Πρόσφατη νομολογία


31 Μαΐ 2022

ΣτΕ 162/2022 Τμ.Ε: Κρίση περί συνταγματικότητας ή μη των διατάξεων περί παρεκκλίσεων για την ανέγερση αγροτικής αποθήκης. Παραπομπή στην Ολομέλεια

Με την υπό κρίση αίτηση, η οποία παραπέμφθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας με την 328/2019 απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Πειραιώς, ζητήθηκε η ακύρωση: α) της 35685/22.5.2008 απόφασης της Γενικής Διευθύντριας Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, η οποία εκδόθηκε με εντολή Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, περί «έγκρισης παρέκκλισης από τις ισχύουσες πολεοδομικές διατάξεις για την κατασκευή αγροτικής αποθήκης του ... ... στην εκτός σχεδίου περιοχή στη θέση “...” του Δ.Δ. Ανθηδόνος Ν. Εύβοιας» και β) της .../2.10.2008 οικοδομικής άδειας της Δ/νσης Πολεοδομίας Χαλκίδας της ΝΑ Ευβοίας, με την οποία επετράπη στον ... ... η ανέγερση αγροτικής αποθήκης στην ως άνω θέση. Στο άρθρο 163 του ΚΒΠΝ δεν καθιερώνεται αρμοδιότητα έκδοσης κανονιστικής πράξης για τη θέσπιση το πρώτον γενικής και αφηρημένης ρύθμισης, με βάση την οποία επιτρέπεται η δόμηση κτιρίων που προορίζονται για γεωργοκτηνοτροφικές και γεωργοπτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, καθώς και εγκαταστάσεις αποθήκευσης λιπασμάτων, φαρμάκων, γεωργικών εφοδίων και γεωργικών προϊόντων, αλλά προβλέπεται, για κάθε συγκεκριμένο κτίριο με την ανωτέρω χρήση, η εξειδίκευση και εφαρμογή με απόφαση του Γενικού Γραμματέα της οικείας Περιφέρειας, των περιορισμών δόμησης που προβλέπονται στις ανωτέρω κανονιστικές διατάξεις του άρθρου 163 του Κ.Β.Π.Ν. Επομένως, η απόφαση του Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας που εκδίδεται κατά το άρθρο 163 παρ. 1 του ΚΒΠΝ έχει χαρακτήρα ατομικής διοικητικής πράξης (Μειοψ.). Επίσης, κατά την κρατήσασα γνώμη, το ως άνω άρθρο 163 παρ. 1 του Κ.Β.Π.Ν. επιτρέπει την εφαρμογή ειδικών όρων δόμησης για τα εκτός σχεδίου κτίρια που προορίζονται για γεωργοκτηνοτροφικές και γεωργοπτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, καθώς και εγκαταστάσεις αποθήκευσης λιπασμάτων, φαρμάκων, γεωργικών εφοδίων και γεωργικών προϊόντων, των οποίων α) ο ανώτατος συντελεστής δόμησης ορίζεται σε 0,9, δηλαδή σημαντικά υψηλότερος του 0,2 που ορίζουν οι γενικές διατάξεις (άρθρο 162 παρ. 6), β) ο ανώτατος συντελεστής κάλυψης ορίζεται σε 30% της επιφάνειας του γηπέδου -δηλαδή πολύ υψηλότερος του 10% που ορίζουν οι γενικές διατάξεις (άρθρο 162 παρ. 3), γ) ο ανώτατος συντελεστής όγκου ορίζεται σε 3,3 και δ) οι αποστάσεις από τα όρια του γηπέδου ορίζεται ότι δεν μπορούν να μειωθούν περισσότερο από το προβλεπόμενο ύψος των κτιρίων και οπωσδήποτε όχι λιγότερο από πέντε μέτρα, δηλαδή ορίζονται αποστάσεις από τα όρια του γηπέδου μικρότερες από τα 15 μέτρα που προβλέπουν οι γενικές διατάξεις (άρθρο 162 παρ. 5 περ. α΄). Επίσης επιτρέπεται η ανέγερση περισσοτέρων του ενός κτιρίων με την ως άνω χρήση επί του γηπέδου, ενώ οι γενικές διατάξεις προβλέπουν την ανέγερση, κατά κανόνα, ενιαίου κτιρίου (άρθρο 162 παρ. 4). Με τα δεδoμένα αυτά, οι ανωτέρω διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 163 του Κ.