ΔΕφΑθ 82/2023 - Πλήρες κείμενο

Πρόεδρος: Ελένη Δημοπούλου, Πρόεδρος Εφετών
Εισηγήτρια: Βασιλική – Άλκηστη Καλλίτση
Δικηγόροι: Μαρία Μπακατσέλου, Γεώργιος Σταμούλης

Δημόσιες συμβάσεις∙ αίτηση ακύρωσης∙ οικονομική προσφορά∙ εν προκειμένω, περιλαμβάνει και το τιμολόγιο προσφοράς που χορηγεί η αναθέτουσα αρχή μέσω του ΕΣΗΔΗΣ, το οποίο πρέπει να συμπληρωθεί χειρόγραφα και να υποβληθεί μέσω του ΕΣΗΔΗΣ στον υποφάκελο με την ένδειξη «Οικονομική Προσφορά»∙ ανεπίτρεπτη παράλειψη υποβολής τιμολογίου∙ μη νόμιμη η πρόσκληση προς συμπλήρωση του οικείου φακέλου με το ελλείπον τιμολόγιο προσφοράς, διότι αμφότερα τα έντυπα οικονομικής προσφοράς και τιμολογίου προσφοράς αποτελούν συνδυαστικά την οικονομική προσφορά των συμμετεχόντων στο διαγωνισμό, ο υποφάκελος της οποίας έπρεπε να υποβληθεί εντός της τασσόμενης προς τούτο προθεσμίας.

Νομικές διατάξεις: άρθρα 91, 96, 102 ν. 4412/2016

Αριθμός απόφασης: 82/2023

ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΦΕΤΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ

Τμήμα ΙΓ΄

ΑΚΥΡΩΤΙΚΟΣ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΣ

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του την 9η Δεκεμβρίου 2022 με την εξής σύνθεση: Ελένη Δημοπούλου, Πρόεδρο Εφετών Δ.Δ., Λαμπρινή Φακίτσα και Βασιλική – Άλκηστη Καλλίτση, Εφέτες Δ.Δ. και Γραμματέα τη Φωτεινή Σκαρμίντζου, δικαστική υπάλληλο,

για να αποφασίσει σχετικά με τη με αριθμό καταχώρισης ΑΚ …/11.10.2022 αίτηση ακύρωσης

της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «... ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ Ι.Κ.Ε.» και τον διακριτικό τίτλο «... I.K.E.», που εδρεύει στην ... Πέλλης (οδός …), για την οποία παραστάθηκε η πληρεξούσια δικηγόρος Μαρία Μπακατσέλου, με δήλωση που κατέθεσε, σύμφωνα με το άρθρο 26 του ν. 4509/2017, περί μη εμφάνισής της

κατά:1) της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων, που εδρεύει στον Άγιο Ιωάννη Ρέντη Αττικής, (…), η οποία δεν παραστάθηκε και 2) της εταιρίας με την επωνυμία «... Α.Ε.» που εδρεύει στην Αθήνα (οδός …), για την οποία παραστάθηκε ο πληρεξούσιος δικηγόρος Γεώργιος Σταμούλης

Κατά τη δημόσια συνεδρίαση που ακολούθησε, το Δικαστήριο άκουσε τον πληρεξούσιο της εταιρίας «... Α.Ε.», ο οποίος υπέβαλε ένσταση έλλειψης παθητικής νομιμοποίησης.

Η υπόθεση συζητήθηκε χωρίς ανάγνωση από την εισηγήτρια της υπόθεσης, Εφέτη Δ.Δ. Βασιλική – Άλκηστη Καλλίτση, της σχετικής έκθεσης.

Μετά τη συνεδρίαση, το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη και

Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα

Σκέφθηκε κατά το Νόμο

1. Επειδή, για την άσκηση της κρινόμενης αίτησης ακύρωσης έχει καταβληθεί παράβολο ποσού 735 ευρώ (σχ. το … ειδικό έντυπο παραβόλου της Δ.Ο.Υ. Έδεσσας).

2. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση ζητείται παραδεκτώς η ακύρωση της 1426/2022 απόφασης της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ. με την οποία, γενομένης δεκτής της προδικαστικής προσφυγής που άσκησε η ανταγωνίστρια εταιρία «... ΤΕΧΝΙΚΗ ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΤΑΙΡΙΑ» κατά της …/21.7.2022 πράξης του Δ.Σ. Της «... Α.Ε» (αναθέτουσας Αρχής), κρίθηκε τελικώς απορριπτέα η προσφορά της αιτούσας.

3. Επειδή, δεν νομιμοποιείται παθητικά στην παρούσα δίκη η αναθέτουσα Αρχή, η οποία με τις απόψεις της ζητά την αποδοχή της κρινόμενης αίτησης, δοθέντος ότι δεν προσβάλλεται πράξη της ούτε προκύπτει η έκδοση πράξης της μεταγενέστερης της προσβαλλομένης, που θα μπορούσε κατά νόμο (άρθρο 372 παρ. 1 του ν. 4412/2016) να λογισθεί ως συμπροσβαλλόμενη. Ενόψει αυτού, μη νομίμως η αναθέτουσα Αρχή «... Α.Ε.» παρέστη κατά τη συζήτηση της κρινόμενης αίτησης (ΕΑ ΣτΕ 171, 68/2020, 326, 87, 59/2019, 402-03/2018).

