30 Αυγ 2019
Με τις διατάξεις του άρθρου 39 παρ. 1 και 2 και του άρθρου 43 παρ. 1 εδ. α΄ του ν. 2084/1992 καθιερώθηκε η αρχή της επιλογής ενός ασφαλιστικού φορέα για τα πρόσωπα τα οποία υπάγονται για πρώτη φορά στην υποχρεωτική ασφάλιση οποιουδήποτε φορέα. Τα πρόσωπα, δηλαδή, αυτά υπάγονται υποχρεωτικά σε ένα μόνο φορέα κοινωνικής ασφάλισης, εάν για κάποιον ασφαλισμένο συντρέχουν οι προϋποθέσεις για υποχρεωτική ασφάλισή του σε περισσότερους φορείς, οι οποίοι χορηγούν της ίδιας κατηγορίας παροχές. Κατά τη ρητή, όμως, πρόβλεψη του εδ. β΄ της παρ. 1 του ίδιου άρθρου 43, η οποία δικαιολογείται από την ιδιομορφία του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης των αγροτών, οι διατάξεις των άρθρων 22 έως 43 -συνεπώς και η ως άνω ρύθμιση του άρθρου 39 περί επιλογής ενός ασφαλιστικού φορέα για την υπαγωγή στην υποχρεωτική ασφάλιση- δεν εφαρμόζονται στην περίπτωση του Ο.Γ.Α. Περαιτέρω, δυνάμει του ν. 2458/1997 συνεστήθη από 1.1.1998 ο Κλάδος Κύριας Ασφάλισης Αγροτών και καθορίστηκε ο κύκλος των υπαγόμενων στην ασφάλισή του προσώπων. Βάσει του ως άνω ν. 2458/1997 καθιερώθηκε, επίσης, ο υποχρεωτικός χαρακτήρας της ασφάλισης, που συνίσταται στο γεγονός ότι η υπαγωγή στην ασφάλιση του Κλάδου αποτελεί, ταυτοχρόνως, δικαίωμα και υποχρέωση απορρέουσα εκ του νόμου, τόσο για τον ασφαλισμένο όσο και για τον οικείο φορέα. Ο υποχρεωτικός, όμως, κατά τα ανωτέρω, χαρακτήρας της υπαγωγής στην ασφάλιση των αγροτών, η οποία χαρακτηρίζεται, περαιτέρω, από το νόμο και ως αυτοδίκαιη, δεν έχει την έννοια ότι με τη διάταξη αυτή του άρθρου 2 του ν. 2458/1997 αναγνωρίζεται, επιπροσθέτως, μετά την έναρξη λειτουργίας του Κλάδου κατά το άρθρο 1 από 1.1.1998 δικαίωμα του ασφαλισμένου για επιλογή της ασφάλισής του αποκλειστικά στον Κλάδο αυτόν και εξαίρεσής του από την ασφάλιση σε άλλο φορέα κοινωνικής ασφάλισης, σε περίπτωση συνδρομής των προϋποθέσεων ασφάλισής και σ` αυτόν. Ο Άρειος Πάγος δέχεται, αντιθέτως προς τα γενόμενα ερμηνευτικώς δεκτά από το ΣτΕ, ότι κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 39 παρ. 1 και 2 του ν. 2084/1992 καθώς των άρθρων και 1 και 2 του ν. 2458/1997, μετά την έναρξη ισχύος του ανωτέρω ν. 2458/1997, στις 1.1.1998, τα πρόσωπα που έχουν τις προϋποθέσεις να ασφαλιστούν στον Ο.Γ.Α. καθώς και οι ασφαλισμένοι σ’ αυτόν, δεν έχουν υποχρέωση ασφάλισης και σε άλλον ασφαλιστικό φορέα, έστω και αν, παραλλήλως προς την ιδιότητα του αγρότη, έχουν και ιδιότητα υπαγόμενη στην ασφάλιση άλλου φορέα. Εν όψει της αντίθεσης μεταξύ της ερμηνείας προς την οποία άγεται η Ολομέλεια του ΣτΕ και της νομολογίας του Αρείου Πάγου ως προς την έννοια των διατάξεων του άρθρου 39 παρ. 1 και 2 του ν. 2084/1992 καθώς των άρθρων και 1 και 2 του ν. 2458/1997, αναβάλλεται η έκδοση οριστικής απόφασης επί της κρινόμενης υπόθεσης και παραπέμπεται το ζήτημα τούτο στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο, προς άρση της αμφισβήτησης.