16 Ιουλ 2025
Η Ολομέλεια κλήθηκε να κρίνει επί αναιρέσεως υπέρ του νόμου του Αντιεισαγγελέα Αρείου Πάγου κατά αμετακλήτου βουλεύματος του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Αθηνών, λόγω εσφαλμένης ερμηνείας των διατάξεων των άρθρων 40, 42 και 48 του Ν. 4557/2018, υπέρβασης της από τα άρθρα αυτά απορρέουσας εξουσίας του εκδόσαντος την απόφαση Συμβουλίου καθώς και έλλειψης ειδικής αιτιολογίας.
Εν προκειμένω, υφίσταται αρμοδιότητα του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου για την άσκηση της αναίρεσης, μολονότι αφορά σε υπόθεση αποκλειστικής αρμοδιότητας της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, για την οποία είχε επιληφθεί το Ελληνικό Γραφείο Ευρωπαίων Εντεταλμένων Εισαγγελέων διενεργώντας προκαταρκτική εξέταση προς διερεύνηση αδικημάτων σε βάρος των οικονομικών συμφερόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τούτο διότι, η αποκλειστική αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας υφίσταται μόνο μέχρι και την άσκηση του ενδίκου μέσου της αναίρεσης (άρθρ.7 του ν.4786/2021).
Στην υπό κρίση υπόθεση, η ανώνυμη εταιρεία της οποίας οι τραπεζικοί λογαριασμοί είχαν δημευθεί, είχε ζητήσει την αποδέσμευση ορισμένου χρηματικού ποσού, προκειμένου να εξοφλήσει τις φορολογικές της υποχρεώσεις έναντι του Ελληνικού Δημοσίου. Το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών είχε κάνει δεκτή την αίτηση, χωρίς να επιβάλει ως προϋπόθεση τον πρόσθετο αναγκαίο όρο, το χρηματικό ποσό που θα αποδεσμευτεί να καλύπτεται από μεταγενέστερες της αρχικής δέσμευσης πιστώσεις, προερχόμενες τεκμηριωμένα από τα έσοδα από την εμπορική δραστηριότητα της εταιρείας, ούτως ώστε να μην θίγεται καθ’ ύψος το υπόλοιπο του λογαριασμού. Ειδικότερα, το Συμβούλιο είχε αποφανθεί ότι ο όρος αυτό θα ήταν αντίθετος με την ίδια τη διάταξη επιβολής της δέσμευσης, η οποία ανέφερε ότι «εξαιρούνται από τη διαταχθείσα δήμευση τα ποσά που είναι αναγκαία για την κάλυψη των αναγκών διαβίωσης, συντήρησης ή λειτουργίας των ενδιαφερόμενων προσώπων». Ομοίως, σύμφωνα με την άποψη του Συμβουλίου, ο όρος αυτός θα ήταν αντίθετος με τις διατάξεις των παρ. 1 & 2 του άρθρου 42 του Ν. 4557/2018, από την τελολογική ερμηνεία των οποίων ουδόλως προκύπτει ότι τα αναγκαία εξαιρούμενα από τη δέσμευση ποσά δεν έχουν σχέση με το εγκληματικό προϊόν.
Αντίθετα, η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου έκρινε ότι, ο ως άνω πρόσθετος όρος για την αποδέσμευση του λογαριασμού είναι απολύτως αναγκαίος, προκειμένου να εξασφαλιστεί το δημευτέο αντικείμενο, δηλαδή να διατηρηθεί ακέραιη η περιουσία των υπόπτων-αιτούντων, ώστε αυτή (κατάσχεση) να αποτελέσει αντικείμενο της ειδικής δήμευσης του άρθρου 40 του Ν. 4557/2018, για να διευκολυνθεί η ανάκτηση των προϊόντων των προερχόμενων από εγκληματικές δραστηριότητες των αιτούντων ή η εξασφάλιση της δήμευσης ίσων ποσών προς τα προϊόντα τα προερχόμενα από εγκληματικές δραστηριότητες, υπέρ των συμφερόντων των ζημιωθέντων Ελληνικού Δημοσίου και Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σε αντίθετη περίπτωση, το δημευτέο προϊόν θα έβαινε συνεχώς μειούμενο, ενδεχομένως μέχρις ολικής εξανεμίσεώς του, με την υποβολή σχετικών αιτημάτων για την κάλυψη λειτουργικών αναγκών της εταιρείας.