19 Δεκ 2025
Οδηγ. 2013/32∙ δεν επιτρέπει να χαρακτηρίζεται τρίτη χώρα ως ασφαλής χώρα καταγωγής όταν ορισμένα τμήματα του εδάφους της χώρας αυτής δεν πληρούν τις ουσιαστικές προϋποθέσεις ενός τέτοιου χαρακτηρισμού τις οποίες προβλέπει το Παράρτημα I∙ ο χαρακτηρισμός τρίτης χώρας ως ασφαλούς χώρας καταγωγής ανάγεται κατά κύριο λόγο στις διαδικαστικές πτυχές των αιτήσεων διεθνούς προστασίας, όπως είναι η προθεσμία άσκησης προσφυγής, το όργανο που αναλαμβάνει την εξέταση της αίτησης και της προσφυγής, το δικαίωμα παραμονής κλπ∙ τούτο δε, διότι ναι μεν δημιουργείται (μαχητό) τεκμήριο περί μη συνδρομής κινδύνου δίωξης ή σοβαρής βλάβης των αιτούντων στη χώρα καταγωγής τους, πλην όμως οι αιτούντες μπορούν να ανατρέψουν το τεκμήριο αυτό αποδεικνύοντας ότι ειδικώς για την περίπτωσή τους η χώρα καταγωγής τους δεν είναι ασφαλής και ως εκ τούτου απαιτείται σε κάθε περίπτωση εξατομικευμένη κρίση ως προς τις ουσιαστικές προϋποθέσεις παροχής διεθνούς προστασίας σε αυτούς. Αίτηση χορήγησης διεθνούς προστασίας πολιτών Ουκρανίας, η οποία υποβλήθηκε πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022∙ αρχικός χαρακτηρισμός της Ουκρανίας, ως ασφαλούς χώρας καταγωγής βάσει και της ΚΥΑ 1302/20.12.2019∙ πλην όμως, μεταξύ της έκδοσης της προσβαλλόμενης απόφασης και της επιβολής του μέτρου της επιστροφής έως της συζήτηση της υπόθεσης παρήλθε, χρονικό διάστημα 5 ετών περίπου, κατά το οποίο επήλθε σημαντική μεταβολή της κατάστασης ασφαλείας που επικρατεί στην χώρα καταγωγής των αιτουσών, ενώ εκδόθηκε και η ΥΑ 172172/24.3.2022∙ το Δικαστήριο έχει την υποχρέωση να ελέγξει τυχόν παραβίαση της αρχής της μη επαναπροώθησης με βάση επίκαιρα στοιχεία∙ η υποχρέωση δε αυτή δεν αναιρείται από τη δυνατότητα των αιτουσών να υποβάλουν μεταγενέστερο αίτημα διεθνούς προστασίας στο πλαίσιο του οποίου θα εξεταζόταν εκ νέου η συνδρομή της αρχής της μη επαναπροώθησης ενόψει της τρέχουσας κατάστασης ασφαλείας στη χώρα καταγωγής τους∙ με βάση: 1) τα κοινώς γνωστά σχετικά με την ένοπλη σύγκρουση Ρωσίας - Ουκρανίας και ότι εκδόθηκε η ανωτέρω ΥΑ, 2. το γεγονός ότι εν προκειμένω πρόκειται για μονογονεϊκή οικογένεια με ανήλικο τέκνο, η οποία ήδη βρίσκεται στην Ελλάδα για 5 έτη και δεν προκύπτει η ύπαρξη υποστηρικτικού δικτύου στη χώρα καταγωγής και 3. δεν αμφισβητήθηκε ο ισχυρισμός της πρώτης αιτούσας ότι είναι ρωσόφωνη, κρίνει ότι τυχόν επιστροφή στη χώρα καταγωγής αντίκειται στην αρχή της μη επαναπροώθησης.