οριστική παύση της ποινικής δίωξης λόγω εξάλειψης του αξιοποίνου που προέκυψε από την κατάργηση της διάταξης του άρθρου 362 ΠΚ στον ισχύοντα Ποινικό Κώδικα (Ν.5090/2024) και δεκτού γενόμενου του αυτοτελούς ισχυρισμού, ζητώ να απαγγελθεί η οριστική παύση της εναντίον μου ποινικής δίωξης.

Αθήνα, … Δεκεμβρίου 2024

Οι συνήγοροι υπεράσπισης

(ακολουθούν σφραγίδες και υπογραφές)

Ο Εισαγγελέας, αφού έλαβε τον λόγο, πρότεινε αρχικά να απορριφθούν οι υποβληθείσες από την υπεράσπιση ενστάσεις αποβολής της παρισταμένης προς υποστήριξη της κατηγορίας και αυτοπρόσωπης παράστασης, ως αβάσιμες, ενώ ανέφερε ότι επιφυλάσσεται να προτείνει επί της ένστασης κατά της επ' ακροατηρίω εξέτασης της εγκαλούσας και επί των προβληθέντων αυτοτελών ισχυρισμών στην κατάλληλη στιγμή της διαδικασίας.

Η υποστηρίζουσα την κατηγορία, αφού έλαβε τον λόγο, συντάχθηκε με την πρόταση του Εισαγγελέως.

Οι συνήγοροι υπερασπίσεως, αφού έλαβαν διαδοχικά τον λόγο, επέμειναν στα ως άνω αιτήματά τους.

Ενώ η ώρα ήταν 10:40', ο Πρόεδρος διέκοψε τη συνεδρίαση, το Δικαστήριο αποσύρθηκε σε μυστική διάσκεψη με παρούσα τη Γραμματέα και αφού διασκέφθηκε σύμφωνα με τον νόμο, κατήρτισε την απόφασή του, σχετικά με τις πρώτες προβληθείσες από την υπεράσπιση ενστάσεις (περί αποβολής της παρισταμένης προς υποστήριξη της κατηγορίας και αυτοπρόσωπης παράστασης).

Μετά την πάροδο ογδόντα (80') λεπτών της ώρας, οι Δικαστές επέστρεψαν στο ακροατήριο και έλαβαν τις θέσεις τους, καθώς και ο Εισαγγελέας, η Γραμματέας, η υποστηρίζουσα την κατηγορία και ο κατηγορούμενος μετά των συνηγόρων του, ο δε Πρόεδρος δημοσίευσε σε δημόσια συνεδρίαση την απόφαση, η οποία είναι η εξής:

Ι. Σύμφωνα με το άρθρο 63 εδάφ. α’ ΚΠΔ «οι δικαιούμενοι κατά τον αστικό κώδικα σε αποζημίωση ή αποκατάσταση από το έγκλημα ή σε χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης, ακόμη και όταν από διάταξη νόμου η υποχρέωση για την αποκατάσταση της ζημίας ή την ικανοποίηση της ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης περιορίζεται αποκλειστικά σε τρίτο πρόσωπο, μπορούν να παραστούν στο ποινικό δικαστήριο για την υποστήριξη της κατηγορίας.», ενώ σύμφωνα με το άρθρο 83 παρ. 2 ΚΠΔ «στο ακροατήριο η σχετική δήλωση που γίνεται από συνήγορο που έχει διοριστεί σύμφωνα με τον κώδικα από τον παριστάμενο για την υποστήριξη της κατηγορίας καταχωρίζεται στα πρακτικά», περαιτέρω δε σύμφωνα με το άρθρο 36 παρ. 1 Ν. 4194/2013 («Κώδικας Δικηγόρων») «αποκλειστικό έργο του δικηγόρου είναι η αντιπροσώπευση και η υπεράσπιση του εντολέα του σε κάθε δικαστήριο ή αρχή της Ελληνικής Δημοκρατίας (...) Η παράσταση ενώπιον των δικαστηρίων με ή δια δικηγόρου είναι υποχρεωτική για όλες τις υποθέσεις και σε όλες τις διαδικασίες, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά από τον νόμο», ενώ κατά το άρθρο 61 παρ. 3 ίδιου Νόμου «από την υποχρέωση της προκαταβολής, που ορίζεται και υπολογίζεται σύμφωνα με την παρ. 1, απαλλάσσονται οι δικηγόροι όταν παρέχουν υπηρεσίες στους εαυτούς τους (...)». Οι διατάξεις αυτές εφαρμόζονται και στη διαδικασία ενώπιον των στρατιωτικών ποινικών δικαστηρίων κατά το άρθρο 213 παρ. 1 ΣΠΚ.

ΙΙ. α. Στην προκειμένη περίπτωση ο κατηγορούμενος δια κατατεθέντος στο ακροατήριο εγγράφου του (και δια προφορικής αναπτύξεως εν συνεχεία) υπέβαλε αντιρρήσεις κατά της ως άνω δήλωσης για υποστήριξη της κατηγορίας της Ά. Κ., Δικηγόρου, προσδιορίζοντάς τις ως «ένσταση κατά της παράστασης υποστήριξης της κατηγορίας» και αναφέροντας ότι την προβάλλει «και εκ του άρθρου 36 παρ. 1 εδ. α του Κώδικα Περί Δικηγόρων που καθιστά σαφές ότι η παράσταση προς υποστήριξη της κατηγορίας είναι υποχρεωτική με συνήγορο και δεν επιτρέπεται αυτοπρόσωπη παράσταση, ως συνέβη στην πρωτόδικη δίκη κατά παράβαση και της ανωτέρω διάταξης του Κώδικα Περί Δικηγόρων».

β. Από τις προπαρατεθείσες διατάξεις προκύπτει ότι για την ενεργητική νομιμοποίηση για την παράσταση στο ποινικό δικαστήριο για την υποστήριξη της κατηγορίας απαιτείται να υφίσταται στον δηλούντα δικαίωμα κατά τον αστικό κώδικα σε αποζημίωση ή αποκατάσταση από το έγκλημα ή σε χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης ή ψυχικής οδύνης. Στις προβληθείσες αντιρρήσεις δεν διαλαμβάνεται μνεία περί ελλείψεως αυτού του δικαιώματος στην δηλώσασα παράσταση προς υποστήριξη της κατηγορίας, αλλά ούτε και διαπιστώνεται κάτι τέτοιο από το Δικαστήριο, αφού η δηλώσασα παρίσταται ως το θύμα της φερομένης ως τελεσθείσας από τον κατηγορούμενο σε βάρος της αξιόποινης πράξης της συκοφαντικής δυσφήμησης. Όσον αφορά στο ότι η ίδια παρίσταται και ως συνήγορος για την παράσταση προς υποστήριξη της κατηγορίας, που ασκείται υπό της ιδίας, ως δικαιουμένης λόγω ενεργητικής νομιμοποίησής της, δεν υφίσταται τέτοιο κώλυμα από τις προπαρατεθείσες διατάξεις και επομένως και ως προς αυτό το θέμα δεν είναι νόμω βάσιμες οι αντιρρήσεις που υποβλήθηκαν κατά της παράστασης για υποστήριξη της κατηγορίας, με συνέπεια, κατά την ομόφωνη γνώμη του Δικαστηρίου, αυτές να πρέπει να απορριφθούν.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Απορρίπτει, παμψηφεί, τις ως άνω προβληθείσες από τους συνηγόρους υπερασπίσεως ενστάσεις αποβολής της παρισταμένης προς υποστήριξη της κατηγορίας και αυτοπρόσωπης παράστασης, ως αβάσιμες και δέχεται τη δήλωση παράστασης για την υποστήριξη της κατηγορίας της Κ. Ά. του Παναγιώτη, κατά του κατηγορουμένου, Μ. Ε. του Γ..

Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε αμέσως στο ακροατήριο του Δικαστηρίου, σε δημόσια συνεδρίαση.

Αθήνα, … Δεκεμβρίου 2024

Ο Πρόεδρος

Η Γραμματέας

Γίνεται μνεία ότι στο σημείο αυτό ο Πρόεδρος δήλωσε ότι το Δικαστήριο επιφυλάσσεται να αποφανθεί επί της ένστασης ως προς την επ' ακροατηρίω εξέταση της παρισταμένης προς υποστήριξη της κατηγορίας, που προβλήθηκε από τους συνήγορους υπερασπίσεως, στην κατάλληλη στιγμή της διαδικασίας. Περαιτέρω δήλωσε ότι το Δικαστήριο θα αποφανθεί επί των αυτοτελών ισχυρισμών της υπερασπίσεως, μετά το πέρας της αποδεικτικής διαδικασίας, προκειμένου να σχηματίσει ασφαλής δικανική πεποίθηση.

Ακολούθως ο Εισαγγελέας, αφού έλαβε τον λόγο, ανέπτυξε συνοπτικά την έφεση και δήλωσε ότι για την υποστήριξη της κατηγορίας κάλεσε τους μάρτυρες, Κ. Ά.(παρίσταται προς υποστήριξη της κατηγορίας) και Μ. Ν., τα ονοματεπώνυμα των οποίων αναγράφονται στο κάτω μέρος της κλήσεως που επιδόθηκε στον κατηγορούμενο.

Έπειτα η παρισταμένη προς υποστήριξη της κατηγορίας, αφού ζήτησε και έλαβε τον λόγο από τον Πρόεδρο, δήλωσε ότι κάλεσε μεν μάρτυρα, την Γ. Μ. του Γ., την οποία έχει γνωστοποιήσει εγκαίρως στον κατηγορούμενο, δυνάμει της από 11.11.2024 γνωστοποίησης μάρτυρος ενώπιον του Πενταμελούς Αναθεωρητικού Δικαστηρίου, μετά συνημμένης της από … έκθεσης επίδοσης του Δικαστικού Επιμελητή, Μ. Β., έγγραφο το οποίο υφίσταται στον φάκελο της δικογραφίας, πλην όμως ανέφερε ότι παραιτείται της εξέτασης της ως άνω μάρτυρος.

Ακολούθως ο Πρόεδρος υπενθύμισε στον κατηγορούμενο ότι η απολογία του θα γίνει στο τέλος της αποδεικτικής διαδικασίας και σε σχετική ερώτησή του προς αυτόν, εάν κλήτευσε μάρτυρες υπερασπίσεως, εκείνος απάντησε ότι κάλεσε μάρτυρα για την υπεράσπισή του τον Ψ. Ε. του Β., ενώ οι συνήγοροί του ενεχείρισαν στον Πρόεδρο σημείωμα με τα στοιχεία της ταυτότητος του μάρτυρος.

Στη συνέχεια, ο Πρόεδρος εκφώνησε τα ονοματεπώνυμα των προαναφερθέντων κλητευθέντων μαρτύρων κατηγορίας, ήτοι των Κ..Ά. (παρισταμένης προς υποστήριξη της κατηγορίας), Μ.Ν. καθώς και του μάρτυρος υπερασπίσεως, Ψ. Ε. εκ των οποίων άπαντες βρέθηκαν παρόντες.

Στο σημείο αυτό της διαδικασίας, ο Εισαγγελέας αφού έλαβε τον λόγο από τον Πρόεδρο, πρότεινε όπως απορριφθεί η υποβληθείσα από την υπεράσπιση ένσταση κατά της εξέτασης της παρισταμένης προς υποστήριξη της κατηγορίας δυνάμει των άρθρων 212 του ΚΠΔ και 371 του ΠΚ, ως ουσία αβάσιμη.

Η υποστηρίζουσα την κατηγορία, αφού έλαβε τον λόγο, συντάχθηκε με την πρόταση του Εισαγγελέως.

Οι συνήγοροι υπερασπίσεως, αφού έλαβαν διαδοχικά τον λόγο, επέμειναν στην ως άνω υποβληθείσα ένστασή τους και κατέθεσαν στο Δικαστήριο, προκειμένου να αναγνωσθεί, φωτοαντίγραφο παρουσίασης της ΕΣΔΙ (27.11.2023, Θεσσαλονίκη), με τίτλο: «Η εμμάρτυρη απόδειξη στην ποινική δίκη», το οποίο ο Πρόεδρος ανέγνωσε και έθεσε στον φάκελο της δικογραφίας.

Το Δικαστήριο, αφού διασκέφθηκε μυστικά επί της έδρας, με παρούσα τη Γραμματέα, κατήρτισε και ο Πρόεδρος δημοσίευσε αμέσως την απόφαση του Δικαστηρίου, που έχει ως εξής:

Ι. Σύμφωνα με το εφαρμοζόμενο και στη διαδικασία ενώπιον των στρατιωτικών ποινικών δικαστηρίων κατ' άρθρο 213 παρ. 1 ΣΠΚ, άρθρο 212 παρ. 1 στοιχ. α’ ΚΠΔ «η διαδικασία ακυρώνεται, αν εξεταστούν στην προδικασία ή στην κύρια διαδικασία: α) τα πρόσωπα που αναφέρονται στο άρθρο 371 ΠΚ (...)», ενώ κατά το άρθρο 371 παρ. 1 ΠΚ «κληρικοί, δικηγόροι και κάθε είδους νομικοί παραστάτες, συμβολαιογράφοι, γιατροί, μαίες, νοσοκόμοι, φαρμακοποιοί και άλλοι λειτουργοί ή επαγγελματίες, στους οποίους κάποιοι εμπιστεύονται συνήθως λόγω του επαγγέλματός τους ή της ιδιότητάς τους ιδιωτικά απόρρητα, καθώς και οι βοηθοί των προσώπων αυτών, οι οποίοι φανερώνουν ιδιωτικά απόρρητα, που τους τα εμπιστεύτηκαν ή που τα έμαθαν λόγω του επαγγέλματός τους ή της ιδιότητάς τους, τιμωρούνται με φυλάκιση έως ένα έτος ή χρηματική ποινή».

ΙΙ. α. Στην προκειμένη περίπτωση ο κατηγορούμενος υπέβαλε γραπτώς «ένσταση κατά της επ' ακροατηρίω εξέτασης της εγκαλούσας διατελεσάσης δικηγόρου μου, εκ της παρ.1 του άρθρου 212 ΚΠοινΔ», αναφέροντας ότι « η εγκαλούσα και παριστάμενη προς υποστήριξη της κατηγορίας είναι «πρόσωπο» μεταξύ των αναφερομένων στο άρθρο 371 ΠΚ, ήταν δικηγόρος μου και υπό την επαγγελματικής της ιδιότητα είχε πρόσβαση σε πληροφορίες και στοιχεία που καλύπτονται πλήρως από το επαγγελματικό απόρρητο και την εχεμύθεια που ο νόμος επιτάσσει. Ως εκ τούτου ενίσταμαι και έχω αντίρρηση στην εξέτασή της, καθώς παράγει ακυρότητα της ενώπιον Σας διαδικασίας. Επιπλέον και συναφώς να προβάλλω και ότι εκτός του ανωτέρω κωλύματος της εξέτασης της εγκαλούσας τέως δικηγόρου μου, ζήτημα ανακύπτει - και παραδόξως δεν αναδείχθηκε από το πρωτοβάθμιο δικαστήριο ακόμη και αυτεπαγγέλτως από την σύγχυση στο πρόσωπο της εγκαλούσας, δύο διακριτών ιδιοτήτων της ποινικής δίκης με όλως διάφορες απαιτήσεις & προορισμό, δηλ. αυτής της συνηγόρου υποστήριξης της κατηγορίας και αυτής της μάρτυρος (...)».

β. Στην εκδικαζομένη υπόθεση ο κατηγορούμενος κατηγορείται για όσα ανέφερε, δια του διαδικτύου, σε βάρος της παριστάμενης προς υποστήριξη της κατηγορίας, δικηγόρου του για τον χειρισμό και την έκβαση υποθέσεώς του και για τα οποία υπεβλήθη έγκληση εναντίον του από τη δικηγόρο του για συκοφαντική δυσφήμηση. Επ' αυτού του θέματος και μόνο, που αποτελεί και το αντικείμενο της παρούσας ποινικής δίκης, εξεταζομένη ως μάρτυρας στο ακροατήριο η δικηγόρος που φέρεται ως θύμα αξιόποινης συμπεριφοράς του κατηγορουμένου, δεν εμπίπτει στις απαγορεύσεις των άρθρων 212 παρ. 1 στοιχ. α’ ΚΠΔ και 371 ΠΚ και άρα δύναται ακωλύτως και νομίμως να καταθέσει. Η επίσης προβαλλόμενη από τον κατηγορούμενο, «σύγχυση στο πρόσωπο της εγκαλούσας, δύο διακριτών ιδιοτήτων της ποινικής δίκης (...), δηλ. αυτής της συνηγόρου υποστήριξης της κατηγορίας και αυτής της μάρτυρος», που περιγράφει δι' αυτού του κατά τον κατηγορούμενο χαρακτηρισμού, τη σύμπτωση στο ίδιο πρόσωπο των ιδιοτήτων του διαδίκου (παράστασης προς υποστήριξη της κατηγορίας), εξεταζομένου και ως μάρτυρα, και του συνηγόρου του, δεν παράγει κανένα θεσμικό κώλυμα ή λειτουργική δικονομικά αδυναμία, καθώς ουδέν διαλαμβάνουν σχετικώς οι δικονομικοί κανόνες, το ίδιο δε μπορεί να συμβεί και με τη σύμπτωση στο ίδιο πρόσωπο των ιδιοτήτων του κατηγορουμένου δικηγόρου και του συνηγόρου του εαυτού του, χωρίς πάλι να παράγεται καμία δικονομική αδυναμία ή ακυρότητα. Επομένως, πρέπει, κατά την ομόφωνη γνώμη του Δικαστηρίου, η ένσταση να απορριφθεί ως αβάσιμη.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Απορρίπτει, παμψηφεί, την προβληθείσα από τους συνήγορους υπερασπίσεως ένσταση κατά της επ' ακροατηρίω εξέτασης της παρισταμένης προς υποστήριξη της κατηγορίας δυνάμει των άρθρων 212 του ΚΠΔ και 371 του ΠΚ, ως αβάσιμη. Δικαστές.

Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε αμέσως στο ακροατήριο του Δικαστηρίου, σε δημόσια συνεδρίαση.

Αθήνα, … Δεκεμβρίου 2024

Ο Πρόεδρος

Η Γραμματέας

Κατόπιν τούτων ο Πρόεδρος, αφού καθόρισε τη σειρά εξέτασης των μαρτύρων, κατ' άρθρο 351 παρ. 1 του ΚΠΔ, κάλεσε για εξέταση την πρώτη μάρτυρα, που παρίσταται προς υποστήριξη της κατηγορίας, η οποία, αφού προσήλθε ενώπιον του Δικαστηρίου, όταν ρωτήθηκε από τον Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς της, απάντησε ότι: ονομάζεται Κ. Ά. του Π. και της Κ., γεννήθηκε στο Μαρούσι Αττικής στις 03.07.1977, κατοικεί στην Αθήνα Αττικής κάτοχος του υπ' αριθ. … Δελτίου Ταυτότητος, εκδοθέντος από το Α.Τ. Βούλας, Δικηγόρος- Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια, με ΑΜ/ΔΣΑ … κάτοχος του Α.Φ.Μ.: … Δ.Ο.Υ. Α' Αθηνών, με δηλωθείσα διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: .νδεσης κινητής τηλεφωνίας: … δήλωσε δε ότι γνωρίζει απλώς τον κατηγορούμενο και δεν έχει συγγένεια μαζί του. Ακολούθως, εξετασθείσα χωρίς όρκο, σύμφωνα με το άρθρο 221 περ. δ’ του ισχύοντος ΚΠΔ, σε συνδυασμό με το άρθρο 213 παρ. 1 του ΣΠΚ, λόγω της ιδιότητάς της ως παρισταμένης για την υποστήριξη της κατηγορίας, κατέθεσε ότι: Στις 8 Οκτωβρίου του 2021 άκουσα στο κινητό μου μία κλήση και είδα το σχόλιο που έκανε ο κατηγορούμενος από άγνωστο προφίλ στη σελίδα μου στο Google My Business. Αρχικά δεν ήξερα ότι είναι ο κατηγορούμενος αυτός που σχολίασε. Το σχόλιο το είχε γράψει ο χρήστης «Μ. Μ.» και έψαξα ώστε να βρω την ταυτότητά του, καθώς ήταν άγνωστο το άτομο και είχε κρυφό προφίλ. Ανέγνωσα το σχόλιο και το αποθήκευσα αμέσως με εγγραφή οθόνης (screen). Ο κατηγορούμενος σχολίασε την επαγγελματική μου σελίδα και με πρόσβαλε σε όλους όσοι θέλουν να συνεργαστούν μαζί μου. Ο αριθμός των προσώπων που επισκέπτεται την επαγγελματική μου σελίδα είναι απεριόριστος. Είμαι γνωστή δικηγόρος - διαπιστευμένη διαμεσολαβήτρια με πολυετή εμπειρία. Τον Απρίλιο του 2023 είχα 18.271 άτομα επισκεψιμότητα και από τον Σεπτέμβριο-Δεκέμβριο του 2022 έχω τεράστια επισκεψιμότητα, με περίπου 72.000 χρήστες. Το σχόλιο του κατηγορουμένου το είδαν χιλιάδες επισκέπτες, είναι απεριόριστος ο αριθμός. Τυγχάνω ως δικηγόρος να έχω αναγνωρισιμότητα. Αν θέλετε μπορώ να σας καταθέσω και έγγραφα που το αποδεικνύουν αυτό.

Στο σημείο αυτό, η μάρτυρας-παριστάμενη για την υποστήριξη της κατηγορίας κατέθεσε στο Δικαστήριο, προκειμένου να αναγνωσθεί, φωτοαντίγραφο αποδόσεως του επιχειρηματικού της προφίλ, το οποίο ο Πρόεδρος ανέγνωσε και έθεσε στον φάκελο της δικογραφίας.

Ακολούθως με εντολή του Προέδρου, η εξεταζόμενη μάρτυρας-υποστηρίζουσα την κατηγορία συνέχισε την κατάθεσή της όπως κατωτέρω: Αφού λοιπόν είδα το σχόλιό του, συνδύασα τα γεγονότα και κατάλαβα ότι είναι ο συγκεκριμένος, γιατί θυμόμουν ότι η περίπτωσή του δεν είχε πάει καλά. Αμέσως απάντησα ότι θα κινηθώ νομικά στο Ναυτοδικείο και του ανέφερα ότι είναι κακόβουλο το σχόλιο και του ζήτησα να το κατεβάσει. Αν δεν του ζητούσα να το κατεβάσει την ίδια μέρα, δεν θα το έκανε. Την επόμενη μέρα λοιπόν, στις 9 Οκτωβρίου είδα ότι ο κατηγορούμενος δεν εξαφάνισε το σχόλιο, αλλά το άλλαξε. Δηλαδή δεν μεταμέλησε για την πράξη του. Το δεύτερο σχόλιο κατέβηκε στις 10.10.2021. Του έστειλα email να σταματήσει και ότι έχω ενημερώσει τη δίωξη ηλεκτρονικού εγκλήματος. Εγώ αποφάσισα να του στείλω το email γιατί τον βρήκα. Θυμάμαι ακόμη την αντίδραση του από τη Σούδα. Κατάλαβα αμέσως ποιος είναι. Ο κατηγορούμενος μου ζήτησε συγγνώμη και έχω και την ομολογία του.

Στο σημείο αυτό, ο Πρόεδρος ανέγνωσε το προς ανάγνωση έγγραφο και δη το με ημερομηνία 10.10.2021 19:02:04 απαντητικό μήνυμα του κατηγορουμένου από τη διεύθυνση … και ακολούθως ζήτησε από τη μάρτυρα να συνεχίσει την κατάθεσή της. Η μάρτυρας- υποστηρίζουσα την κατηγορία κατέθεσε: Με τον κατηγορούμενο είχαμε γνωριστεί δύο χρόνια πριν από το περιστατικό, καθώς είχε έρθει ως πελάτης μου, το 2019, για το δάνειο που είχε. Πραγματοποιήσαμε ένα ραντεβού συμβουλευτικής. Ο κατηγορούμενος είχε κάνει αίτηση στον Ν. Κατσέλη και ζήτησε τη ρύθμιση από την τράπεζα, όπου του προσέφεραν κούρεμα πόσου ύψους 20.000 ευρώ. Ο κατηγορούμενος όμως ήθελε κι άλλο. Του ανέφερα ότι έχει τρεις λύσεις. Δεν ήθελε τη ρύθμιση της τράπεζας, γιατί ήθελε περισσότερο κούρεμα και έτσι λοιπόν του μίλησα για τη διαδικασία της διαμεσολάβησης. Δεν έμεινε ευχαριστημένος ούτε από το αποτέλεσμα της διαμεσολάβησης, το οποίο ήταν περίπου 20.000€ κούρεμα, γιατί ήθελε κούρεμα τάξεως των 35.000€. Εγώ, ως δικηγόρος, δεν του είχα τάξει τίποτα. Του είχα στείλει ένα ξεκάθαρο email στις 10 Ιουνίου του 2019. Ήμουν απόλυτα ξεκάθαρη μαζί του. Όλα αυτά που σας λέω έλαβαν χώρα 2,5 χρόνια περίπου πριν από τις αναρτήσεις του. Του είχα πει ότι έχει την εναλλακτική με το Ν. Κατσέλη και ότι αν δε του αρέσει, να μην κάνει διαμεσολάβηση. Είχε τη διέξοδο του Ν. Κατσέλη. Για τη λύση της εξωδικαστικής τραπεζικής διαμεσολάβησης, τους είχα ενημερώσει ότι θα μπορούσαν να μην έχουν δικηγόρο, για να μην πληρώσουν τα 3.000 ευρώ και ξίνισαν. Τους είχα ενημερώσει για τη διαφορά στην αμοιβή μου ως δικηγόρος και αντιστοίχως ως διαμεσολαβήτρια. Η αμοιβή μου ως δικηγόρος θα ήταν 3.000 ευρώ και ως διαμεσολαβήτρια 500 ευρώ. Από την τράπεζα μου έλεγαν ότι ο κατηγορούμενος πήγαινε συνέχεια. «Να μην ξαναέρθει», μου λέγανε. Δεν τον ήθελαν. Ο κατηγορούμενος έπαθε πλάνη περί τα παραγωγικά αίτια της βούλησης. Δεν του βγήκε το πλάνο που είχε στο μυαλό του και ξεκίνησε να με συκοφαντεί. Την επόμενη ημέρα της πρώτης ανάρτησης, δηλαδή στις 9 Οκτωβρίου του 2021, πήγε και τροποποίησε το σχόλιό του και την επόμενη το κατέβασε εντελώς. Εξακολουθώ να επιθυμώ την ποινική του δίωξη. Η πρώτη φορά που συναντηθήκαμε ήταν στις 23 Μαρτίου στο Ηράκλειο και η προθεσμία που είχε από την τράπεζα για τη ρύθμιση είχε λήξει στις 22 Μαρτίου. Συναντηθήκαμε όμως στις 29 Μαρτίου του 2019, οπότε είχε δύο επιλογές, τον Ν. Κατσέλη και τη διαμεσολάβηση. Η πρόταση της τράπεζας μπορεί στην αρχή να είναι άλλη και μετά, στο τραπέζι, μπορεί να αλλάξει. Μπορεί να γίνουν αυτά, χωρίς διαβεβαίωση. Στην παρούσα όμως περίπτωση υπήρχε η διαδικασία με τον Ν. Κατσέλη. Στο διάστημα που διαπραγματεύτηκα με την τράπεζα δεν ήταν σίγουρο ότι τον θέλουν, γιατί είχε υψηλά εκκαθαριστικά, περίπου 35.000€ και εισοδήματα. Προσπαθούσα να τους πείσω. Από τον Μάρτιο έως και τον Ιούνιο έτρεχα. Τον είχα ενημερώσει για τη διαμεσολάβηση, με τον όρο όμως να παραιτηθεί από τον Ν. Κατσέλη. Αυτός ήθελε να δει αν δεν τον συμφέρει για να πάει δικαστήριο, που συνήθως αυτό δεν γίνεται. Του τα είχα πει όλα αυτά στα πλαίσια της εντιμότητας. Δεν τον άφησα να ελπίζει. Τον είχα ενημερώσει για όλες τις διεξόδους, τις παραμέτρους καθώς και για την αμοιβή μου. Ποτέ δεν του είπα ότι θα έχει θεαματικά αποτελέσματα με μεγάλο κούρεμα οφειλής. Είναι ψευδές αυτό που ισχυρίζεται. Ξεκάθαρα του είπα τα πράγματα.

Η αμοιβή μου ήταν 3.000 ευρώ και δεν αφορούσε μόνο στην ημέρα της διαμεσολάβησης. Δεν ήταν για τις δύο ώρες της διαμεσολάβησης, αλλά για όλη τη διαδικασία και τη διαπραγμάτευση όλων των τριών μηνών. Στην αμοιβή μου αυτή συμπεριλαμβάνονταν και τα έξοδα μετακίνησης και διαμονής μου. Τον είχα ενημερώσει μάλιστα και για το δικαστήριο με τον Ν. Κατσέλη, για την έκβαση, δηλαδή για την πιθανότητα απόρριψης, γιατί είχε υψηλά εισοδήματα. Ο κατηγορούμενος δεν κάνει σωστούς οικονομικούς χειρισμούς με αποτέλεσμα να μένει χωρίς χρήματα. Δεν μπορεί να τα διαχειριστεί σωστά ο άνθρωπος και με είχε άχτι, επειδή με πλήρωσε. Εγώ αυτό πιστεύω, δεν ήθελε να με πληρώσει. Είχε ψύχωση και εμμονή μαζί μου, επειδή με πλήρωσε. Ο κατηγορούμενος μου έστειλε τα στοιχεία του στις 19 Μαρτίου, πριν δηλαδή από τη συνάντησή μας και κάθισα και τα μελέτησα. Μου είχε στείλει όλα τα προσωπικά του στοιχεία, διάφορα έγγραφα για τον Ν. Κατσέλη, την αίτηση στο Ειρηνοδικείο, εκκαθαριστικά, τον ΕΝΦΙΑ κλπ. Την επιστροφή της τράπεζας δεν θυμάμαι αν την έστειλε. Μου είχε αποστείλει τα στοιχεία του ενώ δεν είχε λήξει η προθεσμία για τον Ν. Κατσέλη, όμως δεν είχαμε κάνει κάποιο ραντεβού για να τον συμβουλέψω. Σε όλα τα ραντεβού του έδωσα αποδείξεις. Η πρώτη απόδειξη δόθηκε στις 29 Μαρτίου, ήταν 150€ συν το ΦΠΑ, για το πρώτο μας συμβουλευτικό ραντεβού, όπου τον ενημέρωσα για τις διεξόδους της υπόθεσής του. Η απόδειξη των 200€ μαζί με το ΦΠΑ αφορούσε στην προεργασία της διαμεσολάβησης, όταν ξεκινήσαμε να συνεργαζόμαστε. Για την υπόλοιπη δουλειά μου και για τη διαμεσολάβηση που για τρεις μήνες έτρεχα με την υπόθεσή του, του έδωσα την τρίτη απόδειξη των 3.000 ευρώ στις 2 Ιουλίου. Τα πολλά χρήματα θα έπρεπε να τα πάρω για τους τρεις μήνες που ασχολήθηκα πολύ με την υπόθεσή του, αλλά πληρώθηκα αντίστροφα. Δηλαδή στο τέλος. Σε κάθε περίπτωση τον είχα ενημερώσει εξαρχής για το κόστος της δουλειάς μου και του είχα πει ότι μπορεί να πάει χωρίς δικηγόρο. Δόθηκε από πλευράς του κατηγορουμένου ό,τι συμφωνήθηκε.

