ΔΕφΘεσ 88/2025 - Πλήρες κείμενο

Πρόεδρος: Μαρία Τσαγκάρη
Εισηγήτρια: Αικατερίνη Παπαμόσχου
Δικηγόροι: Γεώργιος Σιδερής, Σταυρούλα Καρατζά, Ιωάννης Κωστίκης

Δημόσιες συμβάσεις∙ αίτηση ακυρώσεως και αναστολής∙ αρχή τυπικότητας∙ παροχή υπηρεσιών καθαριότητας∙ η συμφωνία των χρησιμοποιούμενων προϊόντων καθαρισμού και απολύμανσης προς τις τεχνικές προδιαγραφές που ρητώς απαιτούνται από την Διακήρυξη, δεν δύναται να υποκατασταθεί από μία δήλωση περί συμμόρφωσης προς τους όρους γενικά της διακήρυξης∙ επιβάλλεται, και δη επί ποινή απαραδέκτου, ως ζήτημα αναγόμενο στην πλήρωση ή μη τεχνικής προδιαγραφής, αφενός η αναφορά κατά τρόπο ειδικό της συμμόρφωσης της υποβαλλομένης τεχνικής προσφοράς με τις συγκεκριμένες προδιαγραφές των προϊόντων, αφετέρου και η απόδειξη με ιδιαίτερο έγγραφο της συμφωνίας των προσφερομένων ειδών με τις προδιαγραφές∙ τυχόν έλλειψη οιασδήποτε σχετικής, και δη ειδικής, ως προς την πλήρωση των εν λόγω προδιαγραφών αναφοράς στην προσφορά δεν στοιχειοθετεί ασάφεια ήσσονος σημασίας, ατέλεια ή επουσιώδη παράλειψη και δεν δύναται, συνακόλουθα, να καλυφθεί εκ των υστέρων με κλήση του οικονομικού φορέα από τον αναθέτοντα φορέα προς υποβολή διευκρινίσεων και συμπλήρωση∙ η αιτούσα, η οποία περιορίστηκε σε μια γενική απάντηση ότι πληροί τις τεθείσες απαιτήσεις για τα επίμαχα είδη και σε μία αόριστη παραπομπή στο έγγραφο που συνυπέβαλε με την τεχνική προσφορά της, χωρίς συγκεκριμένη και ειδική αντιστοίχιση της προδιαγραφής - τεχνικού χαρακτηριστικού των προϊόντων που προσφέρει και του φυλλαδίου που την αποδεικνύει, ουδέν δε ανέφερε στην τεχνική προσφορά της ειδικώς ως προς την πλήρωση των συγκεκριμένων προδιαγραφών, θεωρώντας ότι η γενική δήλωση που περιέχεται στο Φύλλο Συμμόρφωσης καλύπτει την ως άνω απαίτηση, δεν ακολούθησε τους όρους που η διακήρυξη έθεσε περί σύνταξής του και περαιτέρω, περί του περιεχομένου της τεχνικής προσφοράς της, προκειμένου να αποδεικνύεται η καταλληλότητα των προσφερομένων από αυτήν ειδών, παράβαση η οποία συνεπάγεται την απόρριψη της τεχνικής προσφοράς της∙ εξάλλου, ως επιθυμητή ορίζεται μόνον η πληρέστερη συμπλήρωση και όχι γενικά η συμπλήρωση των απαιτούμενων επί ποινή αποκλεισμού πληροφοριών προς τεκμηρίωση της απάντησης που δίνεται σχετικά με τη συμμόρφωση του οικονομικού φορέα προς τις απαιτήσεις του κανονιστικού πλαισίου του διαγωνισμού.

Νομικές διατάξεις: άρθρα 54, 56, 91 παρ. 1, 94, 102 ν. 4412/2016

Αρ. απόφασης: 88/2025

ΤΟ

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΕΦΕΤΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

ΤΜΗΜΑ Γ΄ - ΑΚΥΡΩΤΙΚΟ

Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 27 Ιουνίου 2024, με την εξής σύνθεση: Μαρία Τσαγκάρη, Πρόεδρος Εφετών Δ.Δ., Μαρία Έλληνα και Αικατερίνη Παπαμόσχου, Εφέτες Δ.Δ., και Γραμματέα τη δικαστική υπάλληλο Χρυσούλα Κραβαρίτου.

για να δικάσει την με αριθμό καταχώρησης ΑΚ…/19.4.2024 αίτηση ακυρώσεως και αναστολής,

της εταιρείας με την επωνυμία «…» και το διακριτικό τίτλο «… IKE», που εκπροσωπείται νόμιμα και εδρεύει στη Θεσσαλονίκη (επί της οδού … αρ. …), η οποία δεν παραστάθηκε, αλλά νομιμοποίησε με συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο τον δικηγόρο Γεώργιο Σιδερή, που υπογράφει το δικόγραφο,

κατά: 1) της Ενιαίας Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ.), η οποία εδρεύει στην οδό … αρ. … της Αθήνας, εκπροσωπείται νόμιμα από την Πρόεδρό της και παραστάθηκε με την πληρεξούσια δικηγόρο Σταυρούλα Καρατζά, η οποία, διορισθείσα με εξουσιοδότηση της πιο πάνω Προέδρου, κατέθεσε στις 29.5.2024 δήλωση περί μη εμφάνισής της στο ακροατήριο και,

κατά της παρεμβαίνουσας ομόρρυθμης εταιρείας με την επωνυμία «... Ο.Ε.» και το διακριτικό τίτλο «…», που εκπροσωπείται νόμιμα και εδρεύει στη Θεσσαλονίκη (οδός … αρ. …), η οποία δεν παραστάθηκε, νομιμοποίησε όμως τον δικηγόρο Ιωάννη Κωστίκη, που υπογράφει το δικόγραφο, με συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο.

Με την αίτηση αυτή ζητείται η ακύρωση της 595/2024 απόφασης του 1ου Κλιμακίου της ΕΑΔΗΣΥ.

Η υπόθεση συζητήθηκε μετά την προεκφώνηση, κατά προτεραιότητα, με αναφορά της Εισηγήτριας Εφέτη Διοικητικών Δικαστηρίων Αικατερίνης Παπαμόσχου, στη σχετική έκθεσή της.

Μετά τη συνεδρίαση το Δικαστήριο συνήλθε σε διάσκεψη.

Αφού μελέτησε τα σχετικά έγγραφα.

Σκέφθηκε κατά τον Νόμο.

Η κρίση του είναι η εξής:

1. Επειδή, για την άσκηση της κρινόμενης αίτησης κατατέθηκε παράβολο 250,00 ευρώ [σχετ. το με α/α …/17.4.2024 (σειρά Θ …)διπλότυπο είσπραξης της Δ΄ Δ.Ο.Υ. Θεσσαλονίκης), το οποίο αντιστοιχεί στο ήμισυ του ελάχιστου οφειλόμενου παραβόλου, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 372 του ν. 4412/2016, ενόψει της προϋπολογισθείσης αξίας των επίμαχων τμημάτων της προς ανάθεση σύμβασης.

2. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση, ζητείται η ακύρωση της 595/2024 απόφασης του 1ου Κλιμακίου της ΕΑΔΗΣΥ, με την οποία έγινε δεκτή η προδικαστική προσφυγή της παρεμβαίνουσας κατά της …/12.1.2024 Απόφασης της Γενικής Διεύθυνσης Περιφερειακής Υπηρεσίας Συντονισμού και Υποστήριξης (Π.Υ.Σ.Υ.) Δυτικής Μακεδονίας και των ενσωματωμένων σε αυτήν Πρακτικών, καθώς και της …/8.2.2024 απόφασης της Προϊσταμένης της ανωτέρω Γενικής Διεύθυνσης και των ενσωματωμένων σε αυτήν Πρακτικών, κατά το μέρος που κρίθηκε αποδεκτή η προσφορά της αιτούσας και αναδείχθηκε αυτή προσωρινή ανάδοχος των Τμημάτων 1 και 2 του διαγωνισμού που προκήρυξε ο e-ΕΦΚΑ-ΠΥΣΥ Δυτικής Μακεδονίας.

