Πρόσφατη νομολογία
2 Φεβ 2023
ΣτΕ 2317/2022 Τμ.Α: Αποκλεισμός εφημερίδας από το δικαίωμα δημοσίευσης στοιχείων ΑΕ & ΕΠΕ-Αίτηση αναίρεσης
Με την κρινόμενη αίτηση, η αιτούσα ανώνυμη εταιρεία, που τελεί υπό εκκαθάριση, ζήτησε την αναίρεση της 3322/2015 αποφάσεως του Τριμελούς Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, με την οποία απορρίφθηκε έφεση της εν λόγω εταιρείας κατά της 7892/2011 αποφάσεως του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών. Με την πρωτόδικη αυτή απόφαση είχε απορριφθεί αγωγή της αναιρεσείουσας, με την οποία είχε ζητήσει να αναγνωριστεί η υποχρέωση του Ελληνικού Δημοσίου να της καταβάλει νομιμοτόκως το συνολικό ποσό των 6.015.621 ευρώ, ως αποζημίωση για ζημία (διαφυγόντα κέρδη) και ως χρηματική ικανοποίηση για ηθική βλάβη που υπέστη λόγω του αποκλεισμού της εφημερίδας «…» που εξέδιδε από τις εφημερίδες που νομιμοποιούνταν να δημοσιεύουν προσκλήσεις γενικών συνελεύσεων ανωνύμων εταιρειών (Α.Ε.) και ισολογισμούς και λοιπά οικονομικά στοιχεία ανωνύμων εταιρειών και εταιρειών περιορισμένης ευθύνης (Ε.Π.Ε.) κατά το χρονικό διάστημα από 17.5.1996 έως και 31.12.1997. Ο αποκλεισμός αυτός, κατά τους ισχυρισμούς της, οφειλόταν σε παράνομες πράξεις οργάνων του αναιρεσίβλητου Ελληνικού Δημοσίου. Η κρίση της αναιρεσιβαλλόμενης αποφάσεως ότι νόμιμα στην προκείμενη περίπτωση, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 13 παρ. 5 του ν. 2328/1995, αποκλείστηκε η ημερήσια πολιτική εφημερίδα «…» της αναιρεσείουσας από τις νομιμοποιούμενες εφημερίδες προς δημοσίευση ισολογισμών και προσκλήσεων Α.Ε. και Ε.Π.Ε., λόγω του ότι δεν κάλυπτε, προεχόντως, την προϋπόθεση πωλήσεως τουλάχιστον 5.000 φύλλων ημερησίως, περιοριζόμενη σε 1.546 φύλλα ημερησίως κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα, είναι, ανεξάρτητα από τις ειδικότερες αιτιολογίες της, νόμιμη. Συνακόλουθα, κρίθηκαν απορριπτέοι ως αβάσιμοι οι λόγοι αναιρέσεως που ερείδονταν στις παραδοχές ότι ο αποκλεισμός κατ’ εφαρμογή της επίδικης διατάξεως της παρ. 5 του άρθρου 13 του ν. 2328/1995 των εφημερίδων που δεν πληρούν τις τασσόμενες από τη διάταξη αυτή προϋποθέσεις από το δικαίωμα σε δημοσίευση των εταιρικών στοιχείων έρχεται σε αντίθεση με την αρχή της ισότητας, με την κατοχυρούμενη από το Σύνταγμα οικονομική ελευθερία και με την κατ’ άρθρο 14 του Συντάγματος υποχρέωση του κράτους να προστατεύει την άσκηση του δικαιώματος της ελευθεροτυπίας και παραβιάζει τα άρθρα 10 και 14 της ΕΣΔΑ και το δικαίωμα στην ιδιοκτησία του άρθρου 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της Συμβάσεως αυτής, ότι ο όρος «κυκλοφορία» στην ίδια διάταξη της παρ. 5 του άρθρου 13 του ν. 2328/1995 δεν ταυτίζεται εννοιολογικά με τον όρο «πώληση», αλλά εννοεί τα αντίτυπα των εφημερίδων που εκδίδονται προς διάθεση, χωρίς να απαιτείται και η πραγματική πώληση των αντιτύπων αυτών, ότι η διάταξη αυτή, επιβάλλοντας όχι ευθεία, αλλά αναλογική εφαρμογή στις εφημερίδες