28 Μαΐ 2019
Η εξωσυμβατική ευθύνη της ΕΚΤ προϋποθέτει τη συνδρομή τριών σωρευτικών προϋποθέσεων, ήτοι ο παραβιασθείς κανόνας δικαίου να αποσκοπεί στην απονομή δικαιωμάτων στους ιδιώτες και η παράβαση να είναι κατάφωρη, να αποδεικνύεται το υποστατό της ζημίας και, τέλος, να υφίσταται άμεση αιτιώδης συνάφεια μεταξύ της παραβάσεως της υποχρεώσεως εκείνου ο οποίος εξέδωσε την πράξη και της προκληθείσας ζημίας. Στο πλαίσιο αυτό, το Γενικό Δικαστήριο υπογραμμίζει ότι η ευρεία εξουσία εκτίμησης που διαθέτει η ΕΚΤ κατά την έκδοση των γνωμών της συνεπάγεται ότι μόνον πρόδηλη και σοβαρή υπέρβαση των ορίων της εν λόγω εξουσίας δύναται να θεμελιώσει την εξωσυμβατική της ευθύνη. Στο πλαίσιο έκδοσης της επίμαχης γνώμης, η ΕΚΤ δεν όφειλε να αποφανθεί σχετικά με το ζήτημα αν η Ελλάδα είχε τηρήσει τις υποχρεώσεις που υπείχε από τις εν λόγω συμβάσεις. Περαιτέρω, η αναδιάρθρωση του ελληνικού δημοσίου χρέους δεν οδήγησε σε παραβίαση της αρχής του σεβασμού των συμβατικών υποχρεώσεων [αρχή «pacta sunt servanda»], δεδομένου ότι η επένδυση σε κρατικά χρεόγραφα συνεπάγεται πάντοτε κίνδυνο περιουσιακής ζημίας οφειλόμενο στο μεγάλο χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από την έκδοση των χρεογράφων και κατά τη διάρκεια του οποίου απρόβλεπτα γεγονότα ενδέχεται να περιορίσουν ουσιωδώς, ακόμη και μέχρι εκμηδενισμού, τις οικονομικές δυνατότητες του κράτους – εκδότη ή εγγυητή των τίτλων αυτών. Εάν ανακύψουν τέτοια απρόβλεπτα γεγονότα, το κράτος που εξέδωσε τα χρεόγραφα δικαιούται να επιχειρήσει επαναδιαπραγμάτευση των υποχρεώσεων αυτών επικαλούμενο [βάσει της αρχής «rebus sic stantibus»] τη θεμελιώδη μεταβολή των ουσιωδών περιστάσεων που δικαιολόγησαν τη σύναψη της σύμβασης από την οποία απορρέουν οι συγκεκριμένες υποχρεώσεις. Επίσης, η άσκησή του δικαιώματος ιδιοκτησίας μπορεί να υπόκειται σε περιορισμούς προς επιδίωξη σκοπών γενικού συμφέροντος. Επομένως, η μη προβλεπόμενη από τις συμβάσεις στις οποίες στηρίζονταν τα επίμαχα χρεόγραφα επέκταση των αποτελεσμάτων της συμφωνίας η οποία επιτεύχθηκε με ορισμένους πιστωτές για τη μείωση της ονομαστικής αξίας των χρεογράφων αυτών και σε πιστωτές οι οποίοι δεν συναίνεσαν στην ίδια αυτή συμφωνία είχε ως συνέπεια την προσβολή του δικαιώματος ιδιοκτησίας των τελευταίων αυτών πιστωτών. Παρά ταύτα, η επέκταση αυτή ανταποκρίνεται στον σκοπό γενικού συμφέροντος που συνίσταται στη διασφάλιση της σταθερότητας του τραπεζικού συστήματος της ζώνης του ευρώ στο σύνολό της και δεν συνιστά δυσανάλογη και ανεπίτρεπτη προσβολή του δικαιώματος αυτού.