Μία αρνητική αξιολόγηση είχα στη σελίδα μου. Η βαθμολογία της σελίδας μου είναι με 4,9 αστέρια. Έχω επιλέξει το σύστημα της αξιολόγησης, γιατί θέλω να είμαι ανοιχτή στην κριτική και στις αξιολογήσεις. Δεν καταδέχομαι όμως τις συκοφαντίες, αυτές δεν τις δέχεται η έννομη τάξη. Όταν πρωτοείδα το σχόλιο του χρήστη: «Μανώλης Μ.», δεν φαινόταν ποιος Μανώλης είναι. Στη συνέχεια και αφού το σκέφτηκα κατάλαβα ποιος είναι. Στον κατηγορούμενο μίλησα για τις τρεις επιλογές που είχε. Δεν του υποσχέθηκα μεγάλο κούρεμα στο δάνειο. Είχε τρεις διεξόδους. Η πρώτη ήταν να πάει σε δίκη με τον Ν. Κατσέλη, η δεύτερη ήταν η πρόταση ρύθμισης της τράπεζας και τρίτη η διαμεσολάβηση. Του είπα για τον Ν. Κατσέλη, αλλά και από μόνος του κατάλαβε ότι δεν θα πάει καλά καθώς και για τη διαμεσολάβηση. Την πρόταση ρύθμισης της τράπεζας, την είχε απορρίψει. Την επιλογή της διαμεσολάβησης την είχα προτείνει, χωρίς όμως υποσχέσεις. Του είπα ότι υπάρχει δυνατότητα για κάτι καλύτερο. Το «όλα θα πάνε καλά» είναι μια έκφραση που λέμε οι δικηγόροι. Δεν του έδωσα καμία ελπίδα, δεν του είπα ότι θα γίνει κούρεμα στο 50%. Αμέσως μετά τα σχόλια έκανα αγωγή στον κατηγορούμενο και μου έκανε και ο κατηγορούμενος αντίστροφη μήνυση. Μάλιστα η κα Παυλάκου από το Ναυτοδικείο Πειραιώς μου άσκησε ποινική δίωξη για παραβίαση προσωπικών δεδομένων και μου κάναν αγωγή, στην οποία ζητάνε 50.000 ευρώ. Από θύμα δηλαδή βρέθηκα κατηγορούμενη. Η επαγγελματική μου σελίδα είναι ένα μέσο με το οποίο απευθύνομαι στους πελάτες μου. Στη σελίδα μου είναι αναρτημένη όλη η εμπειρία μου. Συμβουλές και όλα τα υπόλοιπα δίδονται στην προσωπική μας συνεργασία. Δεν φαίνεται από πουθενά ποιοι και πόσοι διάβασαν τα σχόλια του κατηγορουμένου. Όταν όμως μπαίνει ένας ενδιαφερόμενος στη σελίδα μου, δεν ξέρουμε τι μπορεί να διαβάσει. Έρχονται πολλοί πελάτες σ' εμένα επειδή βλέπουν τα σχόλια στη σελίδα μου. Δεν υπήρξε κανένας σχολιασμός πάνω στο σχόλιο του κατηγορουμένου. Όταν το σχόλιο αυτό το βλέπουνε χίλια άτομα, δεν μπορούν να πάνε και να γράψουν κάτω από το σχόλιο του κατηγορουμένου ότι, παραδείγματος χάρη, δεν έχουν την ίδια γνώμη με αυτόν. Δεν μπορώ να δω πόσοι είδαν τα σχόλια του κατηγορουμένου. Αυτό ίσως μπορεί να το κάνει η Google. Οι υπηρεσίες που πρόσφερα στον κατηγορούμενο χωρίστηκαν σε τρία στάδια. Το πρώτο αφορούσε στο ραντεβού συμβουλευτικής, το δεύτερο στην προετοιμασία και το τρίτο στη διαδικασία της διαμεσολάβησης. Η αμοιβή της διαμεσολάβησης ήτανε χωριστή. Στη διαμεσολάβηση τα μέλη συναντιούνται, γνωρίζονται και ο διαμεσολαβητής πηγαίνει από το ένα μέρος στο άλλο και μεταφέρει τις σκέψεις και άλλες διευκρινίσεις. Δεν είναι παζάρι η διαδικασία. Δεν είπα ποτέ στον κατηγορούμενο ότι: «Δεν θα φύγουμε από εδώ, εάν δεν γίνει αυτό που συμφωνήσαμε». Στην περίπτωση του κατηγορουμένου ούτε για τον Ν. Κατσέλη, αλλά ούτε και για τη διαμεσολάβηση, τους άφησα να έχουν ελπίδες. Στα στελέχη είπα ότι η πρόταση που του κάνανε ήτανε καλύτερη και μήπως να πάει εκεί και μου είπανε: «Όχι. Αν δεν δεχτεί και τώρα, τέλος!». Εμένα λίγες ημέρες πριν μου είπαν την πρόταση και του το είπα. Δεν ήξερα από την αρχή αν το αποτέλεσμα θα ήταν καλύτερο ή χειρότερο. Δεν ήθελα ούτε χρήματα, ούτε τίποτα δεν με ένοιαζε. Του είχα πει ότι αυτό μπορώ να κάνω κι αν δεν του αρέσει, φεύγω. Δεν δούλεψα μόνο δύο ώρες για την υπόθεσή του, δούλευα 3-4 μήνες. Η εξόφληση έγινε πριν από τη διαμεσολάβηση. Μόνο τα τηλέφωνα και η επικοινωνία μαζί τους απαιτούσαν χρόνο και διάβασμα. Δεν τους βρίσκεις εύκολα αυτούς στις τράπεζες. Θεωρώ ότι ο σκοπός του κατηγορουμένου ήταν να με εκδικηθεί.

Κατά την εξέταση της μάρτυρος-παρισταμένης για την υποστήριξη της κατηγορίας, ο Πρόεδρος έδωσε, κατά σειρά, τον λόγο στον Εισαγγελέα, στους συνέδρους Δικαστές, στους συνηγόρους υπερασπίσεως του κατηγορουμένου και στον κατηγορούμενο, για να απευθύνουν, αν έχουν, ερωτήσεις σ' αυτή. Η μάρτυρας- υποστηρίζουσα την κατηγορία απάντησε όπως παραπάνω, μετά δε την εξέτασή της παρέμεινε στο ακροατήριο.

Στη συνέχεια ο Πρόεδρος, κάλεσε για εξέταση τον δεύτερο μάρτυρα, ο οποίος, αφού προσήλθε ενώπιον του Δικαστηρίου, όταν ρωτήθηκε από τον Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς του, απάντησε ότι: ονομάζεται Μ. Ν. του Σ. και της Δ. γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης στις … και κατοικεί στο Κ.Αττικής (οδός: Υ. ΠΝ, με ΑΜ:, υπηρετεί στο…, κάτοχος του υπ' αριθ. … Δελτίου Ταυτότητος, εκδοθέντος από το ΓΕΝ, κάτοχος του Α.Φ.Μ. …, Δ.Ο.Υ.: Αγ. Αναργύρων, με δηλωθείσα διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: … και αριθμό σύνδεσης κινητής τηλεφωνίας: … δήλωσε δε ότι γνωρίζει απλώς τον κατηγορούμενο και δεν έχει συγγένεια μαζί του. Ακολούθως, αφού ορκίσθηκε, σύμφωνα με το άρθρο 219 παρ. 1 του ΚΠΔ σε συνδυασμό με το άρθρο 213 παρ. 1 του ΣΠΚ, εξετασθείς σύμφωνα με τον νόμο κατέθεσε τα εξής: Υπηρετούσα στα Χανιά και ήμασταν γείτονες με τον κατηγορούμενο. Τον γνώρισα το 2016. Πήγαμε μαζί με τον κατηγορούμενο στο πρώτο ραντεβού του με την κα Κ., που έλαβε χώρα στις 29 του μηνός στο ξενοδοχείο στο Ηράκλειο. Συζητούσαν για την απόφαση που του είχανε στείλει από την τράπεζα και ζήτησε συμβουλές. Εγώ δεν συμμετείχα. Θεωρώ ότι όλα όσα έγραψε στο σχόλιό του δεν είναι ψευδή. Είναι αλήθεια όσα είπε. Εγώ μιλάω για τα πραγματικά περιστατικά και όχι επί κρίσεων. Έγινε όλη η κουβέντα και η κα Κ. έλεγε για τη διαμεσολάβηση και ότι θα έχει θεαματικά αποτελέσματα. Μάλιστα ζήτησε 3.000 ευρώ για την αμοιβή της, γιατί θα παρασταθεί, είπε, ως δικηγόρος. Το δημοσίευμα του κατηγορουμένου δεν το είδα, με ενημέρωσαν όμως. Από αυτό που μου μετέφεραν ότι έγραψε δεν θεωρώ ότι έχει ειπωθεί κάτι ψευδές. Ισχύουν όλα όσα έχω καταθέσει και ενώπιον του Ναυτοδικείου Πειραιώς. Ο κατηγορούμενος ήθελε να συμβουλευτεί έναν ειδικό και εγώ πήγα μαζί του για παρέα. Η κα Κ. του έδωσε τις συμβουλές της και του ανέφερε ότι επί των τριών επιλογών, η διαμεσολάβηση έχει την καλύτερη έκβαση, ότι είναι η καλύτερη λύση με πρωτοποριακά αποτελέσματα, ειδικά στη… Όταν φύγαμε από το ραντεβού και στην επιστροφή μας για το σπίτι, είπα στον κατηγορούμενο ότι μου φάνηκαν πολλά τα χρήματα που ζήτησε. Δεν του είπα να πάει να απευθυνθεί αλλού. Ο κατηγορούμενος όμως φάνηκε να είχε πειστεί και προσδοκούσε κάτι καλύτερο από τον Ν. Κατσέλη.

Γίνεται μνεία ότι στο σημείο αυτό, ο Πρόεδρος, απηύθυνε στον εξεταζόμενο μάρτυρα την ακόλουθη ερώτηση: Καταθέσατε προηγουμένως ότι ο κατηγορούμενος δεν έγραψε κάτι ψευδές στα σχόλιά του. Πώς ξέρετε ότι όσα υποστηρίζει είναι αληθή, αφού εν τέλει δεν είχε καλύτερο αποτέλεσμα, σύμφωνα με τα λεγόμενά σας; Ο μάρτυρας απάντησε ως εξής: Ξέρω την πρόταση από την … και για τον Ν. Κατσέλη. Ήξερα ότι είχε δάνειο και μου είχε πει ότι ήταν στο Ν. Κατσέλη. Ξέρω και όσα μου μετέφερε μετά ο ίδιος ο κατηγορούμενος. Η δικηγόρος του μίλησε για θεαματικά αποτελέσματα και για μεγάλο κούρεμα οφειλής. Του έλεγε ότι η … είναι πρωτοπόρος σε αυτά, ότι σε άλλες περιπτώσεις που είχε αναλάβει είχε θεαματικά αποτελέσματα. Δεν ξέρω αν ανέφερα στο πρωτόδικο δικαστήριο σχετικά με τα θεαματικά αποτελέσματα που έλεγε η δικηγόρος. Η Κ έλεγε γενικά για τις εκβάσεις με τη … Δεν λέω ότι του έταξε κάτι συγκεκριμένο για την υπόθεσή του. Του εξηγούσε για όλη τη διαδικασία. Δεν θυμάμαι πόση ώρα διήρκεσε το ραντεβού. Δεν ανακαλώ όσα είπα στο πρωτόδικο δικαστήριο. Όταν κάνεις μια συνάντηση με έναν ειδικό και σου λέει για θεαματικά αποτελέσματα σε άλλες περιπτώσεις, πείθεσαι. Πείστηκα και εγώ για τα θεαματικά αυτά αποτελέσματα που έλεγε. Μίλησε για θεαματικά αποτελέσματα, ναι! Δεν ξέρω αν του είπε ότι και η συγκεκριμένη περίπτωση θα έχει το ίδιο αποτέλεσμα. Είπε ότι με την … έχουμε θεαματικά αποτελέσματα. Του είπε ότι αν πάνε σε διαμεσολάβηση, θα έχουνε μεγάλο κούρεμα, δεν του μίλησε όμως για ποσοστό ή ποσό κουρέματος. Δεν του είπε ότι η πρόταση της τράπεζας είχε λήξει.

Στη συνέχεια ο εξεταζόμενος μάρτυρας συνέχισε την κατάθεσή του όπως αναφέρεται κατωτέρω: Νομίζω ότι προφορικά του είχανε πει για την παράταση της πρότασης. Συγκεκριμένα του είπαν το εξής: «Και σε μία εβδομάδα να έρθεις, θα σε δεχτούμε». Δεν θυμάμαι πότε έμαθα για τις αναρτήσεις. Προσωπικά δεν τις έχω δει. Δεν ρώτησα ποτέ τον κατηγορούμενο γιατί έκανε τις συγκεκριμένες αναρτήσεις. Η συζήτηση του πρώτου ραντεβού τους αφορούσε σε όλα, δηλαδή στην ενημέρωση και των τριών επιλογών που είχε. Θυμάμαι χαρακτηριστικά ότι η κα Κ… του είχε αναφέρει ότι την ημέρα της διαμεσολάβησης θα κάτσουνε ώρες μέχρι να επιτύχουνε αυτό που θέλουνε και ότι η διαδικασία της μεσολάβησης είναι πολύωρη. Του εξήγησε ακριβώς και του είπε ξεκάθαρα ότι η οφειλή της θα είναι 3.000€ για την ημέρα της διαμεσολάβησης.

Κατά την εξέταση του μάρτυρος ο Πρόεδρος, έδωσε, κατά σειρά, τον λόγο στον Εισαγγελέα, στους συνέδρους Δικαστές, στην υποστηρίζουσα την κατηγορία, στους συνηγόρους υπερασπίσεως του κατηγορουμένου και στον κατηγορούμενο, για να απευθύνουν, αν έχουν, ερωτήσεις σ' αυτόν. Ο μάρτυρας απάντησε όπως παραπάνω, μετά δε την εξέτασή του παρέμεινε στο ακροατήριο.

Στη συνέχεια ο Πρόεδρος ανέγνωσε δημόσια στο ακροατήριο τα πρακτικά της πρωτοβάθμιας δίκης καθώς και τα λοιπά έγγραφα της δικογραφίας, ήτοι την από 1.12.2021 έγκληση της Ά. Κ., αντίγραφα των από 08.10.2021 και 09.10.2021 σχολίων του κατηγορουμένου από τον προσωπικό λογαριασμό της μηνύτριας στο google my business, το από 10.10.2021, 2.26μμ ηλεκτρονικό μήνυμα της μηνύτριας από τη διεύθυνση … και το από 10.10.2021 19:02:04 απαντητικό μήνυμα του κατηγορουμένου από τη διεύθυνση … τις υπ'αρ. …/29.03.2019, …/08.4.2019 και …/1.7.2019 αποδείξεις παροχής υπηρεσιών, τα από 20.03.2019 03:22:05, 28.5.2019 12:02:09 πμ, 10.06.2019 05:39:04 μμ, 1.7.2019 8:51 ηλεκτρονικά μηνύματα της μηνύτριας από τη διεύθυνση … φωτοαντίγραφο των από 29.03.2019, 01.07.2019 και 08.04.2019 παραστατικών αποδείξεων της δικηγόρου Ά. Κ., φωτοαντίγραφο του από 09.07.2019 παραστατικού απόδειξης της Χρηματοοικονομικού Συμβούλου … φωτοαντίγραφο σχολίου στο google my business του χρήστη Μ. Μ. στην παιδοδοντίατρο …, φωτοαντίγραφο σχολίου στο google my business του χρήστη Μ. Μ στη δικηγόρο Κ. και την Παιδοδοντίατρο Γ., το από 09.07.2019 πρακτικό διαμεσολάβησης, φωτοαντίγραφο του από 20.03.2019 μηνύματος ηλεκτρονικής αλληλογραφίας της Ά. Κ. προς τον Ε. Μ., φωτοαντίγραφο του από 25.02.2019 εγγράφου της τράπεζας … προς τον κ. … με αριθ. πρωτ. …, φωτοαντίγραφο του από 10 Ιονίου 2019 μηνύματος ηλεκτρονικής αλληλογραφίας της κ. … προς τον κ. … φωτοαντίγραφο της απόδοσης- δημοτικότητας της σελίδας της κ. … στο google my business για το διάστημα του Σεπτεμβρίου 2021, την από 16 Απριλίου 2019 βεβαίωση υπογεγραμμένη από τον Υποπλοίαρχο … ΠΝ, φωτοαντίγραφο της Πράξης Διοικητικού Προσδιορισμού Φόρου του … για το φορολογικό έτος 2018, φωτοαντίγραφο του από 20.10.2022 και 30.10.2022 αξιολόγησης της χρήστη … στη σελίδα της κ. … στο google my business, το από 07.04.2019 φωτοαντίγραφο μηνύματος ηλεκτρονικής αλληλογραφίας του … προς την κ. … με συνημμένα την από 04.09.2015 Προσωρινή Διαταγή του Ειρηνοδικείου Χανίων και την από 09.07.2019 Πρόσθετη Πράξη Ρύθμισης Οφειλών από Σύμβαση Δανείου, φωτοαντίγραφο του από 20.03.2019, 09.04.2019 και 03.05.2019 μηνύματος ηλεκτρονικής αλληλογραφίας της κ. … προς τον κ. … με συνημμένο το από 28.05.2019 φωτοαντίγραφο μηνύματος ηλεκτρονικής αλληλογραφίας της κ. Κ. προς την Τράπεζα … το από 07.04.2019 φωτοαντίγραφο μηνύματος ηλεκτρονικής αλληλογραφίας του κ. Μ. προς την κ. Κ. καθώς και το από 21.04.2019 φωτοαντίγραφο μηνύματος ηλεκτρονικής αλληλογραφίας της κ. Κ. προς την τράπεζα … με συνημμένο έγγραφο με θέμα Οικονομική Κατάσταση Απρίλιος 2019, την από 1.20.2014 αίτηση ενώπιον του Ειρηνοδικείου Χανίων, το από 25.02.2019 έγγραφο της τράπεζας … προς τον κύριο Μ. και την κυρία Α. με αρ. πρωτ. …, την από 1η Ιανουαρίου 2022 Βεβαίωση Δηλωθείσας Περιουσιακής Κατάστασης του κατηγορουμένου, την από 21.06.2019 Δήλωση Παραίτησης προς ΤΟ Ειρηνοδικείο Χανίων, φωτοαντίγραφο κινήσεων λογαριασμού του κατηγορουμένου για το διάστημα 21.06.2019 έως 06.08.2019 από την τράπεζα …, την από 23.02.2023 βεβαίωση του Μετοχικού Ταμείου Ναυτικού καθώς και το από 8.11.2022 απόσπασμα μητρώου του κατηγορουμένου, που εκδόθηκε από το ΓΕΝ… των οποίων δεν αμφισβητήθηκε η γνησιότητα.

