11 Δεκ 2020
Οι αιτούσες δραστηριοποιούνται στον επιχειρηματικό τομέα της ίδρυσης και λειτουργίας αιολικών σταθμών και μάλιστα στη Σκύρο και η προσβαλλόμενη πράξη απαγορεύει προσωρινώς, για δύο έτη, την εγκατάσταση τέτοιας δραστηριότητας στις ζώνες προστασίας Α και Β της νήσου. Εκ του λόγου ότι ο νόμος δεν απαγορεύει εκ προοιμίου την εγκατάσταση αιολικών πάρκων εντός ή πλησίον περιοχών του δικτύου Natura 2000, δεν κωλύεται η κανονιστικώς δρώσα Διοίκηση, χρώμενη των εξουσιοδοτικών διατάξεων του άρθρου 21 παρ. 1, 2, 3 ή και 9 του ν. 1650/1986, να εκδώσει πράξεις προστασίας περιοχής εντεταγμένης στο εν λόγω δίκτυο ή κειμένης πλησίον αυτής και να θεσπίσει απαγόρευση εγκατάστασης αιολικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας σε τέτοιες προστατευόμενες περιοχές, αν, κατόπιν εκτίμησης των κινδύνων που η συγκεκριμένη δραστηριότητα συνεπάγεται για το περιβάλλον, κρίνει αιτιολογημένως ότι επιβάλλεται η ρύθμιση αυτή, προς αποτροπή της βλάβης ή της υποβάθμισης του περιβάλλοντος και των κατ' ιδίαν προστατευτέων αντικειμένων. Η απαγόρευση αυτή, κατά το νόμο, μπορεί να εισαχθεί είτε κατά τρόπο οριστικό, με το π.δ. χαρακτηρισμού και προστασίας της περιοχής, κατά τις διακρίσεις του άρθρου 19 του ν. 1650/1986, είτε προσωρινώς, κατά την παρ. 9 του άρθρου 21 του αυτού νόμου, ήτοι με υπουργική απόφαση διετούς ισχύος, θεσπίζοντας για το διάστημα αυτό, ήτοι μέχρι την έκδοση του π.δ. οριστικής προστασίας, όρους και περιορισμούς για δραστηριότητες που κρίνεται ότι μπορεί να έχουν βλαπτική επίδραση στο περιβάλλον. Επίσης, η μεταβατική διάταξη του άρθρου 21 παρ. 6 του ν. 3937/2011 ρυθμίζει το νομικό καθεστώς υπό το οποίο εξετάζονται αιτήματα για τη χορήγηση των απαιτούμενων αδειών και εγκρίσεων για τη λειτουργία σταθμών από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, σε περίπτωση δημοσίευσης π.δ. του άρθρου 21 του ν. 1650/1986 ή Σχεδίων Διαχείρισης, που εισάγουν δυσμενέστερο για την αδειοδότηση καθεστώς, μετά την έκδοση πράξεων σχετικών με την περιβαλλοντική αδειοδότηση (όπως Π.Π.Ε.Α. ή Α.Ε.Π.Ο.). Η ρύθμιση αυτή ισχύει και δεν θίγεται από την προσβαλλόμενη απόφαση, η οποία έχει ως αντικείμενο τον καθορισμό όρων και περιορισμών για την προστασία της φύσης σε χερσαία και υδάτινα τμήματα της Σκύρου. Ούτε, άλλωστε, αποτελεί πλημμέλεια της προσβαλλόμενης η μη επανάληψή της διάταξης αυτής του ν. 3937/2011 στο σώμα της. Τα ανωτέρω ισχύουν ασχέτως του ζητήματος αν η περίπτωση των αιολικών σταθμών των αιτουσών υπάγεται στη μεταβατική αυτή διάταξη. Επιπλέον, εν προκειμένω είχε αρχίσει, κατά την έννοια του άρθρο 21 παρ. 9 του ν. 1650/1986, η διαδικασία χαρακτηρισμού της περιοχής ως προστατευόμενης με προεδρικό διάταγμα, και είχε πληρωθεί η οικεία προϋπόθεση που θέτει η διάταξη αυτή, η οποία, αντιθέτως προς τα υποστηριζόμενα με την κρινόμενη αίτηση, δεν τάσσει, ως προϋπόθεση έκδοσης της υπουργικής απόφασης διετούς ισχύος, την προηγούμενη έκδοση πράξης του Υπουργού Περιβάλλοντος για την ανάθεση εκπόνησης ειδικής περιβαλλοντικής μελέτης [ΕΠΜ] ή ειδικής έκθεσης. Η προσβαλλόμενη απόφαση δεν αποτελεί ούτε υποκαθιστά την πράξη χαρακτηρισμού και κατηγοριοποίησης