Πρόσφατη νομολογία


25 Σεπ 2023

ΤρΔεφΑθ 1065/2023: Αίτηση ακυρώσεως κατά των κυρωθέντων με απόφαση του ΑΣΕΠ οριστικών πινάκων κατατάξεως υποψηφίων εκπαιδευτικών

Με την κρινόμενη αίτηση ζητήθηκε η ακύρωση των κυρωθέντων με απόφαση του Α.Σ.Ε.Π. οριστικών πινάκων κατατάξεως υποψηφίων εκπαιδευτικών, κατά το μέρος που κατά την κατάταξή τους οι αιτούντες μοριοδοτήθηκαν μόνο με 9 μονάδες, ως γονείς τριών τέκνων, ιδιότητα την οποία είχαν δηλώσει κατά τη συμμετοχή τους στις ως άνω διαδικασίες κατατάξεως. Οι προσβαλλόμενες πράξεις δεν είναι μεταξύ τους συναφείς και οι αιτούντες δεν έχουν κοινό έννομο συμφέρον και δεν συνδέονται με το θεσμό της ομοδικίας, συνεπώς το Δικαστήριο διέταξε τον χωρισμό του δικογράφου. Περαιτέρω, κρίθηκε ότι η παράσταση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων λογίζεται ως προφορική παρέμβαση υπέρ του κύρους της προσβαλλόμενης πράξης. Με τις διατάξεις του ν. 4589/2019 εισάγεται πάγιο σύστημα για την εφεξής επιλογή του εκπαιδευτικού προσωπικού της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, βάσει προκήρυξης που εκδίδεται ανά διετία και συμμετοχής των υποψηφίων σε διαδικασία κατάταξης σε αξιολογικούς πίνακες βάσει σειράς προτεραιότητας, ανάλογα με τη βαθμολογία τους σε προκαθορισμένα, μοριοδοτούμενα κριτήρια. Το σύστημα επιλογής των υποψηφίων βασίζεται, κατά κύριο λόγο, στα κριτήρια της εκπαιδευτικής προϋπηρεσίας και των ακαδημαϊκών προσόντων, στα οποία ο νομοθέτης προσέδωσε μείζονα βαρύτητα, προβλέποντας τη βαθμολόγησή τους με τις περισσότερες μονάδες. Επίσης, στο πλαίσιο της επιβαλλόμενης από το άρθρο 21 του Συντάγματος κρατικής μέριμνας, προβλέφθηκαν, αφενός για τα άτομα με αναπηρία, αφετέρου για τους έχοντες ανήλικα τέκνα, κοινωνικά κριτήρια, στα οποία, λόγω του ότι συνιστούν απόκλιση από την αρχή της αξιοκρατίας, η οποία αποτελεί τη βασική αρχή που διέπει την στελέχωση της δημόσιας υπηρεσίας, προσδίδεται επικουρικός χαρακτήρας και βαθμολογούνται με λιγότερες, συγκριτικά με τα κύρια κριτήρια, μονάδες. Με το κριτήριο βαθμολόγησης του «αριθμού τέκνων» εκδηλώθηκε η μέριμνα του νομοθέτη για την προστασία της οικογένειας και την αντιμετώπιση του δημογραφικού προβλήματος και, συγχρόνως, η φροντίδα για τους τρίτεκνους υποψήφιους, οι οποίοι επωφελούνται από τη ρύθμιση αυτή, καθώς η βαθμολογία αυξάνεται αναλογικά με τον αριθμό των προστατευόμενων μελών. Ενόψει των ανωτέρω, η ρύθμιση αυτή, υποκείμενη σε οριακό ακυρωτικό έλεγχο, δεν μπορεί να εκληφθεί, πάντως, ως έλλειψη φροντίδας των τρίτεκνων από τον κοινό νομοθέτη. Συνεπώς, ανεξαρτήτως των ρυθμίσεων που ίσχυσαν στο παρελθόν για τις προσλήψεις τρίτεκνων ως αναπληρωτών εκπαιδευτικών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, δεν συνέτρεχε κώλυμα του κοινού νομοθέτη να μεταβάλει τις αντιλήψεις του για το ζήτημα της στελέχωσης της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και επιδιώκοντας να ενισχύσει την