της Θεσσαλονίκης των διατάξεων που ισχύουν για τις εφημερίδες των Αθηνών, έχει ως συνέπεια ο απαιτούμενος αριθμός των 5.000 φύλλων ημερήσιας κυκλοφορίας να πρέπει να μειωθεί αναλόγως, ενόψει της μικρότερης εδαφικής περιφέρειας (Μακεδονίας και Θράκης) στην οποία πρέπει να διατίθενται τα φύλλα των εφημερίδων της Θεσσαλονίκης, και ότι η διάταξη αυτή δεν αφορά τη δυνατότητα των εφημερίδων της Θεσσαλονίκης να προβαίνουν, λόγω του «τοπικού» τους χαρακτήρα, σε δημοσίευση των προσκλήσεων γενικών συνελεύσεων, ισολογισμών και λοιπών οικονομικών στοιχείων των εταιρειών που εδρεύουν εντός του Δήμου ή του Νομού Θεσσαλονίκης. Περαιτέρω, είναι νόμιμη η κρίση της αναιρεσιβαλλόμενης αποφάσεως ότι η εφημερίδα της αναιρεσείουσας δεν πληρούσε την κατά νόμο προϋπόθεση της κυκλοφορίας (πωλήσεως) τουλάχιστον 5.000 φύλλων ημερησίως, περιοριζόμενη σε 1.546 φύλλα ημερησίως κατά το κρίσιμο χρονικό διάστημα, με συνέπεια να μην μπορούσε, εξ αυτού προεχόντως του λόγου, να περιληφθεί νομίμως στη σχετική ανακοίνωση των εφημερίδων που πληρούσαν τις κατά νόμο προϋποθέσεις δημοσιεύσεως των εταιρικών στοιχείων των Α.Ε. και Ε.Π.Ε. Για τον ίδιο δε λόγο, αλυσιτελώς προβλήθηκε με την κρινόμενη αίτηση τόσο ότι για τη θεμελίωση αποζημιωτικής κατ’ άρθρο 105 ΕισΝΑΚ αξιώσεως αρκεί η παράνομη προσβολή εννόμου συμφέροντος και όχι κατ’ ανάγκην δικαιώματος του διοικουμένου, όσο και ότι ο σκοπός για τον οποίο αποκλείστηκε η εφημερίδα της αναιρεσείουσας από το δικαίωμα να προβαίνει σε δημοσιεύσεις εταιρικών στοιχείων ήταν να ευνοηθεί εφημερίδα της Θεσσαλονίκης ανταγωνίστρια της εφημερίδας της αναιρεσείουσας, κατά παράβαση των αρχών της χρηστής διοικήσεως, της προστατευόμενης εμπιστοσύνης, της αμεροληψίας και της μη καταχρήσεως δημόσιας εξουσίας, καθόσον μάλιστα, ανεξάρτητα από το ότι ούτε από την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση ούτε από τα λοιπά διαδικαστικά έγγραφα προκύπτει κάτι τέτοιο, ο αποκλεισμός πάντως αυτός της αναιρεσείουσας δεν στηρίχθηκε σε συγκρίσεις με την προαναφερόμενη ανταγωνίστρια εφημερίδα, αλλά στους κατά τα προαναφερθέντα αυτοτελείς λόγους αποκλεισμού της ίδιας. Τέλος, ο λόγος αναιρέσεως ότι κατ’ εσφαλμένη ερμηνεία και εφαρμογή των εφαρμοστέων εν προκειμένω διατάξεων η αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση έκρινε ότι η εφημερίδα της αναιρεσείουσας είχε νομίμως αποκλειστεί από το δικαίωμά της να προβαίνει σε δημοσιεύσεις εταιρικών στοιχείων, διότι η Διοίκηση είχε ενεργήσει κατά την άσκηση της σχετικής αρμοδιότητάς της καθ’ υπέρβαση των άκρων ορίων της διακριτικής της ευχέρειας, απορρίφθηκε προεχόντως ως ερειδόμενος σε εσφαλμένη νομική προϋπόθεση, αφού ο καθορισμός των εφημερίδων που πληρούν τις προϋποθέσεις του νόμου να προβαίνουν στις κατά τις διατάξεις των άρθρων 26 και 43β του κ.ν. 2190/1920 και 22 του ν. 3190/1955 δημοσιεύσεις χωρεί κατά δεσμία αρμοδιότητα της Διοικήσεως.
Σύνδεσμος
ΣτΕ 2317/2022 Τμ.Α - Πλήρες κείμενο
