Πρόσφατη νομολογία


17 Ιουν 2024

ΔΕφΑθ 2567/2023: Παραγραφή του δικαιώματος του Δημοσίου για επιβολή σε βάρος των συμβολαιογράφων φόρων και δικαιωμάτων υπέρ τρίτων

Με την υπό κρίση έφεση επιδιώκεται η εξαφάνιση της οριστικής απόφασης του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών, δυνάμει της οποίας έγινε εν μέρει δεκτή η προσφυγή της εκκαλούσας και αναγνωρίστηκε η υποχρέωση αυτής προς καταβολή των ασφαλιστικών εισφορών και των πρόσθετων τελών για τις συμβολαιογραφικές πράξεις που συντάχθηκαν από 1.4.1991 έως 25.2.2011, πόρων επί αναλογικών δικαιωμάτων για τις συμβολαιογραφικές πράξεις που συντάχθηκαν από 1.1.2001 έως 25.2.2011 και των τόκων υπερημερίας επ’ αυτών από 1.1.2006, δηλαδή της τελευταίας πενταετίας, τροποποιούμενου αναλόγως και του ύψους του επιβληθέντος σε βάρος της, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 15 του Ν. 730/1977, προστίμου. Η προθεσμία παραγραφής των αξιώσεων των ασφαλιστικών φορέων για καταβολή ασφαλιστικών εισφορών πρέπει να είναι εύλογη, άλλως να συνάδει προς τη συνταγματικώς κατοχυρωμένη αρχή της αναλογικότητας, ενώ ο προβλεπόμενος χρόνος παραγραφής πρέπει να επαρκεί, ώστε, με τη συνδρομή και των σύγχρονων δυνατοτήτων της τεχνολογίας, να διενεργούνται, στο πλαίσιο της ορθολογικής οργάνωσής τους, επίκαιροι και αποτελεσματικοί, από την άποψη της εισπραξιμότητας, έλεγχοι αποσκοπώντας στην προστασία του ασφαλιστικού κεφαλαίου και στη διασφάλιση της βιωσιμότητάς τους. Εν αντιθέσει, σε σχέση προς τους βεβαρημένους με τις ασφαλιστικές εισφορές υπόχρεους (εργοδότες ή αυτοαπασχολούμενους), ο χρόνος της παραγραφής απαιτείται να είναι ο αναγκαίος, ώστε, αφενός, να διασφαλίζεται το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα άμυνας αυτών έναντι δυσχερειών απόδειξης περιστατικών αναγόμενων στο απώτερο παρελθόν, αφετέρου, εν όψει της φύσης των ασφαλιστικών εισφορών, που καταβάλλονται περιοδικά και σε συνάρτηση με την εισφοροδοτική ικανότητα του οφειλέτη τους, κατά τον χρόνο γένεσης της σχετικής υποχρέωσης, να μην οδηγούνται οι οφειλέτες σε οικονομική εξουθένωση λόγω της υποχρέωσης ταυτόχρονης καταβολής συσσωρευμένων οφειλών περισσότερων ετών, με περαιτέρω δυσμενείς επιπτώσεις στην απασχόληση αλλά και στην εθνική οικονομία γενικότερα. Εν προκειμένω, από τον διενεργηθέντα έλεγχο που πραγματοποίησαν επιθεωρητές του αρμόδιου Τμήματος Ελέγχου Ασφάλισης και Εσόδων της Διεύθυνσης Επιθεώρησης του Ε.Τ.Α.Α. – Τ.Α.Ν. στο αρχείο της εκκαλούσας συμβολαιογράφου σχετικά με (…) συμβολαιογραφικές πράξεις που συντάχθηκαν από αυτήν, διαπιστώθηκε η εκ μέρους της παράλειψη απόδοσης στο Ταμείο Νομικών πόρων από αναλογικά δικαιώματα και ασφαλιστικές εισφορές σε (…) συμβολαιογραφικές πράξεις. Ακολούθως, εξεδόθη η σχετική πράξη του Διευθυντή Ασφάλισης του Ε.