αξιοκρατική πρόσβαση των απασχολουμένων σ’ αυτήν, ώστε να εκπληρώσει με τον, κατά την εκτίμησή του, λυσιτελέστερο τρόπο την εκ του άρθρου 16 παρ. 2 του Συντάγματος αποστολή του προς παροχή παιδείας υψηλού επιπέδου, να εισαγάγει με τις επίμαχες διατάξεις του ν. 4589/2019 πάγιο εφεξής σύστημα επιλογής των εκπαιδευτικών που θα στελεχώνουν την δευτεροβάθμια εκπαίδευση, το οποίο στηρίζεται, κατά κύριο λόγο, σε αξιοκρατικά κριτήρια, λαμβανομένων υπόψη επικουρικώς και κοινωνικών κριτηρίων, στα οποία περιλαμβάνεται και ο αριθμός τέκνων των υποψηφίων. Εξάλλου, η αρχή της προστατευόμενης εμπιστοσύνης δεν κωλύει τον νομοθέτη να θεσπίζει, με γνώμονα την εξυπηρέτηση του γενικού συμφέροντος, ρυθμίσεις διαφορετικές από αυτές που ίσχυσαν στο παρελθόν, οι νέες δε ρυθμίσεις, εφόσον έχουν χαρακτήρα γενικό και αντικειμενικό, μπορεί να θίγουν ακόμη και υφιστάμενα δικαιώματα ή συμφέροντα, μεταβάλλοντας ακόμη και επί το δυσμενέστερον το ισχύον καθεστώς, δοθέντος ότι ο νομοθέτης δεν είναι υποχρεωμένος να διατηρεί μεταβατικώς αυτό, έως ότου ικανοποιηθούν πλήρως όσοι ενέπιπταν σε αυτό πριν από την μεταβολή. Κατά συνέπεια, από καμία συνταγματική διάταξη ή αρχή δεν επιβάλλεται η υιοθέτηση ή η διατήρηση ρυθμίσεων ευνοϊκότερων για τους τρίτεκνους ούτε η αντιμετώπιση αυτών ως ιδιαίτερης κατηγορίας κατά τη στελέχωση της δημόσιας υπηρεσίας, ιδίως δε στον ευαίσθητο και απαιτητικό τομέα της δημόσιας εκπαίδευσης. Η δε μη θέσπιση ειδικού κριτηρίου μοριοδότησης δεν παραβιάζει τη συνταγματική αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης. Τέλος, κατ’ εφαρμογή του συστήματος του ν. 4589/2019, οι εκπαιδευτικοί της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης που έχουν περιληφθεί σε αξιολογικούς πίνακες, συντασσόμενους μετά διαδικασία κατάταξης που διενεργείται ανά δύο σχολικά έτη, διορίζονται σε κενές οργανικές θέσεις ή προσλαμβάνονται ως αναπληρωτές με σχέση εργασίας ορισμένου χρόνου, ανάλογα με τη σειρά κατάταξής τους, τα οργανικά ή τα λειτουργικά κενά εκπαιδευτικών, που διαπιστώνονται κάθε χρόνο προς κάλυψη από το Υπουργείο Παιδείας, καθώς και τις δηλώσεις προτίμησής τους για συγκεκριμένες περιοχές διορισμού ή πρόσληψης, που υποβάλλουν μετά την κατάταξή τους στους αξιολογικούς πίνακες. Οι ανωτέρω ρυθμίσεις δεν είναι συμβατές με το σύστημα διορισμού υπαλλήλων σε δημόσιους φορείς του ν. 2190/1994, που βασίζεται στην προκήρυξη πλήρωσης συγκεκριμένων θέσεων, για τις οποίες οι υποψήφιοι εκδηλώνουν προτίμηση κατά την υποβολή της δήλωσης συμμετοχής τους. Κατά συνέπεια, κατά την επιλογή εκπαιδευτικών δεν είναι δυνατή η εφαρμογή του άρθρου 25 του ν. 4440/2016, που προβλέπει ότι ορισμένο ποσοστό των προκηρυσσόμενων θέσεων στο δημόσιο τομέα καλύπτεται από υποψήφιους, που είναι γονείς τριών τέκνων. Ενόψει αυτών, τα υποστηριζόμενα με την αίτηση ακυρώσεως κρίθηκαν απορριπτέα, ως αβάσιμα.


Σύνδεσμος

ΤρΔΕφΑθ 1065/2023 - Πλήρες κείμενο »