ΣυμβΑΠ 1514/2024 Τμ.Ζ - Πλήρες κείμενο

Σύνθεση: Ελένη Κατσούλη Αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου, Κωνσταντίνα Νάκου, Σπυρίδων Κουτσοχρήστος, Γεώργιος Παπαγεωργίου-Εισηγητής, Φώτιος Μουζάκης, Αρεοπαγίτες.
Εισαγγελέας: Βασίλειος Φλωρίδης, Αντεισαγγελέας (εισήγαγε την πρόταση της Αντεισαγγελέως του Αρείου Πάγου Νίκης - Αναστασίας Μουζάκη)

Αποφατική σύγκρουση αρμοδιότητας επί προσφυγής κρατουμένου, για τις συνθήκες κράτησης και δίκαιη ικανοποίηση, κατ’ άρ. 6Α ΣωφρΚ. Οι διατάξεις περί κανονισμού αρμοδιότητας, κατ’ άρθρ. 132 ΚΠΔ, εφαρμόζονται αναλογικά και στις περιπτώσεις αμφισβήτησης αρμοδιότητας μεταξύ δικαστικών συμβουλίων, όταν αυτά ενεργούν ως δικαστήρια εκτέλεσης ποινών. Το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών, στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το Σωφρονιστικό Κατάστημα στο οποίο παραβιάσθηκαν οι συνθήκες κράτησης, παραμένει αρμόδιο και σε περίπτωση μετακίνησης του κρατουμένου σε άλλο Κατάστημα.

Νομικές διατάξεις: Άρθρα 132 ΚΠοινΔ, 6Α, 87 ΣωφρΚ (ν. 2776/1999)

Αριθμός 1514/2024

ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ

Ζ' Ποιν. Τμήμα - (Σε Συμβούλιο)

Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Ελένη Κατσούλη Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Κωνσταντίνα Νάκου, Σπυρίδωνα Κουτσοχρήστο, Γεώργιο Παπαγεωργίου-Εισηγητή και Φώτιο Μουζάκη, Αρεοπαγίτες.

Με την παρουσία και του Αντεισαγγελέως του Αρείου Πάγου Βασιλείου Φλωρίδη (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Ε. Κ.

Συνήλθε σε συμβούλιο στο Κατάστημά του στις 16 Οκτωβρίου 2024, προκειμένου να αποφανθεί για την αίτηση του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Λάρισας, περί κανονισμού αρμοδιότητας δικαστηρίου, με εγκαλών - Προσφεύγων τον S. Y. του A. Η αίτηση αυτή με ημερομηνία 29.03.2024 και με αριθμό πρωτοκόλλου 1284/2024 που απευθύνεται στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό ...

Έπειτα ο Αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Βασίλειος Φλωρίδης εισήγαγε για κρίση στο Συμβούλιο τη σχετική δικογραφία με την πρόταση της Αντεισαγγελέως του Αρείου Πάγου Νίκης - Αναστασίας Μουζάκη με αριθμό 127/27.6.2024 στην οποία αναφέρονται τα ακόλουθα:

