Πρόσφατη νομολογία


30 Μαΐ 2024

ΣτΕ 593/2024 Τμ.Α: Δεκτή αίτηση αναίρεσης από ανασφάλιστο υπερήλικα & ερμηνεία του όρου «δεν λαμβάνουν ή δεν δικαιούνται σύνταξη από άλλον φορέα» κατά Ν. 4093/2012

Ο αναιρεσείων στρέφεται κατά του Οργανισμού Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ο.Π.Ε.Κ.Α.), επιδιώκοντας την αναίρεση της υπ’ αριθ. 875/2020 απόφασης του Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης, δυνάμει της οποίας η έφεση του αναιρεσείοντος απορρίφθηκε, η έφεση του Ο.Γ.Α. έγινε δεκτή και εξαφανίστηκε η απόφαση του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης, αφού προηγουμένως συνεκδικάσθηκαν αντίθετες εφέσεις του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων (Ο.Γ.Α.) και του αναιρεσείοντος. Αναλυτικά, με την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση απερρίφθη προσφυγή του αναιρεσείοντος κατά της τεκμαιρόμενης σιωπηρής απόρριψης της ένστασής του κατά απόφασης της Προϊσταμένης του Περιφερειακού Υποκαταστήματος Ο.Γ.Α. Κεντρικής Μακεδονίας, με την οποία διακόπηκε από 1.1.2013 η χορηγηθείσα σε αυτόν σύνταξη ανασφάλιστου υπερήλικα, καθόσον έγινε δεκτό ότι δεν συνέτρεχε στην περίπτωσή του η προϋπόθεση της περίπτωσης β΄ του άρθρου 1 § ΙΑ υποπαράγρ. ΙΑ.6 στοιχ. 5 του Ν. 4093/2012. Ο αναιρεσείων, γεννηθείς το έτος 1945, ήταν υποχρεωτικά ασφαλισμένος με την ιδιότητα του πτυχιούχου αγρονόμου - τοπογράφου μηχανικού στο Ταμείο Συντάξεων Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε.), ενώ με απόφαση του αρμόδιου οργάνου του Ο.Γ.Α. χορηγήθηκε στον αναιρεσείοντα σύνταξη ανασφάλιστου υπερήλικα από τον Ιούλιο του 2010. Στο πλαίσιο επανεξέτασης της περίπτωσης του αναιρεσείοντος, εξεδόθη απόφαση της Προϊσταμένης του Περιφερειακού Υποκαταστήματος Κεντρικής Μακεδονίας του Ο.Γ.Α. για τη διακοπή από 1.1.2013 της καταβολής της ήδη χορηγηθείσας στον αναιρεσείοντα σύνταξης ανασφάλιστου υπερήλικα, με την αιτιολογία της μη μόνιμης και νόμιμης παραμονής εκείνου στην Ελλάδα τα τελευταία 20 έτη. Έπειτα από διαδοχικές αποφάσεις των αρμοδίων οργάνων, εξεδόθη η απόφαση με την οποία διακόπηκε εκ νέου από 1.1.2013 η χορήγηση σύνταξης ανασφάλιστου υπερήλικα στον αναιρεσείοντα, με την αιτιολογία ότι, όπως προέκυπτε από τα έγγραφα του Ε.Τ.Α.Α., αυτός είχε τον απαιτούμενο χρόνο ασφάλισης για να του χορηγηθεί σύνταξη από τον εν λόγω ασφαλιστικό φορέα, όμως η σύνταξη αυτή δεν μπορούσε να του καταβληθεί, διότι αφενός δεν είχε προβεί στην απαιτούμενη από τη νομοθεσία δήλωση παύσης άσκησης επαγγέλματος στη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών και στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος και αφετέρου δεν είχε εξοφλήσει τις οφειλόμενες ασφαλιστικές εισφορές του. Το διοικητικό εφετείο απεφάνθη ότι, σύμφωνα με τις αυστηρότερες, αλλά εντός των διαγραφόμενων ορίων από το Σύνταγμα και το Πρώτο Πρόσθετο Πρωτόκολλο της Ε.Σ.Δ.Α., δικαιούνται την επίδικη προνοιακή παροχή (σύνταξη ανασφάλιστου υπερήλικα) μόνον οι πραγματικά ανασφάλιστοι υπερήλικες, δηλαδή όσοι είτε στερούνται χρόνου ασφάλισης, είτε δεν συμπληρώνουν τον απαιτούμενο χρόνο, όχι όμως όσοι έχουν μεν θεμελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωμα, αλλά η συνταξιοδότησή τους κωλύεται από άλλην αιτία, όπως οι οφειλές από ασφαλιστικές εισφορές. Και ναι μεν το δευτεροβάθμιο δικαστήριο ορθά έκρινε τη διακοπή από 1.1.2013 της καταβολής της ήδη χορηγηθείσας σύνταξης ανασφάλιστου υπερήλικα στον αναιρεσείοντα, εντούτοις εσφαλμένα ερμήνευσε και πλημμελώς εφάρμοσε τις εφαρμοστέες εν προκειμένω διατάξεις της περίπτωσης β΄ του στοιχείου 5 της υποπαραγράφου ΙΑ.6 της παραγράφου ΙΑ του άρθρου 1 του Ν. 4093/2012 (της προϋπόθεσης «δεν λαμβάνουν ή δεν δικαιούνται» σύνταξη από άλλον φορέα). Μάλιστα, το Δικαστήριο τόνισε ότι, εν προκειμένω, δεν συντρέχει περίπτωση άνισης μεταχείρισης και, συνεπώς, παραβίασης της αρχής της ισότητας, δεδομένου ότι οι οφειλέτες ασφαλιστικών εισφορών των δύο κατηγοριών που αναλύονται κατά το σκεπτικό, δεν τελούν υπό το πλαίσιο ομοίων συνθηκών, δεδομένου ότι αυτοί που εμπίπτουν στην πρώτη κατηγορία δεν μπορούν να λάβουν κανένα ποσό σύνταξης από τον ασφαλιστικό φορέα τους εάν δεν προβούν στην εξόφληση του συνόλου των οφειλών τους, ενώ στους οφειλέτες της δεύτερης κατηγορίας καταβάλλεται σύνταξη μειωμένη κατά το ποσό της παρακράτησης μέχρι την εξόφληση της οφειλής. Καταληκτικά, το Δικαστήριο έκανε δεκτή την αίτηση και αναίρεσε την απόφαση του Τριμελούς Διοικητικού Εφετείου Θεσσαλονίκης, στο οποίο παρέπεμψε την υπόθεση.


Σύνδεσμος

ΣτΕ 593/2024 Τμ.Α - Πλήρες κείμενο »