Β.Π.Ν., για κτίρια που προορίζονται για γεωργοκτηνοτροφικές και γεωργοπτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, καθώς και εγκαταστάσεις αποθήκευσης λιπασμάτων, φαρμάκων, γεωργικών εφοδίων και γεωργικών προϊόντων, επιτρέπουν την κατά περίπτωση έγκριση όρων δόμησης, οι οποίοι υπερβαίνουν κατά πολύ τους καταρχήν οριζόμενους για κτίρια εκτός σχεδίου (άρθρο 162 Κ.Β.Π.Ν.), όπου η ίδια η δόμηση είναι, κατά τα αναφερόμενα σε προηγούμενη σκέψη, κατ’ εξαίρεση μόνον ανεκτή, τούτο δε ύστερα από απόφαση του Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας κατόπιν απλής γνώμης της αρμόδιας υπηρεσίας του Υπουργείου Γεωργίας και του Συμβουλίου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος της οικείας Περιφέρειας, χωρίς, μάλιστα, να καθορίζονται σε κανονιστικό επίπεδο από την ίδια την εν λόγω διάταξη τα κριτήρια, βάσει των οποίων τα ως άνω γνωμοδοτικά όργανα θα ασκήσουν τη γνωμοδοτική τους αρμοδιότητα και ο Γενικός Γραμματέας την αποφασιστική του αρμοδιότητα. Με τον τρόπο αυτό επιτρέπεται στη Διοίκηση να χωρεί, κατ’ ενάσκηση ευρύτατης διακριτικής ευχέρειας, χωρίς τούτο να δικαιολογείται από τη φύση του ρυθμιζομένου αντικειμένου, και επ’ ευκαιρία συγκεκριμένου αιτήματος, σε κατά περίπτωση και, ως εκ τούτου, αποσπασματικές σταθμίσεις, επί ζητήματος που άπτεται, κατ’ ουσίαν, του χωροταξικού σχεδιασμού. Με το περιεχόμενο αυτό, οι εν λόγω διατάξεις παραβιάζουν το άρθρο 24 παρ. 2 του Συντάγματος. Εξάλλου, ούτε οι διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 106 του Συντάγματος μπορούν να καταστήσουν συνταγματικώς ανεκτό σύστημα παρεκκλίσεων από τους γενικούς κανόνες δόμησης σε εκτός σχεδίου ακίνητα, το οποίο έρχεται σε αντίθεση με τις διατάξεις του άρθρου 24 παρ. 2 του Συντάγματος, όπως το επίμαχο, το οποίο, άλλωστε, και αυτοτελώς κρινόμενο, δεν μπορεί, εν πάση περιπτώσει, να θεωρηθεί ως μέτρο προγραμματισμού, κατά την έννοια του άρθρου 106 παρ. 1 του Συντάγματος. (Μειοψ.). Τέλος, κατά την κρατήσασα γνώμη, η πρώτη προσβαλλόμενη πράξη θα έπρεπε να ακυρωθεί, διότι έχει εκδοθεί κατ' εφαρμογήν διατάξεων του άρθρου 2 παρ. 1 του πρ. δ/τος της 24/31.5.1985 (163 παρ. 1 του Κ.Β.Π.Ν.) που έρχονται σε αντίθεση προς τις διατάξεις του άρθρου 24 παρ. 2 του Συντάγματος. Ομοίως ακυρωτέα θα ήταν και η ερειδόμενη στην ως άνω έγκριση παρεκκλίσεως .../2.10.2008 οικοδομική άδεια της Δ/νσης Πολεοδομίας Χαλκίδας της Ν.Α. Ευβοίας, με την οποία επετράπη στον παρεμβαίνοντα η ανέγερση αγροτικής αποθήκης. Λόγω δε της σπουδαιότητας των ζητημάτων αυτών, το Τμήμα έκρινε ότι η υπόθεση πρέπει να παραπεμφθεί στην Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας.


Σύνδεσμος

ΣτΕ 162/2022 Τμ.Ε - Πλήρες κείμενο »