4. Επειδή, με την 4780/2022 Διακήρυξη της «... Α.Ε.» (αναθέτουσας αρχής) προκηρύχθηκε Ανοιχτός Διαγωνισμός με αντικείμενο την ανάδειξη αναδόχου για την κατασκευή του έργου «ΑΝΕΓΕΡΣΗ ΝΕΟΥ ΔΙΔΑΚΤΗΡΙΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΣΤΕΓΑΣΗ 2/ΘΕΣΙΟΥ ΝΗΠΙΑΓΩΓΙΟΥ ΠΡΟΜΑΧΩΝ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΑΛΜΩΠΙΑΣ», με κριτήριο ανάθεσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάσει τιμής, συνολικής προϋπολογισθείσας αξίας 1.177.419,36 ευρώ, μη συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ, η οποία αναρτήθηκε στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων (Κ.Η.Μ.ΔΗ.Σ.) στις 08.04.2022. Στον εν λόγω διαγωνισμό, με ορισθείσα ως καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών την 16η.5.2022, συμμετείχαν πέντε οικονομικοί φορείς. Στις 19.5.2022 η Επιτροπή Διαγωνισμού προέβη στην ηλεκτρονική αποσφράγιση του υποφακέλου «Δικαιολογητικά Συμμετοχής» και του υποφακέλου «Οικονομική Προσφορά» των διαγωνιζομένων και στις 20.05.2022 απέστειλε πρόσκληση στην αιτούσα, κατ’ άρθρο 9 της διακήρυξης περί συμπλήρωσης και αποσαφήνισης πληροφοριών και δικαιολογητικών, προκειμένου να υποβάλει το ελλείπον Τιμολόγιο Προσφοράς, πρόσκληση στην οποία η ανωτέρω ανταποκρίθηκε αυθημερόν, με την υποβολή τιμολογίου προσφοράς υπογεγραμμένου την 20η.5.2022.Ακολούθησε η σύνταξη του από 24.5.2022 Πρακτικού Ι - Μέρος Α' της Επιτροπής Διαγωνισμού, στο οποίο αναφέρεται ότι«(...) η Επιτροπή διαπίστωσε τα εξής: «Ο οικονομικός φορέας «… CONSTRUCTION ΙΚΕ..» δεν έχει υποβάλει την απαιτούμενη εγγύηση συμμετοχής , ως όφειλε …. …2. Κατά τον έλεγχο των δικαιολογητικών συμμετοχής και των οικονομικών προσφορών, η Επιτροπή Διαγωνισμού διαπίστωσε ότι η εταιρεία «... ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ Ι.Κ.Ε» δεν προσκόμισε το Τιμολόγιο Προσφοράς, το οποίο όμως αναρτήθηκε στη πλατφόρμα του ΕΣΗΔΗΣ άμεσα, αφού ζητήθηκε από την αναθέτουσα αρχή, δυνάμει του άρθρου 9 της διακήρυξης (... ) Κατόπιν των ανωτέρω, η Επιτροπή Διαγωνισμού ομόφωνα εισηγείται στην αναθέτουσα αρχή: α) την έγκριση του Πρακτικού 1 - Μέρος Α' και β) την απόρριψη ως απαράδεκτης της προσφοράς του οικονομικού φορέα «... CONSTRUCTION ΙΚΕ..». Το εν λόγω Πρακτικό εγκρίθηκε με την …/2.6.2022 απόφαση του Δ.