4 Οκτ 2018
Προς απαλλοτρίωση εξομοιούται και η μερική ή ολική ρυμοτόμηση ακινήτου, δηλαδή ο χαρακτηρισμός του, με την έγκριση ή την τροποποίηση του σχεδίου πόλεως, ως οδού ή πλατείας ή ως κοινοχρήστου χώρου πρασίνου. Όταν, εξάλλου, το ακίνητο δεν απαλλοτριώνεται, αλλά δεσμεύεται για λόγους πολεοδομικούς, δηλαδή για την δημιουργία χώρων κοινωφελών εγκαταστάσεων, τότε η ιδιοκτησία υφίσταται ένα πολεοδομικό βάρος, του οποίου η διατήρηση, προκειμένου να μην αντιβαίνει προς τη συνταγματική προστασία της ιδιοκτησίας, μπορεί να διατηρείται μόνον επί εύλογο χρόνο. Την κρίση περί του κατά πόσον ο χρόνος διατήρησης του πολεοδομικού βάρους υπερβαίνει τον εύλογο, εκφέρουν, καταρχήν, τα αρμόδια, κατά το νόμο, δικαστήρια, ήδη δε τα τακτικά διοικητικά δικαστήρια (άρθρο 11 ΚΑΑΑ), προς τα οποία ο ιδιοκτήτης έχει τη δυνατότητα να προσφύγει, ισχυριζόμενος ότι ο χρόνος δέσμευσης του ακινήτου του έχει, στη συγκεκριμένη περίπτωση, υπερβεί τον εύλογο και ζητώντας την αποδέσμευση της ιδιοκτησίας του. Αν η αίτηση γίνει δεκτή, η Διοίκηση οφείλει, κατ' αρχήν, να προβεί στην άρση της απαλλοτρίωσης, που δεν έχει συντελεσθεί με την καταβολή πλήρους αποζημίωσης, ή του ρυμοτομικού βάρους, οπότε ο ιδιοκτήτης ανακτά όλο το εύρος των δικαιωμάτων του επί του ακινήτου, χωρίς, βεβαίως, να αποκλείεται η επαναδέσμευση του ακινήτου, στην οποία η Διοίκηση δικαιούται να προβεί υπό προϋποθέσεις. Εξάλλου, στην ίδια αυτή περίπτωση διατήρησης της απαλλοτρίωσης ή του πολεοδομικού βάρους πέραν του ευλόγου αυτού χρόνου χωρίς να έχει καταβληθεί αποζημίωση, με συνέπεια τον περιορισμό της χρήσης του ακινήτου κατά το αντίστοιχο χρονικό διάστημα, ο ιδιοκτήτης, πέραν της εξυπακουόμενης δυνατότητάς του να ζητήσει την άρση της δέσμευσης του ακινήτου του, έχει τη δυνατότητα να ζητεί, κατά περιοδικά χρονικά διαστήματα ή εφάπαξ, ανάλογη αποζημίωση για την εν λόγω δέσμευση. Δεν συνιστά παράλειψη οφειλόμενης νόμιμης ενέργειας παραδεκτώς προσβλητή στο Συμβούλιο της Επικρατείας, η τυχόν προσβαλλόμενη “παράλειψη” της Διοικήσεως για καταβολή στον ιδιοκτήτη “αποζημίωσης στέρησης χρήσης” για μακροχρόνιο περιορισμό της χρήσης ακινήτου, όταν το αίτημα αυτό υποβάλλεται μετά τη συντέλεση της απαλλοτριώσεως, με την καταβολή της καθορισθείσας προσωρινής ή οριστικής αποζημιώσεως και την είσπραξή της. Λόγω της σπουδαιότητας των τιθεμένων ζητημάτων, το Τμήμα παρέπεμψε την υπόθεση στην επταμελή του σύνθεση.