Μετά την ανάγνωση των εγγράφων, ο Πρόεδρος ρώτησε τον Εισαγγελέα, την παρισταμένη για την υποστήριξη της κατηγορίας καθώς και τους συνηγόρους υπερασπίσεως του κατηγορουμένου με τον κατηγορούμενο, αν επιθυμούν να προβούν σε δηλώσεις, παρατηρήσεις ή εξηγήσεις σχετικά με τα αναγνωσθέντα έγγραφα και αυτοί απάντησαν αρνητικά.

Ακολούθως ο Πρόεδρος κάλεσε για εξέταση τον μάρτυρα υπερασπίσεως, ο οποίος, αφού προσήλθε ενώπιον του Δικαστηρίου, όταν ρωτήθηκε από τον Πρόεδρο για τα στοιχεία της ταυτότητάς του, απάντησε ότι: ονομάζεται Ψ. Ε. του Β. και της Ι., γεννήθηκε στα Χανιά Κρήτης το έτος 1974 και κατοικεί στη Νέα Σμύρνη Αττικής (οδός: … Π. ΠΝ, με ΑΜ: … υπηρετεί στο … κάτοχος του Α.Φ.Μ.: … Δ.Ο.Υ.:…, με δηλωθείσα διεύθυνση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου: … και αριθμό σύνδεσης κινητής τηλεφωνίας: … δήλωσε δε ότι γνωρίζει απλώς τον κατηγορούμενο και δεν έχει συγγένεια μαζί του. Ακολούθως, αφού ορκίσθηκε, σύμφωνα με το άρθρο 219 παρ. 1 του ΚΠΔ σε συνδυασμό με το άρθρο 213 παρ. 1 του ΣΠΚ, εξετασθείς σύμφωνα με τον νόμο κατέθεσε τα εξής: Ο κατηγορούμενος είναι υφιστάμενός μου. Όλα όσα έχουν σχέση με διαμεσολάβηση και τράπεζες είναι άγνωστες λέξεις για μένα. Θέλω να ενημερώσω το δικαστήριό σας πως ο κατηγορούμενος είναι ένας άριστος Αξιωματικός. Είμαι ο άμεσα προϊστάμενός του και τον γνωρίζω από το 2010 που ήμασταν στην Κρήτη. Είναι ένα άτομο με υψηλά στάνταρ, είναι ηθικός στον οικισμό του Ν… και δεν έχει ακουστεί ποτέ τίποτα αρνητικό γι' αυτόν. Υπηρετούμε σε αιχμή δόρατος των καραβιών, είναι εργατικός και φιλόπατρις. Άνευ αντιλογίας εκτελεί διαταγές και πέραν του ωραρίου. Έχει εκατό άτομα να διαχειριστεί. Δεν πιστεύω ότι υποκρίνεται και θεωρώ ότι λέει την αλήθεια. Δεν έχει απασχολήσει ποτέ τη δικαιοσύνη. Ακόμη και στους κατωτέρους του είναι αγαπητός. Είμαι σίγουρος ότι ο κατηγορούμενος δεν θα έγραφε ποτέ κάτι που δεν πίστευε.

Κατά την εξέταση του μάρτυρος ο Πρόεδρος, έδωσε, κατά σειρά, τον λόγο στον Εισαγγελέα, στους συνέδρους Δικαστές, στην υποστηρίζουσα την κατηγορία, στους συνηγόρους υπερασπίσεως του κατηγορουμένου και στον κατηγορούμενο, για να απευθύνουν, αν έχουν, ερωτήσεις σ' αυτόν. Ο μάρτυρας απάντησε όπως παραπάνω, μετά δε την εξέτασή του παρέμεινε στο ακροατήριο.

Στη συνέχεια ο Πρόεδρος κάλεσε τον κατηγορούμενο να απολογηθεί για την εις βάρος του κατηγορία, αυτός δε απολογήθηκε ως εξής: Ουδέποτε είπα ψέματα. Έγραψα στο σχόλιό μου την αλήθεια, όπως ακριβώς την έζησα εγώ. Δεν είχα κανένα σκοπό, κανένα δόλο να συκοφαντήσω την κα . και να τη διαβάλλω. Εάν είχα τέτοιες προθέσεις, δεν θα άφηνα τα προσωπικά μου στοιχεία. Το όνομα Μανώλης Μ. δεν είναι κρυφό προφίλ. Η κα Κ θίχτηκε με το σχόλιό μου, οπότε πήγα κι άλλαξα την αξιολόγησή μου. Τη διόρθωσα γιατί κατάλαβα ότι το ύφος μου την ενόχλησε. Αμέσως μετά, όταν μου έστειλε το email πήγα και το έσβησα και της ζήτησα συγγνώμη. Στο σχόλιό μου η λέξη «μακριά» σημαίνει μακριά από εμένα, ότι δεν θα ήθελα δηλαδή να ξανά συνεργαστώ μαζί της. Εγώ αυτό θέλησα να εκφράσω.

Στο σημείο αυτό ο Πρόεδρος απηύθυνε στον κατηγορούμενο τις ακόλουθες ερωτήσεις: Αφού λοιπόν ισχυρίζεστε ότι εννοούσατε μακριά από εσάς, γιατί δεν γράψατε «μακριά από εμένα»; Για ποιον λόγο τα γράψατε αυτά στο διαδίκτυο, αφού αφορούσαν μόνον εσάς; Ο κατηγορούμενος ανέφερε τα εξής: Σκέφτηκα εκείνη τη στιγμή να κάνω μία αξιολόγηση. Έτσι το σκέφτηκα. Ήταν μία αλήθεια και έκανα την αξιολόγησή μου. Δεν είσαι υποχρεωμένος να κάνεις αξιολογήσεις. Εάν θέλεις κάνεις, δεν είναι υποχρεωτικό. Εγώ θέλησα και το έκανα.

Ακολούθως ο κατηγορούμενος συνέχισε την απολογία του όπως αναφέρεται κατωτέρω: Η κα Κ. στην πρώτη μας συνάντηση μου είχε τάξει θεαματικά αποτελέσματα με κούρεμα οφειλής. Εγώ είχα φροντίσει και είχα συνεννοηθεί προφορικά με την τράπεζα να μου δώσουνε μερικές ημέρες παράτασης. Αναφέρω ξανά ότι το «μακριά» ήταν για τον εαυτό μου. Τα έγραψα όλα αυτά γιατί ήταν η αλήθεια μου. Τα έγραψα γιατί ήθελα να το δούνε και οι άλλοι. Να το δει όποιος ενδιαφερόταν δηλαδή να το δει. Το έγραψα για να κάνω μία αξιολόγηση σε μια πλατφόρμα εν γνώσει μου. Το ότι μπορεί να δούνε το σχόλιό μου κι άλλοι, το ήξερα. Δεν είναι όμως σίγουρο ότι θα το δούνε. Την αλήθεια μου έγραψα και όχι κάτι κακό. Κατάλαβα ότι προφανώς θίχτηκε όμως και σκέφτηκα να κάνω ένα άλλο σχόλιο, πιο ήπιο αυτή τη φορά. Δεν είχα σκοπό να την βλάψω ή να την θίξω. Σκοπός μου ήταν να γράψω την αλήθεια μου μέσα από τη συνεργασία μας. Η απερισκεψία μου ήταν ότι μπήκα και έκανα μια αρνητική αξιολόγηση, αλλά δεν έγραψα ψέματα. Ό,τι έγραψα στο σχόλιο ήταν η εμπειρία μου. Πολλές φορές προσπάθησα να έρθω σε επικοινωνία μαζί της και να της ζητήσω συγγνώμη και εγώ και ο δικηγόρος μου. Μόλις μου έστειλε το email, αμέσως της απάντησα και της ζήτησα συγγνώμη. Στο πρώτο σχόλιο θεωρώ ότι είπα την αλήθεια μου και διαδοχικά περιόρισα τα σχόλια για να μην την στεναχωρήσω, επειδή μου είπε ότι θίχτηκε. Τον Ιούλιο του 2019 πήγα με τη σύζυγό μου για τη διαμεσολάβηση. Η πρόταση της ρύθμισης είχε λήξει. Η πρόταση της διαμεσολάβησης ήρθε με email. Μπερδεύτηκα γιατί άλλα είχαμε συζητήσει με την κα Κ. και τελικά η πρόταση είχε δυσμενέστερους όρους. Η πρόταση της τράπεζας ήταν καλύτερη, με 20.000 ευρώ κούρεμα και χωρίς τόκους για οχτώ χρόνια. Εγώ είχα πληρώσει ήδη 250 ευρώ για την προετοιμασία. Η κα Κ. με είχε ενημερώσει για την πρόταση. Στις 10 Ιουνίου ξαναέστειλα την πρόταση στην τράπεζα. Γιατί, λέω, σας στέλνει αυτό; «Περιμένω να πάμε εκεί και να κάτσουμε μέχρι το βράδυ», μου λέει. Γι' αυτό είπα το okay και για τις 3.000€ για την αμοιβή της. Την ρώτησα για ποιον λόγο πήραμε την πρόταση που είναι δυσμενέστεροι οι όροι. Μου απάντησε ότι αυτή η πρόταση είναι η βάση και ότι πάνω σε αυτή τη βάση θα το παλέψουμε και θα κινηθούμε. Αυτά μου τα είπε στο τηλέφωνο. Ποτέ δεν μου είπε για συγκεκριμένα ποσά και για κούρεμα. Η διαδικασία όμως που μου είχε αναφέρει, η πολύωρη, για την οποία πήρε 3.000€, δεν έγινε ποτέ. Την ημέρα της διαμεσολάβησης, μιλούσα μόνο εγώ. Ήρθε η διαμεσολαβήτρια και μας λέει: «Τι πρόταση έχετε;». Της είπαμε την πρότασή μας και στη συνέχεια πήγε στο διπλανό γραφείο. Επέστρεψε μετά από ένα λεπτό. Μας πληροφόρησε η διαμεσολαβήτρια ότι η πρόταση είναι αυτή και πως δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε άλλο. Εμείς είχαμε μείνει έκπληκτοι. Λέει έχετε πρόταση; Λέω εγώ όχι και ότι ήρθαμε εδώ για τη διαμεσολάβηση. Ενημερωθήκαμε ότι οι εκπρόσωποι της τράπεζας δεν είχαν εξουσιοδότηση να υπογράψουνε κάτι παραπάνω. Δεν το πάλεψε καθόλου η κα Κ.. Δεν συμμετείχε καθόλου στη διαμεσολάβηση. Μιλούσα μόνο εγώ. Πήγαμε εκεί απλά για να υπογράψουμε. Όταν ξεκίνησε η διαδικασία της διαμεσολάβησης, μας είπαν απευθείας όχι! Το είπε και από μόνη της κα Κ.. Το σχόλιο το έκανα δυο χρόνια μετά. Για επτά χρόνια το δάνειο ήταν άτοκο και τώρα πληρώνω 180€ τόκους, γεγονός το οποίο μου δημιουργεί άγχος και δυσαρέσκεια. Έψαχνα τι θα κάνω με τη δική μου υπόθεση. Μου είχε εξηγήσει η κα Κ. το ρίσκο. Το θέμα μου όμως είναι ότι δεν έγινε η διαμεσολάβηση, όπως μου την περιέγραψε, για να πάρει 3.000 ευρώ που ζήτησε. Εγώ ήξερα ότι πάω για διαμεσολάβηση ενώ η κα Κ. ήξερε για τις υπογραφές. Είχα παραιτηθεί από τον Ν. Κατσέλη, είχα πληρώσει τόσα λεφτά στη δικηγόρο και ήμουν αναγκασμένος να υπογράψω την πρόταση αυτή. Για τα δικά μου δεδομένα και τις οικονομικές μου δυνάμεις, έδωσα ένα τεράστιο ποσό στην κα Κ.. Εγγράφως δεν είχα πάρει παράταση πρότασης από την τράπεζα, αλλά της είχα εξηγήσει ότι είχα παράταση προφορικά για την πρόταση της τράπεζας. Στην επαγγελματική σελίδα της κας Κ. μπορούσα να βάλω απλώς ένα αστέρι, χωρίς να κάνω οποιοδήποτε σχόλιο. Το έκανα το σχόλιο αυτό, γιατί στην ουσία πλήρωσα υπηρεσίες χωρίς να τις λάβω. Η κα Κ. μου είχε πει ότι αυτή ήταν η βάση πάνω στην οποία θα κινηθούμε. Μου το είχε πει προφορικά και δέχτηκα να συνεχίσω τη διαδικασία. Μου είπε ότι μπορούμε να πετύχουμε κούρεμα οφειλής. Το «μακριά» αναφέρω ξανά ότι το έγραψα για εμένα. Εννοούσα ότι δεν θέλω να συνεργαστώ ξανά μαζί της. Το ίδιο ακριβώς είχα γράψει και στην κα Γ., την οδοντίατρο. Η κα Κ. δεν μου ανέφερε ποτέ ποσοστό κουρέματος. Μου έλεγε: «Θα παλέψουμε για μεγαλύτερο κούρεμα οφειλής και δεν θα φύγουμε, αν δεν το πετύχουμε!». Περίμενα να γίνει η διαδικασία της διαμεσολάβησης, όπως ακριβώς την περιέγραψε και περίμενα κάτι καλύτερο από την πρόταση που απορρίψαμε. Εγώ ζημιώθηκα με 12.000€ από τόκους και 3.500€ που έδωσα συνολικά στην κα Κ. για τις δύο ώρες που εργάστηκε.

Γίνεται μνεία ότι ο Πρόεδρος, αφού ανέγνωσε την παρακάτω περικοπή από τα πρακτικά της υπ' αριθ. 52/2.3.2023 αποφάσεως του Πενταμελούς Ναυτοδικείου Πειραιώς και συγκεκριμένα από την απολογία του κατηγορουμένου (σελ. 10): «Είχα μπερδευτεί με την απάντηση της για το Ναυτοδικείο. Το έψαξα ότι μπορεί να είναι συκοφαντική δυσφήμιση το σχόλιό μου και το αντικατέστησα με ένα πιο ήπιο», ζήτησε από τον κατηγορούμενο να απαντήσει σχετικώς επ' αυτού. Ο κατηγορούμενος ανέφερε τα εξής: Δεν καταλαβαίνω τι έχει γραφτεί εκεί. Για τους τρεις μήνες η κα Κ. μου ζήτησε 250 ευρώ και 3.000 ευρώ για τη μέρα της διαμεσολάβησης. Ξαναλέω ότι έκανα επεξεργασία στο σχόλιό μου, το διόρθωσα και τελικώς, επειδή έλαβα το email της εγκαλούσας, το έσβησα εντελώς και της ζήτησα και συγγνώμη. Ήμουν πεπεισμένος ότι είναι δύο διαφορετικά πράγματα, άλλο δηλαδή αυτό που μου υποσχέθηκε και άλλο αυτό που έγινε στην ουσία. Συνολικά την ημέρα της διαμεσολάβησης η διαδικασία διήρκησε δύο ώρες και όχι οχτώ, και αυτό για να προετοιμαστεί το πρακτικό. Η πρόταση ήταν έτοιμη και ήταν αυτή.

Μετά την απολογία του κατηγορουμένου ο Πρόεδρος του υπέβαλε ερωτήσεις και κατόπιν έδωσε τον λόγο στον Εισαγγελέα και στους Δικαστές, για να απευθύνουν ερωτήσεις στον κατηγορούμενο ή να ζητήσουν διευκρινίσεις. Επίσης, ο Πρόεδρος έδωσε τον λόγο στην παρισταμένη υποστήριξης της κατηγορίας καθώς και στους συνηγόρους υπερασπίσεως του κατηγορουμένου, για να υποβάλουν, αν έχουν, ερωτήσεις στον κατηγορούμενο με τη μεσολάβησή του. Ο κατηγορούμενος απάντησε όπως αναφέρεται στην απολογία του.

Ακολούθως, ο Πρόεδρος ρώτησε τον Εισαγγελέα, την παρισταμένη για την υποστήριξη της κατηγορίας, τους συνηγόρους υπερασπίσεως του κατηγορουμένου και τον κατηγορούμενο, αν έχουν ανάγκη για κάποια συμπληρωματική εξέταση ή διευκρίνιση.