Σ. της αναθέτουσας αρχής. Στη συνέχεια, δεδομένου ότι, όπως διαπίστωσε η Επιτροπή του Διαγωνισμού, η οικονομική προσφορά των οικονομικών φορέων «… ΑΤΕ» (ποσοστό έκπτωσης 32,16%) και «… Ο.Ε» (ποσοστό έκπτωσης 26,11%) εμφανίζουν απόκλιση μεγαλύτερη των δέκα (10) ποσοστιαίων μονάδων από τον μέσο όρο του συνόλου των εκπτώσεων των παραδεκτών προσφορών που υποβλήθηκαν (14,40%), η αναθέτουσα αρχή, με τα υπ’ αριθ. …/24.06.2022 και …/24.06.2022 έγγραφα του Διευθύνοντος Συμβούλου, κάλεσε τους εν λόγω οικονομικούς φορείς να αιτιολογήσουν την τιμή προσφοράς που υπέβαλαν, κατ’ άρθρο 88 του ν.4412/2016. Αμφότεροι οι ανωτέρω απέστειλαν εμπρόθεσμα αιτιολογήσεις των οικονομικών τους προσφορών. Ακολούθως, η Επιτροπή Διαγωνισμού, αφού εξέτασε την ανάλυση του κόστους που περιλαμβάνεται στην αιτιολόγηση των προσφορών των προαναφερομένων φορέων, έκρινε επαρκή τα προσκομισθέντα στοιχεία του οικονομικού φορέα «… Ο.Ε.» και ανεπαρκή τα προσκομισθέντα στοιχεία του οικονομικού φορέα «… ΑΤΕ» (καθισταμένης ούτω απορριπτέας της προσφοράς του) και στη συνέχεια προέβη σε σύνταξη του πίνακα κατάταξης των (τεσσάρων τελικώς) οικονομικών φορέων των οποίων οι προσφορές έγιναν αποδεκτές. Τα ανωτέρω αποτυπώθηκαν στο από 17.6.2022 Πρακτικό Ι – Μέρος Β και στο από 19.7.2022 Πρακτικό Ι Μέρος Γ της Επιτροπής Διαγωνισμού, με τα οποία ολοκληρώθηκε ο έλεγχος και η αξιολόγηση των δικαιολογητικών συμμετοχής και της οικονομικής προσφοράς των διαγωνιζομένων και ακολούθησε η …/21.7.2022 απόφαση του ΔΣ της αναθέτουσας αρχής, με την οποία, κατ’ έγκριση αμφότερων των προαναφερόμενων Πρακτικών, απορρίφθηκε η προσφορά του οικονομικού φορέα «… ΑΤΕ», έγιναν αποδεκτές οι προσφορές των λοιπών συμμετεχόντων «… Ο.Ε», « ... I.K.E.»,«… ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε.» και «… ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ & ΣΙΑ Ε.Ε», ανακηρύχθηκε δε προσωρινός ανάδοχος η εταιρεία «… ΟΕ» με ποσοστό έκπτωσης 26,11%, ενώ κατετάγησαν δεύτερη σε σειρά μειοδοσίας η «… Ι.Κ.Ε.» (αιτούσα) με ποσοστό έκπτωσης 8,00%, τρίτη η εταιρεία «… ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΙΑ Ε.Ε.» με ποσοστό έκπτωσης 5,00% και τέταρτη η «... ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε.» με ποσοστό έκπτωσης 0,74%.

