Πρόσφατη νομολογία


9 Σεπ 2025

ΣτΕ 805/2025 Τμ.Γ: Σύμφωνη με το Σύνταγμα η θέσπιση του 40ού έτους ως ανώτατου ορίου ηλικίας των υποψηφίων για τη συμμετοχή στο διαγωνισμό της ΕΣΔΙ

Με την κρινόμενη αίτηση ζητήθηκε η ακύρωση α) της 36020/ 10.6.2024 κοινής απόφασης του Υπουργού Δικαιοσύνης, του Αναπληρωτή Υπουργού και του Υφυπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με την οποία προκηρύχθηκε ο 31ος Εισαγωγικός Διαγωνισμός Υποψηφίων Σπουδαστών για την Εθνική Σχολή Δικαστικών Λειτουργών, β) των από 5.7.2024 Πινάκων υποψηφίων κατεύθυνσης Πολιτικής - Ποινικής Δικαιοσύνης και Εισαγγελέων αποκλεισθέντων από τον ανωτέρω διαγωνισμό, κατά το μέρος που περιλαμβάνονται σε αυτούς η 1η και 2η αιτούσες και γ) του από 5.7.2024 Πίνακα υποψηφίων κατεύθυνσης Διοικητικής Δικαιοσύνης αποκλεισθέντων από τον ίδιο ως άνω διαγωνισμό, κατά το μέρος που περιλαμβάνονται σε αυτόν η 3η, 4η και 5ος αιτούντες. Οι αιτούντες αποκλείσθηκαν από τον ένδικο διαγωνισμό, με την αιτιολογία ότι είχαν υπερβεί το όριο ηλικίας των σαράντα (40) ετών που ορίζεται από τη σχετική νομοθεσία. Από την ερμηνεία του άρθρου 88 § 1 Συντ. συνάγεται η ελευθερία του νομοθέτη να καθορίζει τα προσόντα των υποψηφίων που κρίνει αναγκαία, με σκοπό να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στις εκάστοτε ανάγκες του δικαστικού έργου, ενώ διαθέτει τη ρυθμιστική ευχέρεια να μεταβάλλει τα προσόντα των υποψηφίων δικαστικών λειτουργών, σε σχέση με όσα ίσχυσαν σε προηγούμενους διαγωνισμούς, εφόσον κρίνει ότι τοιουτοτρόπως εξυπηρετείται καλύτερα το δημόσιο συμφέρον, χωρίς η μεταβολή αυτή, καταρχήν, να προσκρούει στην αρχή της προστατευόμενης εμπιστοσύνης, αρκεί να στηρίζεται σε κριτήρια αντικειμενικά και γενικής ισχύος για όλους τους υποψηφίους. Ως προς τη βαθμολογική εξέλιξη των δικαστών σημειώνεται ότι η ίδια διενεργείται κατόπιν κρίσεως, η οποία διασφαλίζει ότι ο δικαστής συγκεντρώνει τα αναγκαία προσόντα και ικανότητες για να ανταποκριθεί στις αυξημένες απαιτήσεις του ανώτερου βαθμού. Παράλληλα τονίζεται ότι το συμφέρον της εύρυθμης λειτουργίας της δικαιοσύνης επιβάλλει τον καθορισμό από τον νομοθέτη εύλογου ανώτατου ορίου ηλικίας για τη συμμετοχή στις εξετάσεις της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών, το οποίο, αφενός θα διασφαλίζει την επαρκή στελέχωση των δικαστηρίων εν γένει με δικαστικούς λειτουργούς και αφετέρου θα επιτρέπει την παραμονή των δικαστικών λειτουργών για επαρκές χρονικό διάστημα σε κάθε βαθμό της υπηρεσιακής τους εξέλιξης, ώστε να αποκτούν την εμπειρία, τις γνώσεις και τις ικανότητες που είναι αναγκαίες για την επιτυχή αντιμετώπιση των απαιτήσεων του εκάστοτε ανώτερου βαθμού. Το δε συμφέρον της εύρυθμης λειτουργίας της δικαιοσύνης επιτάσσει τον καθορισμό από τον νομοθέτη εύλογου ανώτατου ορίου ηλικίας για τη συμμετοχή στις εξετάσεις της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών, το οποίο, αφενός μεν θα διασφαλίζει την επαρκή στελέχωση των δικαστηρίων εν γένει με δικαστικούς λειτουργούς, αφετέρου δε θα επιτρέπει την παραμονή των δικαστικών λειτουργών για επαρκές χρονικό διάστημα σε κάθε βαθμό της υπηρεσιακής τους εξέλιξης, ώστε να αποκτούν την εμπειρία, τις γνώσεις και τις ικανότητες που είναι αναγκαίες για την επιτυχή αντιμετώπιση των απαιτήσεων του εκάστοτε ανώτερου βαθμού. Ο καθορισμός του εν λόγω ορίου ηλικίας απόκειται στην ουσιαστική εκτίμηση του νομοθέτη, η οποία υπόκειται σε οριακό δικαστικό έλεγχο. Συνεπώς, η θέσπιση του 40ού έτους ως ανώτατου ορίου ηλικίας των υποψηφίων για τη συμμετοχή στο διαγωνισμό της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών δεν αντίκειται στο Σύνταγμα. Η εν λόγω επιλογή εξυπηρετεί το ισχύον σύστημα της σταδιοδρομίας των δικαστικών λειτουργών στη χώρα, δηλαδή το σύστημα εκείνο επιλογής των δικαστικών λειτουργών που προβλέπει την είσοδό τους στο δικαστικό σώμα σε ηλικία που δεν έχει υπερβεί ένα εύλογο όριο, ώστε να σταδιοδρομήσουν, ως ισόβιοι δικαστικοί λειτουργοί, για μακρό, κατά κοινή πείρα, χρόνο, έτσι ώστε να καλλιεργείται σε αυτούς νοοτροπία δικαστικής ανεξαρτησίας και αμεροληψίας, σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές έννομες τάξεις όπου υιοθετήθηκε σύστημα απευθείας εισόδου σε ανώτερους ή ανώτατους βαθμούς του δικαστικού σώματος προσώπων εκτός αυτού, χωρίς τη θέσπιση ηλικιακού ορίου. Περαιτέρω, το γεγονός ότι από το 2011 έως το 2021 το ανώτατο όριο συμμετοχής στον ένδικο διαγωνισμό ανερχόταν στα 45 έτη, δεν πλήττει τη συνοχή και συστηματικότητα, καθόσον ο καθορισμός ανώτατου ορίου μεγαλύτερου των 40 ετών κρίθηκε μεταγενεστέρως από τον νομοθέτη ως μη πρόσφορος για την εξυπηρέτηση του ίδιου ως άνω σκοπού. Η μακροχρόνια διατήρηση σε ισχύ ενός νομοθετικού καθεστώτος δεν αποτελεί, κατά το Σύνταγμα, εμπόδιο για τη μεταβολή του, δεδομένου ότι ο συνταγματικός νομοθέτης, στις περιπτώσεις, στις οποίες θέλησε να θεσπίσει περιορισμούς στο περιεχόμενο της ρυθμιστικής δράσης του κοινού νομοθέτη, εκφράσθηκε σαφώς και ειδικώς. Το Δικαστήριο έκρινε ότι πρέπει να καταργηθεί η δίκη ως προς τον 5ο αιτούντα, να απορριφθεί η αίτηση ως προς τις λοιπές αιτούσες και να γίνει δεκτή η παρέμβαση (Μειοψ.).


Σύνδεσμος

ΣτΕ 805/2025 Τμ.Γ - Πλήρες κείμενο »