Πρόσφατη νομολογία
21 Ιαν 2021
ΣτΕ 1277/2020 Τμ.Γ: Σύμφωνες με το Σύνταγμα οι διατάξεις περί κοινής διανομής αναλογικών δικαιωμάτων επί «κρατικών» συμβολαίων και πράξεων
Η θέσπιση περιορισμών ως προς την κατανομή των «κρατικών» συμβολαίων και τη σχετική αμοιβή, γίνεται με τρόπο γενικό, αντικειμενικό και απρόσωπο, δοθέντος ότι οι εν λόγω περιορισμοί καταλαμβάνουν όλους τους συμβολαιογράφους (οι οποίοι, άλλωστε, ως άμισθοι δημόσιοι λειτουργοί υπόκεινται σε αυστηρό κανονιστικό πλαίσιο ως προς την άσκηση του επαγγέλματός τους), με συνέπεια όλοι να θίγονται και να ωφελούνται ταυτοχρόνως από τις επίμαχες ρυθμίσεις, χωρίς διαφοροποιήσεις. Περαιτέρω, με τις επίμαχες διατάξεις του Κώδικα Συμβολαιογράφων εξυπηρετείται σκοπός δημοσίου συμφέροντος, ο οποίος συνίσταται στην εξασφάλιση ενός κατωτάτου ορίου εισοδήματος και, μέσω αυτού, στη διαφύλαξη της αξιοπρεπούς διαβίωσης των συμβολαιογράφων, οι ρυθμίσεις δε περί καταβολής στον οικείο συμβολαιογραφικό σύλλογο του συνόλου των αναλογικών δικαιωμάτων από τη σύνταξη των εν λόγω συμβολαίων ανέκαθεν αποτελούσαν αναπόσπαστο τμήμα του συστήματος κατανομής κρατικών συμβολαίων. Το επίμαχο μέτρο τελεί, εξάλλου, σε συνάφεια με τον επιδιωκόμενο σκοπό δημοσίου συμφέροντος και είναι πρόσφορο για την αντιμετώπιση των λειτουργικών αναγκών των συμβολαιογραφικών συλλόγων και την εξασφάλιση της αξιοπρεπούς διαβίωσης των συμβολαιογράφων, χωρίς να καθιστά αδύνατη ή ιδιαιτέρως δυσχερή την άσκηση της σχετικής επαγγελματικής δραστηριότητας, ενόψει άλλωστε του ότι: α) οι περιορισμοί ως προς την αμοιβή αφορούν ειδικές κατηγορίες συμβολαίων, οι οποίες προσδιορίζονται στον νόμο, β) όπως τονίζεται στην αιτιολογική έκθεση του ν. 2830/2000, έχει ληφθεί μέριμνα ώστε να αποφεύγονται φαινόμενα ευνοϊκής μεταχείρισης, δια της ανάθεσης της σύνταξης κρατικών συμβολαίων στους αυτούς πάντοτε συμβολαιογράφους, κατά παράβαση της συνταγματικής επιταγής της ισότητας, γ) τα ποσά εκ των αναλογικών δικαιωμάτων διατίθενται για τις λειτουργικές ανάγκες των συμβολαιογραφικών συλλόγων, το εναπομείναν δε ποσό διανέμεται υπό τη μορφή μερίσματος σε όλους τους εν ενεργεία και συνταξιούχους συμβολαιογράφους και, ως εκ τούτου, δεν τίθεται ζήτημα παντελούς αποστέρησης της αμοιβής ή προσβολής του περιουσιακού δικαιώματος του συντάξαντος συμβολαιογράφου (πρβλ. ΑΠ 11/2000, με την οποία κρίθηκε ότι το ποσόν εκ των αναλογικών δικαιωμάτων από συμβόλαια Τραπεζών, που αποδίδεται στον Σύλλογο, δεν αποτελεί ιδιοκτησία του συμβολαιογράφου, κατά την έννοια του άρθρου 17 παρ. 1 του Συντάγματος, ούτε και προστατευτέα περιουσία κατά το άρθρο 1 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ). Υπό τα δεδομένα αυτά, όπως ορθώς έκρινε το δικάσαν διοικητικό εφετείο, με τις επίμαχες ρυθμίσεις δεν αναιρείται η κατ’ άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγματος επαγγελματική και οικονομική ελευθερία των συμβολαιογράφων, ούτε θίγεται ο πυρήνας της ελευθερίας αυτής κατά παράβαση της αρχής της αναλογικότητας. Περαιτέρω, οι διατάξεις περί «κρατικών» συμβολαίων δεν αντίκεινται στην αρχή της ισότητας, ούτε τίθεται ζήτημα προσβολής του προστατευομένου από το Πρώτο Πρόσθετο Πρωτόκολλο της ΕΣΔΑ δικαιώματος της περιουσίας του συμβολαιογράφου.
Σύνδεσμος
ΣτΕ 1277/2020 Τμ.Γ - Πλήρες κείμενο