5. Επειδή, κατά της τελευταίας αυτής απόφασης της αναθέτουσας Αρχής η ανταγωνίστρια εταιρία «… ΤΕΧΝΙΚΗ Α.Ε.» άσκησε την από 2.8.2022 (ΓΑΚ …/4.8.2022) προδικαστική προσφυγή ενώπιον της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ., με την οποία ισχυρίστηκε, μεταξύ άλλων, ότι εσφαλμένως κρίθηκε αποδεκτή η προσφορά της αιτούσας εταιρείας «... Ι.Κ.Ε.», δεδομένου ότι, κατά παράβαση των όρων της Διακήρυξης, δεν ανήρτησε (υπέβαλε) αυτή εγκαίρως, ήτοι πριν την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προσφορών, το Τιμολόγιο Προσφοράς, το δε έγγραφο (Τιμολογίου Προσφοράς) που αναρτήθηκε εκ των υστέρων, κατόπιν πρόσκλησης της αναθέτουσας αρχής, φέρει ηλεκτρονική υπογραφή με ημερομηνία 20.5.2022, ήτοι πέντε ημέρες μετά την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προσφορών (15.5.2022), με συνέπεια να μην δύναται αυτό να ληφθεί νομίμως υπόψιν κατά την αξιολόγηση των προσφορών. Απο την πλευρά της, η αιτούσα, με την από 16.8.2022 νομότυπη παρέμβασή της, ισχυρίστηκε ότι: α) η αναθέτουσα αρχή έχει ήδη διαλάβει κρίση περί του παραδεκτού της εκ των υστέρων προσκόμισης του ελλείποντος τιμολογίου προσφοράς δια του Πρακτικού 1 - Μέρος Α΄ της Επιτροπής Διαγωνισμού, στο οποίο αναφέρεται ότι, σύμφωνα με το άρθρο 9 της διακήρυξης, κλήθηκε η αιτούσα να το προσκομίσει (πρόσκληση στην οποία ανταποκρίθηκε). Εξάλλου, το εν λόγω Πρακτικό έχει εγκριθεί με την συν. …/2.6.2022 απόφαση του Δ.Σ της αναθέτουσας Αρχής, απαραδέκτως επομένως ασκήθηκε προδικαστική προσφυγή κατά της μεταγενέστερης απόφασης της αναθέτουσας αρχής, στην οποία δεν διαλαμβάνεται κρίση περί της συμπλήρωσης της προσφοράς της αιτούσας με το συγκεκριμένο ελλείπον δικαιολογητικό, β) νομίμως, κατά την έννοια του όρου 9 της Διακήρυξης και του άρθρου 102 του ν. 4412/2016,η αναθέτουσα αρχή κάλεσε την αιτούσα να προσκομίσει το ελλείπον τιμολόγιο προσφοράς, καθώς η εμπρόθεσμη υποβολή του δεν επιβάλλεται επί ποινή αποκλεισμού, ενώ, δεδομένου ότι το έγγραφο είναι προδιατυπωμένο και το περιεχόμενό του αντικειμενικά εξακριβώσιμο, η εκ των υστέρων υποβολή του δεν συνιστά τροποποίηση της προσφοράς. Η Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ., με την 1426/2022 (προσβαλλόμενη) απόφασή της, έκανε δεκτή την αιτίαση της προδικαστικής προσφυγής και έκρινε απορριπτέα την προσφορά της αιτούσας, με την αιτιολογία ότι: «.. ο υπό κρίση λόγος προσφυγής παραδεκτώς προβάλλεται στο παρόν στάδιο του διαγωνισμού ..καθόσον η φερόμενη πλημμέλεια αφορά την αξιολόγηση της οικονομικής προσφοράς της α΄ παρεμβαίνουσας (αιτούσας), η οποία έλαβε χώρα με το Πρακτικό Ι' – Μέρος Β' της Επιτροπής Διαγωνισμού, αντιθέτως, με το Πρακτικό Ι Μέρος Α της Επιτροπής διενεργήθηκε έλεγχος μόνο της προσκόμισης των απαιτούμενων πρωτότυπων εγγυητικών επιστολών συμμετοχής και διαπιστώθηκε η παράλειψη προσκόμισης του Τιμολογίου Προσφοράς από την α' παρεμβαίνουσα, ενώ κλήθηκε αυτή σε σχετική συμπλήρωση της προσφοράς της, χωρίς όμως να έχει περατωθεί ο έλεγχος των Δικαιολογητικών Συμμετοχής και των Οικονομικών Προσφορών των συμμετεχόντων. … Εξάλλου από τα ρητώς οριζόμενα (στο αρ. 24 της Διακήρυξης) προκύπτει ότι το Τιμολόγιο Προσφοράς αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της οικονομικής προσφοράς των συμμετεχόντων, το οποίο πρέπει άνευ ετέρου να περιλαμβάνεται στον υποφάκελο «Οικονομική Προσφορά» του συμμετέχοντος…. Από τα ανωτέρω δεδομένα …θα πρέπει να γίνει δεκτό ότι εν προκειμένω μη νομίμως η α΄ παρεμβαίνουσα κλήθηκε και εν συνεχεία συμπλήρωσε την προσφορά της με δικαιολογητικό, το οποίο δεν είχε αρχικώς υποβάλλει, αν και η υποβολή του ρητώς είχε τεθεί ως αναγκαία σύμφωνα με τα αρ. 2 και 24 της Διακήρυξης. Με την εν λόγω συμπλήρωση η α΄ παρεμβαίνουσα προέβη καταχρηστικώς στην το πρώτον υποβολή απαιτούμενου εγγράφου μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής προσφορών. Κατά τούτο η προσφορά της παρίσταται πλημμελής και εσφαλμένως έγινε δεκτή..» .Ήδη, με την κρινόμενη αίτηση ακύρωσης, η αιτούσα ισχυρίζεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση της Ε.Α.ΔΗ.ΔΥ. παρίσταται μη νομίμως αιτιολογημένη, επαναλαμβάνει δε τους ισχυρισμούς που το πρώτον προέβαλε ενώπιον της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ..

