ΣτΕ 175/2019 Τμ.Β΄

Πρόεδρος: Ε. Σαρπ, Αντιπρόεδρος, Πρόεδρος του Β΄ Τμήματος
Εισηγήτρια: Β. Μόσχου, Πάρεδρος

Συμβιβαστική επίλυση φορολογικής διαφοράς & κατάργηση της διοικητικής δίκης

Νομικές διατάξεις: Άρθρα 53 §§ 3, 4 π.δ. 18/1989, 94 § 2 Ν. 2717/1999, 1 ν.δ. 4600/1966, 12 § 1 Ν. 2753/1999.

4. Επειδή, με το εισαγωγικό δικόγραφο της κρινομένης αιτήσεως προβάλλεται ότι κατά παράβαση του άρθρου 94 παρ. 2 του ν. 2717/1999 το δικάσαν διοικητικό εφετείο κήρυξε τη δίκη κατηργημένη λόγω συμβιβαστικής επίλυσης της διαφοράς βάσει των διατάξεων του άρθρου 1 του ν.δ. 4600/1966 παραλείποντας την προηγούμενη έρευνα περί του εμπροθέσμου και εν γένει παραδεκτού της ασκηθείσης εφέσεως, η οποία, κατά τα υποστηριζόμενα από το Δημόσιο με την κρινόμενη αίτηση, ήταν εκπρόθεσμη. Προς θεμελίωση του παραδεκτού της κρινομένης αιτήσεως, το ύψος του ποσού του αντικειμένου της οποίας ανέρχεται, σύμφωνα με το 54787/13-11-2018 έγγραφο της Δ.Ο.Υ. ΙΖ΄ Αθηνών, σε 358.098,31 ευρώ, προβάλλεται ότι με αυτήν τίθεται το νομικό ζήτημα «εάν η έρευνα από το δευτεροβάθμιο δικαστήριο της εμπρόθεσμης και εν γένει παραδεκτής άσκησης του ενδίκου μέσου της έφεσης προηγείται της κρίσης για τη συνδρομή των προϋποθέσεων κατάργησης της δίκης», για το οποίο δεν υπάρχει νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας. Λαμβανομένου υπόψη ότι επί του ζητήματος αυτού δεν υφίσταται, πράγματι, νομολογία του Δικαστηρίου, ο προς θεμελίωση του παραδεκτού ισχυρισμός προβάλλεται βασίμως, ο δε προβαλλόμενος λόγος αναιρέσεως είναι, περαιτέρω, εξεταστέος ως προς την ουσιαστική βασιμότητά του.

