Πρόσφατη νομολογία


23 Φεβ 2023

ΣτΕ 2418/2022 Τμ.Ε: Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας-Έγκριση περιβαλλοντικών όρων για ηλιοθερμικές εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούν ουσίες Seveso II

Με την κρινόμενη αίτηση επιδιώκεται η ακύρωση της υπ’ αριθμ. 168634/5.6.2013 απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής, δυνάμει της οποίας εγκρίθηκαν περιβαλλοντικοί όροι για το έργο «Ηλιοθερμικός Σταθμός Παραγωγής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΗΣΠΗΕ), ισχύος 60 ΜW και Δίκτυο Διασύνδεσης, στη θέση "ΧΩΝΟΣ", Δ. Σητείας, Π.Ε. Λασιθίου, Κρήτης». Σύμφωνα με την οδηγία 2001/77/ΕΚ, η προώθηση των ανανεώσιμων πηγών στην εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα της ευρωπαϊκής ενεργειακής πολιτικής, που συμβάλλει στην ασφάλεια του εφοδιασμού και την προστασία του περιβάλλοντος και συνιστά κύριο μέσο συμμόρφωσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τις απαιτήσεις του Πρωτοκόλλου του Κιότο και τις δεσμεύσεις που έχουν αναληφθεί σχετικώς στο πλαίσιο της κοινοτικής πολιτικής για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Ειδικότερα, σύμφωνα με το Πρωτόκολλο του Κιότο, η Ελλάδα είχε για την περίοδο 2008 - 2012 υποχρέωση συγκράτησης της αύξησης των εκπομπών αερίου, που συμβάλλουν στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, με την προώθηση, μεταξύ άλλων, της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρισμού. Σημειώνεται ότι στις εγκαταστάσεις εκμετάλλευσης ηλιακής ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρικής, περιλαμβάνονται τόσο οι ηλιοθερμικοί όσο και οι φωτοβολταϊκοί σταθμοί, που διαφέρουν μόνο ως προς τη διαδικασία μετατροπής της ηλιακής ενέργειας σε ηλεκτρική, αφού μόνο στους ηλιοθερμικούς σταθμούς υπάρχει το ενδιάμεσο στάδιο της μετατροπής της ηλιακής ενέργειας σε θερμική, από την οποία παράγεται στη συνέχεια η ηλεκτρική ενέργεια. Συνεπώς, και οι ηλιοθερμικοί σταθμοί εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Ειδικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ, έστω και εάν δεν κατονομάζονται ρητά στις διατάξεις του, οι οποίες αναφέρονται γενικά σε εγκαταστάσεις εκμετάλλευσης της ηλιακής ενέργειας, ενώ ως προς ορισμένα ζητήματα έχουν ειδική ρύθμιση για τους φωτοβολταϊκούς σταθμούς. Το επίδικο έργο, το οποίο βρίσκεται στη θέση «Χώνος» του Δήμου Σητείας Νομού Λασιθίου, αφορά στην εγκατάσταση και λειτουργία ηλιοθερμικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (ΗΛΘΣΠΗΕ), ισχύος 60 MW, καθώς και υποσταθμού ανύψωσης τάσης και γραμμής μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας υψηλής τάσης για τη διασύνδεσή του στο υφιστάμενο δίκτυο. Μάλιστα, κατά τα αναφερόμενα στην προσβαλλόμενη ΑΕΠΟ, με την κατασκευή και λειτουργία του προτεινόμενου έργου θα βελτιωθεί η ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος της Κρήτης και παράλληλα θα καλυφθεί η αυξανόμενη ζήτηση της