Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ Β’ 2065/15.6.2017) ο Εθνικός Μηχανισμός Διερεύνησης Περιστατικών Αυθαιρεσίας (Ε.ΜΗ.ΔΙ.Π.Α.), που  αποτελεί ειδική αρμοδιότητα του Συνηγόρου του Πολίτη και ασκείται στο πλαίσιο που ορίζεται από το ν. 4443/2016. Ο Ε.ΜΗ.ΔΙ.Π.Α. εντάσσεται λειτουργικά και οργανωτικά στο Συνήγορο του Πολίτη.

Ο Ε.ΜΗ.ΔΙ.Π.Α. επιλαμβάνεται υποθέσεων αυτεπάγγελτα, κατόπιν καταγγελίας ή κατόπιν παραπομπής από τον αρμόδιο Υπουργό ή Γενικό Γραμματέα.

Στο Γραφείο Υποδοχής του Συνηγόρου του Πολίτη γίνονται δεκτές καταγγελίες για περιστατικά αυθαιρεσίας, είτε αυτοπροσώπως, είτε μέσω πληρεξουσίου. Οι καταγγελίες πρέπει να είναι επώνυμες και έγγραφες και μπορούν να στρέφονται και κατ' αγνώστων.

Οι ανώνυμες καταγγελίες, που λαμβάνονται με οποιονδήποτε τρόπο (αυτοπροσώπως, ταχυδρομικά, με τηλεομοιοτυπία ή με διαδικασία ηλεκτρονικής αποστολής/web), ανεξάρτητα από το εάν περιέχουν επαρκή στοιχεία για τη διερεύνηση τους, πρωτοκολλούνται και προωθούνται στον Ε.ΜΗ.ΔΙ.Π.Α. με επισήμανση σχετικά με την ανωνυμία τους. Αν η ανώνυμη καταγγελία υποβάλλεται στο Γραφείο Υποδοχής Κοινού αυτοπροσώπως, παραλαμβάνεται, πρωτοκολλείται και ο καταγγέλλων ενημερώνεται ότι η εξέτασή της θα εκτιμηθεί για τυχόν αυτεπάγγελτη παρέμβαση.

Αφού η καταγγελία καταχωρηθεί σε ειδική βάση δεδομένων και σε εύλογο χρονικό διάστημα, ο Συνήγορος του Πολίτη την αξιολογεί και, εφόσον εμπίπτει στην αρμοδιότητα του Ε.ΜΗ.ΔΙ.Π.Α. αποφασίζεται η περαιτέρω επεξεργασία της, μέσα σε 10 μέρες, με έναν από τους εξής τρόπους: i) Διερεύνηση από τον Συνήγορο του Πολίτη, ii) Προώθηση στο αρμόδιο πειθαρχικό όργανο και παρακολούθηση και iii) Θέση στο Αρχείο.