Πρόσφατη νομολογία


25 Ιουν 2025

ΔΕΕ C-299/23: Τήρηση αρχής αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας επί προσφυγής κατά απόρριψης αίτησης εισδοχής υπηκόου τρίτου κράτους σε κράτος μέλος για σπουδές

Το αιτούν δικαστήριο (tribunal de première instance francophone de Bruxelles: γαλλόφωνο πρωτοδικείο Βρυξελλών, Βέλγιο) υπέβαλε στο ΔΕΕ αίτηση προδικαστικής απόφασης, στο πλαίσιο της δίκης «Ordre des barreaux francophones et germanophone de Belgique, Coordination et Initiatives pour et avec les Réfugiés et les Étrangers ASBL, NX κατά État belge», με αντικείμενο την ερμηνεία των διατάξεων 5 § 3 και 34 της Οδηγίας 2016/801, ως προς τις προϋποθέσεις εισόδου και διαμονής υπηκόων τρίτων χωρών με σκοπό την έρευνα, τις σπουδές, την πρακτική άσκηση, την εθελοντική υπηρεσία, τις ανταλλαγές μαθητών ή τα εκπαιδευτικά προγράμματα και την απασχόληση των εσωτερικών άμισθων βοηθών (au pair), αλλά και της αρχής της αποτελεσματικότητας, όπως επίσης και των άρθρων 7, 14 και 47 ΧΘΔ. Το ερώτημα κατατίθεται σε συνάρτηση με την ένδικη διαφορά μεταξύ της ένωσης μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, και του NX, κατά του Βελγικού Δημοσίου, σχετικά με τη θέσπιση νομοθετικών διατάξεων που να διασφαλίζουν αποτελεσματικό μέσο έννομης προστασίας κατά των αποφάσεων περί αρνήσεως χορήγησης θεώρησης εισόδου με σκοπό τις σπουδές. Ο νομοθέτης της Ένωσης ανέθεσε στα κράτη μέλη την ευθύνη να αποφασίσουν τη φύση και τα διαδικαστικές ρυθμίσεις των μέσων παροχής έννομης προστασίας που έχουν στη διάθεσή τους οι αιτούντες τη χορήγηση θεώρησης εισόδου με σκοπό τις σπουδές, εμπίπτουσα στο πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας 2016/801, επιδεικνύοντας τον δέοντα σεβασμό στην αρχή της αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας των δικαιωμάτων του ΧΘΔ, και όσων δικαιωμάτων αντλούν οι πολίτες από το δίκαιο της Ένωσης. Εν προκειμένω, για να έχει τη δυνατότητα ο ενδιαφερόμενος υπήκοος τρίτης χώρας να μπορεί να επωφεληθεί από τα δικαιώματα που αντλεί από την επίμαχη Οδηγία, ήτοι την άδεια διαμονής στο έδαφος κράτους μέλους με σκοπό τις σπουδές, προϋποτίθεται ότι αυτός πληροί τα γενικά και ειδικά κριτήρια για τους σπουδαστές, τα οποία προβλέπονται στην Οδηγία, και, συγκεκριμένα, για τις αιτήσεις εισδοχής με σκοπό τις σπουδές. Προαπαιτείται το γεγονός ότι ο ενδιαφερόμενος υπήκοος τρίτης χώρας έχει γίνει δεκτός σε ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης για να παρακολουθήσει πρόγραμμα σπουδών. Επισημαίνεται ότι οι συνθήκες υπό τις οποίες ασκείται η προσφυγή κατά απόφασης των αρμοδίων αρχών, με την οποία απορρίπτεται αίτηση εισδοχής στο έδαφος κράτους μέλους με σκοπό τις σπουδές, πρέπει να καθιστούν δυνατή την έκδοση εντός σύντομου χρόνου νέας απόφασης, σύμφωνης προς την εκτίμηση που περιέχεται στην ακυρωτική δικαστική απόφαση, ούτως ώστε ο επαρκώς επιμελής υπήκοος τρίτης χώρας να μπορεί να επωφεληθεί πλήρως από τα δικαιώματα που αντλεί από την Οδηγία 2016/801. Το ΔΕΕ κατέληξε στην κρίση ότι το άρθρο 34 § 5 της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/801, ερμηνευόμενο υπό το πρίσμα του άρθρου 47 ΧΘΔ, έχει την έννοια ότι δεν απαιτεί, όσον αφορά το μέσο έννομης προστασίας με το οποίο υπήκοος τρίτης χώρας προτίθεται να προσβάλει την απόφαση των αρμοδίων αρχών, με την οποία απορρίφθηκε η αίτησή του εισδοχής στο έδαφος του οικείου κράτους μέλους με σκοπό τις σπουδές: (α) να παρέχεται στον υπήκοο τρίτης χώρας εξαιρετικό ένδικο βοήθημα που να εξετάζεται στο πλαίσιο επείγουσας διαδικασίας όταν, μολονότι ο ίδιος επέδειξε την απαιτούμενη επιμέλεια, η ανάγκη τήρησης των σχετικών με την τακτική διαδικασία ελέγχου της αποφάσεως αυτής προθεσμιών θα μπορούσε να παρεμποδίσει την πραγματοποίηση των σπουδών του, (β) να διαθέτει το επιληφθέν δικαστήριο, στο πλαίσιο ενός τέτοιου εξαιρετικού ενδίκου βοηθήματος, την εξουσία να διατάξει, κατά περίπτωση, προσωρινά μέτρα, ιδίως προκειμένου να υποχρεώσει τις αρμόδιες αρχές να λάβουν νέα απόφαση για τη χορήγηση της ζητηθείσας άδειας διαμονής με σκοπό τις σπουδές, και (γ) να έχει το δικαστήριο, το οποίο επιλαμβάνεται προσφυγής κατά της εν λόγω απόφασης, την εξουσία να υποκαταστήσει με τη δική του εκτίμηση εκείνη των αρμοδίων αρχών ή να εκδώσει νέα απόφαση. Τέλος, κρίθηκε ότι οι συνθήκες υπό τις οποίες ασκείται η προσφυγή κατά απόφασης των αρμοδίων αρχών με την οποία απορρίπτεται αίτηση εισδοχής στο έδαφος κράτους μέλους με σκοπό τις σπουδές και, εφόσον συντρέχει περίπτωση, εκτελείται η δικαστική απόφαση που εκδίδεται μετά το πέρας της διαδικασίας προσφυγής πρέπει, εντούτοις, να καθιστούν δυνατή την έκδοση εντός σύντομου χρόνου νέας απόφασης, σύμφωνης προς την εκτίμηση που περιέχεται στην ακυρωτική δικαστική απόφαση, ούτως ώστε ο επαρκώς επιμελής υπήκοος τρίτης χώρας να μπορεί να επωφεληθεί πλήρως από τα δικαιώματα που αντλεί από την εν λόγω Οδηγία.


Σύνδεσμος

ΔΕΕ της 19.6.2025 C-299/23, Αίτηση προδικαστικής απόφασης, Ordre des barreaux francophones et germanophone de Belgique, Coordination et Initiatives pour et avec les Réfugiés et les Étrangers ASBL, NX κατά État belge - Πλήρες κείμενο »