Τ.Α.Α.-ΤΑ.Ν., με την οποία καταλογίσθηκε σε βάρος της εκκαλούσας το συνολικό ποσό των 176.158,24 ευρώ, την οποία η ίδια πρόσβαλε με ενδικοφανή προσφυγή (ένσταση) ενώπιον της Διοικούσας Επιτροπής του Ε.Τ.Α.Α. – Τ.Α.Ν., με την οποία ζήτησε την ακύρωση της πράξης. Με την εκκαλούμενη απόφαση κρίθηκε ότι το δικαίωμα του εφεσίβλητου Ταμείου να καταλογίσει πόρους επί αναλογικών δικαιωμάτων υπόκειται στη δεκαετή παραγραφή των διατάξεων των άρθρων 145 του Ν. 670/1977 και 38 § 1 του Ν. 2830/2000, για τον λόγο ότι αμφότερες οι διατάξεις αυτές αφορούν στα δικαιώματα υπέρ τρίτων, ενόψει μάλιστα του ότι η προαναφερθείσα παραγραφή συμπληρώνεται μετά την παρέλευση δέκα (10) ετών από το τέλος του έτους, εντός του οποίου καταρτίστηκε η οικεία συμβολαιογραφική πράξη και δεδομένου ότι η έκθεση αποτελεσμάτων συνιστά για το εν λόγω Ταμείο νόμιμο τίτλο είσπραξης των απαιτήσεών του κατά των ασφαλισμένων του. Δεδομένου ότι η παραγραφή του δικαιώματος καταλογισμού από μέρους του εφεσίβλητου Ταμείου πόρων από αναλογικά δικαιώματα (υπέρ τρίτων) σε βάρος της εκκαλούσας συμβολαιογράφου, που συμπληρώνεται μετά την παρέλευση δεκαετίας από το τέλος του έτους εντός του οποίου καταρτίστηκαν οι οικείες συμβολαιογραφικές πράξεις αυτής, και ενόψει του ότι η έκθεση αποτελεσμάτων συντάχθηκε στις 19.4.2011, οι ένδικες αξιώσεις του Ταμείου για τα συμβόλαια που η εκκαλούσα συνέταξε από 29.3.1991 έως και 31.12.2000 έχουν υποπέσει σε παραγραφή. Η αξίωση του εφεσίβλητου για καταλογισμό τόκων υπερημερίας λόγω καθυστέρησης απόδοσης αναλογικών δικαιωμάτων συμπληρώθηκε, χωρίς εξάλλου να συντρέχει περίπτωση εφαρμογής της διάταξης για την επιβολή προσθέτου τέλους μόνο λόγω εκπρόθεσμης καταβολής ασφαλιστικών εισφορών. Καταληκτικά, το Δικαστήριο έκανε εν μέρει την έφεση, εξαφάνισε την απόφαση του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών κατά το μέρος του καταλογισμού σε βάρος της εκκαλούσας ασφαλιστικών εισφορών και προσθέτων τελών επ’ αυτών για το χρονικό διάστημα από 1.4.1991 έως 31.12.2000, έκανε δεκτή την προσφυγή και τροποποίησε τις αποφάσεις της Διοικούσας Επιτροπής Νομικών του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων - Τομέας Ασφάλισης Νομικών (Ε.Τ.Α.Α.-Τ.Α.Ν.), κατά το κεφάλαιο που αφορά στον καταλογισμό σε βάρος της προσφεύγουσας ασφαλιστικών εισφορών και πρόσθετων τελών για τις συμβολαιογραφικές πράξεις που συντάχθηκαν από 1.4.1991 έως 31.12.2000, αναγνωρίζοντας ότι η προσφεύγουσα δεν οφείλει να καταβάλει τις επίδικες ασφαλιστικές εισφορές και πρόσθετα τέλη.


Σύνδεσμος

ΔΕφΑθ 2567/2023 - Πλήρες κείμενο »