18 Ιουν 2025
Με την κρινόμενη αίτηση, το αιτούν πολιτικό κόμμα επιδιώκει την ακύρωση της υπ’ αριθ. 38/22.10.2024 απόφασης της ΑΠΔΠΧ, κατά το μέρος που επιβλήθηκαν σε αυτό διοικητικές κυρώσεις και διορθωτικά μέτρα λόγω παραβάσεων της νομοθεσίας περί επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Δυνάμει της επίμαχης απόφασης, επιβλήθηκε στο αιτούν πολιτικό κόμμα (α) πρόστιμο 30.000 ευρώ για πλημμελή λήψη και εφαρμογή τεχνικών και οργανωτικών μέτρων με στόχο τη διασφάλιση της νομιμότητας της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και (β) πρόστιμο 10.000 ευρώ για παράβαση σχετική με την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των εκλογέων που ήταν εγγεγραμμένοι στον ειδικό εκλογικό κατάλογο εξωτερικού για τις βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου 2023. Επιπρόσθετα, με την ίδια απόφαση δόθηκε στο αιτούν πολιτικό κόμμα η εντολή να διαγράψει το σύνολο των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα των εκλογέων εξωτερικού που είχε στην κατοχή του, ως αποτέλεσμα μη νόμιμων επεξεργασιών, καθώς και να θεραπεύσει τις διαπιστωθείσες ελλείψεις μέτρων ασφαλείας και να διασφαλίσει την τήρησή τους. Οι ειδικοί εκλογικοί κατάλογοι εξωτερικού, στους οποίους εγγράφονται με δική τους μέριμνα οι εκλογείς που επιθυμούν να διευκολυνθούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, καταρτίζονται όπως ορίζει ο Ν. 4648/2019 και περιέχουν προσωπικά δεδομένα των εκλογέων, τα οποία διατηρούνται σύμφωνα με τις ειδικότερες διατάξεις του ΓΚΠΔ. Από την ερμηνεία του άρθρου 4 σημείο 7 του ΓΚΠΔ προκύπτει ότι ο νομοθέτης της Ένωσης δεν προέβη, για τη στοιχειοθέτηση της ευθύνης βάσει του κανονισμού αυτού, σε διάκριση μεταξύ φυσικών και νομικών προσώπων, καθόσον η ευθύνη αυτή εξαρτάται μόνο από την προϋπόθεση τα εν λόγω πρόσωπα, μόνα ή από κοινού με άλλα, να καθορίζουν τους σκοπούς και τον τρόπο της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Εν προκειμένω, στην ΑΠΔΠΧ υποβλήθηκαν από την 1.3.2024 έως την 16.4.2024 διακόσιες τριάντα έξι (236) καταγγελίες και αιτήματα Ελλήνων του εξωτερικού κατά πρώην ευρωβουλευτή πολιτικού κόμματος για μη ζητηθείσα από τους καταγγέλλοντες πολιτική επικοινωνία μέσω μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email). Σε συνέχεια των καταγγελιών, η ΑΠΔΠΧ διενήργησε εκτεταμένους ελέγχους (αναζήτηση πληροφοριών και στοιχείων από τα εμπλεκόμενα πρόσωπα, επιτόπιοι έλεγχοι στις εγκαταστάσεις του ΥΠ.ΕΣ. και του πολιτικού κόμματος) από τους οποίους διαπιστώθηκε ότι η διαρροή του ειδικού εκλογικού καταλόγου έγινε με μορφή ηλεκτρονικού αρχείου τύπου «excel» και είχε δημιουργηθεί νομίμως από τις υπηρεσίες του ΥΠ.ΕΣ. για τις ανάγκες της διαδικασίας των βουλευτικών εκλογών του Ιουνίου 2023. Παράλληλα διαπιστώθηκε ότι ο εκλογικός κατάλογος περιήλθε, με όμοια μορφή ηλεκτρονικού αρχείου, αρχικά μέσω της διαδικτυακής εφαρμογής ανταλλαγής μηνυμάτων «WhatsApp» στον Οργανωτικό Γραμματέα Αυτοδιοίκησης και Διαχείρισης Κρίσεων του πολιτικού κόμματος. Από την προσβαλλόμενη απόφαση προκύπτει ότι η ΑΠΔΠΧ καταλόγισε στο αιτούν πολιτικό κόμμα ευθύνη, ως «υπεύθυνο επεξεργασίας», και επέβαλε πρόστιμο 10.000 ευρώ και υποχρέωση διαγραφής δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, όσον αφορά την επεξεργασία του επίμαχου ηλεκτρονικού αρχείου εκλογέων εξωτερικού από τον τέως Γραμματέα Αποδήμων του πολιτικού κόμματος. Η προσβαλλόμενη απόφαση της ΑΠΔΠΧ, κατά το μέρος που επιβάλλει στο αιτούν πολιτικό κόμμα, με την ιδιότητα του «υπευθύνου επεξεργασίας», πρόστιμο 10.000 ευρώ για επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, η οποία αφορούσε «δημογραφική στατιστική ανάλυση εκλογικού αποτελέσματος Ιουνίου 2023 προς εξαγωγή πολιτικών συμπερασμάτων» και περαιτέρω δίδει στο πολιτικό κόμμα την εντολή να διαγράψει το σύνολο των δεδομένων των εκλογέων εξωτερικού που έχει στην κατοχή της μέσω των σχετικών επεξεργασιών, κρίθηκε από το Δικαστήριο ότι αιτιολογείται πλημμελώς. Το αιτούν πολιτικό κόμμα επικαλέστηκε μέτρα τεχνικής και οργανωτικής φύσης που είχε λάβει και που αφορούσαν i) τον σχεδιασμό και τον περιορισμό της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα μόνο στα απαραίτητα για τον εκάστοτε σκοπό επεξεργασίας δεδομένα και ii) την ασφάλεια της επεξεργασίας έναντι κινδύνων και τη συναφή εποπτεία των χρηστών. Από το Δικαστήριο εκτιμήθηκε ότι ο ισχυρισμός της ΑΠΔΠΧ ότι τα τεχνικά και οργανωτικά μέτρα που έλαβε το πολιτικό κόμμα «δεν περιλαμβάνουν τις δραστηριότητες επεξεργασίας των Γραμματειών της», χωρίς ειδικότερη εξέταση και αξιολόγηση των ισχυρισμών του αιτούντος πολιτικού κόμματος, ως προς τον καθολικό και χωρίς εξαιρέσεις ως προς τους αποδέκτες τους χαρακτήρα των ληφθέντων μέτρων, είναι όμοια πλημμελώς αιτιολογημένη. Το Δικαστήριο κατέληξε στην κρίση ότι πρέπει να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη απόφαση κατά το μέρος που αφορά το αιτούν πολιτικό κόμμα και να απορριφθούν οι ασκηθείσες παρεμβάσεις. Δέχτηκε την αίτηση, ακύρωσε την υπ’ αριθμ. 38/2024 απόφαση της ΑΠΔΠΧ κατά το μέρος που αφορά το πολιτικό κόμμα και επέβαλλε σε αυτό πρόστιμα 30.000 και 10.000 ευρώ, καθώς και την υποχρέωση διαγραφής δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και λήψης μέτρων για τη θεραπεία ελλείψεων στις διαδικασίες που εφαρμόζει για την προστασία των δεδομένων.