3. Επειδή, με τη με αριθμό πρωτ. 502426/23.10.2023 Διακήρυξη του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) Περιφερειακής Υπηρεσίας Συντονισμού και Υποστήριξης Δυτικής Μακεδονίας (Π.Υ.Σ.Υ. Δυτικής Μακεδονίας), προκηρύχθηκε ανοικτός ηλεκτρονικός διαγωνισμός για την ανάδειξη αναδόχου της σύμβασης παροχής υπηρεσιών καθαριότητας σε κτήρια που στεγάζονται οι Υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ, αρμοδιότητας της ανωτέρω Περιφερειακής Υπηρεσίας (ΠΥΣΥ Δυτικής Μακεδονίας), για χρονικό διάστημα είκοσι τεσσάρων (24) μηνών από την υπογραφή της σύμβασης, με δικαίωμα προαίρεσης του Φορέα για παράταση υπηρεσιών έως δώδεκα (12) επιπλέον μηνών. Η συνολική εκτιμώμενη αξία της σύμβασης ανέρχεται σε 167.230,80 ευρώ (πλέον φπα). Το αντικείμενο της σύμβασης υποδιαιρέθηκε σε πέντε (5) τμήματα, με δικαίωμα των οικονομικών φορέων να υποβάλουν προσφορά για ένα (1) ή περισσότερα τμήματα. Η Διακήρυξη αναρτήθηκε στο ΚΗΜΔΗΣ στις 23.10.2023 (ΑΔΑΜ: 23RPOC013633006) και στο ΕΣΗΔΗΣ, με συστημικό α/α 248156. Ως κριτήριο ανάθεσης ορίστηκε αυτό της πλέον συμφέρουσας από οικονομική άποψη προσφοράς με βάση την τιμή και ως καταληκτική ημερομηνία υποβολής προσφορών, η 13η.11.2023. Στον διαγωνισμό συμμετείχαν παραδεκτά υποβάλλοντας προσφορά για τα Τμήματα 1 και 4, μεταξύ άλλων οικονομικών φορέων, η αιτούσα και η παρεμβαίνουσα, και κατετάγησαν κατά σειρά μειοδοσίας πρώτη η αιτούσα εταιρεία και δεύτερη η παρεμβαίνουσα. Με την …/12.1.2024 απόφαση της Προϊσταμένης Γενικής Διεύθυνσης της Π.Υ.Σ.Υ. Δυτικής Μακεδονίας επικυρώθηκαν τα οικεία πρακτικά αποσφράγισης και αξιολόγησης των φακέλων δικαιολογητικών συμμετοχής – τεχνικών προσφορών και οικονομικών προσφορών, που κρίθηκαν παραδεκτές, και αναδείχθηκε προσωρινή ανάδοχος για τα Τμήματα 1 (Κοζάνη) και 4 (Γρεβενά) της σύμβασης η αιτούσα εταιρεία. Με την …/8.2.2024 απόφαση, με την οποία ολοκληρώθηκε ο διαγωνισμός και στην οποία ενσωματώνεται η απόφαση ανάδειξης προσωρινών αναδόχων, κατακυρώθηκε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού για τα παραπάνω τμήματα στην αιτούσα. Κατά των ανωτέρω δύο αποφάσεων της αναθέτουσας αρχής και των ενσωματωμένων σε αυτήν πρακτικών της επιτροπής διαγωνισμού, η παρεμβαίνουσα άσκησε προδικαστική προσφυγή ενώπιον της ΕΑΔΗΣΥ, με τον τρίτο λόγο της οποίας, προέβαλε ότι η τεχνική προσφορά της αιτούσας ήταν απορριπτέα, λόγω εσφαλμένης συμπλήρωσης του Φύλλου Συμμόρφωσης. Η προδικαστική προσφυγή έγινε δεκτή με την προσβαλλόμενη απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ, κατ’ αποδοχή του ως άνω λόγου της προδικαστικής προσφυγής. Ήδη, με την κρινόμενη αίτηση ζητείται η ακύρωση της ανωτέρω απόφασης της ΕΑΔΗΣΥ.

4. Επειδή, ο ένδικος διαγωνισμός εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του ν. 4412/2016 (φ.ε.κ. Α΄ 147/8.8.2016, με διόρθωση σφαλμάτων στο φ.ε.κ. Α΄ 200/24.10.2016) και η ένδικη διαφορά διέπεται από τις διατάξεις του Βιβλίου IV αυτού περί έννομης προστασίας κατά τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων.

5. Επειδή, με έννομο συμφέρον η αιτούσα ασκεί την κρινόμενη αίτηση, ως αναδειχθείσα οριστική ανάδοχος του διαγωνισμού, της οποίας η τεχνική προσφορά κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ πλημμελής και μη σύμφωνη με τις, επί ποινή απαραδέκτου, απαιτήσεις της διακήρυξης. Επομένως, εφόσον τίθεται ζήτημα απόκλισης ή μη της τεχνικής προσφοράς της αιτούσας από απαράβατους όρους της διακήρυξης και όχι προσβολής των όρων της διακήρυξης, πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος ο αντίθετος λόγος που προβάλλει η ΕΑΔΗΣΥ με την έκθεση των απόψεών της.

6.Επειδή, με προφανές έννομο συμφέρον και εν γένει παραδεκτώς ασκείται η ένδικη παρέμβαση με αριθμό καταχώρησης …/30.4.2024 από την «… Ο.Ε.», η οποία επιδιώκει να της ανατεθεί το αντικείμενο των επίμαχων δύο τμημάτων του διαγωνισμού.

7. Επειδή, εξάλλου, ο Ηλεκτρονικός Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) ως Αναθέτουσα Αρχή της οποίας αποφάσεις ακυρώθηκαν με την ήδη προσβαλλόμενη απόφαση της Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ., δεν νομιμοποιείται, παθητικώς σε δίκη, όπως η παρούσα, όπου ουδεμία πράξη του προσβάλλεται (βλ. ΣτΕ 276, 608, 2407/2021, 2220, 2380/2020, Ε.Α. ΣτΕ 10, 15/2021 κ.ά.). Συνεπώς, δεν λαμβάνονται υπόψη οι έγγραφες απόψεις αυτού επί της υπό κρίση αίτησης, που διαβιβάσθηκαν στο Δικαστήριο στις 5.06.2024.