Γίνεται ειδική μνεία ότι η παρισταμένη προς υποστήριξη της κατηγορίας, αφού ζήτησε και έλαβε τον λόγο από τον Πρόεδρο, προέβη σε δήλωση, της οποίας την καταγραφή στα πρακτικά ζήτησε κατ' άρθρο 141 παρ. 2 ΚΠΔ και της οποίας το περιεχόμενο έχει ως εξής: Αρνούμαι ότι είπα ότι δεν θα το παλέψουμε με τη διαμεσολάβηση. Στη διαδικασία της διαμεσολάβησης του λένε αυτό, για το οποίο έχει ενημερωθεί. Ο κατηγορούμενος πήγε ο ίδιος και τους έλεγε: «Θέλω κι άλλο». Στη συνέχεια ο κατηγορούμενος υπέγραψε, γιατί δεν είχε άλλη επιλογή.

Οι δε λοιποί απάντησαν αρνητικά.

Ακολούθως ο Πρόεδρος κήρυξε τη λήξη της αποδεικτικής διαδικασίας και έδωσε διαδοχικά τον λόγο στον Εισαγγελέα, στην παρισταμένη υποστήριξης της κατηγορίας και στους συνηγόρους υπερασπίσεως του κατηγορουμένου για να αγορεύσουν.

Ο Εισαγγελέας, αφού έλαβε τον λόγο και ανέπτυξε την κατηγορία, πρότεινε όπως κηρυχθεί ο κατηγορούμενος ένοχος για την πρώτη μερικότερη πράξη, απορριπτομένων των ισχυρισμών της υπερασπίσεως ως αβασίμων, ενώ για τη δεύτερη μερικότερη πράξη της συκοφαντικής δυσφήμησης δημόσια μέσω του διαδικτύου, ζήτησε να κηρυχθεί αθώος ελλείψει πράξεως.

Η παρισταμένη προς υποστήριξη της κατηγορίας, αφού έλαβε τον λόγο από τον Πρόεδρο, ζήτησε να κηρυχθεί ο κατηγορούμενος ένοχος, όπως και πρωτοδίκως.

Ο πρώτος συνήγορος υπερασπίσεως του κατηγορουμένου (Κουνέλης Βασίλειος), αφού έλαβε τον λόγο και ανέπτυξε την υπεράσπιση του κατηγορουμένου, ζήτησε, αφού γίνουν δεκτοί οι αυτοτελείς ισχυρισμοί της υπεράσπισης, να κηρυχθεί ο εντολέας του αθώος ελλείψει δόλου, καθώς δεν υπήρχαν ψεύδος και δόλος συκοφαντίας.

Ο δεύτερος συνήγορος υπερασπίσεως του κατηγορουμένου (Μαζαράκης Γεράσιμος-Αλέξανδρος), αφού έλαβε τον λόγο και ανέπτυξε την υπεράσπισή του, ζήτησε να κηρυχθεί ο εντολέας του αθώος λόγω μη πλήρωσης της αντικειμενικής υποστάσεως ως προς το στοιχείο του ψεύδους, γενομένων δεκτών των προβληθέντων αυτοτελών ισχυρισμών, επικουρικά δε, να κηρυχθεί ο εντολέας του αθώος ελλείψει δόλου.

Ο κατηγορούμενος, όταν τον ρώτησε ο Πρόεδρος αν έχει να προσθέσει κάτι για την υπεράσπισή του, απάντησε αρνητικά και ζήτησε την αθώωσή του.

Κατόπιν, ο Πρόεδρος κήρυξε το τέλος της συζητήσεως.

Ενώ η ώρα ήταν 14:40’, ο Πρόεδρος διέκοψε τη συνεδρίαση, το Δικαστήριο αποσύρθηκε σε μυστική διάσκεψη με παρούσα τη Γραμματέα και αφού διασκέφθηκε σύμφωνα με τον νόμο, κατήρτισε την απόφασή του.

Μετά την πάροδο δεκαπέντε (15) λεπτών της ώρας, οι Δικαστές επέστρεψαν στο ακροατήριο και έλαβαν τις θέσεις τους, καθώς και ο Εισαγγελέας, η Γραμματέας, η παριστάμενη για την υποστήριξη της κατηγορίας και ο κατηγορούμενος μετά των συνηγόρων του, ο δε Πρόεδρος δημοσίευσε σε δημόσια συνεδρίαση την απόφαση, η οποία είναι η εξής:

Ι. Α. α. Σύμφωνα με το άρθρο 363 ΠΚ, όπως αυτό αντικαταστάθηκε από την 1.5.2024 με τα άρθρα 54 και 138 παρ. 1 Ν. 5090/2024 (Α’30), «όποιος με οποιονδήποτε τρόπο ενώπιον τρίτου ισχυρίζεται ή διαδίδει για κάποιον άλλον εν γνώσει του ψευδές γεγονός που μπορεί να βλάψει την τιμή ή την υπόληψη του άλλου τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) μηνών και χρηματική ποινή και αν τελεί την πράξη δημόσια με οποιονδήποτε τρόπο ή μέσω του διαδικτύου, με φυλάκιση τουλάχιστον έξι (6) μηνών και χρηματική ποινή. Στην έννοια του τρίτου δεν περιλαμβάνονται δημόσιοι λειτουργοί ή υπάλληλοι που λαμβάνουν γνώση των ισχυρισμών για τα διάδικα μέρη, κατά την ενάσκηση καθήκοντος στο πλαίσιο πολιτικής, ποινικής ή διοικητικής δίκης (...)». Πριν την αντικατάστασή του το άρθρο είχε ως εξής: «αν στην περίπτωση του προηγούμενου άρθρου, το γεγονός είναι ψευδές και ο υπαίτιος γνώριζε ότι αυτό είναι ψευδές τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών και χρηματική ποινή και αν τελεί την πράξη δημόσια με οποιονδήποτε τρόπο ή μέσω του διαδικτύου, με φυλάκιση τουλάχιστον έξι μηνών και χρηματική ποινή». Το άρθρο που αναφέρεται ως προηγούμενο ήταν το 362 ΠΚ (απλή δυσφήμηση), το οποίο με τα άρθρα 136 περ. α’ και 138 παρ. 1 του ίδιου Νόμου καταργήθηκε από 1.5.2024, είχε δε ως εξής: «όποιος με οποιονδήποτε τρόπο ενώπιον τρίτου ισχυρίζεται ή διαδίδει για κάποιον άλλον γεγονός που μπορεί να βλάψει την τιμή ή την υπόληψή του τιμωρείται (...). Αν η πράξη τελέστηκε δημόσια με οποιονδήποτε τρόπο ή μέσω διαδικτύου, επιβάλλεται (...)». Από τα ανωτέρω διαπιστώνεται ότι, εξαιρουμένης της κύρωσης που παρέμεινε αμετάβλητη, η ποινική υπόσταση για το αδίκημα της συκοφαντικής δυσφήμησης διαφοροποιήθηκε μετά τον Ν.5090/2024 μόνο ως προς το στοιχείο του «ενώπιον τρίτου» δια του αποκλεισμού ομάδας προσώπων, με συνέπεια για πράξεις που τελέστηκαν πριν την 1.5.2024 να εφαρμόζεται, κατ' άρθρο 2 ΠΚ, η νέα μορφή του άρθρου 363 ΠΚ ως ευμενέστερη, αφού η συκοφαντική δυσφήμηση πλέον δεν τελείται ενώπιον οποιουδήποτε τρίτου προσώπου, ως ίσχυε στην προηγούμενη μορφή του αδικήματος.

β. Για τη στοιχειοθέτηση του εγκλήματος της συκοφαντικής δυσφήμησης, απαιτούνται: α) ισχυρισμός ή διάδοση, από τον υπαίτιο με οποιονδήποτε τρόπο ενώπιον τρίτου για κάποιο άλλο πρόσωπο, γεγονότος που θα μπορούσε να βλάψει την τιμή ή την υπόληψη αυτού, β) το γεγονός αυτό να ήταν ψευδές και ο δράστης να τελούσε εν γνώσει της αναληθείας και γ) δόλια προαίρεση, η οποία περιλαμβάνει τη γνώση και τη θέλησή του να ισχυρισθεί ή διαδώσει αυτό το βλαπτικό γεγονός. Ως ισχυρισμός θεωρείται ανακοίνωση που προέρχεται εξ ιδίας πεποιθήσεως ή γνώμης ή από μετάδοση εκ τρίτου προσώπου, ενώ διάδοση υφίσταται όταν λαμβάνει χώρα μετάδοση της από άλλον γενομένης ανακοίνωσης. Αυτό το οποίο αξιολογείται είναι το γεγονός, δηλαδή οποιοδήποτε συμβάν του εξωτερικού κόσμου, αναγόμενο στο παρόν ή παρελθόν, υποπίπτον στις αισθήσεις και δυνάμενο να αποδειχθεί, αντίκειται δε προς την ηθική και ευπρέπεια (ΑΠ 855/2022 ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ). Στην έννοια του γεγονότος δεν υπάγονται η έκφραση γνώμης ή αξιολογικής κρίσης, ακόμη δε και χαρακτηρισμός, εκτός εάν αμέσως ή εμμέσως υποκρύπτονται συμβάντα και αντικειμενικά εκδηλωτικά στοιχεία, τα οποία στη συγκεκριμένη περίπτωση συνιστούν προσβολή της προσωπικότητας, δηλαδή μόνον όταν συνδέονται και σχετίζονται με γεγονός κατά τέτοιο τρόπο, ώστε ουσιαστικώς να προσδιορίζουν την ποσοτική και ποιοτική του βαρύτητα. Αν αυτό δεν συμβαίνει τότε αυτά μπορεί να αποτελούν εξύβριση κατά το άρθρο 361 του ΠΚ (ΑΠ 1025/2016, ΑΠ 956/2019, 1069/2019, όλες δημοσιευμένες στην ΤΝΠ ΝΟΜΟΣ), γι' αυτό και επί μη συγκροτήσεως του αδικήματος της συκοφαντικής δυσφήμησης και δεδομένης της καταργήσεως του αδικήματος απλής δυσφήμησης, η προσβλητική συμπεριφορά πρέπει να εξεταστεί εάν τυχόν συγκροτεί την ποινική υπόσταση της εξύβρισης, μάλιστα λόγω και της περιεχομένης στο άρθρο 361 ΠΚ ρήτρα επικουρικότητας (βλ. πιο κάτω ΙΒα) (ΑΠ 1201/11). Περαιτέρω, ο ισχυρισμός ή η διάδοση επιβάλλεται να γίνεται ενώπιον τρίτου και το έγκλημα θεωρείται τετελεσμένο μόλις γίνει ο, ενώπιον τρίτου, ισχυρισμός του δυσφημιστικού γεγονότος. Υποκειμενικά απαιτείται δόλος και μάλιστα άμεσος (όχι ενδεχόμενος), δηλαδή γνώση και θέληση των στοιχείων που απαρτίζουν την αντικειμενική υπόσταση του εν λόγω εγκλήματος, αφού στοιχείο της υποκειμενικής υπόστασής της είναι «η εν γνώσει της αναληθείας» τέλεση της πράξης (άρθρο 27 παρ. 2 εδ. α’ ΠΚ). Περιεχόμενο του δόλου πρέπει να είναι η γνώση ότι το γεγονός που ισχυρίζεται ή διαδίδει ο δράστης δύναται να βλάψει την τιμή ή την υπόληψη του φορέα της τιμής, αλλά και ότι το γεγονός αυτό δεν είναι αληθινό. Επίσης πρέπει να περιέχεται η βούληση να ισχυριστεί ή να διαδώσει το γεγονός αυτό.

Β. α. Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 361 παρ. 1 ΠΚ, όπως ισχύει από 1.5.2024 μετά την τροποποίησή του με τα άρθρα 53 και 138 παρ. 1 Ν.5090/2024 «όποιος, εκτός από τις περιπτώσεις της συκοφαντικής δυσφήμησης (άρθρο 363) προσβάλλει την τιμή άλλου με λόγο ή με έργο ή με οποιονδήποτε άλλον τρόπο, έχοντας τέτοιον σκοπό, τιμωρείται με φυλάκιση έως έξι (6) μήνες ή χρηματική ποινή. Αν τελεί την ανωτέρω πράξη δημόσια με οποιονδήποτε τρόπο ή μέσω διαδικτύου, επιβάλλεται φυλάκιση έως ένα (1) έτος ή χρηματική ποινή και αν η προσβολή ανάγεται σε σχέσεις του ιδιωτικού ή του οικογενειακού βίου, επιβάλλεται φυλάκιση έως δύο (2) έτη ή χρηματική ποινή». Προ της τροποποιήσεώς του η διάταξη είχε ως εξής «όποιος, εκτός από τις περιπτώσεις της δυσφήμησης (άρθρα 362 και 363), προσβάλλει την τιμή άλλου με λόγο ή με έργο ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο τιμωρείται με φυλάκιση έως έξι μήνες ή χρηματική ποινή. Αν τελεί την πράξη δημόσια με οποιονδήποτε τρόπο ή μέσω διαδικτύου, επιβάλλεται φυλάκιση έως ένα έτος ή χρηματική ποινή». Το νέο στοιχείο στην ποινική υπόσταση της εξύβρισης είναι ο σκοπός του δράστη να προσβάλλει δια της συμπεριφοράς του τον άλλο, στοιχείο, που καθιστά ευμενέστερη την ισχύουσα διάταξη και επομένως εφαρμοστέα, κατά το άρθρο 2 ΠΚ, για πράξεις που έχουν τελεστεί πριν την 1.5.2024.

β. Τέλος, σύμφωνα με το (ισχύσαν μέχρι την 1.5.2004, οπότε και καταργήθηκε με τα άρθρα 136 περ. α’ και 138 παρ. 1 Ν.5090/2024) άρθρο 367 ΠΚ «1. Δεν αποτελούν άδικη πράξη: α) οι δυσμενείς κρίσεις για επιστημονικές, καλλιτεχνικές ή επαγγελματικές εργασίες, β) οι δυσμενείς εκφράσεις που περιέχονται σε έγγραφο δημόσιας αρχής για αντικείμενα που ανάγονται στον κύκλο της υπηρεσίας της, γ) οι εκδηλώσεις που γίνονται για την εκτέλεση νόμιμων καθηκόντων, την άσκηση νόμιμης εξουσίας ή για τη διαφύλαξη (προστασία) δικαιώματος ή από άλλο δικαιολογημένο ενδιαφέρον και δ) σε ανάλογες περιπτώσεις. 2. Η προηγούμενη διάταξη δεν εφαρμόζεται: α) όταν οι παραπάνω κρίσεις και εκδηλώσεις περιέχουν τα συστατικά στοιχεία της πράξης του άρθρου 363 και β) αν από τον τρόπο που πραγματοποιήθηκε ή από τις περιστάσεις υπό τις οποίες τελέστηκε ή δυσφήμηση προκύπτει σκοπός εξύβρισης.»

ΙΙ. Α. Στην προκειμένη περίπτωση από την αποδεικτική διαδικασία στο ακροατήριο και συγκεκριμένα από τις μαρτυρικές καταθέσεις, από τα έγγραφα, τα οποία αναγνώσθηκαν και αναφέρονται αναλυτικά στα πρακτικά της παρούσας αποφάσεως, σε συνδυασμό με την απολογία του κατηγορουμένου, προέκυψαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά:

α. Την 08.10.2021 αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα «google my business» της δικηγόρου Αθηνών Ά. Κ. κείμενο με τις εξής φράσεις: «Μακριά!!! Μου έταζε θεαματικά αποτελέσματα, κούρεμα οφειλής κλπ κλπ. Ακόμα κλαίω τα τρία χιλιάρικα που μου πήρε για 2 ώρες δουλειά χωρίς το αναμενόμενο αποτέλεσμα». Ως συντάκτης αυτού εμφαινόταν ο «Μ. Μ.», χωρίς άλλα στοιχεία προσδιοριστικά της ταυτότητάς του. Συνδυάζοντας γεγονότα η εν λόγω δικηγόρος κατέληξε στο πρόσωπο του κατηγορουμένου, υπόθεση του οποίου είχε χειριστεί κατά το έτος 2019. Έτσι, απάντησε κάτω από την παραπάνω ανάρτηση ότι το σχόλιο αυτό είναι κακόβουλο, ότι δεν του είχε τάξει τίποτα και ότι θα ενημέρωνε την υπηρεσία του και το Ναυτοδικείο για τη συμπεριφορά του, αφήνοντας να εννοηθεί ότι είχε αντιληφθεί την ταυτότητα του συντάκτη. Ο κατηγορούμενος, ο οποίος πράγματι ήταν ο συντάκτης του ως άνω κειμένου, την επόμενη ημέρα αντικατέστησε αυτό ως εξής: «Δεν έμεινα ευχαριστημένος από τις υπηρεσίες. Το κόστος δυσανάλογο του αποτελέσματος». Η δικηγόρος, κατόπιν αυτού, κάλεσε τον πρώην πελάτη της, με προσωπικό μήνυμα στο ηλεκτρονικό του ταχυδρομείο την 10.10.2021, να διαγράψει και αυτήν την αρνητική φράση. Στο εν λόγω μήνυμα τής απάντησε ο κατηγορούμενος ότι είχε προβεί σε διαγραφή της δημοσίευσής του, ζητώντας συγνώμη από την Κ. και χαρακτηρίζοντας τις ενέργειές του «απερισκεψία της στιγμής», αποδεχόμενος έτσι ότι ήταν ο συντάκτης των επίμαχων αξιολογήσεων.

