Πρόσφατη νομολογία


3 Οκτ 2025

ΔΕΕ C-305/22: Επί αρνήσεως εκτέλεσης εντάλματος χωρίς τη συγκατάθεση του κράτους που το εξέδωσε, το τελευταίο μπορεί να εκτελέσει το ίδιο την ποινή στο έδαφός του

Τον Νοέμβριο 2020 το Curtea de Apel București (εφετείο Βουκουρεστίου, Ρουμανία- αιτούν δικαστήριο), εξέδωσε ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης εις βάρος του C.J., με σκοπό την εκτέλεση ποινής φυλάκισης που του είχε επιβληθεί με απόφασή του, της 27ης Ιουνίου 2017, η οποία είχε καταστεί αμετάκλητη κατόπιν αποφάσεως του ποινικού τμήματος του Înalta Curte de Casație și Justiție (Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, Ρουμανία), της 10ης Νοεμβρίου 2020 (καταδικαστική απόφαση). Στις 29 Δεκεμβρίου 2020 ο C.J. συνελήφθη στην Ιταλία και, δέκα ημέρες αργότερα, το Υπουργείο Δικαιοσύνης της Ιταλίας ενημέρωσε το αιτούν δικαστήριο για τη σύλληψη αυτήν. Κατόπιν αιτήματος του ως άνω Υπουργείου, το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης που είχε εκδοθεί εις βάρος του C.J. διαβιβάστηκε στο Corte d’appello di Roma (εφετείο Ρώμης, Ιταλία), το οποίο είναι η δικαστική αρχή εκτέλεσης. Αφού, τον Ιανουάριο του 2021, η δικαστική αρχή έκδοσης του εντάλματος διαβίβασε την καταδικαστική απόφαση στις εν λόγω αρχές, το αιτούν δικαστήριο εξέφρασε τη διαφωνία του όσον αφορά την αναγνώριση της καταδικαστικής απόφασης και την εκτέλεση, στην Ιταλία, της επιβληθείσας στον C.J. ποινής. Στις 20 Ιανουαρίου 2021, κατόπιν αιτήματος των ιταλικών δικαστικών αρχών, το αιτούν δικαστήριο διευκρίνισε ότι, σε περίπτωση άρνησης εκτέλεσης, κατ’ εφαρμογήν του άρθρου 4, σημ. 6 της απόφασης-πλαισίου 2002/584, του εκδοθέντος εις βάρος του C.J. ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης, δεν θα παρείχε τη συγκατάθεσή του στην παρεμπίπτουσα αναγνώριση της καταδικαστικής απόφασης και στην ανάληψη από την Ιταλική Δημοκρατία της εκτέλεσης της επιβληθείσας στον C.J. ποινής και ότι θα ζητούσε, σε μεταγενέστερο στάδιο, την εν λόγω αναγνώριση και ανάληψη της εκτέλεσης βάσει της αποφάσεως-πλαισίου 2008/909. Ωστόσο, οι ιταλικές δικαστικές αρχές αρνήθηκαν να παραδώσουν το εν λόγω πρόσωπο στις ρουμανικές αρχές, αναγνώρισαν την καταδικαστική απόφαση του εφετείου Βουκουρεστίου και αποφάσισαν να εκτελέσουν την ποινή στην Ιταλία, προκειμένου να αυξηθούν οι πιθανότητες κοινωνικής επανένταξης του C.J., ο οποίος κατοικούσε νομίμως και πραγματικά στην Ιταλία. Επιπλέον, οι ιταλικές δικαστικές αρχές αφαίρεσαν από την αρχική διάρκεια της ποινής τις περιόδους κράτησης που έχουν ήδη εκτιθεί στην Ιταλία και διέταξαν κατ’ οίκον περιορισμό με ταυτόχρονη αναστολή. Οι ρουμανικές δικαστικές αρχές δήλωσαν την αντίθεσή τους τόσο στην αναγνώριση της καταδικαστικής απόφασης όσο και στην εκτέλεσή της στην Ιταλία, υποστηρίζοντας ότι το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης που εκδόθηκε σε βάρος του Ρουμάνου υπηκόου εξακολουθούσε να ισχύει. Συνεπώς, το εν λόγω πρόσωπο έπρεπε να παραδοθεί και η ποινή του πρέπει να εκτελεστεί όχι στην Ιταλία, αλλά στη Ρουμανία. Κατόπιν, το εφετείο Βουκουρεστίου αποφάσισε να ζητήσει από το ΔΕΕ να διευκρινίσει, αν η άρνηση παράδοσης προσώπου εις βάρος του οποίου έχει εκδοθεί ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης προς εκτέλεση στερητικής της ελευθερίας ποινής προϋποθέτει ότι το κράτος έκδοσης του εντάλματος έχει παράσχει τη συγκατάθεσή του στην εκτέλεση της ποινής σε άλλο κράτος μέλος. Παράλληλα, τέθηκε το