8. Επειδή, ο ν. 4412/2016 (ΦΕΚ Α΄ 147) για την «Έννομη προστασία κατά τη σύναψη δημοσίων συμβάσεων» (προσαρμογή στις Οδηγίες 2014/24/ΕΕ και 2014/25/ΕΕ)” ορίζει στο άρθρο 54 για τις “Τεχνικές προδιαγραφές (άρθρο 42 της Οδηγίας 2014/24/EE)…” ότι: “1. Οι τεχνικές προδιαγραφές που ορίζονται στην περ. 1 του Παραρτήματος VII του Προσαρτήματος Α’ παρατίθενται στα έγγραφα της σύμβασης και καθορίζουν τα απαιτούμενα χαρακτηριστικά των υπηρεσιών ή... Τα χαρακτηριστικά αυτά μπορεί επίσης να αναφέρονται στη συγκεκριμένη διαδικασία ή μέθοδο παραγωγής ή παροχής των ζητούμενων… υπηρεσιών ή σε ειδική διαδικασία άλλου σταδίου του κύκλου ζωής τους, ακόμη και αν οι παράγοντες αυτοί δεν αποτελούν μέρος της υλικής τους υπόστασης, υπό την προϋπόθεση ότι συνδέονται με το αντικείμενο της σύμβασης και είναι ανάλογα με την αξία και τους σκοπούς της… 3. Οι τεχνικές προδιαγραφές διατυπώνονται με έναν από τους κατωτέρω τρόπους: α) ως επιδόσεις ή λειτουργικές απαιτήσεις… υπό την προϋπόθεση ότι οι παράμετροι είναι επαρκώς προσδιορισμένες ώστε να επιτρέπουν στους προσφέροντες να προσδιορίζουν το αντικείμενο της σύμβασης και στις αναθέτουσες αρχές να αναθέτουν τη σύμβαση, β) με παραπομπή σε τεχνικές προδιαγραφές και, με σειρά προτεραιότητας, σε εθνικά πρότυπα που αποτελούν μεταφορά ευρωπαϊκών πρότυπων, σε ευρωπαϊκές τεχνικές εγκρίσεις, σε κοινές τεχνικές προδιαγραφές, σε διεθνή πρότυπα, σε άλλα τεχνικά συστήματα αναφοράς που έχουν θεσπιστεί από ευρωπαϊκούς οργανισμούς τυποποίησης ή - όταν αυτά δεν υπάρχουν - σε εθνικά πρότυπα, σε εθνικές τεχνικές εγκρίσεις ή σε εθνικές τεχνικές προδιαγραφές στον τομέα του σχεδιασμού, του υπολογισμού και της εκτέλεσης των έργων και της χρησιμοποίησης των αγαθών, κάθε παραπομπή συνοδεύεται από τον όρο ή «ισοδύναμο», γ) ως επιδόσεις ή λειτουργικές απαιτήσεις σύμφωνα με όσα ορίζονται στην περ. α’, με παραπομπή, ως τεκμήριο συμβατότητας προς τις εν λόγω επιδόσεις ή λειτουργικές απαιτήσεις, στις τεχνικές προδιαγραφές που αναφέρονται στην περ. β’, δ) με παραπομπή στις τεχνικές προδιαγραφές που αναφέρονται στην περ. β’ για ορισμένα χαρακτηριστικά και με παραπομπή στις επιδόσεις ή στις λειτουργικές απαιτήσεις που αναφέρονται στην περ. α’ για ορισμένα άλλα χαρακτηριστικά. 4... 6... Ο προσφέρων αποδεικνύει στην προσφορά του, με κάθε ενδεδειγμένο μέσο, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων που αναφέρονται στο άρθρο 56, περί εκθέσεων δοκιμών, πιστοποίησης και άλλων αποδεικτικών μέσων, ότι το έργο, η αγαθό ή η υπηρεσία που πληροί το πρότυπο ανταποκρίνεται στις επιδόσεις ή στις λειτουργικές απαιτήσεις τις οποίες έχει ορίσει η αναθέτουσα αρχή. 7. Οι τεχνικές προδιαγραφές καθορίζονται και εγκρίνονται πριν την έναρξη της διαδικασίας σύναψης της σύμβασης κατά το άρθρο 61, περί έναρξης διαδικασίας σύναψης σύμβασης. 8... 9.Ειδικά για τις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών και γενικών υπηρεσιών, οι αναθέτουσες αρχές λαμβάνουν υπόψη τις ενιαίες τεχνικές προδιαγραφές που εκπονούνται από τις ΕΚΑΑ των περ. β’ και γ’ της παρ. 1 του άρθρου 41, σε συνεργασία με άλλους δημόσιους φορείς όπου κρίνεται απαραίτητο, και αναρτώνται στο ΕΣΗΔΗΣ..», στο άρθρο 94 για το “Περιεχόμενο φακέλου «Τεχνική Προσφορά»”, όπως τούτο ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο ότι: “1.Στις διαδικασίες σύναψης δημόσιας σύμβασης έργου… 2. Στις διαδικασίες σύναψης δημόσιας σύμβασης μελετών… 4. Στις διαδικασίες σύναψης συμβάσεων προμηθειών και γενικών υπηρεσιών ο φάκελος της τεχνικής προσφοράς περιέχει ιδίως τα έγγραφα και τα δικαιολογητικά που τεκμηριώνουν την τεχνική επάρκεια, χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση των προσφορών και περιγράφονται στα έγγραφα της σύμβασης. 5..». Ακόμα, ορίζει στο άρθρο 91 παρ. 1 ότι: «Η αναθέτουσα αρχή με βάση τα αποτελέσματα του ελέγχου και της αξιολόγησης των προσφορών, απορρίπτει, σε κάθε περίπτωση, προσφορά: α) Η οποία αποκλίνει από τα άρθρα 92 έως 100, και 102 έως 104 ή υποβλήθηκε κατά παράβαση των απαράβατων όρων περί σύνταξης και υποβολής της προσφοράς, όπως οι όροι αυτοί ορίζονται στα έγγραφα της σύμβασης. β) Η οποία περιέχει ατέλειες, ελλείψεις, ασάφειες ή σφάλματα, εφόσον αυτά δεν επιδέχονται συμπλήρωση ή διόρθωση ή, εφόσον επιδέχονται συμπλήρωση ή διόρθωση, δεν έχουν αποκατασταθεί κατά την αποσαφήνιση και τη συμπλήρωσή της, σύμφωνα με το άρθρο 102...».

