8 Αυγ 2023
Οι αιτούντες επιδιώκουν την ακύρωση α) της απόφασης του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, με την οποία εγκρίθηκε η « Διαχειριστική Μελέτη για την Προστασία και Ανάδειξη του Πάρκου «Πεδίον του Άρεως» » της περιφέρειας Δήμου Αθηναίων για τη χρονική περίοδο 2020 - 2030 και β) της απόφασης του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής με την οποία ανακλήθηκε η 3320/106138/ΠΕ/4.2.2020 απόφαση του ίδιου διοικητικού οργάνου περί κατεδάφισης - απομάκρυνσης αυθαιρέτων κατασκευών σε δημόσια αναδασωτέα έκταση (άλσος), ως εκδοθείσα κατά πλάνη περί τα πράγματα. Το Σύνταγμα, μέσω των ειδικών διατάξεών του, θεσπίζει κρατική υποχρέωση προστασίας του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος. Ορίζει, δε, ότι τα δάση και οι δασικές εκτάσεις της χώρας υπάγονται, ως φυσικά αγαθά και οικοσυστήματα και ανεξαρτήτως της ειδικότερης ονομασίας τους ή της θέσης τους σε σχέση προς τις οικιστικές περιοχές, σε ιδιαίτερο προστατευτικό καθεστώς με σκοπό τη διατήρηση της κατά προορισμό χρήσης τους και τη διαφύλαξη της φυσικής και βιολογικής ισορροπίας. Εξάλλου, τα άλση και πάρκα που βρίσκονται σε κοινόχρηστο χώρο εντός εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου αποτελούν μέρος του φυσικού κεφαλαίου και εξομοιώνονται με τα δασικά οικοσυστήματα, υπαγόμενα στην ιδιαίτερη προστασία που θεσπίζεται στο Σύνταγμα (άρθρο 24 § 1) και στον νόμο για τα δάση και τις δασικές εκτάσεις. Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Ένωση εστιάζει ιδιαίτερα τη δράση της στην περιβαλλοντική προστασία, προβλέποντας πολιτικές προώθησης της αειφόρου ανάπτυξης, ενώ συνάμα αποβλέπει σε υψηλό επίπεδο προστασίας που ερείδεται στις αρχές της προφύλαξης και της προληπτικής δράσης. Ακολούθως, δυνάμει της οδηγίας 2001/42/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης.6.2001, εισάγεται διαδικασία εκτιμήσεως a priori των επιπτώσεων που έχουν στο περιβάλλον σχέδια και προγράμματα, στο πλαίσιο υλοποίησης των οποίων εκτελούνται, κατά κανόνα, περισσότερα κατ’ ιδίαν έργα που υπόκεινται στην οικεία διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Τα έργα διευθέτησης, διαχείρισης ή ανάπλασης πάρκων και αλσών εντός πόλεων, στο σύνολό τους, δεν έχουν στην Ελλάδα, κατά την επιλογή του εθνικού νομοθέτη, την αντιμετώπιση της έννοιας των «έργων αστικής ανάπτυξης» του ενωσιακού δικαίου. Επισημαίνεται ότι, με μια σειρά ειδικών νομοθετικών διατάξεων, προσδόθηκε στον χώρο του Πεδίου Άρεως, η ιδιότητα του κοινοχρήστου άλσους. Από το περιεχόμενο των διαχειριστικών μελετών, προκύπτει ότι το αρμόδιο όργανο για την έγκριση της οικείας διαχειριστικής μελέτης, προκειμένου να εγκρίνει την εκτέλεση εργασιών ή τη χωροθέτηση συγκεκριμένης δραστηριότητας σε πάρκο ή άλσος, όπως είναι η λειτουργία δημοσίων θεαμάτων και θεάτρου και καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος, ως χώρων συνάθροισης κοινού, οφείλει να ελέγξει, κατά πόσον οι χρήσεις αυτές συμβιβάζονται προς τον χαρακτήρα του συγκεκριμένου πάρκου ή άλσους, εφόσον, ιδίως, δεν έχει προηγηθεί τέτοιος έλεγχος κατά τα προγενέστερα στάδια αδειοδοτήσεως. Μάλιστα, οφείλει να ελέγξει ιδιαιτέρως τις επιπτώσεις των κατασκευών και δραστηριοτήτων, υφισταμένων ή σχεδιαζόμενων για το μέλλον, στη διαφύλαξη του δασικού και κοινόχρηστου χαρακτήρα των πάρκων και αλσών. Το «Θέατρο Άλσους Πεδίου Άρεως - Οικονομίδη» καθορίσθηκε ως χώρος, όπου επιτρέπεται η κατ’ εξαίρεση λειτουργία δημοσίων θεαμάτων, διαμορφώθηκε κατά την αρχική δημιουργία του Πεδίου Άρεως, προοριζόμενο έκτοτε ως κυλικείο, εστιατόριο καθώς και κέντρο αναψυχής προς εξυπηρέτηση του κοινού, οπότε η συνέχιση της λειτουργίας του ως χώρου δημοσίων θεαμάτων, όπως η έννοια αυτή έχει εξελιχθεί στη σύγχρονη εποχή, δεν επιφέρει, καταρχήν, μεταβολή του προορισμού του Πεδίου του Άρεως, ως χώρου με δασικό χαρακτήρα. Προϋπόθεση, όμως, για τη νόμιμη λειτουργία του αποτελεί η διασφάλιση της κοινοχρησίας με την παροχή της δυνατότητας ελεύθερης προσπελάσεως των χρηστών του πάρκου. Τέλος, βάσει των προβλέψεων της διαχειριστικής μελέτης, θα κριθεί στη συνέχεια, κατά την κείμενη νομοθεσία, αν κάποιες και ποιες από τις υφιστάμενες, εντός του χώρου του Πεδίου του Άρεως, χρήσεις ή κατασκευές είναι αυθαίρετες και πρέπει, για τον λόγο αυτόν, να απομακρυνθούν ή κατεδαφιστούν. Το Δικαστήριο δέχτηκε την αίτηση και απέρριψε τις παρεμβάσεις.