ευρύτερης περιοχής σε ηλεκτρικά φορτία. Για το συγκεκριμένο έργο υφίσταται μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, από την οποία προκύπτει ότι το θερμικό υγρό (έλαιο μεταφοράς θερμότητας) είναι το VP-1, ενώ η ποσότητα που θα απαιτηθεί για το σταθμό είναι της τάξης των 1.500 – 2.000 τόνων, το οποίο δεν αντικαθίσταται ποτέ πλήρως αλλά αναπληρώνεται κατά 0,5–2% ετησίως. Ενόψει των ανωτέρω, προβάλλεται με την κρινόμενη αίτηση ότι το έργο εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας 96/82/ΕΚ του Συμβουλίου (ΕΕ L 10/14. 1.1997, Seveso ΙΙ), η οποία ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο και ρύθμιζε ζητήματα σχετικά με την αντιμετώπιση των κινδύνων μεγάλων ατυχημάτων, σχετιζομένων με επικίνδυνες ουσίες που χρησιμοποιούνται, αποθηκεύονται κ.λπ. σε βιομηχανικές ή βιοτεχνικές και άλλες εγκαταστάσεις. Ωστόσο τονίζεται ότι, ανεξαρτήτως αν η συγκεκριμένη μονάδα εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω οδηγίας -ήτοι θα διαχειρίζεται επικίνδυνες ουσίες, οπότε ο ασκών την εκμετάλλευση θα έπρεπε πράγματι να τηρήσει τη διαδικασία που ορίζεται στην ΚΥΑ 12044/613/07/19.3.2007-, η τηρούμενη διαδικασία αρκεί να προηγείται της άδειας εγκατάστασης, χωρίς να συνδέεται αναγκαίως με τη συντασσόμενη κατά την εν γένει περιβαλλοντική νομοθεσία μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Κρίθηκε ότι τα στοιχεία του υπομνήματος εκ τριάντα σελίδων που συνέταξε η μελετήτρια εταιρεία, μετά την ολοκλήρωση της διαβούλευσης και πριν από την έκδοση της προσβαλλόμενης ΑΕΠΟ, τα οποία θα πληρούσαν και τις προϋποθέσεις της “τεχνικής μελέτης” του Ειδικού Πλαισίου της Βιομηχανίας για τις μονάδες Seveso, ακόμη και εάν το εν λόγω Ειδικό Πλαίσιο ήταν εν προκειμένω εφαρμοστέο, επαρκούν για την έκδοση της προσβαλλόμενης ΑΕΠΟ, διότι τέθηκαν στη διάθεση της αδειοδοτούσας αρχής με την υποβληθείσα ΜΠΕ και συμπληρώθηκαν με τις διευκρινίσεις του μελετητή επί της διεξαχθείσας διαβούλευσης. Επιπρόσθετα η μελετήτρια εταιρεία συνέταξε απαντητικό υπόμνημα διευκρινίζοντας στη Διοίκηση ότι οι πάγιες και προβλέψιμες ανάγκες της μονάδας σε νερό ανέρχονται, τελικώς, σε 28.508 κ.μ. ετησίως και ότι, προκειμένου να κατασκευασθεί η αδειοδοτηθείσα γεώτρηση, θα τηρηθεί αυτοτελής διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Τονίζεται ότι το Ειδικό Πλαίσιο των ΑΠΕ προβλέπει μεν συγκεκριμένες κατηγορίες ζωνών αποκλεισμού εγκαταστάσεων όπως η επίμαχη, εντούτοις σε καμία από αυτές δεν προβάλλεται ούτε προκύπτει ότι εμπίπτει η επιλεγείσα θέση της επίμαχης εγκατάστασης. Τέτοια ζώνη, πάντως, δεν αποτελούν ούτε τα “γεωπάρκα”, δηλαδή, ειδική περίπτωση των “φυσικών πάρκων” κατά το άρθρο 19 §3 του Ν. 1650/1986, εφόσον δεν συμπεριλαμβάνουν περιοχές απόλυτης προστασίας της φύσης, υγροτόπους διεθνούς σημασίας (Ramsar) ή οικοτόπους προτεραιότητας του δικτύου Natura. Το Δικαστήριο απέρριψε την αίτηση.


Σύνδεσμος

ΣτΕ 2418/2022 Τμ.Ε - Πλήρες κείμενο »