9. Επειδή, στη διακήρυξη που διέπει τον ένδικο διαγωνισμό, ορίζονται τα εξής: «Άρθρα-1.3 Συνοπτική Περιγραφή φυσικού και οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης. Αντικείμενο της σύμβασης είναι η παροχή υπηρεσιών καθαριότητας σε κτίρια που στεγάζονται οι Υπηρεσίες του e-ΕΦΚΑ, αρμοδιότητάς της ΠΥΣΥ Δυτικής Μακεδονίας, για χρονικό διάστημα εικοσιτεσσάρων (24) μηνών από την υπογραφή της σύμβασης και σε κάθε περίπτωση όχι πριν την λήξη των εν ισχύει συμβάσεων (31-03-2024) με δικαίωμα προαίρεσης του Φορέα για παράταση υπηρεσιών έως δώδεκα (12) επιπλέον μηνών και κριτήριο κατακύρωσης την πλέον συμφέρουσα από οικονομική άποψη προσφορά βάση τιμής. … Αναλυτικά τα κτίρια (Ταχ/κη Δ/νση – τετραγωνικά- απαιτούμενες ώρες καθαρισμού, κτλ) που περιλαμβάνονται σε κάθε τμήμα παρατίθενται στο Παράρτημα ΙΙ της παρούσης διακήρυξης. … Προσφορές θα υποβάλλονται για ένα, για περισσότερα, ή για όλα τα Τμήματα… 2.4.3. (Περιεχόμενο φακέλων δικαιολογητικών συμμετοχής, τεχνικής προσφοράς) 2.4.1. … 2.4.3.2 Τεχνική Προσφορά. H τεχνική προσφορά θα πρέπει να καλύπτει όλες τις απαιτήσεις και τις προδιαγραφές που έχουν τεθεί από την αναθέτουσα αρχή με το κεφάλαιο “Αναλυτική περιγραφή φυσικού και οικονομικού αντικειμένου της σύμβασης-Τεχνικές Προδιαγραφές” Παράρτημα ΙΙ της Διακήρυξης, περιγράφοντας ακριβώς πώς οι συγκεκριμένες απαιτήσεις και προδιαγραφές πληρούνται. Περιλαμβάνει ιδίως τα έγγραφα και δικαιολογητικά, βάσει των οποίων θα αξιολογηθεί, με βάση το κριτήριο ανάθεσης, σύμφωνα με τα αναλυτικώς αναφερόμενα στο ως άνω Παράρτημα. Οι οικονομικοί φορείς θα επισυνάψουν υποχρεωτικά στην ηλεκτρονική Τεχνική προσφορά τους ψηφιακά υπογεγραμμένα σε μορφή pdf συμπληρωμένο το συν/νο στη παρούσα υπόδειγμα Φύλλο Συμμόρφωσης του παραρτήματος ΙΙ της παρούσας που αφορά στα είδη των ομάδων-Τμημάτων για τα οποία υποβάλλεται προσφορά. Επίσης με την ηλεκτρονική τεχνική προσφορά του ο συμμετέχων υποβάλλει ηλεκτρονικά όσα από τα απαιτούμενα έγγραφα που αναφέρονται στις προδιαγραφές που έχουν τεθεί από την αναθέτουσα αρχή. … 2. … 2.4.6 Λόγοι απόρριψης προσφορών. H αναθέτουσα αρχή με βάση τα αποτελέσματα του ελέγχου και της αξιολόγησης των προσφορών, απορρίπτει, σε κάθε περίπτωση, προσφορά: α) η οποία αποκλίνει από απαράβατους όρους περί σύνταξης και υποβολής της προσφοράς, ή δεν υποβάλλεται εμπρόθεσμα με τον τρόπο και με το περιεχόμενο που ορίζεται στην παρούσα και συγκεκριμένα στις παραγράφους 2.4.1 (Γενικοί όροι υποβολής προσφορών), 2.4.2. (Χρόνος και τρόπος υποβολής προσφορών), 2.4.3. (Περιεχόμενο φακέλων δικαιολογητικών συμμετοχής, τεχνικής προσφοράς), …, 3.1. (Αποσφράγιση και αξιολόγηση προσφορών), 3.2 (Πρόσκληση υποβολής δικαιολογητικών προσωρινού αναδόχου) της παρούσας. … 3.1.2 Αξιολόγηση προσφορών. 3.1.2.1 Μετά την κατά περίπτωση ηλεκτρονική αποσφράγιση των προσφορών η Αναθέτουσα Αρχή προβαίνει στην αξιολόγηση αυτών, μέσω των αρμόδιων πιστοποιημένων στο Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ οργάνων της, εφαρμοζόμενων κατά τα λοιπά των κειμένων διατάξεων. «Η αναθέτουσα αρχή, τηρώντας τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και της διαφάνειας, ζητά από τους προσφέροντες οικονομικούς φορείς, όταν οι πληροφορίες ή η τεκμηρίωση που πρέπει να υποβάλλονται είναι ή εμφανίζονται ελλιπείς ή λανθασμένες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στο ΕΕΕΣ, ή όταν λείπουν συγκεκριμένα έγγραφα, να υποβάλλουν, να συμπληρώνουν, να αποσαφηνίζουν ή να ολοκληρώνουν τις σχετικές πληροφορίες ή τεκμηρίωση, εντός προθεσμίας […]. Η συμπλήρωση ή η αποσαφήνιση ζητείται και γίνεται αποδεκτή υπό την προϋπόθεση ότι δεν τροποποιείται η προσφορά του οικονομικού φορέα και ότι αφορά σε στοιχεία ή δεδομένα, των οποίων είναι αντικειμενικά εξακριβώσιμος ο προγενέστερος χαρακτήρας σε σχέση με το πέρας της καταληκτικής προθεσμίας παραλαβής προσφορών. Τα ανωτέρω ισχύουν κατ’ αναλογίαν και για τυχόν ελλείπουσες δηλώσεις, υπό την προϋπόθεση ότι βεβαιώνουν γεγονότα αντικειμενικώς εξακριβώσιμα …» Περαιτέρω, στο αποτελούν –σύμφωνα με το άρθρο 2.1.1. της διακήρυξης- έγγραφο της σύμβασης, ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ: ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΦΥΣΙΚΟΥ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ. ΜΕΡΟΣ Α. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΚΤΙΡΙΩΝ – ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΩΡΕΣ ΚΑΘΑΡΙΟΤΗΤΑΣ. . …Β. ΦΥΛΛΟ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ, ορίζονται τα εξής: Απαραίτητα και με ποινή αποκλεισμού από την περαιτέρω αξιολόγηση, οι υποψήφιοι Ανάδοχοι πρέπει στην προσφορά τους να καταθέσουν το παρόν έντυπο, στο οποίο θα απαντούν τεκμηριωμένα για το σύνολο των απαιτήσεων, με παραπομπές σε σχετικά τεκμηριωτικά έγγραφα που θα επισυνάπτονται. …Στη Στήλη ‘ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ’ περιγράφονται αναλυτικά οι αντίστοιχοι τεχνικοί όροι, υποχρεώσεις ή επεξηγήσεις για τα οποία θα πρέπει να δοθούν αντίστοιχες απαντήσεις. Στη στήλη ‘ΑΠΑΙΤΗΣΗ’ έχει συμπληρωθεί η λέξη ‘ΝΑΙ’ και η αντίστοιχη προδιαγραφή είναι υποχρεωτική για τον προσφέροντα, θεωρούμενη ως απαράβατος όρος σύμφωνα με την παρούσα Διακήρυξη. Στη στήλη ‘ΑΠΑΝΤΗΣΗ’ σημειώνεται η απάντηση του προσφέροντος που έχει τη μορφή ΝΑΙ/ΟΧΙ εάν η αντίστοιχη προδιαγραφή πληρούται ή όχι από την Προσφορά. Στη στήλη ‘ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ’ θα καταγραφεί η σαφής παραπομπή σε Παράρτημα της Τεχνικής Προσφοράς το οποίο θα περιλαμβάνει αναλυτικές τεχνικές περιγραφές του εξοπλισμού ή των υπηρεσιών ή αριθμημένα Τεχνικά Φυλλάδια κλπ., που κατά την κρίση του προσφέροντος τεκμηριώνουν τα στοιχεία των απαντήσεων στις τεχνικές προδιαγραφές. Είναι ιδιαίτερα επιθυμητή η πληρέστερη συμπλήρωση των παραπομπών, οι οποίες πρέπει να είναι κατά το δυνατόν συγκεκριμένες (π.χ. Τεχνικό Φυλλάδιο 3, Σελ. 4 Παράγραφος 4, κ.λπ.). Αντίστοιχα στο τεχνικό φυλλάδιο ή στη σχετική αναφορά, μεθοδολογικό εργαλείο, τεχνική κτλ. θα υπογραμμιστεί το σημείο που τεκμηριώνει τη συμφωνία ή την υπερκάλυψη και θα σημειωθεί η αντίστοιχη τεχνική προδιαγραφή (π.χ. Προδ. Κ.1)». Εξάλλου, όσον αφορά τα χρησιμοποιούμενα προϊόντα καθαρισμού και απολύμανσης, στο ΦΥΛΛΟ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ τίθενται οι εξής τεχνικές προδιαγραφές: «…3…Ο εξοπλισμός και τα υλικά καθαρισμού, να είναι πρώτης ποιότητας και πλέον κατάλληλος/α για τις επιφάνειες που προορίζονται (πλακάκια, κεραμικά, ξύλινες και μεταλλικές επιφάνειες, επιφάνειες με μελαμίνη, μαρμάρινες επιφάνειες, τζάμια, κλπ). Τα…υλικά καθαρισμού να μην προκαλούν φθορές (βραχυχρόνια και μακροχρόνια) στις εγκαταστάσεις και στον εξοπλισμό του κτιρίου)…Τα απαιτούμενα αναλώσιμα υλικά και προϊόντα καθαρισμού και απολύμανσης πρέπει να είναι καινούρια, αμεταχείριστα και κατασκευασμένα-παρασκευασμένα σύμφωνα με τις πρόσφατες επιστημονικές επιταγές και εξελίξεις. Τα υλικά καθαρισμού που θα χρησιμοποιούνται θα έχουν καθαριστική και απολυμαντική (κατά περίπτωση) δράση. Τα απορρυπαντικά προϊόντα να μην είναι επιβλαβή για την υγεία του προσωπικού και των επισκεπτών, να μην αναδύουν δυσάρεστες οσμές και να μην προκαλούν φθορές στις εγκαταστάσεις και στον εξοπλισμό των κτιρίων. Τα προϊόντα καθαρισμού να παρέχονται στο προσωπικό του συνεργείου καθαρισμού στη συσκευασία και με τη σύνθεση-διάλυση της εταιρείας παραγωγής τους. Όλα τα απορρυπαντικά και απολυμαντικά θα έχουν ετικέτα στην οποία θα αναγράφεται από τον κατασκευαστή η δραστική ουσία και η περιεκτικότητά της στο διάλυμα. Δεν θα χρησιμοποιούνται απορρυπαντικά με την επωνυμία καλλυντικό δαπέδου. Για κάθε προϊόν απολύμανσης να υπάρχει άδεια έγκρισης κυκλοφορίας από τον ΕΟΦ. Για τα απορρυπαντικά που ταξινομούνται ως επικίνδυνα βάσει των επιπτώσεών τους στην υγεία ή των φυσικών τους επιπτώσεων απαιτείται να είναι καταχωρημένα στο Εθνικό Μητρώο Χημικών Προϊόντων του Γ.Χ.Κ.».

