Πρόσφατη νομολογία


12 Ιουλ 2023

ΣτΕ 900/2023 Τμ.Ε: Κρίση ως προς τη νομιμότητα ΑΕΠΟ έργου αντιπλημμυρικής προστασίας

Με την κρινόμενη αίτηση οι αιτούντες επιδιώκουν την ακύρωση της απόφασης του Γενικού Διευθυντή Χωροταξικής και Περιβαλλοντικής Πολιτικής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου, με την οποία εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι του έργου «Αντιπλημμυρική προστασία Τρίπολης (Περιοχή Ζευγολατειού - Νεοχωρίου) της Περιφέρειας Πελοποννήσου εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου Τρίπολης Περιφέρειας Πελοποννήσου». Οι αιτούντες και κάτοικοι Ζευγολατειού, διαμένοντες σε ελάχιστη απόσταση από το ρέμα «Όφις», ισχυρίζονται ότι δεν έλαβαν γνώση σχετικά με το έργο, παρά μόνο μετά από την κοινοποίηση σε αυτούς από τον πρόεδρο της δημοτικής κοινότητας, του κτηματολογικού πίνακα με τις απαλλοτριωτέες εκτάσεις, στον οποίο περιλαμβάνεται, μεταξύ άλλων, και η δική τους. Τονίζεται ότι το επίμαχο έργο εντάσσεται στην κατηγορία των υδραυλικών έργων και ειδικότερα στα έργα διευθέτησης κοίτης υδατορέματος για αντιπλημμυρική προστασία. Στην κείμενη νομοθεσία, και συγκεκριμένα στους Ν. 4258/2014 και Ν. 4014/2011 θεσπίζονται ειδικότερες προϋποθέσεις για τα έργα διευθέτησης ρεμάτων, τα οποία αδειοδοτούνται περιβαλλοντικώς, τη διαδικασία οριοθέτησης και τα υπό ρύθμιση θέματα για τα υδατορέματα. Κατά την κρίση του Δικαστηρίου, στη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων πρέπει να εξετάζονται, ως ουσιώδη και αναγκαία στοιχεία της μελέτης, οι βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις, ιδίως ως προς τη θέση, το μέγεθος ή και την τεχνολογία, συμπεριλαμβανομένης της μηδενικής λύσης, που εξετάστηκαν από τον φορέα του έργου ή της δραστηριότητας, και να παρουσιάζονται οι κύριοι λόγοι της επιλογής της προτεινόμενης λύσης σχετικά με τις επιπτώσεις στο περιβάλλον. Εντούτοις, όταν η διερεύνηση και παράθεση εναλλακτικών λύσεων στη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων κρίνεται αλυσιτελής, διότι δεν προσφέρεται ευχέρεια επιλογής της θέσης ή άλλων στοιχείων εκτέλεσης του έργου, η μη εξέταση τέτοιων λύσεων δεν συνεπάγεται ακυρότητα της έγκρισης των περιβαλλοντικών όρων. Σημειώνεται ότι βασική αρχή κάθε προτεινόμενης λύσης είναι, η, κατά το δυνατόν, διατήρηση της φυσικής κοίτης, η ελαχιστοποίηση των επεμβάσεων και η διαμόρφωση τους με κριτήρια τέτοια, ώστε να ευνοείται η ένταξή τους στο περιβάλλον. Επιπρόσθετα, οι προτεινόμενες εναλλακτικές λύσεις πρέπει να είναι αποδεκτές από άποψη τεχνική, πολεοδομική, οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική, ενώ για κάθε εναλλακτική λύση προσδιορίζονται αρχικά οι γραμμές πλημμύρας στο προς οριοθέτηση τμήμα του υδατορέματος. Εν προκειμένω, η μοναδική σύγκριση εναλλακτικών λύσεων, γίνεται μεταξύ της μη διενέργειας οιουδήποτε αντιπλημμυρικού έργου στην πληγείσα από πλημμύρες περιοχή και στην προτεινόμενη διευθέτηση με ορθογωνική ή τραπεζοειδή ή κλειστή ορθογωνική διατομή, από οπλισμένο σκυρόδεμα, διαμέσου της οποίας το ρέμα του Νεοχωρίου θα συνενώνεται με το ρέμα «Όφις». Στα όρια της προτεινόμενης γραμμής οριοθέτησης με την κατασκευή των έργων θα πρέπει να ληφθούν μέτρα προστασίας των διερχόμενων και των εχόντων ιδιοκτησίες πέριξ αυτών, όπως προστατευτικά κιγκλιδώματα, στηθαία ασφαλείας κλπ. Ωστόσο, ως προς την έννοια των διατάξεων του Ν. 4014/2011 περί των εναλλακτικών λύσεων αλλά και των ειδικών προβλέψεων της ειδικής νομοθεσίας περί ρεμάτων που επιβάλλουν την εξέταση εναλλακτικών λύσεων ως προς τις θέσεις και την έκταση των επεμβάσεων, η κρίση αυτή δεν είναι επαρκώς αιτιολογημένη ως προς την απουσία άλλων βιώσιμων εναλλακτικών λύσεων. Και τούτο διότι το επίμαχο έργο περιλαμβάνει πληθώρα επεμβάσεων σε πολλά σημεία που οδηγούν σε εκτεταμένες αλλαγές στη φυσική διαδρομή του ρέματος Νεοχωρίου. Επομένως, δεν μπορεί να αποκλεισθεί εξ ορισμού η εξέταση εναλλακτικών θέσεων και τρόπων κατασκευής των τεχνικών έργων ή και εναλλακτικής όδευσης του ρέματος Νεοχωρίου. Περαιτέρω, η υλοποίηση της λύσης αυτής συνεπάγεται, όπως αναφέρεται στη μελέτη, επεμβάσεις σε περιοχή γης υψηλής γεωργικής παραγωγικότητας και απαλλοτριώσεις και, ακολούθως, συντρέχει και η ανάγκη για την εξέταση εναλλακτικών λύσεων ως προς το αποδεκτό της επέμβασης από άποψη οικονομική και κοινωνική. Το Δικαστήριο έκανε δεκτή την αίτηση (Μειοψ.).


Σύνδεσμος

ΣτΕ 900/2023 Τμ.Ε - Πλήρες κείμενο »