15 Φεβ 2021
Ο Αντιεισαγγελέας του Αρείου Πάγου κλήθηκε να γνωμοδοτήσει σχετικά με την δυνατότητα εκτέλεσης εκκρεμών αποφάσεων που διέτασσαν απέλαση αλλοδαπού και απαγόρευση επανεισόδου και είχαν εκδοθεί πριν την έναρξη ισχύος του νέου Ποινικού Κώδικα και την κατάργηση του άρθρου 74. Παρατηρεί σχετικά ότι, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του νέου ΠΚ, η πρόβλεψη ταυτόχρονα δικαστικής και διοικητικής απέλασης δημιουργούσε στην πράξη προβλήματα και οδηγούσε σε αντιφατικές λύσεις ενώ, για τον λόγο αυτό, η απέλαση διατηρήθηκε μόνον ως μέτρο διοικητικού χαρακτήρα. Πέραν της δικαστικής απέλασης, βεβαίως, καταργήθηκε το μέτρο της απαγόρευσης επανεισόδου στη χώρα, όπως επίσης οι συναφείς διαδικασίες εκτέλεσης. Συνακόλουθα, δεν υφίσταται πλέον αρμοδιότητα του δικαστικού συμβουλίου πλημμελειοδικών για την εξέταση αιτημάτων επιστροφής στη χώρα, ούτε του εισαγγελέα σχετικά με την αναστολή της διαταχθείσας δικαστικής απέλασης.
Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 2 του νέου ΠΚ, επιεικέστερος νόμος θεωρείται εκείνος που περιέχει τις ευμενέστερες για τον κατηγορούμενο διατάξεις, δηλαδή εκείνος ο οποίος με την εφαρμογή του, με βάση τις προβλεπόμενες στη συγκεκριμένη (in concreto) περίπτωση προϋποθέσεις, επάγεται την ευμενέστερη ποινική μεταχείριση του κατηγορουμένου.
Κατόπιν αυτών, ο Αντιεισαγγελέας επισημαίνει ότι, τυχόν ανεκτέλεστες δικαστικές αποφάσεις που διατάσσουν απέλαση, είτε ως μέτρο ασφάλειας είτε ως παρεπόμενη ποινή, δεν μπορούν πλέον να εκτελεστούν, ανεξάρτητα από την εκτελεστότητα της επιβληθείσας για την ίδια πράξη στερητικής της ελευθερίας ποινής και τον προγενέστερο της νομοθετικής μεταβολής χρόνο έκδοσης της σχετικής αποφάσεως (η παραδοχή δε αυτή είναι σύστοιχη με τα άρθρα 15 παρ. 3 εδ. γ΄ ΔΣΠΑΠΔ και 49 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων ΕΕ). Ομοίως, δεν επάγεται αποτελέσματα ούτε τυχόν δικαστική απόφαση απαγόρευσης επανεισόδου στη χώρα. Έτσι, αναφορικά με την επιστροφή (οικειοθελώς ή αναγκαστικά) αλλοδαπού στη χώρα καταγωγής ή διέλευσής του και την συνοδεύουσα αυτήν απαγόρευση εισόδου του στην ελληνική επικράτεια, εφαρμοστέες παρίστανται, αποκλειστικά και μόνον, οι διατάξεις του Ν. 3907/2011, σε συνδυασμό με τις προβλέψεις της υπ’ αριθμ. 4000/4/32-λα΄-/5.10.2012 ισχύουσας Κοινής Υπουργικής Απόφασης, που καθορίζουν την έκδοση σχετικών, διοικητικού χαρακτήρα, αποφάσεων.
Πάντως, η παράνομη επάνοδος στη χώρα αλλοδαπού που είναι καταχωρημένος στον Εθνικό Κατάλογο Ανεπιθύμητων Αλλοδαπών [Ε. Κ. ΑΝ. Α] εξακολουθεί να αποτελεί αξιόποινη πράξη, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 82 παρ. 4 του Ν. 3386/2005, καθόσον, ο χαρακτηρισμός και η καταχώρηση του αλλοδαπού στον συγκεκριμένο κατάλογο, δεν στηρίζεται αποκλειστικά στην περί απελάσεως και απαγόρευσης εισόδου διάταξη ορισμένης δικαστικής απόφασης, αλλά λαμβάνεται υπόψη και αξιολογείται το είδος, η φύση, η βαρύτητα και οι ιδιαίτερες περιστάσεις τέλεσης της αξιόποινης πράξης, για την οποία αυτός καταδικάστηκε, όπως και άλλα στοιχεία που δικαιολογούν το μέτρο αυτό.
Κατόπιν όλων αυτών, οι εισαγγελικοί λειτουργοί οφείλουν να προβούν σε ανάκληση των σχετικών με τη δικαστική απέλαση παραγγελιών τους προς τις αρμόδιες Διευθύνσεις Αστυνομίας και να αρχειοθετήσουν κατά το μέρος αυτό τις σχετικές υποθέσεις.