5. Επειδή, στην παράγραφο 1 του άρθρου 12 του ν. 2753/1999 (Α΄ 249), όπως αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 8 του άρθρου 11 του ν. 2954/2001 (Α΄ 255), ορίζεται ότι: «Δικαστικός συμβιβασμός κατά τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν.δ. 4600/1966 (ΦΕΚ 242 Α΄) … μπορεί να ενεργείται ενώπιον οποιουδήποτε δικαστηρίου και σε κάθε στάση της δίκης». Εξάλλου, στο άρθρο 1 του ν.δ. 4600/1966, όπως αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 5 του άρθρου 6 του ν. 1882/1990 (Α΄ 43), ορίζεται ότι «Δικαστικός συμβιβασμός κατά το παρόν νομοθετικό διάταγμα είναι δυνατός σε όσες περιπτώσεις επιτρέπεται και όπως προβλέπεται διοικητική επίλυσις της διαφοράς. 2. Εν διεξαγομένη επ΄ ακροατηρίου συζητήσει ενώπιον οιουδήποτε φορολογικού δικαστηρίου και κατά πάσαν στάσιν της Δίκης, παρισταμένων αμφοτέρων των μερών, πας διάδικος δύναται να προτείνη την κατάργησιν της φορολογικής δίκης, επί τη καταθέσει δηλώσεως εις τον γραμματέα του Δικαστηρίου πέντε πλήρεις ημέρας προ της συζητήσεως. Η δήλωσις υπογραφομένη και υπό του αποδειχθέντος την πρότασιν και θεωρουμένη υπό του διευθύνοντος την συζήτησιν καταχωρίζεται ολόκληρος εις τα πρακτικά άτινα έχουν τ΄ αποτελέσματα αμετακλήτου αποφάσεως. 3. … 8. …». Τέλος, στο μεν άρθρο 52 του ν. 2859/2000 (Α΄ 248) προβλέπεται η δυνατότητα διοικητικής επίλυσης της διαφοράς στις περιπτώσεις εκδόσεως πράξεως επιβολής Φ.Π.Α. και των σχετικών προστίμων, στο δε άρθρο 53 παρ. 1 περ. γ αυτού ορίζεται ότι, μεταξύ άλλων, το πρακτικό δικαστικού συμβιβασμού αποτελεί τίτλο βεβαίωσης του φόρου. Περαιτέρω, στον Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας (ν. 2717/1999, Α΄ 97), όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο συζητήσεως της εφέσεως ενώπιον του διοικητικού εφετείου, στο άρθρο 142 αυτού ορίζεται ότι: «1. Η δίκη καταργείται αν, πριν το πέρας της τελευταίας συζήτησης: α) εκλείψει το αντικείμενό της, ή β) … δ) … 2. Η κατάργηση διαπιστώνεται με απόφαση του δικαστηρίου … Ως προς την απόφαση αυτή, μπορούν να τύχουν ανάλογης εφαρμογής οι διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 189 και της παρ. 3 του άρθρου 193», στο άρθρο 189 ότι «1. … 6. Οι αποφάσεις που αφορούν τη διεξαγωγή της συζήτησης, αν στον Κώδικα δεν ορίζεται διαφορετικά, λαμβάνονται στην έδρα, διατυπώνονται δε συνοπτικά στο πρακτικό και δημοσιεύονται σε δημόσια συνεδρίαση» και στο άρθρο 193 αυτού ότι «1. … 3. Στο πρακτικό της συζήτησης καταχωρούνται επίσης, οι κατά την παρ. 6 του άρθρου 189 αποφάσεις που αφορούν τη διεξαγωγή της συζήτησης. 4. … 8. …». Κατά την έννοια των ανωτέρω διατάξεων, εφόσον ζητηθεί και επέλθει κατ’ εφαρμογήν τους διοικητική επίλυση διαφοράς, που προέκυψε από την έκδοση πράξης προσδιορισμού ΦΠΑ, η σχετική δίκη καταργείται από το δικαστήριο, χωρίς να ελέγχεται περαιτέρω, στο πλαίσιο της διαδικασίας αυτής, το κύρος της διοικητικής πράξεως, με την οποία εχώρησε η διοικητική επίλυση της διαφοράς. Η πράξη δε, αυτή, λόγω της οποίας επέρχεται η κατάργηση της δίκης, ισχύει εφεξής για τη συγκεκριμένη υπόθεση αντί της σχετικής δικαστικής αποφάσεως (ΣτΕ 281/2014, 3936/2004, πρβλ. 107-111/2016, 1199-1200/2015, 2297/2014 κ.ά.).

6. Επειδή, εν προκειμένω, όπως ανελέγκτως δέχεται η αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση και δεν αμφισβητείται από το Δημόσιο με την κρινόμενη αίτηση, με την προσκομισθείσα ενώπιον του δικάσαντος διοικητικού εφετείου κατ’ άρθρο 1 του ν.δ. 4600/1966 από 22-3-2011 δήλωση του ήδη αναιρεσιβλήτου, η οποία έγινε αποδεκτή από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. ΙΖ΄ Αθηνών, σύμφωνα με την αρ. Πρωτ. 5139/30-3-2011 πράξη αποδοχής, επετεύχθη συμβιβαστική επίλυση της διαφοράς μεταξύ των διαδίκων, με συνέπεια, κατά το χρόνο εκδίκασης της ασκηθείσης από τον αναιρεσίβλητο εφέσεως (22-9-2016) κατά της πρωτοδίκου αποφάσεως, να μην υφίσταται φορολογική διαφορά προς επίλυση, από το διοικητικό εφετείο. Το ζήτημα δε αυτό, της υπάρξεως αντικειμένου διαφοράς, ως συναρτώμενο με την εξουσία του εκάστοτε δικάζοντος δικαστηρίου να τάμει μια διαφορά, προηγείται της εξετάσεως παντός άλλου ζητήματος αφορώντος τη συνδρομή των προϋποθέσεων του παραδεκτού σε σχέση με την άσκηση ενδίκου βοηθήματος-μέσου. Ως εκ τούτου, νομίμως το δικάσαν διοικητικό εφετείο, αφού, εν προκειμένω, διαπίστωσε την έλλειψη φορολογικής διαφοράς, κατήργησε την ενώπιόν του ανοιγείσα δίκη. Τα δε περί του αντιθέτου προβαλλόμενα με το εισαγωγικό δικόγραφο σε συνδυασμό με το από 18.1.2019 υπόμνημα του αναιρεσείοντος Δημοσίου -με τα οποία, άλλωστε, δεν διευκρινίζεται ποια βλάβη υφίσταται το Δημόσιο από την κατάργηση της ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου δίκης συνεπεία του συμβιβασμού, στον οποίο το ίδιο προέβη με τον αναιρεσίβλητο- είναι εν πάση περιπτώσει απορριπτέα ως αβάσιμα, καθώς και η κρινόμενη αίτηση.

(Απορρίπτει την αίτηση).