Πρόσφατη νομολογία


17 Σεπ 2025

ΕΔΔΑ Σ. κατά Ελλάδος (08.07.2025): Η οικονομική κρίση & η μακρόχρονη δέσμευση απαλλοτριωμένου ακινήτου δεν δικαιολογούν περιορισμό της αποζημίωσης του ιδιοκτήτη

Το ΕΔΔΑ, επικαλούμενο παλαιότερη νομολογία του, έκρινε ότι η ακροαματική διαδικασία ενώπιον του πρωτοβάθμιου δικαστηρίου για τον καθορισμό της προσωρινής αποζημίωσης πραγματοποιήθηκε στις 7 Δεκεμβρίου 2010. Ωστόσο, ενώ το άρθρο 20 § 3 του Κώδικα Απαλλοτριώσεων προβλέπει προθεσμία 30 έως 40 ημερών από την ημερομηνία παραπομπής (εν προκειμένω, τον Απρίλιο του 2011) για τον καθορισμό της ακροαματικής διαδικασίας από τον Πρόεδρο του Εφετείου, ο τελευταίος την όρισε για τις 23 Σεπτεμβρίου 2013. Ως προς το σημείο αυτό, το ΕΔΔΑ υπενθυμίζει ότι η συζήτηση ενώπιον του Εφετείου, η οποία είχε αρχικά οριστεί για τις 28 Μαΐου 2012, αναβλήθηκε μόνο μία φορά κατόπιν αιτήματος του Δήμου Θεσσαλονίκης. Θεωρεί ότι ήταν άσχετο το γεγονός ότι οι προσφεύγοντες δεν είχαν αντιταχθεί στην αναβολή, η οποία, εν πάση περιπτώσει, δεν αποδιδόταν σε υπαιτιότητά τους. Συνεπώς, το Εφετείο, εκτιμώντας ότι κατά τον χρόνο της συζήτησης ενώπιόν του, ήτοι την 23η Σεπτεμβρίου 2013, η αξία του απαλλοτριωθέντος ακινήτου είχε μειωθεί λόγω της οικονομικής κρίσης και της ύφεσης στην αγορά ακινήτων, καθόρισε την οριστική αποζημίωση απαλλοτρίωσης σε σημαντικά χαμηλότερη από αυτήν που όρισε το πρωτοβάθμιο δικαστήριο, χρησιμοποιώντας ως κρίσιμο χρόνο την 7η Δεκεμβρίου 2010. Περαιτέρω, το ΕΔΔΑ έκρινε ότι η οριστική αποζημίωση απαλλοτρίωσης που επιδικάστηκε στους προσφεύγοντες, η οποία ήταν σημαντικά χαμηλότερη από εκείνη που καθόρισε το πρωτοβάθμιο δικαστήριο, δεν συνδεόταν εύλογα με την αξία της περιουσίας τους και ότι οι προσφεύγοντες έπρεπε, ως εκ τούτου, να επωμιστούν δυσανάλογο και υπερβολικό βάρος. Επίσης, το ΕΔΔΑ υπενθύμισε, ότι, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του νόμου 2985/2002, ο οποίος εισήγαγε το άρθρο 13 § 1 στον Κώδικα Απαλλοτριώσεων, σε περίπτωση καθυστέρησης, ο χρόνος της συζήτησης για τον καθορισμό της οριστικής αποζημίωσης απαλλοτρίωσης λαμβάνεται υπόψη «προς όφελος του δικαιούχου». Προκύπτει ότι ο νέος κρίσιμος χρόνος καθορίζεται υπέρ του δικαιούχου σε περίπτωση αύξησης της αξίας του απαλλοτριωθέντος ακινήτου μεταξύ των δύο συζητήσεων. Ταυτόχρονα, δεν συνάδει με το πνεύμα του άρθρου 13 § 1 η εφαρμογή του νέου κρίσιμου χρόνου σε βάρος του ιδιοκτήτη του απαλλοτριωθέντος, όταν δεν τηρήθηκαν οι προθεσμίες που προβλέπει το εθνικό δίκαιο, με αντίθετο αποτέλεσμα, δηλαδή όταν η αξία του απαλλοτριωμένου μειώθηκε εν τω μεταξύ. Εν προκειμένω, το Δικαστήριο επισήμανε με ικανοποίηση την έκδοση του άρθρου 61 του νόμου 5016/2023 που τροποποιεί το άρθρο 13 § 1 του Κώδικα Απαλλοτριώσεων, το οποίο αντανακλά πλέον τη νομολογία του. Με βάση τα ανωτέρω, το ΕΔΔΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι υπήρξε παραβίαση του άρθρου 1 του Πρωτοκόλλου αριθ.. 1 της Σύμβασης.


Σύνδεσμος

ΕΔΔΑ της 08.07.2025, Σ. κατά Ελλάδος, Προσφυγή 50261/16 - Πλήρες κείμενο »