ερώτημα, αν, σε περίπτωση που το κράτος έκδοσης δεν έχει δώσει τη συγκατάθεσή του για την ανάληψη της εκτέλεσης σύμφωνα με το Δίκαιο της ΕΕ στον τομέα αυτόν, διατηρεί το δικαίωμα να εκτελέσει την ποινή και, επομένως, να διατηρήσει σε ισχύ το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης. Το ΔΕΕ υπογράμμισε ότι το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης στηρίζεται στις αρχές της αμοιβαίας εμπιστοσύνης και της αμοιβαίας αναγνώρισης, οι οποίες επιβάλλουν, ιδίως όσον αφορά τον χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης, σε καθένα από τα κράτη μέλη να δέχεται, πλην εξαιρετικών περιστάσεων, ότι τα λοιπά κράτη μέλη τηρούν το δίκαιο της Ένωσης και, ειδικότερα, ότι σέβονται τα θεμελιώδη δικαιώματα που αναγνωρίζονται από το δίκαιο αυτό. Επίσης, η άρνηση εκτέλεσης του ευρωπαϊκού εντάλματος σύλληψης έχει προβλεφθεί ως εξαίρεση, η οποία πρέπει να ερμηνεύεται στενά. Το ΔΕΕ έκρινε ότι το άρθρο 4 σημ. 6 της απόφασης-πλαισίου 2002/584/ΔΕΥ, για το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης και τις διαδικασίες παράδοσης μεταξύ των κρατών μελών, και τα άρθρα 4, 22 και 25 της απόφασης-πλαισίου 2008/909/ΔΕΥ, σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της αμοιβαίας αναγνώρισης σε ποινικές αποφάσεις οι οποίες επιβάλλουν ποινές στερητικές της ελευθερίας ή μέτρα στερητικά της ελευθερίας, για το σκοπό της εκτέλεσής τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουν την έννοια ότι, αφενός, η άρνηση της δικαστικής αρχής εκτέλεσης, η οποία στηρίζεται στον λόγο προαιρετικής μη εκτέλεσης που προβλέπεται στο άρθρο 4 σημ. 6 της απόφασης-πλαισίου 2002/584, να παραδώσει πρόσωπο εις βάρος του οποίου έχει εκδοθεί ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης προς τον σκοπό της εκτέλεσης στερητικής της ελευθερίας ποινής προϋποθέτει ότι η εν λόγω δικαστική αρχή τηρεί τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία που προβλέπει η απόφαση-πλαίσιο 2008/909 όσον αφορά την αναγνώριση της καταδικαστικής αποφάσεως με την οποία επιβλήθηκε η εν λόγω ποινή και την ανάληψη της εκτέλεσης της εν λόγω ποινής, και, αφετέρου, το κράτος έκδοσης διατηρεί το δικαίωμα να εκτελέσει την ίδια ποινή και, επομένως, να διατηρήσει σε ισχύ το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης σε περίπτωση κατά την οποία η δικαστική αρχή εκτέλεσης, χωρίς να τηρήσει τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία που προβλέπει η απόφαση-πλαίσιο 2008/909 όσον αφορά την αναγνώριση της καταδικαστικής αποφάσεως και την ανάληψη της εκτέλεσης της ποινής, έχει αρνηθεί, βάσει του ως άνω λόγου, να εκτελέσει το ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης. Επιπλέον, σύμφωνα με το ΔΕΕ, το άρθρο 3 § 2, της απόφασης-πλαισίου 2002/584 έχει την έννοια ότι δεν γίνεται δεκτό ότι το πρόσωπο εις βάρος του οποίου έχει εκδοθεί ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης προς τον σκοπό της εκτέλεσης στερητικής της ελευθερίας ποινής «έχει δικασθεί [αμετακλήτως] για τις ίδιες πράξεις», κατά την ως άνω διάταξη, σε περίπτωση που έχει εκδοθεί απόφαση με την οποία η δικαστική αρχή εκτέλεσης αρνήθηκε, βάσει του άρθρου 4 σημ. 6 της εν λόγω απόφασης-πλαισίου, να παραδώσει το πρόσωπο αυτό, αναγνώρισε την καταδικαστική απόφαση με την οποία επιβλήθηκε η εν λόγω ποινή και διέταξε την εκτέλεση της ποινής στο κράτος εκτέλεσης.


Σύνδεσμος

ΔΕΕ της 4.9.2025, C-305/22. Αίτηση προδικαστικής απόφασης, C.J. - Πλήρες κείμενο »