15 Νοε 2022
Με την κρινόμενη αίτηση ζητήθηκε από τους αιτούντες η ακύρωση της υπ’ αριθμ. 6000/2/6785-πε΄/31.5.2021 απόφασης του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας (ΕΛΑΣ), δυνάμει της οποίας προκηρύχθηκε διαγωνισμός για την πρόσληψη ιδιωτών στην ΕΛΑΣ ως Ειδικών Φρουρών για τη συγκρότηση Ομάδων Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων (ΟΠΠΙ), οι οποίες συνεστήθησαν με τη διάταξη του άρθρου 18 § 1 του Ν. 4777/2021. Ειδικώς για το προσωπικό έννομο συμφέρον για την προσβολή μιας πράξης, κανονιστικής ή ατομικής, τονίζεται ότι δύναται να έχει ένας κύκλος προσώπων, στενός ή ευρύς, που εντάσσεται σε μια κατηγορία σαφώς προσδιοριζόμενη με συγκεκριμένα εννοιολογικά στοιχεία. Στην περίπτωση προσβολής των κανονιστικών πράξεων αυτός ο κύκλος προσώπων είναι συνήθως ευρύς, καθότι οι ίδιες, ως ουσιαστικοί νόμοι, καταλαμβάνουν αφηρημένα τα υποκείμενα του δικαίου, φυσικά ή νομικά πρόσωπα, τα οποία και έχουν αυξημένο ενδιαφέρον για τη νομιμότητα της πράξης. Με τον Ν. 4777/2021 προβλέπεται μια σειρά μέτρων τα οποία αφορούν, μεταξύ άλλων, την αντιμετώπιση των ζητημάτων φύλαξης και προστασίας των χώρων των ΑΕΙ, καθώς και των προσώπων που δραστηριοποιούνται σε αυτούς. Αναφορικά με το προσωπικό των Ο.Π.Π.Ι., επισημαίνεται ότι το συγκεκριμένο υπάγεται στην Ελληνική Αστυνομία και η εν γένει υπηρεσιακή του κατάσταση ρυθμίζεται από τις πάγιες διατάξεις που διέπουν το αστυνομικό προσωπικό και τους ειδικούς φρουρούς, ενώ η μισθοδοσία του βαρύνει τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη. Δυνάμει του άρθρου 18 § 5 του Ν. 4777/2021 συνεστήθησαν στο Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη χίλιες τριάντα οργανικές επί θητεία θέσεις ειδικών φρουρών για τη συγκρότηση των ΟΠΠΙ, οι θέσεις δε αυτές κατανέμονται στις επιμέρους Υπηρεσίες της ΕΛΑΣ με απόφαση του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας. Περαιτέρω, η ανώτατη εκπαίδευση, στοχεύουσα στην προαγωγή και μετάδοση της επιστημονικής γνώσης μέσω της έρευνας και της διδασκαλίας, παρέχεται αποκλειστικά από ιδρύματα που αποτελούν νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου. Η αρχή της ακαδημαϊκής ελευθερίας είναι, ως προς το περιεχόμενο και τη μέθοδο της διδασκαλίας και της έρευνας, απόλυτη και ισχύει έναντι πάντων, μη επιδεχόμενη άλλους περιορισμούς πέραν εκείνων που απορρέουν από την υποχρέωση σεβασμού, εκ μέρους του πανεπιστημιακού διδασκάλου ή ερευνητή, των λοιπών διατάξεων του Συντάγματος. Συνάμα, από την ανωτέρω αρχή απορρέει η υποχρέωση του κοινού νομοθέτη να διασφαλίζει την ακώλυτη άσκηση του έργου του πανεπιστημιακού προσωπικού. Η αρχή της πλήρους αυτοδιοίκησης των ΑΕΙ έχει ως περιεχόμενο την εξουσία των εν λόγω ιδρυμάτων να αποφασίζουν για τις δικές τους υποθέσεις με δικά τους όργανα · υπόκειται, ωστόσο, στον αναγκαίο περιορισμό των ίδιων των συνταγματικών διατάξεων, οι οποίες καθιερώνουν την κρατική εποπτεία επί των ιδρυμάτων αυτών, περιεχόμενο της οποίας είναι, κατά την έννοια του Συντάγματος, ο έλεγχος νομιμότητας, από κρατικό όργανο, των πράξεων των οργάνων τους. Συγκεκριμένα, η δημόσια τάξη και η κρατική ασφάλεια, ειδικότερες εκφάνσεις των οποίων αποτελούν η πρόληψη και η καταστολή του εγκλήματος, συνιστούν αρμοδιότητες αναπόσπαστες από τον πυρήνα της κρατικής εξουσίας. Δυνάμει των άρθρων 18-20 του Ν. 4777/2021, ο νομοθέτης επιδιώκει να αντιμετωπίσει τα χρόνια ζητήματα της πολιτικής προστασίας εντός των χώρων των ΑΕΙ, άλλως να εκπληρώσει τη συνταγματική υποχρέωση της Πολιτείας στους δημόσιους αυτούς χώρους προς παροχή έννομης προστασίας για τη ζωή και τη σωματική ακεραιότητα των πολιτών και για τη διασφάλιση όλων των άλλων εννόμων αγαθών και των επιμέρους ελευθεριών από παραβατικές συμπεριφορές και αξιόποινες πράξεις. Σημειώνεται ότι δεν προκύπτει από κάποια διάταξη του νόμου ότι η σύσταση των ΟΠΠΙ θέτει σε κίνδυνο την ακαδημαϊκή ελευθερία, ούτε τις λοιπές ελευθερίες ή την αξία του ανθρώπου. Άλλωστε, η ακαδημαϊκή ελευθερία υλοποιείται αποτελεσματικά με την πλήρη αυτοδιοίκηση των ΑΕΙ που συνίσταται στην εξουσία τους να αποφασίζουν «επί των ιδίων υποθέσεων δι’ ιδίων οργάνων». Μάλιστα, η νομιμότητα στο πλαίσιο του κράτους δικαίου και οι κατάλληλες και πρόσφορες συνθήκες για την καλλιέργεια της επιστήμης στον χώρο των ΑΕΙ, δεν επιτρέπεται από το Σύνταγμα να θίγονται ή διαταράσσονται με την ανοχή ή αδράνεια των οργάνων τους. Εν προκειμένω, με τις αναφερθείσες διατάξεις του Ν. 4777/2021 (άρθρα 18 επ.), οι συνιστώμενες ΟΠΠΙ, που συγκροτούνται από αστυνομικό προσωπικό και ειδικούς φρουρούς, διατίθενται σε ΑΕΙ ανάλογα με την ύπαρξη και την έκταση των αναγκών, ενώ το προσωπικό των Ομάδων αυτών κατά την άσκηση των καθηκόντων του δεν φέρει πυροβόλο όπλο. Επιπρόσθετα τονίζεται ότι η αδυναμία των πανεπιστημιακών αρχών να προστατεύσουν την ακαδημαϊκή ευταξία γεννά ενδεχομένως πειθαρχική τους ευθύνη (κατά την ειδική διαδικασία που το ίδιο το Σύνταγμα καταστρώνει), δεν επιτρέπει όμως να παρακαμφθεί και, τελικά, κατ’ αποτέλεσμα να καταλυθεί η πανεπιστημιακή αυτοδιοίκηση. Το Δικαστήριο απορρίπτει την αίτηση.