10. Επειδή, εξάλλου, στο άρθρο 102 του ανωτέρω ν. 4412/2016, όπως έχει αντικατασταθεί από το άρ. 42 του ν. 4782/2021 (Α΄36), ορίζονται τα κάτωθι: «Κατά τη διαδικασία αξιολόγησης των προσφορών ή αιτήσεων συμμετοχής, οι αναθέτουσες αρχές, τηρώντας τις αρχές της ίσης μεταχείρισης και της διαφάνειας, ζητούν από τους προσφέροντες ή υποψήφιους οικονομικούς φορείς, όταν οι πληροφορίες ή η τεκμηρίωση που πρέπει να υποβάλλονται είναι ή εμφανίζονται ελλιπείς ή λανθασμένες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων στο Ε.Ε.Ε.Σ., ή όταν λείπουν συγκεκριμένα έγγραφα, να υποβάλλουν, να συμπληρώνουν, να αποσαφηνίζουν ή να ολοκληρώνουν τις σχετικές πληροφορίες ή τεκμηρίωση, εντός προθεσμίας […]». Σύμφωνα δε με την οικεία αιτιολογική έκθεση του νόμου, «Με τη νέα διατύπωση του άρθρου 102, η αναθέτουσα αρχή δύναται να ζητήσει να διορθωθούν ή να συμπληρωθούν σε επιμέρους σημεία τα στοιχεία που περιλαμβάνονται σε ένα φάκελο υποψηφιότητας, αρκεί να μην τροποποιείται η προσφορά του οικονομικού φορέα με τέτοιο τρόπο ώστε να του δίνεται αθέμιτο πλεονέκτημα έναντι των λοιπών συμμετεχόντων στη διαδικασία ανάθεσης της σύμβασης και η αίτηση αυτή, της αναθέτουσας αρχής, να αφορά στοιχεία ή δεδομένα, των οποίων είναι αντικειμενικά εξακριβώσιμος ο προγενέστερος χαρακτήρας σε σχέση με το πέρας της προθεσμίας που είχε ταχθεί για την υποβολή υποψηφιότητας».

11. Επειδή, κατά την έννοια των ως άνω όρων της επίμαχης διακήρυξης, συνδυαστικά ερμηνευομένων, η τεκμηρίωση των δηλουμένων τεχνικών χαρακτηριστικών του προσφερομένου από τους οικονομικούς φορείς είδους και δη της συμφωνίας των χρησιμοποιούμενων προϊόντων καθαρισμού και απολύμανσης προς τις ανωτέρω τεχνικές προδιαγραφές που ρητώς απαιτούνται από την Διακήρυξη, δεν δύναται, κατά την έννοια των ως άνω όρων της διακήρυξης, ερμηνευομένων υπό το πρίσμα και της αρχής της τυπικότητας των διαγωνισμών, να υποκατασταθεί από μία δήλωση περί συμμόρφωσης προς τους όρους γενικά της διακήρυξης. Προς τούτο συνηγορεί και η ρητή αναφορά στο Φύλλο Συμμόρφωσης του Παραρτήματος ΙΙ της διακήρυξης ότι στο τεχνικό φυλλάδιο ή στη σχετική αναφορά, θα υπογραμμιστεί το σημείο που τεκμηριώνει τη συμφωνία ή την υπερκάλυψη και θα σημειωθεί η αντίστοιχη τεχνική προδιαγραφή. Επομένως, επιβάλλεται,, και δη επί ποινή απαραδέκτου, ως ζήτημα αναγόμενο στην πλήρωση ή μη τεχνικής προδιαγραφής (ΕΑ ΣτΕ 93, 316, 563/2006), αφενός η αναφορά κατά τρόπο ειδικό της συμμόρφωσης της υποβαλλομένης τεχνικής προσφοράς με τις ως άνω συγκεκριμένες προδιαγραφές των προϊόντων καθαρισμού και απολύμανσης, αφετέρου και η απόδειξη με ιδιαίτερο έγγραφο της συμφωνίας των προσφερομένων ειδών με τις ως άνω προδιαγραφές. Τυχόν δε έλλειψη οιασδήποτε σχετικής, και δη ειδικής, ως προς την πλήρωση των εν λόγω προδιαγραφών αναφοράς στην προσφορά δεν στοιχειοθετεί ασάφεια ήσσονος σημασίας, ατέλεια ή επουσιώδη παράλειψη κατά την έννοια των προπαρατεθεισών διατάξεων του άρθρου 102 του ν.4412/2016 (βλ. και τον ομοίου περιεχομένου 3.1.2 όρο της διακήρυξης) και δεν δύναται, συνακόλουθα, να καλυφθεί εκ των υστέρων με κλήση του οικονομικού φορέα από τον αναθέτοντα φορέα προς υποβολή διευκρινίσεων και συμπλήρωση (Ε.Α. ΣτΕ 290/2021, ΔΕΦΚομ. 72/2023)

12. Επειδή, η αιτούσα, με τον φάκελο της τεχνικής προσφοράς της συνυπέβαλε το «Φύλλο Συμμόρφωσης», όπου κάτωθεν της στήλης «ΑΠΑΙΤΗΣΗ» σχετικά με τα χρησιμοποιούμενα προϊόντα καθαρισμού και απολυμαντικά και τις απαιτούμενες τεχνικές προδιαγραφές ανέγραψε ΝΑΙ και στη στήλη «ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ» ανέγραψε: Αρχείο «11 Τεχνολογικός Εξοπλισμός Φυλλάδια». Στο περιλαμβανόμενο δε ομοίως στον φάκελο της τεχνικής προσφοράς της αιτούσας εν λόγω αρχείο γίνεται μόνον αναφορά στα τεχνικά χαρακτηριστικά του χρησιμοποιούμενου τεχνικού εξοπλισμού (πανιά μικροϊνών, σπόγγοι, σφουγγαρίστρες, κοντάρια, σκούπες, υαλοκαθαριστήριες, μηχανήματα κλπ) και όχι και σε αυτά των χρησιμοποιούμενων υλικών καθαριότητας και απολύμανσης.

13. Επειδή, με τον τρίτο λόγο της προδικαστικής της προσφυγής, η παρεμβαίνουσα προέβαλε ότι από το κανονιστικό πλαίσιο του διαγωνισμού προκύπτει ότι οι οικονομικοί φορείς οφείλουν να υποβάλουν με την τεχνική προσφορά τους, επί ποινή αποκλεισμού, το Φύλλο Συμμόρφωσης του Παραρτήματος ΙΙ της διακήρυξης, το οποίο θα πρέπει να συμπληρώνουν πλήρως και ολοκληρωμένα, απαντώντας τεκμηριωμένα για το σύνολο των απαιτήσεων που τίθενται από το τελευταίο, να συνυποβάλλουν με την προσφορά τους κάθε τυχόν αναγκαίο δικαιολογητικό προς απόδειξη της σχετικής απαίτησης και να προβαίνουν σε τεκμηριωμένη και όσο το δυνατόν σαφέστερη παραπομπή στο δικαιολογητικό της προσφοράς που υποβάλλεται προς απόδειξη της απαίτησης στο οικείο πεδίο του Φύλλου Συμμόρφωσης. Ενόψει αυτών, η παρεμβαίνουσα προέβαλε με την προδικαστική προσφυγή της ότι η προσφορά της αιτούσας έπρεπε να απορριφθεί διότι, κατά παράβαση των όρων της Διακήρυξης, δεν προσκόμισε τεχνικά φυλλάδια ή οποιοδήποτε άλλο έγγραφο για την τεκμηρίωση των τεχνικών προδιαγραφών των υλικών καθαρισμού. Ειδικότερα, διότι παρέπεμψε συναφώς με το υποβληθέν με την προσφορά της Φύλλο Συμμόρφωσης στο αρχείο «11.Τεχνολογικός Εξοπλισμός Φυλλάδια», στο οποίο, όμως, δεν περιέχεται κανένα έγγραφο σχετικά με τα υλικά καθαρισμού, παρά μόνο περιλαμβάνεται ο απαιτούμενος τεχνικός εξοπλισμός και τα μηχανήματα. Επιπρόσθετα διότι το εν λόγω αρχείο δεν φέρει ούτε ψηφιακή υπογραφή ούτε επικύρωση από δικηγόρο ούτε κάποια συνοδευτική δήλωση με την οποία να επιβεβαιώνεται η ακρίβειά του. Η αναθέτουσα αρχή και η αιτούσα αντέταξαν στα παραπάνω ότι το Φύλλο Συμμόρφωσης της τελευταίας έχει συμπληρωθεί σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Διακήρυξης με θετική απάντηση ως προς τις τεχνικές προδιαγραφές των υλικών καθαρισμού και με παραπομπή στο αρχείο «11.Τεχνολογικός εξοπλισμός φυλλάδια», το οποίο, κατά τους ισχυρισμούς της αναθέτουσας αρχής, καλύπτει όλον τον εξοπλισμό, μέρος του οποίου είναι και τα υλικά. Κατά τους ισχυρισμούς της αιτούσας, η στήλη «παραπομπή» είναι επικουρική και βοηθητική και δίνει απλά τη δυνατότητα στους συμμετέχοντες οικονομικούς φορείς να αναφέρουν επιπρόσθετα στοιχεία.