β. Σχετικώς με το πλαίσιο της επαγγελματικής συνεργασίας του κατηγορουμένου με τη δικηγόρο Κ., εξαιτίας του οποίου προέκυψαν τα επίδικα κείμενα, διαπιστώθηκαν τα εξής. Η πρώτη συνάντησή τους έγινε στο Ηράκλειο Κρήτης την 29.3.2019, στην οποία παρών, ως ακροατής, ήταν και ο συνάδελφος του κατηγορουμένου, Ανθ… Π.Ν. Μ. Ν. Αντικείμενο της συνάντησης ήταν το ζήτημα που αντιμετώπιζε ο κατηγορούμενος σχετικώς με τη διευθέτηση του στεγαστικού του δανείου, την εξόφληση του οποίου όφειλε προς την τράπεζα … από κοινού με τη σύζυγό του. Ο κατηγορούμενος ανέφερε στη δικηγόρο ότι είχε αιτηθεί την υπαγωγή του στις διατάξεις του Ν. 3869/2010, είχε δε ήδη λάβει μια αναβολή εκδίκασης της υποθέσεώς του για τον μήνα Οκτώβριο του 2020. Η δικηγόρος τον ενημέρωσε ότι για την περίπτωσή του οι διαθέσιμες δυνατότητες ενεργειών ήταν τρείς:

Πρώτον, η εκδίκαση της αιτήσεώς του περί υπαγωγής του στον Ν. 3869/2010. Τούτο ήταν, κατά την άποψή της, αρκούντως επισφαλές, λόγω των αυξημένων οικογενειακών του εισοδημάτων και των μειωμένων εξόδων του. Το ότι ο κατηγορούμενος επιθυμούσε να αποφύγει την εκδίκαση της αιτήσεώς του γνωρίζοντας το αμφίβολο αποτέλεσμα της δικαστικής προσφυγής του στον Ν. 3869/2010 εξάγεται και από την επιδίωξή του να συναντήσει τη δικηγόρο πριν την μετ' αναβολή δικάσιμο της αιτήσεώς του. Δεύτερον, εξωδικαστική επίλυση της διαφοράς κατόπιν συνεννόησης του ίδιου του κατηγορουμένου απ' ευθείας με υπαλλήλους του τραπεζικού ιδρύματος. Την εν λόγω δυνατότητα, είχε όμως εξαντλήσει ο κατηγορούμενος, καθώς είχε ήδη αιτηθεί από την Τράπεζα τη ρύθμιση του δανείου του λαμβάνοντας την υπ' αριθμ. πρωτ. …/25.02.2019 απάντηση της πιστώτριας, με την οποία του παρασχέθηκε η δυνατότητα ευνοϊκής ρύθμισης της οφειλής του. Αυτή η ρύθμιση, όμως, δεν τον ικανοποιούσε, διότι επιζητούσε ακόμα επωφελέστερη λύση για εκείνον και την συνοφειλέτρια σύζυγό του και γι' αυτό άφησε να παρέλθει άπρακτη η προθεσμία αποδοχής της. Τρίτον, η τραπεζική διαμεσολάβηση, που ήταν μία νομοθετημένη διαδικασία, κατά την οποία μεθοδεύεται συνάντηση του δανειολήπτη με ανώτερα στελέχη της Τράπεζας παρουσία διαπιστευμένου διαμεσολαβητή. Η δικηγόρος ενημέρωσε τον πελάτη της ότι διέθετε εμπειρία στον τομέα της διαμεσολάβησης και μάλιστα είχε πετύχει θεαματικά αποτελέσματα σε υποθέσεις υπερχρεωμένων φυσικών προσώπων που είχε χειριστεί στο παρελθόν. Ωστόσο, ουδέποτε του υποσχέθηκε ότι θα έχει θεαματικά αποτελέσματα και στη δική του περίπτωση αλλά τον διαβεβαίωσε ότι θα κατέβαλε την προσπάθειά της ως νομική παραστάτρια. Περαιτέρω, τον ενημέρωσε για την αμοιβή της στην περίπτωση που επέλεγε την λύση της διαμεσολάβησης με την παρουσία της ως δικηγόρου του, η οποία ανερχόταν στα 3.000 ευρώ. Πράγματι, ο κατηγορούμενος θεωρώντας την τραπεζική διαμεσολάβηση ως την καλύτερη λύση για την περίπτωσή του ανέθεσε την πραγματοποίησή της στη δικηγόρο, όπως αποδεικνύεται από το από 7.4.2019 μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που της απέστειλε, αποδεχόμενος να της καταβάλει το ως άνω ποσό που του είχε ζητηθεί από αυτήν. Η εργασία της δικηγόρου σε αυτόν τον τομέα περιλάμβανε, όπως η ίδια αναλυτικά εξήγησε κατά την επ' ακροατηρίω κατάθεσή της, τις παρακάτω, γνωστές στον κατηγορούμενο, ενέργειες: την επικοινωνία της με τα εξουσιοδοτημένα στελέχη της Τράπεζας, την υποβολή αιτήματος διαμεσολάβησης, την αποστολή των οικονομικών στοιχείων των δανειοληπτών (ήτοι του κατηγορουμένου και της συζύγου του), την οργάνωση- συντονισμό της διαμεσολάβησης δηλαδή, την εύρεση διαμεσολαβητή, την εύρεση χώρου στο Ηράκλειο Κρήτης για τη διενέργεια της διαδικασίας, την παράστασή της κατά την ορισθείσα ημερομηνία διαμεσολάβησης στο Ηράκλειο της Κρήτης, δηλαδή μακριά από τον τόπο κατοικίας της στην Αθήνα, και τέλος τη σύνταξη πρακτικού διαμεσολάβησης. Κατόπιν ανταλλαγής πολλαπλών μηνυμάτων τελικά καθορίστηκε ως ημερομηνία διεξαγωγής της διαμεσολάβησης η 10η Ιουλίου 2019. Έναν μήνα πριν από την ημερομηνία αυτή, η δικηγόρος πληροφορήθηκε την πρόταση της τράπεζας και την απέστειλε, μέσω μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στον κατηγορούμενο. Στο εν λόγω μήνυμα της 10ης Ιουνίου 2019, του ανέφερε με σαφήνεια τα εξής: «στη διαμεσολάβηση μου είπαν ότι θα έχετε διαγραφή 19.000,00 ευρώ. Χωρίζεται σε δύο μέρη το δάνειο δόση 169,00 ευρώ για 420 μήνες το πρώτο μέρος και διαγραφή 19.009,00 ευρώ. Πείτε μου αν σας ενδιαφέρει να γίνει τη διαμεσολάβηση διότι θα πρέπει να παραιτηθεί από την αίτηση στο ειρηνοδικείο». Ο κατηγορούμενος, αν και δεν ικανοποιήθηκε από αυτήν την πρόταση της Τράπεζας, εν τούτοις, θεωρώντας ότι θα έχει περαιτέρω περιθώριο διαπραγμάτευσης με το πιστωτικό ίδρυμα, επέλεξε να παραιτηθεί της αιτήσεώς του περί υπαγωγής του στις διατάξεις του Ν. 3869/2010, προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαδικασία της διαμεσολάβησης [βλ. την από 19.6.2019 δήλωση παραίτησης του κατηγορουμένου και της συζύγου του από την με ημερομηνία 1.10.2014 αίτησή τους για υπαγωγή στο Ν. 3869/2010, η οποία (παραίτηση) κατατέθηκε στο Ειρηνοδικείο Χανίων την 21.06.2019]. Κατά την ορισθείσα ημερομηνία της διαμεσολάβησης οι εκπρόσωποι της Τράπεζας ενέμειναν στην πρότασή τους, που είχε μεταφέρει η δικηγόρος του κατηγορουμένου σε αυτόν έναν μήνα νωρίτερα. Κατόπιν αυτού, ο κατηγορούμενος αποδέχθηκε την πρόταση της τράπεζας (βλ. το από … πρακτικό διαμεσολάβησης).

γ. Μετά από αυτά, ο κατηγορούμενος, δυσαρεστημένος με το αποτέλεσμα της προπαρατεθείσας διαδικασίας, δύο χρόνια αργότερα, ήτοι το 2021, ανήρτησε στο διαδίκτυο στον ιστότοπο my business της δικηγόρου, τις επίδικες φράσεις. Ο ίδιος, απολογούμενος στο ακροατήριο, ανέφερε ότι δεν ήθελε με αυτές, να συκοφαντήσει την εγκαλούσα, ότι οι αναρτήσεις του είχαν το χαρακτήρα σχολίου και ήταν μια απερισκεψία, για την οποία της ζήτησε συγγνώμη, πλην όμως τα όσα ανέφερε ήταν αληθή, όπως αυτός τα έζησε.

Β. 1. i. Κατά την ομόφωνη κρίση του Δικαστηρίου, η ανάρτηση του κατηγορουμένου στο επαγγελματικό διαδικτυακό προφίλ της εγκαλούσας την 8.10.2021: «Μακριά!!! Μου έταζε θεαματικά αποτελέσματα, κούρεμα οφειλής κλπ κλπ. Ακόμα κλαίω τα τρία χιλιάρικα που μου πήρε για 2 ώρες δουλειά χωρίς το αναμενόμενο αποτέλεσμα» (πρώτη μερικότερη πράξη του εγκλήματος της συκοφαντικής δυσφήμησης δημόσια μέσω του διαδικτύου), αναφερόμενη σε γεγονότα, διαλαμβάνει απαξιωτικούς και μειωτικούς ισχυρισμούς, που έχουν κοινωνικοηθική απαξία για την παθούσα, καθώς πλήττουν την κοινωνική παράσταση και την υπόληψή της ως επαγγελματία και επιστήμονα. Οι δυσφημιστικοί ισχυρισμοί αυτοί αποτυπώθηκαν στην επαγγελματική ιστοσελίδα της δικηγόρου Ά. Κ., καθιστάμενοι έτσι γνωστοί σε αόριστο, πλην όμως μεγάλο αριθμό προσώπων που επισκέφθηκαν τον σχετικό ιστότοπο, οι οποίοι συνήθως έχουν σκοπό την ανεύρεση νομικού συμβούλου-παραστάτη. Ο κατηγορούμενος, ως προς τη λέξη «μακριά!!!», με την οποία ξεκινά η ανάρτησή του, επιχειρώντας να αποσείσει τις ευθύνες του, υποστήριξε ότι εννοούσε μακριά από εκείνον, υπό την έννοια ότι δεν ήθελε να συνεργαστεί ξανά μαζί της. Η θέση του αυτή όμως δεν είναι πειστική, διότι για τον μέσο αναγνώστη της φράσης αυτής η χρησιμοποιηθείσα από τον κατηγορούμενο λέξη δεν μπορεί παρά να εκληφθεί ως προτροπή για αποφυγή της επαγγελματία. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι οι επίδικοι ισχυρισμοί του Α. ήταν ψευδείς και παρά το γεγονός ότι ο κατηγορούμενος γνώριζε ασφαλώς το ψεύδος τους, αφού ο ίδιος τους παρήγαγε και ήταν, ως άμεσα εμπλεκόμενος, εν γνώσει της αναλήθειάς τους, δεν δίστασε να τους διαδώσει μέσω διαδικτύου. Ειδικότερα, προέκυψε από την ακροαματική διαδικασία ότι η παθούσα ουδέποτε του υποσχέθηκε («έταξε») εντυπωσιακά αποτελέσματα κατά τον χειρισμό της υπόθεσής του. Κατά την απολογία του ο ίδιος ο κατηγορούμενος παραδέχτηκε ότι η εγκαλούσα ουδέποτε του ανέφερε ποσοστό κουρέματος. Αυτό επιβεβαιώνεται και από την κατάθεση του μάρτυρα υπεράσπισης του κατηγορουμένου, Μ. Ν. που ήταν παρών κατά την πρώτη επαφή της δικηγόρου με τον κατηγορούμενο και ο οποίος κατέθεσε στο ακροατήριο ότι δεν του έταξε θεαματικά αποτελέσματα (στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο κατέθεσε: «Όχι, δεν του είπε το ακριβές ποσό του κουρέματος. Απλά ότι είχε καλά αποτελέσματα σε προηγούμενη υπόθεση. Απλά συζήτησαν για τη διαμεσολάβηση. Δεν του έταξε ότι θα έχει θεαματικά αποτελέσματα», ενώ στο παρόν δικαστήριο κατέθεσε: «Η κα Κ. έλεγε γενικά για τις εκβάσεις με τη… Δεν λέω ότι του έταξε κάτι συγκεκριμένο για την υπόθεσή του. Του εξηγούσε για όλη τη διαδικασία.», «Μίλησε για θεαματικά αποτελέσματα, ναι! Δεν ξέρω αν του είπε ότι και η συγκεκριμένη περίπτωση θα έχει το ίδιο αποτέλεσμα. Είπε ότι με την … έχουμε θεαματικά αποτελέσματα. Του είπε ότι αν πάνε σε διαμεσολάβηση, θα έχουνε μεγάλο κούρεμα, δεν του μίλησε όμως για ποσοστό ή ποσό κουρέματος»). Επιπλέον, το ποσό των τριών χιλιάδων ευρώ που κατέβαλε ο κατηγορούμενος στην εγκαλούσα αποτέλεσε αντικείμενο προηγούμενης και ξεκάθαρης μεταξύ τους συμφωνίας, γνώριζε δε αυτός ότι το εν λόγω ποσό δεν αντιστοιχούσε μόνο σε δυο ώρες εργασίας κατά τη συνάντηση της διαμεσολάβησης, αλλά αφορούσε σε ολόκληρη την προετοιμασία του φακέλου της υπόθεσής του, την επικοινωνία της με τα στελέχη της Τράπεζας, την σύνταξη του πρακτικού διαμεσολάβησης αλλά και τα έξοδα μετακίνησης και διαμονής της δικηγόρου Αθηνών στο Ηράκλειο Κρήτης, στην οποία ο ίδιος επέλεξε να απευθυνθεί. Εξάλλου, η αμοιβή της δικηγόρου συμφωνήθηκε να καταβληθεί προκαταβολικά και το ύψος της ουδόλως είχε συμφωνηθεί να τελεί σε συνάρτηση με το αποτέλεσμα της διαμεσολάβησης. Ο Μ. στο πρωτοβάθμιο δικαστήριο είχε κατεθέσει σχετικώς: «του είπε ότι η αμοιβή της θα είναι 3.000 ευρώ γιατί θα παρασταθεί ως δικηγόρος», το ίδιο δε κατέθεσε και στο παρόν δικαστήριο: «μάλιστα ζήτησε 3.000 ευρώ για την αμοιβή της, γιατί θα παρασταθεί, είπε, ως δικηγόρος», με συνέπεια να μην κρίνεται ως ακριβές το υπό του ίδιου μάρτυρα διατυπωθέν στο ακροατήριο του παρόντος δικαστηρίου για πρώτη φορά: «του εξήγησε ακριβώς και του είπε ξεκάθαρα ότι η οφειλή της θα είναι 3.000€ για την ημέρα της διαμεσολάβησης». Επομένως, αποδείχθηκε ότι με την εν λόγω ανάρτησή του του ο κατηγορούμενος θέλησε να πλήξει το επαγγελματικό status της εγκαλούσας γνωρίζοντας το ψεύδος των ισχυρισμών που διατύπωσε στο διαδίκτυο. Συνεπώς, ως προς αυτήν ανάρτηση/μερικότερη πράξη πληρούται η αντικειμενική και η υποκειμενική υπόσταση του αδικήματος της συκοφαντικής δυσφήμησης και θα πρέπει ο κατηγορούμενος να κηρυχθεί ένοχος για αυτήν.

ii. Κατά συνέπεια, πρέπει να απορριφθεί ο αυτοτελής ισχυρισμός του κατηγορουμένου περί εφαρμογής του άρθρου 367 παρ. 1 ΠΚ (βλ. πιο πάνω ΙΒβ) ως νόμω αβάσιμος, καθώς το άρθρο αυτό (υπό την ισχύ του οποίου φέρεται ως τελεσθείσα η εδώ κρινόμενη συμπεριφορά του), εξεταζόμενο μεν εν προκειμένω, κατ' άρθρο 2 ΠΚ δεδομένου ότι έπαυσε να ισχύει από 1.5.2024 με τον Ν.5090/2024, δεν εφαρμόζεται όταν η κρινόμενη συμπεριφορά περιέχει συστατικά στοιχεία της συκοφαντικής δυσφήμησης (παρ. 2 ίδιου άρθρου), ως συμβαίνει στην παρούσα υπόθεση.