"Εισάγω στο Δικαστήριό Σας κατά το άρθρο 132 παρ.2 Κ.Π.Δ την με αριθ. πρωτ. 1284/29.3.2024 αίτηση του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Λάρισας, με την οποία και για τους λόγους που εκτίθενται σ' αυτήν, ζητεί την άρση της αποφατικής σύγκρουσης αρμοδιότητας που εμφιλοχώρησε μεταξύ των Συμβουλίων Πλημμελειοδικών Λάρισας και Θεσσαλονίκης αναφορικά με το ποιο Συμβούλιο είναι αρμόδιο να επιληφθεί της από 20.1.2023 προσφυγής του άρθρου 6Α Ν. 2776/1999 του S. Y. του A., κρατουμένου στο Σωφρονιστικό Κατάστημα Λάρισας δεδομένου ότι με τα αντίστοιχα με αριθ. 566/2023 και 1039/2023 βουλεύματα τους αμφότερα τα Συμβούλια κηρύχθηκαν αναρμόδια να επιληφθούν αυτής, και εκθέτω τα εξής: Σύμφωνα με το άρθρο 132 παρ. 1 και 2 Κ.Π.Δ. "αν μεταξύ πολλών δικαστηρίων εξ ίσου αρμοδίων, που δεν υπάγονται το ένα στο άλλο ή μεταξύ ανακριτικών υπαλλήλων αμφισβητείται η αρμοδιότητα για το ίδιο έγκλημα ... ο Άρειος Πάγος, αν υπάγονται σε διαφορετικά εφετεία ή αν ένα από τα δικαστήρια αυτά είναι το εφετείο ή αν η σύγκρουση δημιουργήθηκε μεταξύ κοινών ποινικών δικαστηρίων και των στρατιωτικών, προσδιορίζει το αρμόδιο δικαστήριο με αίτηση του κατηγορουμένου, του παρισταμένου για την υποστήριξη της κατηγορίας ή του εισαγγελέως ενός από τα πολλά αρμόδια δικαστήρια η αίτηση πρέπει να είναι νομότυπη και να απευθύνεται στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, ο οποίος την εισάγει στον Άρειο Πάγο που συνέρχεται σε Συμβούλιο". Από τις διατάξεις του ως άνω άρθρου σαφώς προκύπτει ότι περίπτωση κανονισμού αρμοδιότητας υπάρχει και όταν έχουν επιληφθεί της αυτής ή συναφούς αξιόποινης πράξης, περισσότερα από ένα δικαστήρια ή συμβούλια ή ανακριτικές αρχές, τα οποία είναι εξ ίσου αρμόδια και δεν υπάγονται το ένα στο άλλο, και ή θεώρησαν ότι η πράξη αυτή υπάγεται στην αρμοδιότητα τους ή απείχαν να επιληφθούν, διότι θεώρησαν ότι δεν είχαν αρμοδιότητα. Έτσι, η σύγκρουση αρμοδιότητας είναι: α) καταφατική, όταν πλείονα δικαστήρια (ή συμβούλια ή ανακριτικές αρχές) επιληφθέντα της υποθέσεως θεώρησαν εαυτά αρμόδια, οπότε δημιουργείται κίνδυνος έκδοσης αντιφατικών αποφάσεων και β) αποφατική, όταν απείχαν επειδή θεώρησαν εαυτά αναρμόδια, οπότε δημιουργείται κίνδυνος αρνησιδικίας. Σκοπός του κανονισμού της αρμοδιότητας είναι η πρόληψη ή η άρση μεταξύ των περισσοτέρων παραλλήλως ενεργούντων δικαστηρίων ή συμβουλίων ή ανακριτικών αρχών, της διενέργειας πολλαπλών άσκοπων ενεργειών και αμφισβητήσεων ή διενέξεων και συνεπώς προϋπόθεση του κανονισμού της αρμοδιότητας αποτελεί η ύπαρξη περισσοτέρων τοπικώς αρμοδίων δικαστηρίων ή ανακριτικών αρχών, που να έχουν επιληφθεί της αυτής υποθέσεως ως αρμόδια ή να αρνούνται να επιληφθούν. Και ναι μεν οι διατάξεις αυτές αναφέρονται σε σύγκρουση αρμοδιότητας μεταξύ των δικαστηρίων η συμβουλίων ως προς την αρμοδιότητα τους να επιληφθούν συγκεκριμένης ποινικής υπόθεσης, πλην όμως λόγω της έλλειψης σχετικής νομικής διάταξης, οι διατάξεις αυτές είναι κατά την εκτίμηση μας αναλογικά εφαρμοστέες και σε εκείνες τις περιπτώσεις κατά τις οποίες αμφισβητείται η αρμοδιότητα μεταξύ πλειόνων δικαστικών συμβουλίων, όταν αυτά ενεργούν ως δικαστήρια εκτέλεσης ποινών και καλούνται να επιλύσουν ζητήματα που αναφύονται κατά την εφαρμογή των διατάξεων του Ν 2776/1999 "Σωφρονιστικός Κώδικας". Σύμφωνα με το άρθρο 6Α Ν. 2776/1999 "Αν η μη τήρηση κανόνων διαβίωσης των κρατουμένων, υποδίκων ή μη, σε Σωφρονιστικά Καταστήματα ή αστυνομικά κρατητήρια, όπως αυτοί καθορίζονται, ιδίως, στα άρθρα 21, 25, 27, 32 και στην παρ.1 του άρθρου 36, στο άρθρο 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και σε άλλους κανόνες του διεθνούς δικαίου για τη μεταχείριση των κρατουμένων, προσβάλλει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, ο κρατούμενος μπορεί να προσφύγει στο Δικαστήριο Εκτέλεσης Ποινών του άρθρου 86".

