Πρόσφατη νομολογία


31 Ιουλ 2023

ΣτΕ 923/2023 Τμ.ΣΤ: Οι επιτόπιοι έλεγχοι μπορούν πλέον να αμφισβητηθούν άμεσα χωρίς να απαιτείται η τελική απόφαση της ΕΑ-Παραπομπή στην 7μελή σύνθεση

Με την κρινόμενη αίτηση ζητήθηκε η ακύρωση α) του από 23.9.2020 «πρωτοκόλλου» «στελεχών» της Γενικής Διευθύνσεως Ανταγωνισμού (ΓΔΑ) της Επιτροπής Ανταγωνισμού (ΕΑ) περί αποσφράγισης και διαγραφής ηλεκτρονικών αρχείων της αιτούσας τράπεζας, καθ’ ό μέρος με αυτό απερρίφθη αίτημα της τελευταίας για διαγραφή ηλεκτρονικών αρχείων της που είχαν συλλεγεί στο πλαίσιο έρευνας για τυχόν διάπραξη παραβάσεων της σχετικής με τον ανταγωνισμό νομοθεσίας, βάσει της …/6.11.2019 εντολής προς διενέργεια ελέγχου που απηύθυνε προς τα ως άνω «στελέχη» ο Πρόεδρος της ΕΑ, και β) της εν λόγω εντολής ελέγχου. Από το γράμμα ήδη της παραγράφου 1 του άρθρου 30 του Ν. 3959/2011, ερμηνευόμενο σε αρμονία με το όλο σύστημα των σχετικών ρυθμίσεων και σύμφωνα με τις συνταγματικές διατάξεις για το τεκμήριο της ακυρωτικής δικαιοδοσίας του Συμβουλίου της Επικρατείας, συνάγεται ότι σε προσφυγή ουσίας (ενώπιον του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών) υπόκεινται μόνον οι αποφάσεις της ίδιας της Επιτροπής Ανταγωνισμού στις οποίες και ρητώς αναφέρεται η πιο πάνω διάταξη του άρθρου 30. Διαφορές από πράξεις άλλων οργάνων που εκδίδονται στο πλαίσιο της συγκεκριμένης νομοθεσίας, ενόσω δεν ορίζεται ρητά ότι υπόκεινται σε προσφυγή, γεννούν ακυρωτικές διαφορές οι οποίες υπάγονται στην ακυρωτική δικαιοδοσία του ΣτΕ όπως επίσης και διαφορές από πράξεις της Επιτροπής Ανταγωνισμού, όταν όμως υπάρχει ρητή σχετική πρόβλεψη. Ως εκ τούτου, πράξεις όπως οι προσβαλλόμενες με την κρινόμενη αίτηση, εκδιδόμενες από τον Πρόεδρο της Ε.Α. (εντολή ελέγχου) ή από στελέχη της ΓΔΑ (πρωτόκολλο αποσφράγισης), στο πλαίσιο της κατά το άρθρο 39 του Ν. 3959/2011 διεξαγωγής έρευνας για τη διαπίστωση παραβάσεων, εφ’ όσον, λόγω του διακριτού χαρακτήρα και των σοβαρών συνεπειών του διαδικαστικού αυτού σταδίου, έχουν εκτελεστότητα αποτελώντας αντικείμενο αυτοτελούς δικαστικού ελέγχου, υπόκεινται, ελλείψει ρητής σχετικής προβλέψεως, σε αίτηση ακύρωσης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας. Μάλιστα, η πρακτική αυτή ικανοποιεί και την ενδεικνυόμενη ταχύτητα επιλύσεως των σχετικών διαφορών και προσιδιάζει στο είδος του ενδεδειγμένου δικαστικού ελέγχου. Κατόπιν αυτών, κρίθηκε ότι παραδεκτώς κατ’ αρχήν ασκήθηκε η κρινόμενη αίτηση ως αίτηση ακύρωσης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, το οποίο είναι αρμόδιο να εξετάσει περαιτέρω τα ζητήματα παραδεκτού της άσκησής της, όπως εκείνο του ύψους του καταβλητέου παραβόλου. (Μειοψ.). Περαιτέρω, το ελεγκτικό στάδιο του Ν. 3959/2011 δύναται να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο για την εξακρίβωση στοιχείων ως προς την συνδρομή τυχόν παρανομιών που επισύρουν ευθύνη του ελεγχομένου, στο μέτρο που πρόκειται για μέτρα που αναπτύσσουν έννομα αποτελέσματα δεσμευτικά και ικανά να επηρεάσουν τα συμφέροντα του ελεγχομένου, μεταβάλλοντας ήδη από το αντίστοιχο χρονικό σημείο κατά τρόπο καίριο την πραγματική και νομική του θέση. Τονίζεται ότι οι εκδιδόμενες στο στάδιο αυτό πράξεις, παρ’ ότι συνιστούν μέτρα που λαμβάνονται κατά την διάρκεια προπαρασκευαστικής ειδικής διαδικασίας, διαφορετικής από την κύρια διαδικασία κατά την οποία η ΕΑ λαμβάνει απόφαση επί της ουσίας της υπόθεσης, επάγονται αυτοτελείς έννομες συνέπειες, στο μέτρο, ιδίως, που συμπλέκονται με τον υπερβολικό ή μη χαρακτήρα των ελέγχων που διενεργεί η ΕΑ και, συνακολούθως, με την ανάγκη αναγνώρισης ανάλογου δικαιώματος άμυνας του ελεγχομένου και δικαστικού ελέγχου. Συνεπώς, απαιτείται τα ως άνω έγγραφα του ελεγκτικού σταδίου να περιβάλλονται από αυτοτελή δικαστική προστασία, και δη επίκαιρη, αποτελεσματική και ανεξάρτητη από τη μεταγενεστέρως παρεχόμενη κατά της τυχόν εκδοθησομένης καταλογιστικής πράξης. Οι επίδικες εν προκειμένω πράξεις ήταν κατ’ αρχήν εκτελεστές και παραδεκτώς προσβαλλόμενες με την κρινόμενη αίτηση. (Μειοψ.). Τέλος, το εν λόγω βοήθημα ασκήθηκε εμπροθέσμως, και είναι, προεχόντως για τον λόγο αυτό, αλυσιτελής η έρευνα των ισχυρισμών της αιτούσας περί «συνεχιζόμενου ελέγχου». Αντιθέτως, καθ’ ό μέρος αφορά στην προσβαλλομένη από 6.11.2019 εντολή ελέγχου, το κρινόμενο ένδικο βοήθημα είναι απορριπτέο ως εκπροθέσμως ασκηθέν, δεδομένου ότι από την επομένη του ελέγχου τεκμαίρεται πλήρης γνώση της αιτούσας ως προς την ως άνω προσβαλλομένη, εφ’ όσον ο σχετικός έλεγχος διενεργήθηκε παρουσία στελεχών της αιτούσας. Λόγω της σπουδαιότητας των ανωτέρω ζητημάτων, το Τμήμα έκρινε ότι η υπόθεση πρέπει να παραπεμφθεί στην επταμελή σύνθεση αυτού.


Σύνδεσμος

ΣτΕ 923/2023 Τμ.ΣΤ - Πλήρες κείμενο »