14. Επειδή, με την προσβαλλόμενη απόφαση της ΕΑΔΗΣΥ κρίθηκε ότι από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 2.4.3.2 και 2.4.6 της Διακήρυξης και των όρων του Παραρτήματος ΙΙ, σύμφωνα με τους οποίους οι διαγωνιζόμενοι είναι υποχρεωμένοι να συμπληρώσουν τον πίνακα του Φύλλου Συμμόρφωσης παραπέμποντας με σαφήνεια σχετικά με την πλήρωση των επιμέρους τεχνικών προδιαγραφών «σε Παράρτημα της Τεχνική(ς) Προσφοράς, το οποίο θα περιλαμβάνει αναλυτικές τεχνικές περιγραφές του εξοπλισμού ή των υπηρεσιών ή αριθμημένα Τεχνικά Φυλλάδια κλπ., που κατά την κρίση του προσφέροντος τεκμηριώνουν τα στοιχεία των απαντήσεων στις τεχνικές προδιαγραφές», προκύπτει ότι απορρίπτεται προσφορά, η οποία, είτε δεν έχει το περιεχόμενο που ορίζεται, μεταξύ άλλων, στο άρθρο 2.4.3.2 αυτής, είτε περιέχει ελλείψεις που δεν επιδέχονται συμπλήρωση ή διόρθωση σύμφωνα με το άρθρο 3.1.2.1 της Διακήρυξης. Τέτοιες ελλείψεις είναι και αυτές που αφορούν στα απαιτούμενα στοιχεία τεκμηρίωσης της συμμόρφωσης των προσφερόμενων υλικών με τις τεχνικές προδιαγραφές, τα οποία πρέπει να προσκομίζονται και στα οποία πρέπει να γίνεται συγκεκριμένη παραπομπή, σύμφωνα με τους όρους του Παραρτήματος ΙΙ της Διακήρυξης σχετικά με τον πίνακα συμμόρφωσης. Περαιτέρω, η ΕΑΔΗΣΥ έλαβε υπόψη της αφενός ότι στο Φύλλο Συμμόρφωσης του Παραρτήματος ΙΙ περιέχονται αναλυτικές τεχνικές προδιαγραφές σε σχέση με τα υλικά καθαρισμού, κατά τα ειδικώς εκτιθέμενα, αφετέρου ότι από τον ηλεκτρονικό φάκελο του διαγωνισμού προκύπτει ότι η αιτούσα υπέβαλε συμπληρωμένο τον πίνακα συμμόρφωσης της Διακήρυξης (αρχείο «6Τεχνική Προσφορά - Φ.Σ. ΕΚΦΑ Δ. Μακ. (Κ) ΨΥ»), στο πεδίο του οποίου σχετικά με τη συμμόρφωση των υλικών με τις τεχνικές προδιαγραφές απάντησε θετικά και παρέπεμψε στα στοιχεία της τεχνικής προσφοράς ως εξής: «Αρχείο «11Τεχνολογικός Εξοπλισμός Φυλλάδια». Στο αρχείο αυτό περιέχονται τεχνικά φυλλάδια και έγγραφα τεκμηρίωσης των τεχνικών προδιαγραφών του εξοπλισμού και των μηχανημάτων που προτίθεται να χρησιμοποιήσει η αιτούσα (πανιά, σπόγγοι, σφουγγαρίστρες, σκούπες, κοντάρια, συστήματα ξεσκονίσματος, φαράσια, ηλεκτρικές σκούπες, υαλοκαθαριστήρες, ψεκαστήρες, καρότσια, κουβάδες, σάκοι απορριμμάτων, εξοπλισμό σήμανσης, μηχανές πλυσίματος, λάστιχα, σωλήνες, σκάλες κ.λπ.). Ωστόσο, στο επίμαχο αρχείο, στο οποίο παρέπεμψε η αιτούσα δεν περιέχονται τεχνικά φυλλάδια, προσπέκτους ή οποιοδήποτε άλλο έγγραφο τεκμηρίωσης των τεχνικών προδιαγραφών των υλικών καθαρισμού (απορρυπαντικά και απολυμαντικά για επιφάνειες διαφορών ειδών). Και ναι μεν η αιτούσα προσκόμισε, όπως υποστήριξε με την παρέμβασή της επί της προδικαστικής προσφυγής, υπεύθυνες δηλώσεις σχετικά με τις άδειες έγκρισης των προϊόντων καθαρισμού από τον ΕΟΦ και το ΓΧΚ, αλλά, πέραν του ότι δεν παρέπεμψε στα έγγραφα αυτά για την πλήρωση των τεχνικών προδιαγραφών στο Φύλλο Συμμόρφωσης, όπως ρητά απαιτούσαν οι όροι του Παραρτήματος ΙΙ, οι υπεύθυνες αυτές δηλώσεις αποδεικνύουν μόνο την πλήρωση των δύο τεχνικών και προδιαγραφών σχετικά με την άδεια έγκρισης κυκλοφορίας των απολυμαντικών από τον ΕΟΦ την καταχώριση στο ΓΧΚ των ταξινομούμενων ως επικίνδυνων απορρυπαντικών. Ωστόσο, κατά την ΕΑΔΗΣΥ, ούτε από τις υπεύθυνες δηλώσεις, ούτε από οποιοδήποτε άλλο στοιχείο της τεχνικής προσφοράς της αιτούσας τεκμηριώνονται οι λοιπές τεχνικές προδιαγραφές των υλικών καθαρισμού, όπως ρητά απαιτείται από το άρθρο 2.4.3.1 της Διακήρυξης σε συνδυασμό με τους όρους του Παραρτήματος ΙΙ. Ενόψει τούτων, η ΕΑΔΗΣΥ έκρινε ότι η προσφορά της αιτούσας δεν ήταν σύμφωνη με τη Διακήρυξη και έπρεπε να απορριφθεί κατά δέσμια αρμοδιότητα της αναθέτουσας αρχής. Εν συνεχεία, η ΕΑΔΗΣΥ απέρριψε ως προδήλως αβάσιμο τον ισχυρισμό της αναθέτουσας αρχής ότι η οικεία απαίτηση της Διακήρυξης καλύπτεται από το αρχείο «11Τεχνολογικός Εξοπλισμός Φυλλάδια», διότι «τα υλικά και ο εξοπλισμός καθαρισμού αποτελούν αυτονοήτως μέρος του απαιτούμενου τεχνικού εξοπλισμού και μηχανημάτων και άρα δεν απαιτείται ειδικότερη αναφορά ως προς αυτά», με την αιτιολογία ότι τα υλικά καθαρισμού διακρίνονται σαφώς από τον λοιπό εξοπλισμό και τα μηχανήματα, ενώ, σε κάθε περίπτωση, η αιτούσα υπέβαλε τεχνικά φυλλάδια μόνο για εξοπλισμό και μηχανήματα. Τέλος, απέρριψε ως αβάσιμο τον ισχυρισμό της αιτούσας ότι θα έπρεπε να κληθεί προηγουμένως σε διευκρινίσεις κατά το άρθρο 102 ν. 4412/2016, με την αιτιολογία ότι, κατά την έννοια των οικείων διατάξεων του άρθρου 102 ν. 4412/2016, όπως αυτές ερμηνεύθηκαν από τα αρμόδια Δικαστήρια και μετά την τροποποίησή τους με τις διατάξεις του άρθρου 42 του ν. 4782/2022, είναι επιτρεπτή, μετά από πρόσκληση της αναθέτουσας αρχής, η συμπλήρωση ή διευκρίνιση νομίμως κατ’ αρχήν υποβληθεισών προσφορών, όχι όμως και η προσκόμιση για πρώτη φορά μη υποβληθέντων στοιχείων που απαιτούνταν επί ποινή αποκλεισμού από τη Διακήρυξη. Στην προκείμενη δε περίπτωση, η παραπάνω πλημμέλεια της προσφοράς της δεν μπορεί να διορθωθεί, διότι κάτι τέτοιο θα συνεπαγόταν τροποποίηση του περιεχομένου της τεχνικής προσφοράς με την προσκόμιση για πρώτη φορά των παραπάνω ελλειπόντων στοιχείων. Τέλος, η ΕΑΔΗΣΥ έκρινε ότι εφόσον συντρέχει λόγος απόρριψης της προσφοράς της αιτούσας, παρήλκε ως αλυσιτελής η εξέταση των λοιπών προβαλλόμενων ισχυρισμών σχετικά με την τεκμηρίωση των τεχνικών προδιαγραφών.