6. Επειδή, κατά τα οριζόμενα στο ν. 44121/2016 (ΦΕΚ Α 147), όπως οι διατάξεις αυτού ίσχυαν κατά τον κρίσιμο χρόνο: «1. Η αναθέτουσα αρχή με βάση τα αποτελέσματα του ελέγχου και της αξιολόγησης των προσφορών, απορρίπτει, σε κάθε περίπτωση, προσφορά: α) Η οποία αποκλίνει από τα άρθρα 92 έως 100, και 102 έως 104 ή υποβλήθηκε κατά παράβαση των απαράβατων όρων περί σύνταξης και υποβολής της προσφοράς, όπως οι όροι αυτοί ορίζονται στα έγγραφα της σύμβασης, β)….» (άρθρο 91) «1.Όσοι επιθυμούν να λάβουν μέρος σε διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης, πρέπει να υποβάλουν προσφορά ή αίτηση συμμετοχής, εντός της προθεσμίας που ορίζεται στα έγγραφα της σύμβασης» (άρθρο 96), «Κατά τη διαδικασία αξιολόγησης των προσφορών ή αιτήσεων συμμετοχής, οι αναθέτουσες αρχές, τηρώντας τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και της διαφάνειας, ζητούν από τους προσφέροντες ή υποψήφιους οικονομικούς φορείς, όταν οι πληροφορίες ή η τεκμηρίωση που πρέπει να υποβάλλονται είναι ή εμφανίζονται ελλιπείς ή λανθασμένες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στο ΕΕΕΣ, ή όταν λείπουν συγκεκριμένα έγγραφα, να υποβάλλουν, να συμπληρώνουν, να αποσαφηνίζουν ή να ολοκληρώνουν τις σχετικές πληροφορίες ή τεκμηρίωση, εντός προθεσμίας όχι μικρότερης των δέκα (10) ημερών και όχι μεγαλύτερης των είκοσι (20) ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης σε αυτούς της σχετικής πρόσκλησης.» (άρθρο 102). Εξάλλου, το τελευταίο αυτό άρθρο (102), ερμηνευόμενο ενόψει και της αρχής της τυπικότητας, η οποία διέπει τη σύνταξη των προσφορών στο πλαίσιο των διαγωνισμών ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων, αναφέρεται σε διευκρίνιση ή συμπλήρωση νομίμως καταρχήν υποβληθέντων δικαιολογητικών και στοιχείων της προσφοράς και όχι σε αναπλήρωση ελλειπόντων ή μη νομίμως υποβληθέντων (πρβλ. ΣΤΕ 147/2022, ΕΑ ΣΤΕ 42, 68/2020, 30, 58/2019, 135/2018 κ.ά.). Περαιτέρω, στην προκείμενη Διακήρυξη, η οποία αποτελεί το κανονιστικό πλαίσιο του ένδικου διαγωνισμού, προβλέπεται ότι «Τα έγγραφα της σύμβασης, κατά την έννοια της περιπτ. 14 της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 4412/2016, για τον παρόντα ηλεκτρονικό διαγωνισμό, είναι τα ακόλουθα: α) η παρούσα διακήρυξη, γ) το Ευρωπαϊκό Ενιαίο Έγγραφο Σύμβασης (ΕΕΕΣ) ,δ) το έντυπο οικονομικής προσφοράς, όπως παράγεται από την ειδική ηλεκτρονική φόρμα του υποσυστήματος και τιμολόγιο προσφοράς….(άρθρο 2), « …γ. Οι προσφέροντες συντάσσουν την οικονομική τους προσφορά, συμπληρώνοντας την αντίστοιχη ειδική ηλεκτρονική φόρμα του υποσυστήματος και επισυνάπτοντας το τιμολόγιο προσφοράς»(άρθρο 3.5.), «Τα έγγραφα της σύμβασης, με βάση τα οποία θα εκτελεσθεί το έργο, είναι τα αναφερόμενα παρακάτω….3. Η οικονομική προσφορά (Έντυπο Οικονομικής Προσφοράς και Τιμολόγιο Προσφοράς.» (άρθρο 5), «Η αναθέτουσα αρχή, τηρώντας τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και της διαφάνειας, ζητά από τους προσφέροντες οικονομικούς φορείς, όταν οι πληροφορίες ή η τεκμηρίωση που πρέπει να υποβάλλονται είναι ή εμφανίζονται ελλιπείς ή λανθασμένες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στο ΕΕΕΣ, ή όταν λείπουν συγκεκριμένα έγγραφα, να υποβάλουν, να συμπληρώνουν, να αποσαφηνίζουν ή να ολοκληρώνουν τις σχετικές πληροφορίες ή τεκμηρίωση, εντός προθεσμίας όχι μικρότερης των δέκα (10) ημερών και όχι μεγαλύτερης των είκοσι (20) ημερών από την ημερομηνία κοινοποίησης σε αυτούς της σχετικής πρόσκλησης, μέσω της λειτουργικότητας «Επικοινωνία» του υποσυστήματος, σύμφωνα με τα ειδικότερα οριζόμενα στις διατάξεις των άρθρων 102 και 103 του ν. 4412/2016. Η συμπλήρωση ή η αποσαφήνιση ζητείται και γίνεται αποδεκτή υπό την προϋπόθεση ότι δεν τροποποιείται η προσφορά του οικονομικού φορέα και ότι αφορά σε στοιχεία ή δεδομένα, των οποίων είναι αντικειμενικά εξακριβώσιμος ο προγενέστερος χαρακτήρας σε σχέση με το πέρας της καταληκτικής προθεσμίας παραλαβής προσφορών. Τα ανωτέρω ισχύουν κατ’ αναλογίαν και για τυχόν ελλείπουσες δηλώσεις, υπό την προϋπόθεση ότι βεβαιώνουν γεγονότα αντικειμενικώς εξακριβώσιμα» (άρθρο 9), «Η προσφορά των διαγωνιζομένων περιλαμβάνει τους ακόλουθους ηλεκτρονικούς υποφακέλους: (α) υποφάκελο με την ένδειξη «Δικαιολογητικά Συμμετοχής» (β) υποφάκελο με την ένδειξη «Οικονομική Προσφορά» που περιλαμβάνει και το Τιμολόyιο Προσφοράς που χορηγεί η Αναθέτουσα Αρχή μέσω του ΕΣΗΔΗΣ. Το Τιμολόγιο Προσφοράς πρέπει να συμπληρωθεί χειρόγραφα και να υποβληθεί μέσω του ΕΣΗΔΗΣ στον υποφάκελο με την ένδειξη «Οικονομική Προσφορά» σύμφωνα με τα κατωτέρω ….»( άρθρο 24).