Εξάλλου με την παράγραφο 1 του άρθρου 86 του ιδίου Κώδικα ορίζεται ότι "Το Δικαστήριο Εκτέλεσης Ποινών, ως ειδικό τμήμα του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου στις έδρες των Πρωτοδικείων Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Πειραιά, Πατρών, Λαρίσης και Ηρακλείου και ως το αρμόδιο Τριμελές Πλημμελειοδικείο στις έδρες των λοιπών Πρωτοδικείων δικάζει, συνεδριάζοντας ως δικαστικό συμβούλιο, αφού ακούσει τον Εισαγγελέα και αποφαίνεται σε κάθε περίπτωση που ασκείται.... Το παραπάνω δικαστήριο αποφαίνεται, επίσης, για τις προσφυγές που ασκούνται σύμφωνα με το άρθρο 6Α", ενώ με την παράγραφο 2 ορίζεται ότι "Κάθε Δικαστήριο Εκτέλεσης Ποινών είναι τοπικό αρμόδιο για την εκδίκαση των υποθέσεων που αφορούν κρατουμένους σε κατάστημα που βρίσκεται στην περιφέρεια του. Το αρχικό αρμόδιο Δικαστήριο Εκτέλεσης Ποινών παραμένει αρμόδιο και σε περίπτωση μετακίνησης του κρατουμένου σε άλλο κατάστημα". Από τις ανωτέρω διατάξεις, συνάγεται ότι αρμόδιο κατά τόπο να επιληφθεί της προσφυγής κρατουμένου σχετικά με τις συνθήκες κράτησης και την δίκαιη ικανοποίηση, είναι το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών του τόπου στον οποίο ευρίσκεται το Κατάστημα Κράτησης, όπου κατά τους ισχυρισμούς του προσφεύγοντος δεν τηρήθηκαν οι κανόνες κράτησης και διαβίωσης. Η αρμοδιότητα του Συμβουλίου τούτου δεν αναιρείται από το ότι ο κρατούμενος είτε κατά τον χρόνο άσκησης της προσφυγής, είτε κατά τον χρόνο εκδίκασης της, μετακινήθηκε σε άλλο σωφρονιστικό κατάστημα. Το συμπέρασμα τούτο προκύπτει σαφώς από την διάταξη του άρθρου 86 παρ.2 του Σωφρονιστικού Κώδικα, είναι δε και σύμφωνο με την λογική του πράγματος, αφού η εκδίκαση προσφυγής σχετικά με τις συνθήκες κράτησης και διαβίωσης λογικό είναι να ανατίθεται στο δικαιοδοτικό όργανο που ελέγχει τις συνθήκες κράτησης σε κατάστημα της περιφέρειάς του, δηλαδή στο Συμβούλιο Πλημμελειοδικών στην περιφέρεια του οποίου υπάγεται το κατάστημα κράτησης, στο οποίο δεν τηρήθηκαν οι κανόνες αξιοπρεπούς κράτησης και διαβίωσης.

Στην προκειμένη περίπτωση με την από 20.1.2023 προσφυγή ο S. Y. του A., κρατούμενος στο Κατάστημα Κράτησης Λάρισας, ζητεί να του επιδικαστεί χρηματική ικανοποίηση για την ηθική βλάβη που υπέστη λόγω της προσβολής της τιμής και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, ανερχόμενη στο ποσό των 20 ευρώ ημερησίως, επειδή οι συνθήκες κράτησης και διαβίωσης, στα καταστήματα κράτησης όπου κρατήθηκε από 2.3.2005 ήταν αντίξοες και εξευτελιστικές. Ειδικότερα αναφέρει ότι κρατήθηκε στα καταστήματα κράτησης Κορυδαλλού (από 2.3.2005), Διαβατών (από 25.7.2005), Λάρισας (από 15.6.2006), Αλικαρνασσού (από 15.8.2008), Πατρών (από 7.2.2010), Τρικάλων (από 15.5.2012), Γρεβενών (από 3.12.2012), Λάρισας (από 8.11.2013), Νιγρίτας (από 10.8.2015) και Λάρισας (από 3.7.2021). Η προσφυγή κατατέθηκε στο Σωφρονιστικό Κατάστημα Λάρισας και διαβιβάστηκε στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Λάρισας, μαζί με τις έγγραφες απόψεις του Διευθυντή του Σωφρονιστικού Καταστήματος Λάρισας, σχετικά με τις συνθήκες κράτησης και διαβίωσης στο κατάστημα αυτό. Η Εισαγγελέας Πρωτοδικών Λάρισας διαβίβασε αντίγραφα της προσφυγής στις Εισαγγελίες Πρωτοδικών Γρεβενών, Τρικάλων, Ηρακλείου, Σερρών, Θεσσαλονίκης και Πειραιά, για τις δικές τους ενέργειες ως προς το τμήμα της προσφυγής που αφορά τα καταστήματα κράτησης που υπάγονται σ' αυτές.

Ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών Θεσσαλονίκης, αφού ζήτησε τις απόψεις του Δ/ντή του Γ.Κ.Κ. Θεσσαλονίκης, εισήγαγε στο Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης την προσφυγή, κατά το μέρος που αυτή αφορούσε τις συνθήκες κράτησης στο Κατάστημα αυτό από 25.7.2005 έως 16.6.2006, με την πρόταση να γίνει τυπικά δεκτή η προσφυγή και να απορριφθεί στην ουσία της. Το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης με το με αριθ. 1039/2023 βούλευμά του κήρυξε εαυτό αναρμόδιο και παρέπεμψε την υπόθεση στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Λάρισας προκειμένου να προβεί στις νόμιμες ενέργειες για την εισαγωγή της υπόθεσης στο Δικαστήριο Εκτέλεσης ποινών Λάρισας, το οποίο κατά τη γνώμη του είναι αρμόδιο, επειδή ο προσφεύγων είναι κρατούμενος στο Κατάστημα Κράτησης Λάρισας και επομένως αρμόδιο να κρίνει και τις συνθήκες κράτησης σε άλλα Καταστήματα Κράτησης. Το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Λάρισας με το με αριθ. 566/2023 βούλευμά του κήρυξε εαυτό αναρμόδιο για την εκδίκαση της προσφυγής σχετικά με τις συνθήκες κράτησης κατά το χρονικό διάστημα από 15.7.2005 έως 16.6.2006. Ήδη, ενόψει των όσων αναφέρθηκαν, αρμόδιο να επιληφθεί της προσφυγής σχετικά με τις συνθήκες κράτησης για το προαναφερόμενο χρονικό διάστημα, είναι το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης, το οποίο είναι και αρχικά αρμόδιο, επειδή η προσφυγή αφορά τις συνθήκες κράτησης κατά το χρονικό διάστημα που ήταν κρατούμενος στο Γ.Κ.Κ. Θεσσαλονίκης και παραμένει αρμόδιο και μετά την μεταγωγή του κρατουμένου.

Επειδή κατ' ακολουθία των ανωτέρω, πρέπει να αρθεί η αποφατική σύγκρουση αρμοδιότητας που εμφιλοχώρησε εν προκειμένω μεταξύ των Συμβουλίων Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης και Λάρισας και να ορισθεί ως αρμόδιο να επιληφθεί της από της από 20.1.2023 προσφυγής του S. Y. του A., σχετικά με τις συνθήκες κράτησης στο Γ.Κ.Κ. Θεσσαλονίκης κατά το χρονικό διάστημα από 25.7.2005 έως 16.6.2006, το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης.

Για τους λόγους αυτούς

Προτείνω:

Να ορισθεί ως αρμόδιο προκειμένου να επιληφθεί της από της από 20.1.2023 προσφυγής του S. Y. του Α., σχετικά με τις συνθήκες κράτησης κατά το χρονικό διάστημα από 25.7.2005 έως 16.6.2006 στο Γ.Κ.Κ. Θεσσαλονίκης, το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης.

Η Αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Νίκη- Αναστασία Μουζάκη"

Αφού άκουσε τον Αντεισαγγελέα, που αναφέρθηκε στην παραπάνω εισαγγελική πρόταση.

ΣΚΕΦΤΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ

Ι. Κατά τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 132 ΚΠΔ "(1.) Αν μεταξύ πολλών δικαστηρίων εξίσου αρμοδίων που δεν υπάγονται το ένα στο άλλο ή μεταξύ ανακριτικών υπαλλήλων αμφισβητείται η αρμοδιότητα για το ίδιο έγκλημα είτε για συναφή εγκλήματα, ή αν με βουλεύματα του ίδιου ή διαφορετικών συμβουλίων αποφασίστηκε η παραπομπή για το ίδιο έγκλημα στο ακροατήριο δύο ή περισσοτέρων εξίσου αρμόδιων δικαστηρίων, η αρμοδιότητα καθορίζεται ως εξής: Το συμβούλιο εφετών, στην περιφέρεια του οποίου υπάγονται τα δικαστήρια μεταξύ των οποίων δημιουργήθηκε αμφισβήτηση, ή ο Άρειος Πάγος, αν υπάγονται σε διαφορετικά εφετεία ή αν ένα από τα δικαστήρια αυτά είναι το εφετείο ή αν η σύγκρουση δημιουργήθηκε μεταξύ των κοινών ποινικών δικαστηρίων και των στρατιωτικών, προσδιορίζει το αρμόδιο δικαστήριο με αίτηση του κατηγορουμένου, του παριστάμενου για την υποστήριξη της κατηγορίας ή του εισαγγελέα ενός από τα πολλά αρμόδια δικαστήρια. Η αίτηση πρέπει να είναι νομότυπη και να απευθύνεται στον εισαγγελέα εφετών ή του Αρείου Πάγου. Ο αρμόδιος εισαγγελέας εισάγει την αίτηση στο συμβούλιο εφετών ή στον Άρειο Πάγο που συνέρχεται σε συμβούλιο. (2.) Σε περίπτωση αμφισβήτησης της αρμοδιότητας μεταξύ εισαγγελέων αυτή κανονίζεται από τον εισαγγελέα εφετών όταν η αμφισβήτηση ανακύπτει μεταξύ εισαγγελέων της περιφέρειάς του, ενώ σε κάθε άλλη περίπτωση από τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Αν όσο διαρκεί η διαδικασία της παρ. 1 του άρθρου αυτού ανακύψουν ζητήματα που αφορούν μέτρα δικονομικού καταναγκασμού, επιλαμβάνεται το συμβούλιο πλημμελειοδικών του τόπου όπου διενεργήθηκε η κύρια ανάκριση". Από τις ανωτέρω διατάξεις προκύπτει ότι περίπτωση κανονισμού αρμοδιότητας υπάρχει και όταν έχουν επιληφθεί της αυτής ή συναφούς αξιοποίνου πράξεως, περισσότερα από ένα δικαστήρια ή συμβούλια, τα οποία είναι εξ ίσου αρμόδια και δεν υπάγονται το ένα στο άλλο, και ή θεώρησαν ότι η πράξη αυτή υπάγεται στην αρμοδιότητα τους ή απέσχον να επιληφθούν, διότι θεώρησαν ότι δεν είχαν αρμοδιότητα. Έτσι η σύγκρουση αρμοδιότητας είναι α) καταφατική, όταν πλείονα δικαστήρια (ή ανακριτικές αρχές) που επελήφθησαν της υποθέσεως θεώρησαν ότι είναι αρμόδια, οπότε δημιουργείται κίνδυνος εκδόσεως αντιφατικών αποφάσεων και β) αποφατική, όταν απέσχον επειδή θεώρησαν ότι είναι αναρμόδια, οπότε δημιουργείται κίνδυνος αρνησιδικίας (ΑΠ συμβ 632/2021, ΑΠ συμβ 517/2021). Σκοπός του κανονισμού της αρμοδιότητας είναι η πρόληψη ή η άρση μεταξύ των περισσοτέρων παραλλήλως ενεργούντων δικαστηρίων ή συμβουλίων της διενεργείας πολλαπλών άσκοπων ενεργειών και αμφισβητήσεων ή διενέξεων και συνεπώς προϋπόθεση του κανονισμού της αρμοδιότητας αποτελεί η ύπαρξη περισσοτέρων τοπικώς αρμοδίων δικαστηρίων ή συμβουλίων, που να έχουν επιληφθεί της αυτής υποθέσεως ως αρμόδια (ΑΠ συμβ 372/2018). Οι διατάξεις αυτές είναι αναλογικά εφαρμοστέες και σε εκείνες τις περιπτώσεις κατά τις οποίες αμφισβητείται η αρμοδιότητα μεταξύ πλειόνων δικαστικών συμβουλίων, όταν αυτά ενεργούν ως δικαστήρια εκτέλεσης ποινών και καλούνται να επιλύσουν ζητήματα που αναφύονται κατά την εφαρμογή των διατάξεων του Σωφρονιστικού Κώδικα (Ν. 2776/1999 όπως ισχύει), (ΑΠ συμβ 372/2018, ΑΠ συμβ 1656/2017, ΑΠ συμβ 1364/2017).

