Πρόσφατη νομολογία


20 Αυγ 2025

ΔΕΕ C-257/24, της 10.7.25: Σύμφωνη με το ΔΕΕ η χορήγηση βοηθήματος ένταξης υπό τη μορφή παροχών ενισχυτικής διδασκαλίας σε ανήλικο τέκνο με αναπηρία μεθοριακού εργαζομένου

Το αιτούν δικαστήριο (Landessozialgericht Nordrhein-Westfalen, ανώτερο δικαστήριο υποθέσεων κοινωνικής ασφάλισης της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας, Γερμανία) υπέβαλλε στο ΔΕΕ αίτηση προδικαστικής απόφασης, στο πλαίσιο της δίκης «PE κατά Städteregion Aachen», με αντικείμενο την ερμηνεία του άρθρου 3 Καν. 883/2004, όπως τροποποιήθηκε με τον Καν. 988/2009, του άρθρου 7 § 2 Καν. 492/2011, που αφορά την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων στο εσωτερικό της Ένωσης, όπως επίσης και των άρθρων 20 και 21§ 1 ΣΛΕΕ. Ειδικότερα, η αίτηση αναφέρεται στην ένδικη διαφορά μεταξύ της ανήλικης (PE), και πάσχουσας από διανοητική αναπηρία, και της Περιφέρειας Άαχεν Γερμανίας ως προς την άρνηση της τελευταίας να χορηγήσει στην ανήλικη βοήθημα ένταξης υπό τη μορφή παροχών ενισχυτικής διδασκαλίας σε παιδιά με αναπηρία. Η περιφέρεια Άαχεν απέρριψε αίτηση χορήγησης του βοηθήματος ένταξης για το σχολικό έτος 2021-2022, με την αιτιολογία ότι η προσφεύγουσα της κύριας δίκης δεν πληροί την προϋπόθεση διαμονής στην ημεδαπή, καθώς η συνήθης διαμονή αυτής βρισκόταν στο Βέλγιο. Σύμφωνα με την πάγια νομολογία του Δικαστηρίου, ο διαχωρισμός μεταξύ των παροχών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του Καν. 883/2004 και των παροχών που εξαιρούνται από αυτόν ερείδεται στα δομικά στοιχεία της εκάστοτε παροχής, και συγκεκριμένα στον σκοπό και στις προϋποθέσεις χορήγησής της, και όχι στο αν μια παροχή χαρακτηρίζεται από την εθνική νομοθεσία ως παροχή κοινωνικής ασφάλισης. Στην επίδικη απόφαση περί παραπομπής προκύπτει ότι το προβλεπόμενο από το γερμανικό δίκαιο βοήθημα ένταξης, υπό τη μορφή παροχών ενισχυτικής διδασκαλίας σε παιδιά με αναπηρία, δεν εξαρτάται από την πλήρωση αντικειμενικών προϋποθέσεων, αλλά χορηγείται από την αρμόδια εθνική αρχή αναλόγως των εκάστοτε ατομικών αναγκών του ενδιαφερομένου, βάσει εξατομικευμένης και κατά διακριτική ευχέρεια εξέτασης της κατάστασής του από την Αρχή αυτή. Περαιτέρω διαπιστώνεται ότι η μητέρα της προσφεύγουσας της κύριας δίκης είναι Γερμανίδα υπήκοος η οποία εργάζεται στη Γερμανία, αλλά διαμένει στο Βέλγιο, και, συνεπώς, ως μεθοριακή εργαζόμενη δικαιούται να επικαλεστεί τον Καν. 492/2011 (7 § 2) και την αρχή της ίσης μεταχείρισης μεταξύ των εργαζομένων όσον αφορά τα «κοινωνικά πλεονεκτήματα» που απολαύουν, έναντι του κράτους μέλους του οποίου είναι υπήκοος. Κατά το ΔΕΕ, κοινωνικά πλεονεκτήματα συνιστούν οι κοινωνικές παροχές που χορηγούνται στο εξαρτώμενο τέκνο διακινούμενου εργαζομένου, ο οποίος πρέπει να συνεισφέρει στη συντήρησή του. Μάλιστα, καθότι οι μεθοριακοί εργαζόμενοι συμβάλλουν στη χρηματοδότηση των κοινωνικών πολιτικών του κράτους μέλους υποδοχής μέσω των φορολογικών και κοινωνικών εισφορών που καταβάλλουν σε αυτό, πρέπει να μπορούν να απολαύουν των κοινωνικών πλεονεκτημάτων υπό τις ίδιες προϋποθέσεις με τους εργαζομένους που διαμένουν στην ημεδαπή. Καταληκτικά, το ΔΕΕ έκρινε ότι το άρθρο 3 Καν. 883/2004 έχει την έννοια ότι μια παροχή, όπως το βοήθημα ένταξης υπό τη μορφή παροχών ενισχυτικής διδασκαλίας σε παιδιά με αναπηρία το οποίο προβλέπεται από τον Neuntes Buch Sozialgesetzbuch (κώδικα κοινωνικής ασφάλισης, ένατο βιβλίο), δεν εμπίπτει στο καθ’ ύλην πεδίο εφαρμογής του κανονισμού 883/2004, διότι η χορήγηση της παροχής αυτής δεν εξαρτάται από την πλήρωση αντικειμενικών προϋποθέσεων, αλλά στηρίζεται σε εξατομικευμένη εκτίμηση των αναγκών του ενδιαφερομένου από την αρμόδια εθνική αρχή. Επίσης έκρινε ότι το άρθρο 7 § 2 Καν. 492/2011, που αφορά την ελεύθερη κυκλοφορία των εργαζομένων στο εσωτερικό της Ένωσης έχει την έννοια ότι αντιτίθεται σε εθνική ρύθμιση βάσει της οποίας η χορήγηση βοηθήματος ένταξης υπό τη μορφή παροχών ενισχυτικής διδασκαλίας σε ανάπηρο τέκνο μεθοριακού εργαζομένου που είναι πολίτης της Ένωσης τελεί υπό την προϋπόθεση ότι το εν λόγω τέκνο διαμένει στην ημεδαπή, καθόσον μια τέτοια προϋπόθεση βαίνει πέραν του αναγκαίου μέτρου για την επίτευξη των σκοπών που επιδιώκει η ρύθμιση αυτή.


Σύνδεσμος

ΔΕΕ της 10.7.2025, C-257/24, Αίτηση προδικαστικής απόφασης, PE κατά Städteregion Aachen - Πλήρες κείμενο »