7. Επειδή, από το συνδυαστικό περιεχόμενο των Πρακτικών Ι – Μέρος Α και Β της Επιτροπής Διαγωνισμού προκύπτει ότι κλήθηκε μεν η αιτούσα, με πρωτοβουλία της αναθέτουσας Αρχής( σχ. το Πρακτικό Ι Μέρος Α), να υποβάλει το τιμολόγιο προσφοράς που, όπως διαπιστώθηκε από την Επιτροπή, δεν είχε υποβληθεί με τον φάκελο της οικονομικής προσφοράς που κατέθεσε η αιτούσα εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας, ωστόσο, η ουσιαστική αξιολόγηση του περιεχομένου της οικονομικής προσφοράς, ούτω συμπληρωμένης, έλαβε χώρα δια του Πρακτικού Ι Μέρος Β. Επομένως ,η αιτίαση της μη νόμιμης πρόσκλησης προς συμπλήρωση του φακέλου οικονομικής προσφοράς της αιτούσας με το ελλείπον τιμολόγιο προσφοράς παραδεκτώς προβλήθηκε με την προδικαστική προσφυγή που άσκησε η «… TΕXNIKH A.E.» κατά της …/21.7.2022 απόφασης της αναθέτουσας αρχής περί έγκρισης του προαναφερόμενου Πρακτικού Ι Μέρος Β, η σχετική δε κρίση που, δια της προσβαλλόμενης απόφασης εξέφερε η Ε.Α.ΔΗΣΥ, παρίσταται νομίμως αιτιολογημένη. Ομοίως, παρίσταται νομίμως αιτιολογημένη η κρίση της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ σχετικώς με το βάσιμο της προαναφερόμενης αιτίασης, με τη σκέψη ότι, κατ’ εσφαλμένη εφαρμογή των άρθρων 9 της Διακήρυξης και 102 του ν. 4412/2016 η αναθέτουσα Αρχή κάλεσε την αιτούσα να υποβάλει το ελλείπον τιμολόγιο προσφοράς, μετά το πέρας της προθεσμίας υποβολής των προσφορών. Και τούτο διότι, από τον συνδυασμό των μνημονευομένων στην προηγούμενη σκέψη διατάξεων της Διακήρυξης καθίσταται σαφές ότι αμφότερα τα έντυπα οικονομικής προσφοράς και τιμολογίου προσφοράς αποτελούν συνδυαστικά την οικονομική προσφορά των συμμετεχόντων στο διαγωνισμό, ο υποφάκελος της οποίας έπρεπε να υποβληθεί εντός της τασσόμενης προς τούτο προθεσμίας, επί ποινή απαραδέκτου, κατ’ άρθρα 91 και 96 του ν. 4412/2016. Κατ’ ακολουθίαν, το ελλείπον στην προκειμένη περίπτωση έγγραφο, ήτοι το τιμολόγιο προσφοράς, ως αναπόσπαστο τμήμα του περιεχομένου της οικονομικής προσφοράς των συμμετεχόντων, δεν είναι δεκτικό μεταγενέστερης (εκπρόθεσμης) υποβολής, δεν δύναται, συνεπώς, να καταστεί αντικείμενο πρόσκλησης για «συμπλήρωση δικαιολογητικών» εκ μέρους της αναθέτουσας Αρχής, κατ’ άρθρα 9 της Διακήρυξης και 102 του ν. 4412/2016, όπως οι διατάξεις του τελευταίου αυτού άρθρου έχουν παγίως ερμηνευθεί κατά τα αναφερόμενα στη μείζονα σκέψη. Σε κάθε περίπτωση, εξάλλου, το έντυπο του τιμολογίου προσφοράς που προσκόμισε συμπληρωμένο η αιτούσα, κατόπιν σχετικής πρόσκλησης από την αναθέτουσα Αρχή, έχει συνταχθεί(υπογραφεί) την 20η.5.20222 ,ήτοι σε χρόνο μεταγενέστερο της καταληκτικής προθεσμίας υποβολής προσφορών (16.5.2022), δεν παρίσταται επομένως αντικειμενικώς εξακριβώσιμος ο προγενέστερος χαρακτήρας του εν λόγω στοιχείου σε σχέση με το πέρας της καταληκτικής προθεσμίας παραλαβής προσφορών, κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 9 της Διακήρυξης.

