Πρόσφατη νομολογία


11 Ιουλ 2025

ΔΕΕ C-351/23: Προστασία καταναλωτών & αποτελεσματική δικαστική προστασία δανειοληπτών επί αναγκαστικού πλειστηριασμού οικογενειακής κατοικίας

Η αίτηση προδικαστικής παραπομπής υποβλήθηκε στο πλαίσιο ένδικης διαφοράς μεταξύ της GR REAL s. r. o. και των PO και RT με αντικείμενο, αφενός, την έξωση των τελευταίων από την οικογενειακή τους κατοικία κατόπιν της εκ μέρους την ως άνω εταιρίας αγοράς της εν λόγω κατοικίας με εξωδικαστικό πλειστηριασμό και, αφετέρου, την ανταγωγή με την οποία οι PO και RT αμφισβητούν τη νομιμότητα της μεταβίβασης της κυριότητας του εν λόγω ακινήτου. Η αίτηση αφορά την ερμηνεία των άρθρων 6 § 1 και 7 § 1 της οδηγίας 93/13/ΕΟΚ, σχετικά με τις καταχρηστικές ρήτρες των συμβάσεων που συνάπτονται με καταναλωτές, καθώς και των άρθρων 5, 8 και 9 της οδηγίας 2005/29/ΕΚ, για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές των επιχειρήσεων προς τους καταναλωτές στην εσωτερική αγορά και για την τροποποίηση της οδηγίας 84/450/ΕΟΚ του Συμβουλίου, των οδηγιών 97/7/ΕΚ, 98/27/ΕΚ, 2002/65/ΕΚ και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2006/2004 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου («οδηγία για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές»). Ειδικότερα, Περιφερειακό δικαστήριο του Prešov επιλήφθηκε ένδικης διαφοράς στο πλαίσιο της οποίας εταιρία, στην οποία κατακυρώθηκε οικογενειακή κατοικία κατόπιν εξωδικαστικού πλειστηριασμού, ζητεί την έξωση των προηγούμενων ιδιοκτητών του ακινήτου. Οι εν λόγω ιδιοκτήτες έλαβαν ενυπόθηκο δάνειο το οποίο αφορούσε το συγκεκριμένο ακίνητο. Επικαλέστηκαν προσβολή των δικαιωμάτων τους ως καταναλωτών και αρνήθηκαν να εγκαταλείψουν το ακίνητο. Το αιτούν δικαστήριο ζήτησε από το ΔΕΕ, αφενός, να αποσαφηνίσει αν μια τέτοια ένδικη διαδικασία εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας σχετικά με τις καταχρηστικές ρήτρες των συμβάσεων που συνάπτονται με καταναλωτές και, αφετέρου, να διευκρινιστεί αν η οδηγία αντιτίθεται σε εθνική ρύθμιση η οποία επιτρέπει την εξωδικαστική αναγκαστική εκτέλεση προς ικανοποίηση ενυπόθηκης απαίτησης παρά την άσκηση αίτησης αναστολής, στηριζόμενης στην ενδεχόμενη ύπαρξη καταχρηστικής ρήτρας στη σύμβαση δανείου. Το Δικαστήριο έκρινε ότι τα άρθρα 6 § 1 και 7 § 1 της οδηγίας 93/13/ΕΟΚ, ερμηνευόμενα υπό το πρίσμα των άρθρων 7 και 47 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, έχουν την έννοια ότι εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής τους ένδικη διαδικασία στο πλαίσιο της οποίας, αφενός, η υπερθεματίστρια εταιρία στην οποία κατακυρώθηκε ακίνητο εκπλειστηριασθέν στο πλαίσιο εξωδικαστικής αναγκαστικής εκτέλεσης προς ικανοποίηση απαίτησης εξασφαλισθείσας με υποθήκη την οποία παραχώρησε καταναλωτής σε επαγγελματία πιστωτικό φορέα επί ακινήτου το οποίο αποτελεί την οικογενειακή κατοικία του καταναλωτή ζητεί την έξωση του εν λόγω καταναλωτή και, αφετέρου, ο καταναλωτής αμφισβητεί, με ανταγωγή, τη νομιμότητα της μεταβίβασης της κυριότητας του εν λόγω ακινήτου στην υπερθεματίστρια εταιρία, η οποία πραγματοποιήθηκε παρότι εκκρεμούσε κατά τον χρόνο της μεταβίβασης ένδικη διαδικασία με αίτημα την αναστολή της αναγκαστικής εκτέλεσης λόγω της ύπαρξης καταχρηστικών ρητρών στη σύμβαση βάσει της οποίας επισπεύσθηκε η εκτέλεση, διαδικασία για την οποία η υπερθεματίστρια εταιρία είχε προηγουμένως ενημερωθεί από τον καταναλωτή. Τούτο ισχύει εφόσον, κατά την ημερομηνία του επίμαχου πλειστηριασμού, υπήρχαν συγκλίνουσες ενδείξεις ως προς τον δυνητικώς καταχρηστικό χαρακτήρα των ρητρών αυτών και εφόσον ο καταναλωτής έκανε χρήση των ενδίκων βοηθημάτων των οποίων η άσκηση μπορούσε ευλόγως να αναμένεται από τον μέσο καταναλωτή, προκειμένου να επιτύχει τον δικαστικό έλεγχο των εν λόγω ρητρών. Επίσης κρίθηκε ότι τα άρθρα 6 § 1 και 7 § 1 της οδηγίας 93/13/ΕΟΚ, ερμηνευόμενα υπό το πρίσμα των άρθρων 7 και 47 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, έχουν την έννοια ότι αντιτίθενται σε εθνική ρύθμιση η οποία επιτρέπει τη συνέχιση εξωδικαστικής αναγκαστικής εκτέλεσης προς ικανοποίηση απαίτησης εξασφαλισθείσας με υποθήκη την οποία παραχώρησε καταναλωτής σε επαγγελματία πιστωτικό φορέα επί ακινήτου το οποίο αποτελεί την οικογενειακή κατοικία του καταναλωτή αυτού, παρότι εκκρεμεί η εκδίκαση αίτησης προσωρινών μέτρων με αίτημα την αναστολή της αναγκαστικής εκτέλεσης και υφίστανται συγκλίνουσες ενδείξεις ως προς την ενδεχόμενη ύπαρξη δυνητικώς καταχρηστικής ρήτρας στη σύμβαση βάσει της οποίας επισπεύσθηκε η εκτέλεση αυτή, και η οποία, περαιτέρω, δεν προβλέπει καμία δυνατότητα να επιτευχθεί δικαστικώς η κήρυξη της ακυρότητας της αναγκαστικής εκτέλεσης λόγω της ύπαρξης καταχρηστικών ρητρών στη σύμβαση αυτήν.


Σύνδεσμος

ΔΕΕ της 24.6.2025, C-351/23, Αίτηση προδικαστικής απόφασης, GR REAL s. r. o. κατά PO, RT - Πλήρες κείμενο »