Περαιτέρω σύμφωνα με το άρθρο 6Α του Σωφρονιστικού Κώδικα (Νόμος 2776/1999, όπως προστέθηκε με το άρθρο 8 του νόμου 4985/2022 με ισχύ από την 27.10.2022, ΦΕΚ Α 203/27.10.2022) ορίζεται ότι: "1. Αν η μη τήρηση κανόνων διαβίωσης των κρατουμένων, υποδίκων ή μη, σε Σωφρονιστικά Καταστήματα ή αστυνομικά κρατητήρια, όπως αυτοί καθορίζονται, ιδίως, στα άρθρα 21, 25, 27, 32 και στην παρ. 1 του άρθρου 36, στο άρθρο 3 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και σε άλλους κανόνες του διεθνούς δικαίου για τη μεταχείριση των κρατουμένων, προσβάλλει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, ο κρατούμενος μπορεί να προσφύγει στο Δικαστήριο Εκτέλεσης Ποινών του άρθρου 86. 2. Η προσφυγή ασκείται εγγράφως στη γραμματεία του Δικαστηρίου Εκτέλεσης Ποινών ή στον Διευθυντή του οικείου Σωφρονιστικού Καταστήματος, και αν πρόκειται για κρατητήριο της αστυνομίας, στον διοικητή της υπηρεσίας, όπου κρατείται, ο οποίος υποχρεούται να την υποβάλει άμεσα στον Διευθυντή της οικείας Διεύθυνσης Αστυνομίας ή άλλης υπηρεσίας που εξομοιώνεται με αυτή. Αν η προσφυγή ασκηθεί ενώπιον του Διευθυντή του Σωφρονιστικού Καταστήματος ή της Διεύθυνσης Αστυνομίας ή άλλης υπηρεσίας που εξομοιώνεται με αυτή, ο τελευταίος υποχρεούται, εντός επτά (7) ημερών, να υποβάλει στο Δικαστήριο Εκτέλεσης Ποινών την ασκηθείσα προσφυγή μαζί με τις έγγραφες απόψεις του και κάθε άλλο σχετικό στοιχείο. Αν η προσφυγή κατατεθεί στη γραμματεία του Δικαστηρίου Εκτέλεσης Ποινών, ο γραμματέας υποχρεούται να τη διαβιβάσει ηλεκτρονικά ή με οποιονδήποτε άλλον πρόσφορο τρόπο στον Διευθυντή του Σωφρονιστικού Καταστήματος, και αν πρόκειται για κρατητήριο της Αστυνομίας, στον Διευθυντή της οικείας Διεύθυνσης Αστυνομίας ή άλλης υπηρεσίας που εξομοιώνεται με αυτή προκειμένου ο τελευταίος να διαβιβάσει τις έγγραφες απόψεις του και να παράσχει κάθε σχετικό στοιχείο εντός επτά (7) ημερών από την ημερομηνία που έλαβε γνώση της προσφυγής. Το Δικαστήριο Εκτέλεσης Ποινών δύναται, μετά από αίτημα του προσφεύγοντος, εφόσον συντρέχουν ειδικοί λόγοι που μνημονεύονται στην απόφαση, να ζητήσει τη μεταγωγή και αυτοπρόσωπη εμφάνισή του για να εκθέσει τις απόψεις του. Το Δικαστήριο αποφασίζει σχετικά με την προσφυγή το αργότερο μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από την άσκησή της και η απόφασή του εκτελείται αμέσως." Τέλος, με τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 86 του ίδιου κώδικα ορίζεται ότι το Δικαστήριο Εκτέλεσης Ποινών, ως ειδικό τμήμα του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου στις έδρες των Πρωτοδικείων, Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Πειραιά, Πατρών, Λαρίσης και Ηρακλείου και ως το αρμόδιο Τριμελές Πλημμελειοδικείο στις έδρες των λοιπών Πρωτοδικείων δικάζει, συνεδριάζοντας ως δικαστικό συμβούλιο, αφού ακούσει τον Εισαγγελέα και αποφαίνεται σε κάθε περίπτωση που ασκείται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον παρόντα Κώδικα, προσφυγή κατά απόφασης: α)... β)... γ)... Το παραπάνω δικαστήριο αποφαίνεται, επίσης, για τις προσφυγές που ασκούνται σύμφωνα με το άρθρο 6Α. Κάθε Δικαστήριο Εκτέλεσης Ποινών είναι τοπικό αρμόδιο για την εκδίκαση των υποθέσεων που αφορούν κρατουμένους σε κατάστημα που βρίσκεται στην περιφέρειά του. Το αρχικό αρμόδιο Δικαστήριο Εκτέλεσης Ποινών παραμένει αρμόδιο και σε περίπτωση μετακίνησης του κρατουμένου σε άλλο κατάστημα. Τέλος σύμφωνα με τις μεταβατικές και τελικές διατάξεις του άρθρου 87 ορίζεται ότι: "(1) Όπου στον παρόντα νόμο αναφέρεται Δικαστήριο Εκτέλεσης Ποινών, τις αντίστοιχες αρμοδιότητες ασκεί μέχρι τη νομοθετική θέσπιση του οργάνου αυτού, το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών του τόπου έκτισης της ποινής". Από τις ανωτέρω διατάξεις προκύπτει ότι αρμόδιο Δικαστήριο Εκτέλεσης Ποινών και μέχρι τη θέσπιση του οργάνου αυτού αρμόδιο Συμβούλιο Πλημμελειοδικών για την εκδίκαση, ως όργανο κρίσης, των προσφυγών των κρατουμένων υποδίκων ή μη, σε Σωφρονιστικά Καταστήματα ή αστυνομικά κρατητήρια για την παραβίαση των κανόνων διαβίωσης είναι το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών, στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το κατάστημα στο οποίο παραβιάσθηκαν οι συνθήκες κράτησης, και το οποίο παραμένει αρμόδιο και σε περίπτωση μετακίνησης του κρατουμένου σε άλλο κατάστημα και όχι το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το κατάστημα σε περίπτωση μετακίνησης του κρατουμένου.

