Πρόσφατη νομολογία


9 Δεκ 2025

ΔΕΕ C-746/24: Αντίθετη με το Δίκαιο της ΕΕ ρύθμιση επιτρέπουσα διαφοροποιημένο τρόπο υπολογισμού δικαστικών τελών σε συμβάσεις μεταξύ επαγγελματία & καταναλωτή

Το αιτούν δικαστήριο (περιφερειακό δικαστήριο Βαρσοβίας, Πολωνία) κατέθεσε στο ΔΕΕ αίτηση προδικαστικής απόφασης, στο πλαίσιο της δίκης «Bank Millennium SA (τραπεζικό ίδρυμα) κατά PR (καταναλωτή)», με αντικείμενο την ερμηνεία των διατάξεων των άρθρων 6 § 1 και 7 § 1 της Οδηγίας 93/13/ΕΟΚ, αναφορικά με τις καταχρηστικές ρήτρες των συμβάσεων που συνάπτονται με καταναλωτές και την αρχή της αποτελεσματικότητας. Αναλυτικά, ο καταναλωτής άσκησε αγωγή κατά της Bank Millennium με αίτημα την αναγνώριση της ακυρότητας της συμβάσεως δανείου και την επιστροφή των παροχών που είχαν παρασχεθεί αχρεωστήτως σε εκτέλεσή της, επί της οποίας το αιτούν δικαστήριο έκρινε την ακυρότητα της σύμβασης δανείου λόγω των καταχρηστικών ρητρών που περιείχε, υποχρεώνοντας το τραπεζικό ίδρυμα να καταβάλει στον PR τα ποσά των 65.907,32 PLN (περίπου 15.530 ευρώ) και 66.600,96 CHF (περίπου 71.480 ευρώ). Παράλληλα, το τραπεζικό ίδρυμα άσκησε αγωγή κατά του PR, αιτούμενο να υποχρεωθεί ο τελευταίος να επιστρέψει το κεφάλαιο του δανείου, ήτοι ποσό 640.000 PLN (περίπου 150.000 ευρώ), όπως επίσης και να καταδικασθεί ο PR στα έξοδα διαδικασίας, περιλαμβανομένων, αφενός, των δικαστικών εξόδων, που αντιστοιχούν στο 5 % της αξίας του αντικειμένου της διαφοράς, και, αφετέρου, των εξόδων εκπροσωπήσεως από δικηγόρο. Δεδομένης της σπουδαιότητας του δημοσίου συμφέροντος, το οποίο συνίσταται στην προστασία των καταναλωτών, οι οποίοι βρίσκονται σε μειονεκτική θέση σε σχέση με τους επαγγελματίες, η Οδηγία 93/13 προβλέπει και επιβάλλει στα κράτη μέλη την υποχρέωση να προβλέπουν κατάλληλα και αποτελεσματικά μέτρα για την παύση της χρησιμοποίησης των καταχρηστικών ρητρών στις συμβάσεις που συνάπτονται από έναν επαγγελματία με καταναλωτές. Κατά τη δικαστική διαπίστωση του καταχρηστικού χαρακτήρα ρήτρας η οποία περιέχεται σε σύμβαση συναφθείσα μεταξύ επαγγελματία και καταναλωτή, πρέπει να γίνεται μέριμνα ώστε να μπορεί να αποκατασταθεί η ισότητα μεταξύ των συμβαλλομένων και να διασφαλίζεται ότι ο επαγγελματίας θα αποτρέπεται από την προσθήκη τέτοιων ρητρών στις συμβάσεις που προτείνει στους καταναλωτές, τηρουμένων των αρχών που αποτελούν τη βάση του εθνικού δικαιοδοτικού συστήματος, όπως η προστασία των δικαιωμάτων άμυνας, η αρχή της ασφάλειας δικαίου και η εύρυθμη διεξαγωγή της διαδικασίας. Σημειώνεται δε ότι το καθεστώς κατανομής των δικαστικών εξόδων μιας τέτοιας διαδικασίας δεν πρέπει να αποθαρρύνει τον καταναλωτή από την άσκηση του δικαιώματος αυτού. Εν προκειμένω, οι δικονομικοί κανόνες του κράτους μέλους εμφανίζονται ικανοί να διακυβεύσουν τον αποτρεπτικό χαρακτήρα που απορρέει από την ακύρωση της σύμβασης λόγω των καταχρηστικών ρητρών που περιλαμβάνονται σε αυτήν, δεδομένου ότι, παρά την ακύρωσή τους, ο καταναλωτής υποχρεούται να υποβληθεί σε ιδιαιτέρως υψηλά δικαστικά έξοδα στο πλαίσιο της αγωγής επιστροφής που άσκησε ο επαγγελματίας, εκτός αν ο καταναλωτής συνομολογήσει τις αξιώσεις του επαγγελματία, παραβιάζοντας -τελικώς- την αρχή της αποτελεσματικότητας. Το Δικαστήριο έκρινε ότι οι διατάξεις των άρθρων 6 § 1 και 7 § 1 της Οδηγίας 93/13/ΕΟΚ έχουν την έννοια ότι αντιτίθενται σε εθνική ρύθμιση η οποία, σε περίπτωση ήττας του καταναλωτή στο πλαίσιο αγωγής για την επιστροφή του κεφαλαίου του δανείου ασκηθείσας κατ’ αυτού από επαγγελματία κατόπιν της ακύρωσης σύμβασης δανείου λόγω του καταχρηστικού χαρακτήρα ρητρών που περιλαμβάνονταν σε αυτήν, επιτρέπει την καταδίκη του καταναλωτή στα έξοδα διαδικασίας, συμπεριλαμβανομένων των δικαστικών εξόδων τα οποία, λόγω της διαφοροποιήσεως που εισάγει η ρύθμιση αυτή κατά τον υπολογισμό του ύψους των εξόδων αυτών αναλόγως του αν ο ενάγων έχει την ιδιότητα του καταναλωτή ή όχι, υπερβαίνουν κατά πολύ τα έξοδα, τα οποία θα έπρεπε να φέρει ο καταναλωτής σε περίπτωση ήττας του, στο πλαίσιο αγωγής ασκηθείσας από τον ίδιο με αίτημα να διαπιστωθεί ο καταχρηστικός χαρακτήρας των ρητρών αυτών και, κατά περίπτωση, η ακυρότητά τους και η ακυρότητα της σύμβασης δανείου.


Σύνδεσμος

ΔΕΕ της 27.11.2025, C-746/24, Αίτηση προδικαστικής απόφασης, Bank Millennium SA κατά PR - Πλήρες κείμενο »