8. Επειδή, κατ’ ακολουθίαν, πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση. Εξάλλου, πρέπει να καταπέσει το καταβληθέν παράβολο υπέρ του ελληνικού Δημοσίου και να υποχρεωθεί η αιτούσα, κατ’ άρθρο 372 παρ. 5 του ν.4412/2016, να καταβάλει το επιπλέον οφειλόμενο παράβολο ποσού 725 ευρώ, να απαλλαγεί όμως αυτή από τη δικαστική δαπάνη της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ., εν όψει των περιστάσεων.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Απορρίπτει την αίτηση.

Διατάσσει την κατάπτωση του καταβληθέντος παραβόλου υπέρ του ελληνικού Δημοσίου και την καταβολή από την αιτούσα του επιπλέον οφειλόμενου παραβόλου, ποσού επτακοσίων εικοσιπέντε (725) ευρώ.

Απαλλάσσει την αιτούσα από τη δικαστική δαπάνη της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ..

Κρίθηκε και αποφασίστηκε στην Αθήνα την 13 Ιανουαρίου 2023 και δημοσιεύτηκε στον ίδιο τόπο την 19η Ιανουαρίου 2023 σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου.

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ

ΕΛΕΝΗ ΔΗΜΟΠΟΥΛΟΥ

Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

ΦΩΤΕΙΝΗ ΣΚΑΡΜΙΝΤΖΟΥ

Η ΕΙΣΗΓΗΤΡΙΑ

ΒΑΣΙΛΙΚΗ – ΑΛΚΗΣΤΙΣ ΚΑΛΛΙΤΣΗ