15. Επειδή, με την κρινόμενη αίτηση αμφισβητείται η νομιμότητα της ανωτέρω απόφασης της ΕΑΔΗΣΥ και προβάλλεται ότι η απόφαση αυτή εκδόθηκε κατ΄ εσφαλμένη ερμηνεία και σε πλήρη αντίθεση με το γράμμα και το σκοπό των σχετικών όρων της Διακήρυξης και του Παραρτήματος ΙΙ. Αυτό, διότι, κατά τους ισχυρισμούς της αιτούσας, απαράβατη υποχρέωση του υποψηφίου είναι μόνον η δήλωση συμμόρφωσης με την εκάστοτε προβλεπόμενη από τη Διακήρυξη απαίτηση, δηλαδή η απάντηση «ΝΑΙ» στο οικείο πεδίο και επικουρικά η προσθήκη περαιτέρω πληροφοριών στη στήλη «ΠΑΡΑΠΟΜΠΗ», εφόσον στη σελίδα 83 της Διακήρυξης ορίζεται ότι «Είναι ιδιαίτερα επιθυμητή η πληρέστερη συμπλήρωση των παραπομπών». Εξάλλου, ασάφειες ή πλημμέλειες των εγγράφων της σύμβασης δεν μπορούν να ερμηνεύονται σε βάρος των διαγωνιζομένων, κατά παράβαση των αρχών του ανταγωνισμού. Και ναι μεν όλες οι διατάξεις της διακήρυξης καθιερώνουν κατ’ αρχήν ουσιώδους όρους, με εξαίρεση όμως εκείνες για τις οποίες προκύπτει το αντίθετο από ρητή διάταξη νόμου ή της διακήρυξης. Εν προκειμένω, η επίμαχη διάταξη περί παραπομπής εισάγει ακριβώς τέτοια εξαίρεση και αποτελεί επουσιώδη όρο, δεδομένης της χρήσης της λέξης «επιθυμητή». Περαιτέρω, η αιτούσα προβάλλει ότι προέβη σε μια ενιαία απάντηση για το σύνολο των 22 προδιαγραφών, οι οποίες εντάσσονται σε ενιαίο πλέγμα, ώστε απαντώντας θετικά στο σχετικό πεδίο, αποδέχθηκε και συμφώνησε ότι συμμορφώνεται με όλες τις προδιαγραφές εκπληρώνοντας έτσι τη σχετική απαίτηση της διακήρυξης. Προς αποφυγή δε οποιασδήποτε αμφιβολίας περί της πληρότητας και της νομιμότητας της προσφοράς της συμπεριέλαβε και το αρχείο «11 Τεχνολογικός Εξοπλισμός Φυλλάδια» που τεκμηριώνει την ως άνω απαίτηση και επιπρόσθετα υπέβαλε και σχετική υπεύθυνη δήλωση καταχώρισης τω προϊόντων στο Εθνικό Μητρώο Χημικών Προϊόντων (ΕΜΧΠ), καθώς και υπεύθυνη δήλωση του χρησιμοποιούμενου εξοπλισμού. Εξάλλου, πουθενά στο κανονιστικό πλαίσιο του διαγωνισμού δεν οριζόταν σαφώς και ρητώς ότι οι συμμετέχοντες όφειλαν να συμπεριλάβουν στην προσφορά τους περισσότερα έγγραφα αναφορικά με τα υλικά καθαριότητας. Ενόψει όλων αυτών, η αιτούσα επικουρικώς προβάλλει ότι εάν η αναθέτουσα αρχή ήθελε περισσότερες πληροφορίες για τα μηχανήματα και τα υλικά που δηλώνονται με την προσφορά, μπορούσε να την καλέσει σε συμπλήρωση της προσφοράς της κατά το άρθρο 102 ν. 4412/2016.

16. Επειδή, η παρεμβαίνουσα επαναλαμβάνει όσα προέβαλε και με την προδικαστική προσφυγή της καθώς επίσης και ότι από τη διακήρυξη ορίζεται ως επιθυμητή μόνον η πληρέστερη συμπλήρωση όχι γενικά η συμπλήρωση των απαιτούμενων επί ποινή αποκλεισμού πληροφοριών προς τεκμηρίωση της απάντησης που δίνεται σχετικά με τη συμμόρφωση του οικονομικού φορέα προς τις απαιτήσεις του κανονιστικού πλαισίου του διαγωνισμού, με αποτέλεσμα ο συμμετέχων όφειλε όχι μόνον να απαντήσει στο σχετικό πεδίο αλλά να τεκμηριώσει την απάντησή του, όπως σαφώς ορίζεται στη διακήρυξη, χωρίς να τίθεται ζήτημα ασάφειας της διακήρυξης ως προς το σημείο αυτό. Επίσης, προβάλλει ότι σε κανένα σημείο της προσφοράς της αιτούσας δεν περιγράφονται αναλυτικά ποια προϊόντα καθαριότητας θα χρησιμοποιήσει ούτε περιλαμβάνονται τεχνικά φυλλάδια γι αυτά, ώστε η επιτροπή διαγωνισμού να αξιολογήσει την προσφορά της βάσει των απαιτήσεων των τεχνικών προδιαγραφών και του φύλλου συμμόρφωσης. Περαιτέρω, προβάλλει ότι το προαναφερόμενο αρχείο με τίτλο «11 Τεχνολογικός Εξοπλισμός Φυλλάδια» που υπέβαλε η αιτούσα δεν φέρει ψηφιακή υπογραφή ούτε επικύρωση από δικηγόρο ούτε υπεβλήθη συνοδευτική υπεύθυνη δήλωση με την οποία να επιβεβαιώνεται η ακρίβεια του περιεχομένου του, όπως απαιτείται από τη διακήρυξη, με αποτέλεσμα η προσφορά της αιτούσας να είναι σε κάθε περίπτωση απορριπτέα. Τέλος, προβάλλει ότι εν προκειμένω δεν πρόκειται για επουσιώδη πλημμέλεια και δεν δύναται να τύχει εφαρμογής η διάταξη του άρθρου 102 ν. 4412/2016, κατά τα αναλυτικώς αναφερόμενα.