2. Ως προς την ανάρτηση του κατηγορουμένου της 9.10.2021 (δεύτερη μερικότερη πράξη της συκοφαντικής δυσφήμησης δημόσια μέσω του διαδικτύου) με το περιεχόμενο ««Το κόστος δυσανάλογο του αποτελέσματος», για το οποίο μόνο κρίθηκε από το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο ένοχος ο κατηγορούμενος, διαπιστώνεται ότι τούτο συνιστά μία αξιολογική κρίση και όχι γεγονός κατά την έννοια του άρθρου 363 ΠΚ ούτε, ελλείψει άλλης καταγραφής στην κρίσιμη ανάρτηση της 9.10.2021, συνδέεται αναποσπάστως με γεγονός, με συνέπεια να μην πληρούται ως προς το σημείο αυτό η αντικειμενική υπόσταση του αδικήματος της συκοφαντικής δυσφήμησης. Η αξιολογική αυτή κρίση όμως, λόγω του ότι είναι δυσμενής, δεν παύει να συνιστά προσβολή της επαγγελματικής τιμής και προσωπικότητας της δικηγόρου, στον ιστότοπο της οποίας αναρτήθηκε. Τούτο σημαίνει ότι πρέπει περαιτέρω να χωρήσει εξέταση της πληρώσεως της ποινικής υποστάσεως του αδικήματος της εξύβρισης (361 ΠΚ), λόγω της ρήτρας επικουρικότητας του άρθρου 361 παρ. 1 ΠΚ, δεδομένης μάλιστα και της καταργήσεως του άρθρου 362 (απλή δυσφήμηση) ΠΚ σύμφωνα με το άρθρο 136 Ν.5090/2024. Για το αδίκημα της εξύβρισης όμως, (εξεταζόμενο εν προκειμένω, κατ' εφαρμογή του άρθρου 2 παρ. 1 ΠΚ, κατόπιν της διαμορφώσεως του άρθρου 361 με το άρθρο 53 Ν.5090/2024 με ισχύ από 1.5.2024, λόγω του ότι καθίσταται πλέον η νέα μορφή του άρθρου ευμενέστερη ένεκα της προσθήκης του στοιχείου του σκοπού προσβολής του άλλου), δεν προκύπτει η στοιχειοθέτηση του απαραίτητου σκοπού εξύβρισης (ήτοι προσβολής της τιμής άλλου), καθώς η υπό κρίση συμπεριφορά του κατηγορουμένου αναπτύχθηκε στον χώρο του ιστοτόπου της δικηγόρου που έχει διατεθεί για αξιολογήσεις του επαγγελματία από συναλλαγέντες με αυτόν και το περιεχόμενο του κειμένου δεν εκφεύγει των ορίων της δέουσας για αυτές τις περιστάσεις φρασεολογίας.

Επομένως, θα πρέπει να κηρυχθεί αθώος ο κατηγορούμενος αυτής της μερικότερης πράξης της συκοφαντικής δυσφήμησης δημόσια μέσω του διαδικτύου.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Το Δικαστήριο, αφού είδε τα άρθρα 193 παρ. 1, 198 παρ. 2 περ. α’(2) και 213 παρ. 1 ΣΠΚ, 369 ΚΠΔ.

Δικάζει τον παρόντα κατηγορούμενο, Μ. Ε. του Γ. και της Α.

Κηρύσσει αυτόν, παμψηφεί, ένοχο για την πρώτη μερικότερη πράξη της συκοφαντικής δυσφήμησης δημόσια μέσω του διαδικτύου κατ' εξακολούθηση (μερικότερες πράξεις 2), απορριπτομένου του προβληθέντος από την υπεράσπιση αυτοτελούς ισχυρισμού περί εφαρμογής του άρθρου 367 παρ. 1 ΠΚ, ως αβάσιμου, που τελέσθηκε στην Αθήνα την 8.10.2021, και συγκεκριμένα ένοχο του ότι με οποιονδήποτε τρόπο ενώπιον τρίτου ισχυρίστηκε για κάποιον άλλον εν γνώσει του ψευδές γεγονός που μπορούσε να βλάψει την τιμή και την υπόληψη του άλλου, ειδικότερα δε στον ανωτέρω τόπο και χρόνο συνέταξε και δημοσίευσε ο ίδιος, με την ιδιότητα του τού ιδιοκτήτη και χρήστη προσωπικού λογαριασμού ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στον ιστότοπο της google με το όνομα «Μ. Μ.», κείμενο στην ιστοσελίδα google my business της δικηγόρου Ά. Κ., με την οποία είχε επαγγελματική συνεργασία το 2019, στο οποίο (κείμενο) ανέφερε, ενώπιον όλων εκείνων που επισκέπτονταν τον ιστότοπο της δικηγόρου, επί λέξει: «Μακριά!!! Μου έταζε θεαματικά αποτελέσματα, κούρεμα οφειλής κλπ κλπ. Ακόμα κλαίω τα τρία χιλιάρικα που μου πήρε για 2 ώρες δουλειά χωρίς το αναμενόμενο αποτέλεσμα», γεγονότα που αναφέρονταν στην νομική παράσταση δικηγόρου στην υπόθεση διαμεσολάβησης σε διαπραγμάτευση δανείου του με τράπεζα και ήταν άπαντα ψευδή, καθόσον η εν λόγω δικηγόρος δεν υποσχέθηκε θεαματικά αποτελέσματα για την υπόθεσή του συγκεκριμένα, ενώ η αμοιβή της συμφωνήθηκε με τον κατηγορούμενο και δεν ανταποκρίνονταν σε δίωρη εργασία αλλά στη συνολική εργασία της δικηγόρου για την υπόθεσή του, ενώ ο κατηγορούμενος όλα τα ανωτέρω τα ισχυρίστηκε μέσω του διαδικτύου και των ιστότοπων της google εν γνώσει της αναλήθειάς τους, καθώς ήταν άμεσα εμπλεκόμενος στην υπόθεση αυτή και γνώριζε την αλήθεια, ως επίσης εν γνώσει και της δυνατότητας αυτών να βλάψουν την τιμή, την αξιοπρέπεια και την κοινωνική και επαγγελματική υπόσταση της δικηγόρου Ά. Κ., εμφανίζοντάς αυτήν ως αναξιόπιστη επαγγελματία που εξαπατά τους εντολείς της.

Κηρύσσει αυτόν, παμψηφεί, αθώο για τη δεύτερη μερικότερη πράξη της συκοφαντικής δυσφήμησης δημόσια μέσω του διαδικτύου κατ' εξακολούθηση (μερικότερες πράξεις 2), καθόσον συνιστά αξιολογική κρίση, μη προκύπτοντος σκοπού εξυβρίσεως, που φέρεται ότι τελέσθηκε στην Αθήνα, την 9.10.2021 και συγκεκριμένα αθώο του ότι με οποιονδήποτε τρόπο ενώπιον τρίτου ισχυρίστηκε για κάποιον άλλον εν γνώσει του ψευδές γεγονός που μπορούσε να βλάψει την τιμή και την υπόληψη του άλλου, ειδικότερα δε στον ανωτέρω τόπο και χρόνο συνέταξε και δημοσίευσε ο ίδιος με την ιδιότητα του ως ιδιοκτήτης και χρήστης προσωπικού λογαριασμού ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στον ιστότοπο της google και με το όνομα «Μ. Μ.» κείμενο στην ιστοσελίδα google my business της δικηγόρου Ά. Κ , με την οποία είχε επαγγελματική συνεργασία το έτος 2019, στο οποίο (κείμενο) ανέφερε ενώπιον όλων εκείνων, που επισκέπτονταν την ιστοσελίδα, επί λέξει: «Το κόστος δυσανάλογο του αποτελέσματος», γεγονός που αναφέρονταν στην νομική παράσταση της δικηγόρου στην υπόθεση διαμεσολάβησης σε διαπραγμάτευση δανείου του με τράπεζα και ήταν ψευδές, καθόσον η εν λόγω δικηγόρος του παρείχε υπηρεσίες με συμφωνημένο μεταξύ τους κόστος, ενώ ο κατηγορούμενος όλα τα ανωτέρω τα ισχυρίστηκε μέσω του διαδικτύου και των ιστότοπων της google, εν γνώσει της αναλήθειάς των, καθώς και της δυνατότητας αυτών να βλάψουν την τιμή, αξιοπρέπεια και την κοινωνική και επαγγελματική υπόσταση της δικηγόρου Ά. Κ., εμφανίζοντας αυτήν ως αναξιόπιστη και ακατάλληλη επαγγελματία.

Κρίθηκε, αποφασίσθηκε και δημοσιεύθηκε αμέσως στο ακροατήριο του Δικαστηρίου, σε δημόσια συνεδρίαση.

Αθήνα, … Δεκεμβρίου 2024

Ο Πρόεδρος

Η Γραμματέας

Μετά την απαγγελία της αποφάσεως αυτής, ο Πρόεδρος αποσφράγισε τον φάκελο, εντός του οποίου φυλάσσεται το αντίγραφο ποινικού μητρώου για δικαστική χρήση του καταδικασθέντος κατηγορουμένου και το ανέγνωσε. Από την ανάγνωση του υπ' αριθ. …/18.11.2024 αντιγράφου ποινικού μητρώου της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Ηρακλείου, προέκυψε ότι δεν αναγράφονται αμετάκλητες καταδικαστικές αποφάσεις.

Στο σημείο αυτό, οι συνήγοροι υπερασπίσεως του κατηγορουμένου, αφού ζήτησαν και έλαβαν διαδοχικά τον λόγο από τον Πρόεδρο, υπέβαλαν προφορικά αυτοτελή ισχυρισμό περί αναγνώρισης στο πρόσωπο του κατηγορουμένου, που κηρύχθηκε ένοχος, της συνδρομή των ελαφρυντικών περιστάσεων του άρθρου 84 παρ. 2 περ. α’, δ’ και ε’ του ΠΚ, δηλώνοντας ότι ο εντολέας τους αμέσως μετά την πρώτη όχληση της εγκαλούσας, πήρε πίσω το σχόλιό του και ότι από τότε δεν έχει απασχολήσει τις αρχές.

Ο Εισαγγελέας, αφού έλαβε τον λόγο από τον Πρόεδρο, πρότεινε όπως αναγνωριστεί υπέρ του κατηγορουμένου που κηρύχθηκε ένοχος η ελαφρυντική περίσταση του άρθρου 84 παρ. 2 περ. α’ του ΠΚ, απορριπτομένου ως ουσία αβάσιμου του ισχυρισμού περί αναγνωρίσεως των ελαφρυντικών περιστάσεων του άρθρου 84 παρ. 2 περ. δ’ και ε’ και επιβληθεί στον κηρυχθέντα ένοχο κατηγορούμενο ποινή φυλακίσεως έξι (6) μηνών, της οποίας η εκτέλεση να ανασταλεί για τρία (3) έτη. Τέλος, πρότεινε να καταδικασθεί ο κατηγορούμενος που κηρύχθηκε ένοχος στα έξοδα της ποινικής διαδικασίας, το ποσό των οποίων να ορισθεί σε χίλια διακόσα (1.200) ευρώ.

Οι συνήγοροι υπερασπίσεως του κατηγορουμένου, αφού έλαβαν διαδοχικά τον λόγο από τον Πρόεδρο, δήλωσαν ότι εμμένουν στον αυτοτελή ισχυρισμό που προέβαλαν (περί αναγνώρισης των ελαφρυντικών περιστάσεων του άρθρου 84 παρ. 2 περ. α’, δ’ και ε’ του ΠΚ) και ζήτησαν την επιβολή της ελάχιστης προβλεπόμενης ποινής.

Το Δικαστήριο, αφού διασκέφθηκε μυστικά στην έδρα, με παρούσα τη Γραμματέα κατήρτισε και ο Πρόεδρος δημοσίευσε αμέσως την απόφαση του Δικαστηρίου, η οποία είναι η εξής:

Η πράξη για την οποία κηρύχθηκε ένοχος ο κατηγορούμενος προβλέπεται και τιμωρείται από τις διατάξεις του άρθρου 363 ΠΚ σε συνδυασμό με τις διατάξεις των άρθρων 1, 14, 16, 17, 18 εδ. γ', 26 εδ. α’, 27, 51, 53 ΠΚ.

Κατά το άρθρο 79 ΠΚ (όπως ισχύει σήμερα): «1. Με την επιμέτρηση της ποινής καθορίζεται η ανάλογη και δίκαιη τιμωρία του εγκλήματος με βάση τη βαρύτητα της πράξης και το βαθμό ενοχής του υπαιτίου γι' αυτή. Το δικαστήριο σταθμίζει τα στοιχεία που λειτουργούν υπέρ και σε βάρος του υπαιτίου και συνεκτιμά τις συνέπειες της ποινής για τον ίδιο και τους οικείους του. 2. Για την εκτίμηση της βαρύτητας της πράξης το δικαστήριο λαμβάνει υπόψη του: α) τη βλάβη που αυτή προξένησε ή τον κίνδυνο που προκάλεσε, β) τη φύση, το είδος και το αντικείμενο της πράξης, καθώς επίσης όλες τις περιστάσεις χρόνου, τόπου, μέσων και τρόπου που συνόδευσαν την προπαρασκευή ή την εκτέλεσή της. 3. Για την εκτίμηση του βαθμού ενοχής του υπαιτίου, το δικαστήριο εξετάζει: α) την ένταση του δόλου ή το βαθμό της αμέλειάς του, β) τα αίτια που τον ώθησαν στην εκτέλεση του εγκλήματος, την αφορμή που του δόθηκε και τον σκοπό που επιδίωξε, γ) τον χαρακτήρα του και τον βαθμό της ανάπτυξής του που επηρέασαν την πράξη, δ) τις ατομικές και κοινωνικές περιστάσεις και την προηγούμενη ζωή του στο μέτρο που σχετίζονται με την πράξη, ε) τον βαθμό της δυνατότητας και της ικανότητάς του να πράξει διαφορετικά, στ) τη διαγωγή του κατά τη διάρκεια της πράξης και μετά την πράξη και ιδίως τη μετάνοια που επέδειξε και την προθυμία του να επανορθώσει τις συνέπειες της πράξης του. 4. Στοιχεία που λειτουργούν υπέρ του υπαιτίου θεωρούνται ιδίως: α) το ότι αυτός διαδραμάτισε έναν σαφώς υποδεέστερο ρόλο σε πράξη που τελέσθηκε από πολλούς, β) το ότι τέλεσε την πράξη σε δικαιολογημένη συναισθηματική φόρτιση, γ) το ότι έθεσε τον εαυτό του στη διάθεση των αρχών χωρίς σημαντική καθυστέρηση, ενώ μπορούσε να διαφύγει, δ) το ότι διευκόλυνε ουσιωδώς την εξιχνίαση του εγκλήματος. 5. Στοιχεία που λειτουργούν σε βάρος του υπαιτίου θεωρούνται ιδίως: α) η κατ' επάγγελμα τέλεση της πράξης, β) η ιδιαίτερη σκληρότητα, γ) η εκμετάλλευση της εμπιστοσύνης του θύματος, δ) το γεγονός ότι το θύμα δεν μπορούσε να προστατεύσει τον εαυτό του, ε) το ότι ο υπαίτιος διαδραμάτισε ιθύνοντα ρόλο σε πράξη που τελέσθηκε με συμμετοχή πολλών. 6. Στοιχεία που έχουν αξιολογηθεί από τον νομοθέτη για τον προσδιορισμό της απειλούμενης ποινής δεν λαμβάνονται από το δικαστήριο επιπροσθέτως υπόψη κατά την επιμέτρησή της. 7. Στην απόφαση αναφέρονται ρητά οι λόγοι που δικαιολογούν την κρίση του δικαστηρίου για την επιμέτρηση της ποινής που επέβαλε».