περιοχών βάσει των διακρίσεων του άρθρου 19 του ν. 1650/1986, αλλά καθορίζει προσωρινά, κατ' επίκληση της εξουσιοδοτικής διάταξης του άρθρου 21 παρ. 9 του ν. 1650/1986, όρους και περιορισμούς για επεμβάσεις και δραστηριότητες που είναι δυνατόν να έχουν βλαπτική επίδραση σε περιοχές της Σκύρου. Συνεπώς, οι ζώνες στις οποίες καθορίζονται, βάσει της προσβαλλόμενης απόφασης, όροι και περιορισμοί “για την προστασία, διατήρηση και διαχείριση” της φύσης δεν απαιτείται να αντιστοιχούν προς το χαρακτηρισμό των περιοχών του άρθρου 19 του ν. 1650/1986. Ως εκ τούτου, δεν πάσχει η προσβαλλόμενη απόφαση, ακόμη και υπό την εκδοχή ότι οι Ζώνες στις οποίες αφορούν οι περιορισμοί δεν στοιχούν, κατά την ονομασία τους, απόλυτα προς τους χαρακτηρισμούς του άρθρου 19 ν. 1650/1986. Για τους αυτούς λόγους δεν απαιτείτο να αντιστοιχισθεί η Ζώνη Β1 προς συγκεκριμένη υποκατηγορία (ΕΖΔ, ΖΕΠ ή ΚΑΖ) του άρθρου 19 παρ. 4 του ν. 1650/1986. Επιπλέον, δεν συντρέχει περίπτωση εφαρμογής του άρθρου 4 Κεφ. Α περ. 4 της ΚΥΑ 33318/3028/1998, εφόσον, στην προκειμένη περίπτωση, με την προσβαλλόμενη δεν εχώρησε “ανακαθορισμός” του εθνικού καταλόγου των περιοχών Natura, ούτε ένταξη νέας περιοχής στο εν λόγω δίκτυο, ως ΕΖΔ ή ΖΕΠ. Εξάλλου, το γεγονός ότι θεσπίζεται απαγόρευση εγκατάστασης αιολικών σταθμών στην ευρύτερη περιοχή Β1 - η οποία απαρτίζεται από μία μεγάλη έκταση, υπό στοιχεία GR2420006, εντεταγμένη στο δίκτυο Natura, και από μία όμορη, μικρότερη, μη εντεταγμένη στο δίκτυο αυτό - δεν καθιστά την πλησσόμενη ρύθμιση αυθαίρετη. Και τούτο διότι η προσβαλλόμενη βασίζεται στο Σχέδιο Διαχείρισης Βιοποικιλότητας, στο οποίο επαρκώς τεκμηριώνεται ότι υπάρχει ανάγκη προστασίας τόσο του βιότοπου φωλιάσματος του μαυροπετρίτη (Ζώνη Α, υψηλής προστασίας), όσο και του βιότοπου για το σκυριανό αλογάκι και, ιδίως, του βιότοπου τροφοληψίας του μαυροπετρίτη (περιοχή Β1, η οποία εφάπτεται της Ζώνης Α). Ειδικότερα, στο Σχέδιο Βιοποικιλότητας γίνεται δεκτό ότι ο μαυροπετρίτης αναπτύσσει, σε μεγάλη εμβέλεια, θηρευτική δραστηριότητα, ότι η επίμαχη περιοχή τροφοληψίας, λόγω των ανοδικών θερμικών ρευμάτων και της τοπογραφίας του όρους, εκτείνεται σε ακτίνα πολλών χιλιομέτρων πάνω από το βιότοπο του Κόχυλα και γύρω από τη ΖΕΠ (άρα, είναι κατά τι ευρύτερη αυτής) και ότι εκεί δημιουργούνται μοναδικές συνθήκες περιβάλλοντος, πρωτίστως για την ανατροφή των νεοσσών του μαυροπετρίτη, όπως αναλυτικώς περιγράφηκε στην προηγούμενη σκέψη. Ακριβώς λόγω του εξαιρετικά μεγάλου αριθμού ατόμων του μαυροπετρίτη στη Σκύρο και της παγκόσμιας σημασίας της τοπικής αποικίας του, νομίμως και εντός των ορίων της εξουσιοδότησης του άρθρου 21 παρ. 9 του ν. 1650/1986 ελήφθησαν μέτρα προστασίας του είδους στην περιοχή τροφοληψίας του, όπως η απαγόρευση εγκατάστασης και λειτουργίας αιολικών σταθμών παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία θεσπίσθηκε προκειμένου να αποτραπούν, μέχρι την έκδοση του π.δ. προστασίας, η διατάραξη της “οικολογικής ακεραιότητας” του τόπου “σε ό,τι αφορά στην υποστήριξη του είδους” και η “δυνητική απειλή” για τη βιοποικιλότητα της Σκύρου και την οικολογική ακεραιότητα της περιοχής του όρους Κόχυλα.