ΙΙ. Στην προκειμένη περίπτωση από τα έγγραφα της δικογραφίας προκύπτει ότι με την από 20.1.2023 και αρ. πρωτ. 2371/25.1.2023 προσφυγή του, ο S. Y. του Α., κρατούμενος στο Κατάστημα Κράτησης Λάρισας, ζητεί να του επιδικαστεί χρηματική ικανοποίηση για την ηθική βλάβη που υπέστη λόγω της προσβολής της τιμής και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, ανερχόμενη στο ποσό των 20 ευρώ ημερησίως και τον ευεργετικό υπολογισμό ποινής ανερχομένης σε μια επιπλέον ημέρα κράτησης ανά δέκα (10) ημέρες κράτησης, επειδή οι συνθήκες κράτησης και διαβίωσης, στα καταστήματα κράτησης όπου κρατήθηκε από 02.03.2005 ήταν αντίξοες και εξευτελιστικές. Ειδικότερα αναφέρει ότι κρατήθηκε στα καταστήματα κράτησης Κορυδαλλού (από 02.03.2005), Διαβατών (από 25.7.2005), Λάρισας (από 15.6.2006), Αλικαρνασσού (από 15.8.2008), Πατρών (από 07.02.2010), Τρικάλων (από 15.5.2012), Γρεβενών (από 03.12.2012), Λάρισας (από 8.11.2013), Νιγρίτας (από 10.8.2015) και Λάρισας (από 3.7.2021).