Περαιτέρω, κατά το άρθρο 83 περ. ε' ΠΚ «Όπου στον νόμο προβλέπεται μειωμένη ποινή χωρίς άλλο προσδιορισμό, το πλαίσιο της καθορίζεται ως εξής: (...) ε) σε κάθε άλλη περίπτωση, ο δικαστής μειώνει την ποινή ελεύθερα έως το ελάχιστο όριό της. Αν ο νόμος προβλέπει σωρευτικά ποινή φυλάκισης και χρηματική ποινή, μπορεί να επιβληθεί και μόνο η τελευταία», σύμφωνα δε με το άρθρο 84 ΠΚ «1. Η ποινή μειώνεται επίσης κατά το μέτρο που προβλέπει το προηγούμενο άρθρο και στις περιπτώσεις που συντρέχουν ελαφρυντικές περιστάσεις. 2. Ελαφρυντικές περιστάσεις θεωρούνται ιδίως: α) το ότι ο υπαίτιος έζησε σύννομα ως τον χρόνο που έγινε το έγκλημα, περίσταση που δεν αποκλείεται από μόνη την προηγούμενη καταδίκη του για ελαφρό πλημμέλημα, (...) δ) το ότι επέδειξε ειλικρινή μετάνοια και επιδίωξε να άρει ή να μειώσει τις συνέπειες της πράξης του, ε) το ότι συμπεριφέρθηκε καλά για σχετικά μεγάλο διάστημα μετά την πράξη του, ακόμα και κατά την κράτησή του. (...)». Η περ. α’ της παρ. 2 αντικαταστάθηκε, με το άρθρο 16 του Ν.5090/2024 και έναρξη ισχύος 1.5.2024, ως εξής: «το ότι ο υπαίτιος έζησε ως το χρόνο που έγινε το έγκλημα έντιμη ατομική, οικογενειακή, επαγγελματική και γενικά κοινωνική ζωή», πλην όμως η νέα της διαμόρφωση δεν εφαρμόζεται για πράξεις τελεσθείσες πριν την 1.5.2024, κατ' άρθρο 2 ΠΚ, λόγω του ότι δεν αποτελεί διάταξη ευμενέστερη έναντι της προηγηθείσας διαμόρφωσης της ίδιας ρύθμισης.

Επιπλέον, στο άρθρο 372 εδ. α’ ΚΠΔ ορίζεται ότι με την τελειωτική απόφαση το δικαστήριο επιβάλλει στους διαδίκους, που ηττήθηκαν, τα έξοδα της ποινικής διαδικασίας (άρθρο 577 επ. ΚΠΔ). Για το Πενταμελές Αναθεωρητικό Δικαστήριο εφαρμοστέα τυγχάνει η διάταξη του άρθρου 577 παρ. 2 στοιχ. ε’ ΚΠΔ, σε συνδυασμό με την παρ. 7 του άρθρου 3 του Ν.663/1977, ήτοι δικαστικά έξοδα επί αποφάσεων Τριμελούς Εφετείου (από 1.200 έως 3.000 ευρώ).

Έχοντας όλα τα παραπάνω στοιχεία υπόψη, το Δικαστήριο κρίνει ομόφωνα ότι συντρέχουν υπέρ του κατηγορουμένου, που κηρύχθηκε ένοχος, οι ελαφρυντικές περιστάσεις του άρθρου 84 παρ. 2 περ. α’ ΠΚ, διότι αφ' ενός μεν αυτή η ελαφρυντική περίσταση αναγνωρίστηκε από το πρωτόδικο δικαστήριο και μη αναγνώρισή της στο δεύτερο βαθμό εκδίκασης θα σημάνει τη μη επιτρεπόμενη χειροτέρευση της θέσης του κατηγορουμένου (470 ΚΠΔ), αφ' ετέρου δε ο υπαίτιος έζησε σύννομα έως το χρόνο που έγινε το έγκλημα, όπως προκύπτει από τα αναγνωσθέντα έγγραφα και ιδίως από το αντίγραφο του ποινικού μητρώου του για δικαστική χρήση, το οποίο δεν έχει καταγραφές. Οι συνήγοροι του κατηγορουμένου ζήτησαν στις αγορεύσεις του την αναγνώριση των ελαφρυντικών του άρθρου 84 παρ. 2 στοιχ. δ’ και ε’ ΠΚ αναφέροντας ότι ο εντολέας τους «αμέσως μετά την πρώτη όχληση της εγκαλούσας, πήρε πίσω το σχόλιό του και ότι από τότε δεν έχει απασχολήσει τις αρχές». Το Δικαστήριο κρίνει κατά πλειοψηφία ότι δεν συντρέχουν οι ελαφρυντικές περιστάσεις της περίπτωσης δ' της παραγράφου 2 του άρθρου 84 ΠΚ για τους εξής λόγους. Η ελαφρυντική περίσταση της έμπρακτης μετάνοιας, προϋποθέτει έμπρακτη εκδήλωσή της και πρέπει να εκτίθενται και να αποδεικνύονται συγκεκριμένα περιστατικά από τα οποία να προκύπτει ότι ο κατηγορούμενος ειλικρινά και όχι προσχηματικά, ήτοι οικεία βουλήσει και όχι καταναγκαστικώς, επιζήτησε να άρει ή να μειώσει τις συνέπειες της πράξεώς του, χωρίς να αρκεί η απλή συγγνώμη (ΑΠ 914/2015, ΑΠ 759/2004). Εν προκειμένω, η διαγραφή της πρώτης φράσης από τον ιστότοπο, η οποία φράση συνιστά και την πραγμάτωση του εγκλήματος της συκοφαντικής δυσφήμησης, δεν έγινε επειδή ο ίδιος μετάνιωσε και επεδίωξε να άρει τις συνέπειες της πράξης του ως αποτέλεσμα της μετάνοιάς του, αλλά τούτο συνέβη κατόπιν σχετικού αιτήματος από την παθούσα και προειδοποίησης της ότι θα ακολουθήσει νομική διαδικασία για αυτή στο Ναυτοδικείο. Δύο όμως μέλη του Δικαστηρίου και συγκεκριμένα ο Αναθεωρητής Γ’ Φωτάκης Εμμανουήλ και η Στρατιωτικός Δικαστής Α’ Σπηλιοπούλου Καλλιόπη, μειοψήφισαν έχοντας τη γνώμη ότι πρέπει να αναγνωριστούν υπέρ του κατηγορούμενου, που κηρύχθηκε ένοχος, οι ελαφρυντικές περιστάσεις της περιπτώσεως δ’ του άρθρου 84 παρ. 2 ΠΚ, καθ' όσον έκριναν ότι ο κατηγορούμενος με την ενέργειά του αυτή προσπάθησε να μειώσει τις συνέπειες της πράξεώς του. Επομένως, κατά την κρατήσασα γνώμη του Δικαστηρίου πρέπει να απορριφθεί το αίτημα για αναγνώριση των ελαφρυντικών του άρθρου 84 παρ. 2 στοιχ. δ' ΠΚ. Το Δικαστήριο, περαιτέρω, απορρίπτει παμψηφεί τον αυτοτελή ισχυρισμό περί συνδρομής των ελαφρυντικών περιστάσεων των περιπτώσεων ε’ της παραγράφου 2 του άρθρου 84 ΠΚ, για τον λόγο ότι το προβαλλόμενο από τους συνηγόρους του ότι «από τότε δεν έχει απασχολήσει τις αρχές» δεν εξαρκεί για να πληρωθεί η απαίτηση του νόμου για καλή συμπεριφορά για σχετικά μεγάλο διάστημα μετά την πράξη του, καθώς ελλείπει αναφορά σε συγκεκριμένα γεγονότα και καταστάσεις, που αποδεικνύουν θετική προς την κατεύθυνση αυτή συμπεριφορά του κατηγορουμένου (ΑΠ 1008/2022).

Κατόπιν αυτού, με βάση τη βαρύτητα της πράξης, η οποία είναι μεγάλη, διότι το αδίκημα τελέστηκε δημόσια μέσω διαδικτύου, με αποτέλεσμα να πληγεί η επαγγελματική υπόσταση της παθούσας ενώπιον αορίστου αριθμού προσώπων, και τον βαθμό της ενοχής του υπαιτίου, ο οποίος είναι ομοίως επαυξημένος αφού ο καταδικασθείς γνωρίζοντας το ψεύδος των ισχυρισμών του δεν δίστασε να προβεί στις δυσφημιστικές αναρτήσεις σε βάρος της παθούσας, ανώνυμα και μάλιστα δυο ολόκληρα χρόνια μετά τη λήξη της συνεργασίας τους, στοιχεία τα οποία αποτυπώνονται στα πραγματικά περιστατικά που προέκυψαν κατά την αποδεικτική διαδικασία και αξιολογούνται υπό το πρίσμα όσων αναπτύσσονται πιο πάνω κατά την ανάλυση των σχετικών διατάξεων, το Δικαστήριο κρίνει ομόφωνα ότι πρέπει να επιβληθεί στον κατηγορούμενο ποινή φυλάκισης έξι (6) μηνών για την πράξη της συκοφαντικής δυσφήμησης δημόσια μέσω του διαδικτύου, καθώς επίσης και να καταδικασθεί αυτός στα έξοδα της ποινικής διαδικασίας, το ποσό των οποίων ορίζει στα χίλια διακόσια (1.200) ευρώ.

Τέλος, σύμφωνα με το άρθρο 99 παρ. 1 εδ. α’ του νέου ΠΚ, όπως ίσχυε πριν την αντικατάστασή του με το άρθρο 9 του Ν. 4855/2021: «Αν κάποιος καταδικαστεί σε φυλάκιση που δεν υπερβαίνει τα τρία έτη, το δικαστήριο διατάσσει την αναστολή εκτέλεσης της ποινής για διάστημα από ένα έως τρία έτη, εκτός αν κρίνει, με βάση ειδικά μνημονευόμενα στην αιτιολογία στοιχεία, ότι η εκτέλεση της ποινής είναι απολύτως αναγκαία για να αποτρέψει τον καταδικασθέντα από την τέλεση νέων αξιόποινων πράξεων». Περαιτέρω, κατά το άρθρο αυτό, ως ίσχυε κατόπιν της αντικατάστασής του με το άρθρο 9 του Ν. 4855/2021 (έναρξη ισχύος σύμφωνα με το άρθρο 203 αυτού: 12.11.2021),: «Αν κάποιος που δεν έχει καταδικαστεί αμετάκλητα για εγκλήματα δόλου σε στερητική της ελευθερίας ποινή μεγαλύτερη από τρία (3) έτη με μία ή με περισσότερες αποφάσεις, που οι ποινές τους δεν υπερβαίνουν συνολικά το πιο πάνω όριο, καταδικαστεί σε τέτοια ποινή που δεν υπερβαίνει τα τρία (3) έτη, το δικαστήριο με απόφασή του διατάσσει την αναστολή εκτέλεσης της ποινής για ορισμένο διάστημα, που δεν μπορεί να είναι κατώτερο από ένα (1) και ανώτερο από τρία (3) έτη. Αν το δικαστήριο κρίνει, με βάση ειδικά μνημονευόμενα στην αιτιολογία της απόφασης στοιχεία, ότι η εκτέλεση της ποινής είναι απολύτως αναγκαία για να αποτρέψει τον κατάδικο από την τέλεση νέων αξιόποινων πράξεων, εφαρμόζει το άρθρο 104Α ΠΚ, εκτός αν δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις του, οπότε διατάσσει την εκτέλεση μέρους ή ολόκληρης της ποινής». Εξάλλου, κατά το ίδιο άρθρο, όπως τούτο αντικαταστάθηκε με το άρθρο 19 του Ν. 5090/2024 (με έναρξη ισχύος από 1.5.2024), «1. Το δικαστήριο μετά την επιβολή ποινής εφαρμόζει τα άρθρα 80 Α ή 104 Α, μετατρέποντας την ποινή σε χρηματική ή σε κοινωφελή εργασία, εκτός αν δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις τους, οπότε διατάσσει την πραγματική έκτιση μέρους της ποινής σύμφωνα με την παρ. 5 ή ολόκληρης της ποινής. Αν ωστόσο, κάποιος που δεν έχει στο παρελθόν καταδικαστεί αμετάκλητα με μία (1) ή περισσότερες αποφάσεις σε στερητική της ελευθερίας ποινή άνω του ενός (1) έτους, καταδικαστεί σε ποινή που δεν υπερβαίνει το ένα (1) έτος, το δικαστήριο με την απόφασή του μπορεί να διατάσσει την αναστολή εκτέλεσης της ποινής για ορισμένο διάστημα, που δεν μπορεί να είναι κατώτερο από ένα (1) και ανώτερο από τρία (3) έτη, αν κρίνει αιτιολογημένα πως η εκτέλεση της ποινής δεν είναι αναγκαία για να αποτρέψει τον κατάδικο από την τέλεση νέων αξιόποινων πράξεων. Ο χρόνος της αναστολής δεν μπορεί να είναι βραχύτερος από τη διάρκεια της ποινής, και αρχίζει από τότε που η απόφαση η οποία την χορηγεί καθίσταται εκτελεστή».

Από τη σύγκριση των παραπάνω διατάξεων που ίσχυσαν από την τέλεση της πράξης (8.10.2021), για την οποία κηρύχθηκε ένοχος ο κατηγορούμενος, μέχρι σήμερα ευμενέστερη και άρα εφαρμοστέα, κατά το άρθρο 2 ΠΚ- διάταξη είναι η αρχική του άρθρου 99 παρ. 1 ΠΚ, όπως ίσχυε πριν την οποιαδήποτε τροποποίησή της είτε με το άρθρο 9 του ν. 4855/2021 είτε με το άρθρο 19 ν.5090/24, εφ' όσον διαλαμβάνει ευμενέστερες προϋποθέσεις για τη χορήγηση της αναστολής, καθ' όσον δεν εξαρτά αυτήν από προηγούμενες καταδίκες, αλλά μόνο από το ύψος της επιβληθείσας ποινής μέχρι τα τρία έτη. Μόνο στην περίπτωση που επί κατηγορουμένου χωρίς προηγούμενες αμετάκλητες καταδίκες, ως ο παρών κατηγορούμενος, ετίθετο ζήτημα κρίσεως του δικαστηρίου ότι η εκτέλεση της ποινής είναι αναγκαία, ευμενέστερη παρίσταται η διαμόρφωση του άρθρου 99 παρ. 1 μετά την αντικατάσταση του με το άρθρο 9 ν. 4855/2021 αφού παρέχει τη δυνατότητα ακόμα και όταν η εκτέλεση της ποινής είναι απολύτως αναγκαία, να εφαρμοστεί το άρθρο 104 Α ΠΚ (μετατροπή της φυλάκισης σε κοινωφελή εργασία). Συνεπώς, κατά την ομόφωνη κρίση των μελών του Δικαστηρίου, πρέπει να διαταχθεί η αναστολή εκτέλεσης της ως άνω ποινής φυλακίσεως για χρονικό διάστημα τριών (3) ετών.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Δέχεται, παμψηφεί, ότι συντρέχει υπέρ του κατηγορουμένου, που κηρύχθηκε ένοχος, η ελαφρυντική περίσταση του άρθρου 84 παρ. 2, περ. α’ του ΠΚ.

Απορρίπτει, δια ψήφων τριών έναντι δύο (3-2), ως ουσία αβασίμου του ισχυρισμού της υπερασπίσεως για αναγνώριση της ελαφρυντικής περιστάσεως του άρθρου 84 παρ. 2 περ. δ’ του ΠΚ.

Απορρίπτει, παμψηφεί, ως ουσία αβασίμου του ισχυρισμού της υπερασπίσεως για αναγνώριση της ελαφρυντικής περιστάσεως του άρθρου 84 παρ. 2 περ. ε’ του ΠΚ.

Καταδικάζει, παμψηφεί, τον κατηγορούμενο που κηρύχθηκε ένοχος, σε ποινή φυλακίσεως έξι (6) μηνών, καθώς και στα έξοδα της ποινικής διαδικασίας, το ποσό των οποίων ορίζει σε χίλια διακόσα (1.200) ευρώ.

Διατάσσει, παμψηφεί, την αναστολή εκτέλεσης της επιβληθείσας ως άνω ποινής φυλακίσεως για τρία (3) έτη.

Κατόπιν ο Πρόεδρος γνωστοποίησε στον καταδικασθέντα τους όρους και τις προϋποθέσεις με τις οποίες του χορηγήθηκε το ευεργέτημα της αναστολής και τις συνέπειες σε περίπτωση παραβιάσεως των όρων αυτών.

Τέλος, ο Πρόεδρος ανακοίνωσε στον καταδικασθέντα, κατ' άρθρο 369 παρ. 5 ΚΠΔ, ότι έχει το δικαίωμα να ζητήσει μέσα στη νόμιμη προθεσμία την αναίρεση της παρούσης αποφάσεως.

Κρίθηκε, αποφασίστηκε και δημοσιεύτηκε αμέσως στο ακροατήριο σε δημόσια συνεδρίαση.

Αθήνα, … Δεκεμβρίου 2024

Ο Πρόεδρος

Η Γραμματέας

[*] Η απόφαση δημοσιεύεται με επιμέλεια της δικηγόρου Άννας Κορσάνου.