Πρόσφατη νομολογία


3 Οκτ 2018

ΣτΕ 1622/2018 Τμ.Στ΄: Άρση συντελεσμένης απαλλοτρίωσης και επιστρεπτέα αποζημίωση

Με τις διατάξεις των άρθρων 17 παρ. 4 και 117 του Συντάγματος, όπως αυτές ισχύουν μετά την αναθεώρησή τους (2001), εκδηλώνεται η βούληση του συντακτικού νομοθέτη για τον καθορισμό ενιαίας δικαιοδοσίας για την εκδίκαση των διαφορών που ανακύπτουν σε όλα εν γένει τα στάδια της διαδικασίας αναγκαστικής απαλλοτριώσεως, και δη προς την κατεύθυνση της μεταφοράς του συνόλου αυτών στα διοικητικά δικαστήρια, εν όψει της φύσεως της αναγκαστικής απαλλοτριώσεως ως κατ’ εξοχήν ασκήσεως δημοσίας εξουσίας χάριν του δημοσίου συμφέροντος επί του συνταγματικώς προστατευομένου δικαιώματος της ιδιοκτησίας. Τούτο προκύπτει ιδίως από την αντικατάσταση του όρου «πολιτικά» με τον όρο «αρμόδια», όσον αφορά τη δικαιοδοσία των δικαστηρίων στα οποία ανατίθεται από το Σύνταγμα ο καθορισμός των δικαιούχων και του ύψους της καταβλητέας σε αυτούς αποζημιώσεως λόγω αναγκαστικής απαλλοτριώσεως του ακινήτου τους. Ερμηνευόμενες υπό το φως της ανωτέρω συνταγματικής μεταβολής, οι διατάξεις του άρθρου 127 παρ. 1 του ν. 4070/2012 έχουν την έννοια ότι, πάντως, οι διαφορές που γεννώνται από την αμφισβήτηση του ύψους της επιστρεπτέας αποζημιώσεως σε περίπτωση άρσεως συντελεσμένης απαλλοτριώσεως υπάγονται στα διοικητικά δικαστήρια. Και τούτο διότι, σε αντίθεση με την καταβλητέα επί αναγκαστικής απαλλοτριώσεως αποζημίωση, η οποία καθορίζεται το πρώτον από τα πολιτικά δικαστήρια κατόπιν υποβολής σχετικής αιτήσεως απευθείας ενώπιόν τους, ο καθορισμός της επιστρεπτέας αποζημιώσεως διενεργείται κατά την προβλεπόμενη από το νόμο ειδική διοικητική διαδικασία, η οποία καταλήγει στην έκδοση εκτελεστής διοικητικής πράξεως. Η πράξη αυτή, σύμφωνα με το νόμο, είναι είτε απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, εάν η απαλλοτρίωση έχει κηρυχθεί υπέρ του Δημοσίου, είτε απόφαση του υπέρ ου η απαλλοτρίωση σε κάθε άλλη περίπτωση. Περαιτέρω, ο Κ.Α.Α.Α. θεσπίζει ρητώς ειδικές διατάξεις δικονομικού περιεχομένου για την δικαστική διαδικασία καθορισμού τόσο της καταβλητέας όσο και της επιστρεπτέας αποζημιώσεως, οι οποίες παρεκκλίνουν ενίοτε από τις διατάξεις του ΚΠολΔ, και οι οποίες, ενόψει του ειδικού τους χαρακτήρα, υπερισχύουν οιασδήποτε άλλης δικονομικής διατάξεως. Τα διοικητικά δικαστήρια, κατά την εκδίκαση της ως άνω διαφοράς, εφαρμόζουν τις ειδικότερες αυτές διατάξεις του Κ.Α.Α.Α. καθώς και τις διατάξεις του ΚΠολΔ, καθ’ ο μέρος γίνεται παραπομπή σε αυτές, και μόνον συμπληρωματικά τις διατάξεις του Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας. (Μειοψ.). Παραπέμπεται στην Ολομέλεια το ζήτημα αν οι διατάξεις του άρθρου 127 παρ. 1 του ν. 4070/2012 έχουν την έννοια ότι οι διαφορές που γεννώνται από την αμφισβήτηση του ύψους της επιστρεπτέας αποζημιώσεως σε περίπτωση άρσεως συντελεσμένης απαλλοτριώσεως υπάγονται στα διοικητικά δικαστήρια.


Σύνδεσμος

ΣτΕ 1622/2018 Τμ.Στ΄ - Πλήρες κείμενο »