Πρόσφατη νομολογία


30 Οκτ 2023

ΔΕΕ της 12.10.2023, C-445/22 P: Εθνικά μέτρα στήριξης υπέρ της αναιρεσείουσας στο πλαίσιο προγράμματος ιδιωτικοποίησης συνιστούν κρατικές ενισχύσεις

Με απόφασή της στις 27 Μαρτίου 2014 η Επιτροπή έκρινε ότι, όσον αφορά ποσό κατά τι χαμηλότερο των 136 εκατομμυρίων ευρώ, τα επίμαχα μέτρα αποτελούσαν κρατικές ενισχύσεις, ότι είχαν ληφθεί κατά παράβαση των υποχρεώσεων κοινοποιήσεως και απαγορεύσεως εφαρμογής του μέτρου, οι οποίες επιβάλλονται βάσει του άρθρου 108, παράγραφος 3, ΣΛΕΕ, και, τέλος, ότι δεν συμβιβάζονταν με την εσωτερική αγορά και έπρεπε να ανακτηθούν βάσει του άρθρου 14, παράγραφος 1, του κανονισμού (ΕΚ) 659/1999. Στην έννοια της «ενισχύσεως» κατά την ως άνω διάταξη δεν μπορεί να περιληφθεί μέτρο λαμβανόμενο υπέρ ορισμένης επιχειρήσεως μέσω κρατικών πόρων όταν η επιχείρηση αυτή θα μπορούσε να τύχει του ίδιου πλεονεκτήματος υπό περιστάσεις που αντιστοιχούν στις κανονικές συνθήκες της αγοράς. Ως εκ τούτου, οι συνθήκες υπό τις οποίες χορηγήθηκε ένα τέτοιο πλεονέκτημα εκτιμώνται, κατ’ αρχήν, κατ’ εφαρμογήν της αρχής του ιδιώτη επιχειρηματία. Σε περίπτωση κατά την οποία έχει εφαρμογή το κριτήριο του ιδιώτη επενδυτή, η Επιτροπή φέρει το βάρος να αποδείξει, λαμβάνοντας υπόψη, μεταξύ άλλων, τις πληροφορίες που παρέσχε το οικείο κράτος μέλος, ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις εφαρμογής της αρχής του ιδιώτη επιχειρηματία, με αποτέλεσμα η επίμαχη κρατική παρέμβαση να εμπεριέχει πλεονέκτημα υπό την έννοια του άρθρου 107, παράγραφος 1, ΣΛΕΕ. Στο πλαίσιο αυτό, απόκειται στην Επιτροπή να προβεί σε συνολική εκτίμηση λαμβάνοντας υπόψη κάθε κρίσιμο εν προκειμένω στοιχείο, βάσει του οποίου μπορεί να κρίνει αν ένας ιδιώτης επιχειρηματίας θα μπορούσε να παράσχει το ίδιο πλεονέκτημα στην επιχείρηση η οποία είναι δικαιούχος μέτρου χορηγούμενου μέσω κρατικών πόρων. Προς τούτο, η Επιτροπή οφείλει να ζητήσει από το οικείο κράτος μέλος να της γνωστοποιήσει όλες τις σχετικές πληροφορίες που θα της παράσχουν τη δυνατότητα να διαπιστώσει αν πληρούνται οι προϋποθέσεις τόσο για να έχει εφαρμογή όσο και για να εφαρμοσθεί η αρχή του ιδιώτη επιχειρηματία. Και σε περίπτωση κατά την οποία η Επιτροπή βρίσκεται ενώπιον κράτους μέλους το οποίο, παραβαίνοντας το καθήκον του συνεργασίας, παρέλειψε να της παράσχει τα στοιχεία που αυτή του είχε ζητήσει να της κοινοποιήσει, το θεσμικό αυτό όργανο οφείλει να στηρίξει τις αποφάσεις του σε στοιχεία ορισμένης αξιοπιστίας και συνεκτικότητας, τα οποία αποτελούν επαρκή βάση για να συναχθεί ότι μια επιχείρηση έτυχε πλεονεκτήματος που συνιστά κρατική ενίσχυση και τα οποία δύνανται, ως εκ τούτου, να τεκμηριώσουν τα συμπεράσματά του. Περαιτέρω, δεν συνάγεται ότι η Επιτροπή οφείλει να αναζητεί, με δική της πρωτοβουλία και ελλείψει οποιασδήποτε σχετικής ένδειξης, όλες τις πληροφορίες που θα μπορούσαν να συνδέονται με την υπόθεση της οποίας έχει επιληφθεί, ακόμη και αν πρόκειται για πληροφορίες που βρίσκονται στη δημόσια σφαίρα έλος, κρίσιμα για την εφαρμογή του κριτηρίου του ιδιώτη επενδυτή είναι μόνον τα στοιχεία που είναι διαθέσιμα και οι εξελίξεις που ήταν δυνατόν να προβλεφθούν κατά τον χρόνο λήψεως της αποφάσεως για πραγματοποίηση της επενδύσεως. Η Επιτροπή, θεσπίζοντας κανόνες συμπεριφοράς και αναγγέλλοντας, με τη δημοσίευσή τους, ότι θα τους εφαρμόζει εφεξής στις περιπτώσεις που αφορούν οι κανόνες αυτοί, αυτοδεσμεύεται κατά την άσκηση της εν λόγω εξουσίας εκτιμήσεως και δεν μπορεί, κατ’ αρχήν, να αποκλίνει από τους κανόνες αυτούς, διότι άλλως θα της καταλογιστεί παραβίαση γενικών αρχών του δικαίου, όπως είναι η ίση μεταχείριση ή η προστασία της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης ο δανειολήπτης δεν πρέπει να αντιμετωπίζει οικονομικές δυσχέρειες και, στο στοιχείο δʹ, ότι για την εγγύηση πρέπει να καταβάλλεται προμήθεια που καθορίζεται βάσει κριτηρίων της αγοράς. Η μνημονευόμενη από την αναιρεσείουσα περίσταση ότι οι παρατηρήσεις των ελληνικών αρχών επί της αποφάσεως περί κινήσεως της επίσημης διαδικασίας ελέγχου είναι μεταγενέστερες της χορηγήσεως της εγγυήσεως δεν συνεπάγεται ότι οι παρατηρήσεις αυτές, οι οποίες είναι εξ ορισμού μεταγενέστερες του χρονικού σημείου κατά το οποίο ελήφθη το δυνάμενο να χαρακτηρισθεί ως κρατική ενίσχυση μέτρο, δεν μπορούν να περιγράψουν γεγονότα προγενέστερα ή σύγχρονα της χορηγήσεως της εν λόγω εγγυήσεως και ότι δεν παρέχουν αξιόπιστες και συνεκτικές ενδείξεις περί του ότι οι ελληνικές αρχές γνώριζαν τις οικονομικές δυσχέρειες της Λάρκο κατά το ως άνω χρονικό σημείο.


Σύνδεσμος

ΔΕΕ της 12.10.2023, C-455, αίτηση αναιρέσεως, Λάρκο ΑΕ κατά Ευρωπαϊκής Επιτροπής - Πλήρες κείμενο »