11 Απρ 2019
Η προσφεύγουσα είναι υπήκοος Τουρκίας που γεννήθηκε το 1976 και ζει στη Θεσσαλονίκη. Η υπόθεση αφορούσε αίτημα για επανακαταχώριση ακινήτου ταξινομημένου ως «φυσικού χώρου», το οποίο είχε παραχωρηθεί στο δημόσιο ταμείο όταν τροποποιήθηκε το σχέδιο χρήσης γης. Η προσφεύγουσα είχε κληρονομήσει το εν λόγω ακίνητο στο τουρκικό νησί Gökçeada (Imroz), το οποίο χαρακτηρίστηκε ως «οικοδομήσιμο» και βρίσκεται στην περιοχή Yeni Mahelle Kuzulimanı. Το ακίνητο καταχωρήθηκε επίσης ως «φυσική περιοχή». Στις 3 Ιανουαρίου 1997, μετά από επανεξέταση του σχεδίου χρήσης γης, το ακίνητο καταχωρήθηκε στο κτηματολόγιο στο όνομα του Δημοσίου. Στις 18 Ιουνίου 2003, η προσφεύγουσα άσκησε προσφυγή με την οποία ζητούσε την ακύρωση της πράξης καταχώρισης της ιδιοκτησίας στο όνομα του Δημοσίου και την επιστροφή του ακινήτου σε αυτήν. Στις 27 Ιουλίου 2004 τροποποιήθηκε το άρθρο 11 του Ν. 2863 για την προστασία της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς. Η νέα διάταξη προέβλεπε ότι τα ακίνητα που καταχωρούνται ως «φυσικοί χώροι» δεν θα μπορούσαν να αποκτηθούν με χρησικτησία. Με απόφαση της 26ης Οκτωβρίου 2004, το εφετείο απέρριψε το αίτημα της προσφεύγουσας, με την αιτιολογία ότι δεν ήταν αναγκαίο να εξεταστούν οι όροι της χρησικτησίας, επειδή δεν ήταν πλέον δυνατή η απόκτηση ενός φυσικού ή πολιτιστικού χώρου με χρησικτησία, σύμφωνα με την τροποποιημένη νομοθετική διάταξη του Ιουλίου 2004. Ως κανόνας δημόσιας τάξης, η τροποποιημένη νομοθετική διάταξη εφαρμοζόταν στις εκκρεμείς υποθέσεις που δεν είχαν διευθετηθεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση. Κατόπιν τούτου, η προσφεύγουσα άσκησε αναίρεση αμφισβητώντας την απόρριψη του αιτήματός της μετά τη νομοθετική τροπολογία. Το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε την αναίρεσή της, και στη συνέχεια μεταγενέστερη αίτησή της για διόρθωση της απόφασης. Βασιζόμενη ιδίως στο άρθρο 6 § 1 της ΕΣΔΑ (δικαίωμα σε δίκαιη δίκη), η προσφεύγουσα ισχυρίστηκε ότι η αναδρομική εφαρμογή της τροποποιημένης νομοθετικής διάταξης στην υπόθεσή της συνιστούσε παραβίαση του δικαιώματός της σε δίκαιη δίκη.
Το ΕΔΔΑ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η επίδικη νομοθετική παρέμβαση, η οποία καθόρισε αναδρομικά την ουσία της διαφοράς μεταξύ της προσφεύγουσας και του Δημοσίου ενώπιον των εθνικών δικαστηρίων, δεν δικαιολογείται από επιτακτικούς λόγους γενικού συμφέροντος.
Κατά συνέπεια, διαπιστώθηκε παραβίαση του άρθρου 6 § 1 της ΕΣΔΑ.
Ολόκληρο το κείμενο της απόφασης στα γαλλικά είναι διαθέσιμο εδώ.