ΙΙΙ. Η προσφυγή κατατέθηκε στο Σωφρονιστικό Κατάστημα Λάρισας και διαβιβάστηκε στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Λάρισας, μαζί με τις έγγραφες απόψεις του Διευθυντή του Σωφρονιστικού Καταστήματος Λάρισας, σχετικά με τις συνθήκες κράτησης και διαβίωσης στο κατάστημα αυτό. Η Εισαγγελέας Πρωτοδικών Λάρισας διαβίβασε αντίγραφα της προσφυγής στις Εισαγγελίες Πρωτοδικών Γρεβενών, Τρικάλων, Ηρακλείου, Σερρών, Θεσσαλονίκης και Πειραιά, για τις δικές τους ενέργειες ως προς το τμήμα της προσφυγής που αφορά τα καταστήματα κράτησης που υπάγονται σ' αυτές. Το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης με το με αριθ. 1039/2023 βούλευμά του κήρυξε εαυτό αναρμόδιο και παρέπεμψε την υπόθεση στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Λάρισας προκειμένου να προβεί στις νόμιμες ενέργειες για την εισαγωγή της υπόθεσης στο Δικαστήριο Εκτέλεσης ποινών Λάρισας, το οποίο κατά τη γνώμη του είναι αρμόδιο, επειδή ο προσφεύγων είναι κρατούμενος στο Κατάστημα Κράτησης Λάρισας και επομένως αρμόδιο να κρίνει και τις συνθήκες κράτησης σε άλλα Καταστήματα Κράτησης. Το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Λάρισας με το με αριθ. 566/2023 βούλευμά του κήρυξε εαυτό αναρμόδιο για την εκδίκαση της προσφυγής σχετικά με τις συνθήκες κράτησης κατά το χρονικό διάστημα από 15.7.2005 έως 16.6.2006, καθ' ό χρόνο ο προσφεύγων ήταν κρατούμενος στο Γ.Κ.Κ. Θεσσαλονίκης, κατά τόπο αρμόδιο προς εξέταση της προσφυγής είναι το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης ως δικαστήριο εκτέλεσης των ποινών, στην περιφέρεια του οποίου υπάγεται το ως άνω κατάστημα κράτησης.

ΙV. Σύμφωνα με όσα αναφέρθηκαν, αρμόδιο να επιληφθεί της προσφυγής σχετικά με τις συνθήκες κράτησης για το προαναφερόμενο χρονικό διάστημα, είναι το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Θεσσαλονίκης, ως Δικαστήριο Εκτέλεσης Ποινών, δικάζοντας σε Συμβούλιο, το οποίο είναι και αρχικά αρμόδιο, επειδή η προσφυγή αφορά τις συνθήκες κρατήσεις κατά το χρονικό διάστημα που ήταν κρατούμενος στο Γ.Κ.Κ Θεσσαλονίκης και παραμένει αρμόδιο και μετά τη μεταγωγή του κρατούμενου. Κατ' ακολουθία των ανωτέρω, πρέπει να αρθεί η αποφατική σύγκρουση αρμοδιότητας που εμφιλοχώρησε μεταξύ των συμβουλίων πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης και Λάρισας και να ορισθεί ως αρμόδιο να επιληφθεί της από 20.1.2023 και αρ. πρωτ. 2371/25.1.2023 προσφυγής του S. (όνομα) Y. (επώνυμο) του Α. (όνομα πατέρα), σχετικά με τις συνθήκες κράτησης στο Γ.Κ.Κ. Θεσσαλονίκης κατά το χρονικό διάστημα από 25.07.2005 έως 16.06.2006, το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Θεσσαλονίκης, ως Δικαστήριο Εκτέλεσης Ποινών, δικάζοντας σε Συμβούλιο.

ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ

Αίρει την αποφατική σύγκρουση αρμοδιότητας που δημιουργήθηκε μεταξύ του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Θεσσαλονίκης και του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Λάρισας, επί της από 20.1.2023 και αρ. πρωτ. 2371 – 25.1.2023 προσφυγής του S. (όνομα) Y. (E.) του Α. (όνομα πατέρα), για το τμήμα της προσφυγής σχετικά με τις συνθήκες κράτησης στο Γ.Κ.Κ. Θεσσαλονίκης κατά το χρονικό διάστημα από 25.07.2005 έως 16.06.2006, υπέρ της αρμοδιότητας του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Θεσσαλονίκης, ως Δικαστήριο Εκτέλεσης Ποινών, δικάζοντας σε Συμβούλιο.

Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 6 Νοεμβρίου 2024.

Εκδόθηκε στην Αθήνα στις 20 Δεκεμβρίου 2024.

Η ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ

Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