17. Επειδή, από τις παρατεθείσες στην 7η σκέψη διατάξεις της διακήρυξης και σύμφωνα με όσα έγιναν δεκτά στη 10ησκέψη, συνάγεται ότι ο διαγωνιζόμενος οικονομικός φορέας οφείλει να αποδεικνύει, επί ποινή απαραδέκτου της προφοράς του, ότι τα προσφερόμενα από αυτόν προϊόντα καθαρισμού και απολύμανσης πληρούν τις τιθέμενες στο Παράρτημα ΙΙ απαιτήσεις -τεχνικές προδιαγραφές, αφενός με τα σχετικά έγγραφα και δικαιολογητικά τεχνικών προδιαγραφών που συνοδεύουν την προσφορά του, επιπλέον δε, με την ορθή και πλήρη, κατά τις επεξηγήσεις και οδηγίες που η ίδια η διακήρυξη (όρος 2.4.3.2.) θέτει, συμπλήρωση του ΠΙΝΑΚΑ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ του ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΟΣ IΙ, τον οποίο, συνυποβάλλει μ΄ αυτήν. Προς τούτο, υποχρεούται στον ΠΙΝΑΚΑ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ, πέραν της πλήρους τεχνικής περιγραφής των προϊόντων που προσφέρει, να προβαίνει σε σαφή, συγκεκριμένη και ειδική για κάθε απαιτούμενη τεχνική προδιαγραφή τους, παραπομπή στο τεχνικό φυλλάδιο ή άλλο έγγραφο που συνυποβλήθηκε με την τεχνική προσφορά και που αποδεικνύει την ύπαρξή της. Ενόψει τούτων, η αιτούσα, η οποία στον ΠΙΝΑΚΑ ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗΣ που συνυπέβαλε ,περιορίστηκε σε μια γενική απάντηση ότι πληροί τις τεθείσες απαιτήσεις για ανωτέρω είδη και σε μία αόριστη παραπομπή στο έγγραφο [αρχείο με τίτλο «11 Τεχνολογικός Εξοπλισμός Φυλλάδια»]που συνυπέβαλε με την τεχνική προσφορά της, χωρίς συγκεκριμένη και ειδική αντιστοίχιση της προδιαγραφής -τεχνικού χαρακτηριστικού των προϊόντων καθαρισμού και απολύμανσης που προσφέρει και του φυλλαδίου που την αποδεικνύει, ουδέν δε ανέφερε στην τεχνική προσφορά της ειδικώς ως προς την πλήρωση των ως άνω συγκεκριμένων προδιαγραφών (προϊόντων καθαρισμού και απολύμανσης), θεωρώντας ότι η γενική δήλωση που περιέχεται στο Φύλλο Συμμόρφωσης καλύπτει την ως άνω απαίτηση, δεν ακολούθησε τους όρους που η διακήρυξη έθεσε περί σύνταξής του και περαιτέρω, περί του περιεχομένου της τεχνικής προσφοράς της, προκειμένου να αποδεικνύεται η καταλληλότητα των προσφερομένων από αυτήν ειδών (προϊόντων καθαρισμού και απολύμανσης), παράβαση η οποία κατά τον όρο 2.4.6 περιπ. α΄ της διακήρυξης συνεπάγεται την απόρριψη της τεχνικής προσφοράς της. Ως εκ τούτου, η αναθέτουσα αρχή όφειλε, κατά δέσμια αρμοδιότητα, να απορρίψει για το λόγο αυτό την προσφορά της αιτούσας, όπως νομίμως κρίθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση, απορριπτομένων ως αβασίμων των αντίθετων ισχυρισμών της αιτούσας και της αναθέτουσας αρχής. Ειδικότερα, αβασίμως η αιτούσα προβάλλει ότι σύμφωνα με τη διακήρυξη ορίζεται ως επιθυμητή η πληρέστερη συμπλήρωση των παραπομπών, διότι, όπως ορθώς δέχθηκε και η ΕΑΔΗΣΥ, ως επιθυμητή ορίζεται μόνον η πληρέστερη συμπλήρωση όχι γενικά η συμπλήρωση των απαιτούμενων επί ποινή αποκλεισμού πληροφοριών προς τεκμηρίωση της απάντησης που δίνεται σχετικά με τη συμμόρφωση του οικονομικού φορέα προς τις απαιτήσεις του κανονιστικού πλαισίου του διαγωνισμού, όπως απαιτείται από το τελευταίο, σύμφωνα με όσα ανωτέρω έγιναν δεκτά. Επίσης, αβασίμως, η αιτούσα προβάλλει ότι σε κάθε περίπτωση η συμμόρφωσή της προς τις απαιτήσεις της διακήρυξης συνάγεται και από την υπεύθυνη δήλωση καταχώρισης των ανωτέρω προϊόντων στο Εθνικό Μητρώο Χημικών Προϊόντων (ΕΜΧΠ), καθώς και υπεύθυνη δήλωση του χρησιμοποιούμενου εξοπλισμού, που συνυπέβαλε με την τεχνική προσφορά της, πρωτίστως διότι με το Φύλλο Συμμόρφωσης που συνυπέβαλε με την τεχνική προσφορά της δεν παρέπεμψε σε αυτά ούτε υπογράμμισε το σημείο που τεκμηριώνει τη συμφωνία με την αντίστοιχη τεχνική προδιαγραφή, την οποία θα έπρεπε να σημειώσει, όπως απαιτείται, επί ποινή αποκλεισμού, από τη διακήρυξη. Με τα δεδομένα αυτά, με νόμιμη και επαρκή αιτιολογία η Ε.Α.ΔΗ.ΣΥ., με το σχετικό κεφάλαιο της προσβαλλόμενης απόφασής της, έκανε δεκτή την προδικαστική προσφυγή της παρεμβαίνουσας και έκρινε ως μη νόμιμη την τεχνική προσφορά της αιτούσας.

18. Επειδή, κατ’ ακολουθία των ανωτέρω, πρέπει να απορριφθεί η κρινομένη αίτηση ως αβάσιμη και να γίνει δεκτή η παρέμβαση. Περαιτέρω, το καταβληθέν παράβολο, ύψους 250,00 ευρώ, πρέπει να καταπέσει υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, κατά το άρθρο 372 παρ. 5 του ν. 4412/2016 (όπως ισχύει) και να καταδικασθεί η αιτούσα, σύμφωνα με τις ίδιες διατάξεις, στην καταβολή του υπολοίπου ½ αυτού (ποσού 250,00 ευρώ)προς είσπραξη του οποίου διατάσσεται η διαβίβαση αντιγράφου της παρούσας στην ΑΑΔΕ (αρ. 31. ν 5130/2024), προκειμένου το αρμόδιο τμήμα να επιμεληθεί σχετικώς. Τέλος, πρέπει να επιβληθεί σε βάρος της αιτούσας η δικαστική δαπάνη της ΕΑΔΗΣΥ, ύψους 256,00 ευρώ και της παρεμβαίνουσας ύψους 235,00 ευρώ, κατ’ άρθρα 39 παρ. 1 του π.δ. 18/1989 (ΦΕΚ Α΄ 8) και 275 παρ. 1 εδ. α΄ του ΚΔιοικΔ και 4 παρ. 1 περ. στ΄ του ν. 702/1977 (ΦΕΚ Α΄ 268).

Δια ταύτα

Απορρίπτει την αίτηση.

Δέχεται την παρέμβαση.

Διατάσσει την κατάπτωση του καταβληθέντος παραβόλου ποσού διακοσίων πενήντα ευρώ (250,00 ευρώ) και επιβάλλει στην αιτούσα την καταβολή του υπόλοιπου ½ ποσού παραβόλου, ύψους διακοσίων πενήντα ευρώ (250,00) ευρώ προς είσπραξη του οποίου διατάσσεται η διαβίβαση αντιγράφου της παρούσας στην ΑΑΔΕ (αρ. 31. ν 5130/2024), προκειμένου το αρμόδιο τμήμα να επιμεληθεί σχετικώς.

Επιβάλλει σε βάρος της αιτούσας τη δικαστική δαπάνη της ΕΑΔΗΣΥ, ύψους διακοσίων πενήντα έξι (256,00) ευρώ και της παρεμβαίνουσας ύψους διακοσίων τριάντα πέντε (235,00) ευρώ.

Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Θεσσαλονίκη στις 24.1.2025, όπου και δημοσιεύθηκε σε έκτακτη δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριο του Δικαστηρίου στις 17.2.2025.

Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ

Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ

Θεωρήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 24.2.2025.

Η Εισηγήτρια