Πρόσφατη νομολογία


6 Οκτ 2023

ΣτΕ 882/2023 Τμ.Α: Συνταγματική η λειτουργία κυλικείου ή και μίνι μάρκετ σε δημόσια νοσοκομεία παράλληλα με τη λειτουργία κυλικείου βάσει του Ν.Δ. 1044/1971

Με την κρινόμενη αίτηση ζητήθηκε η αναίρεση της 67/2017 απόφασης του Τριμελούς Διοικητικού Εφετείου Ιωαννίνων, κατά το μέρος της με το οποίο έγινε εν μέρει δεκτή έφεση του αναιρεσίβλητου Γενικού Νοσοκομείου ..., εξαφανίστηκε η 181/2013 απόφαση του Τριμελούς Διοικητικού Πρωτοδικείου Ιωαννίνων, κατά το μέρος που αφορά την εκμίσθωση, με δημοπρασία, χώρου του ως άνω νοσοκομείου προκειμένου να λειτουργήσει εκεί επιχείρηση μίνι μάρκετ και, στη συνέχεια, έγινε εν μέρει δεκτή προσφυγή των αναιρεσειόντων και ακυρώθηκαν α) η απόφαση .../5.3.2003 του Συμβουλίου Διοίκησης του ως άνω νοσοκομείου και β) η απόφαση .../22.4.2003 του Διοικητικού Συμβουλίου (Δ.Σ.) του Περιφερειακού Συστήματος Υγείας (ΠΕ.Σ.Υ.) Ηπείρου, κατά το μέρος που αφορούν την εκμίσθωση, με δημοπρασία, χώρου του αναιρεσίβλητου νοσοκομείου προκειμένου να λειτουργήσει εκεί επιχείρηση ζαχαροπλαστείου, ώστε να επιτραπεί, τελικώς, η ως άνω εκμίσθωση για τη λειτουργία επιχείρησης μίνι μάρκετ και ανθοπωλείου, και απορρίφθηκε η προσφυγή κατά τα λοιπά (δηλαδή ως προς τη λειτουργία του ζαχαροπλαστείου). Με την πρωτόδικη απόφαση είχε γίνει εν μέρει δεκτή η προσφυγή των αναιρεσειόντων και είχαν ακυρωθεί οι προαναφερόμενες αποφάσεις του Συμβουλίου Διοίκησης του αναιρεσίβλητου νοσοκομείου και του Δ.Σ. του ΠΕ.Σ.Υ. Ηπείρου, κατά το μέρος που αφορούν την εκμίσθωση, με δημοπρασία, χώρου του ως άνω νοσοκομείου προκειμένου να λειτουργήσει εκεί επιχείρηση ζαχαροπλαστείου ή/και μίνι μάρκετ. Από τις διατάξεις του ν.δ. 1044/1971 και του ν. 2519/1997, ερμηνευόμενες τελολογικώς, εφόσον ο ν. 2519/1997 δεν ρυθμίζει τη μεταξύ των νομοθετημάτων αυτών σχέση, συνάγονται τα ακόλουθα: Με τη διάταξη της περίπτωσης (ι) του άρθρου 28 του ν. 2519/1997 επιτρέπεται στα δημόσια νοσοκομεία να εκμεταλλεύονται τους χώρους και τις εγκαταστάσεις τους προκειμένου να παρέχουν μη ιατρικές υπηρεσίες στους νοσηλευόμενους, στους επισκέπτες και στο προσωπικό τους και ορίζεται ότι η εκμετάλλευση αυτή θα γίνεται μέσω της λειτουργίας επιχειρήσεων ή της εκμίσθωσης των χώρων και των εγκαταστάσεών τους για τη λειτουργία επιχειρήσεων, οι οποίες απαριθμούνται ενδεικτικώς (όπως κυλικεία, ανθοπωλεία κ.ά.). Η θέσπιση της διάταξης αυτής αποβλέπει προφανώς στη θεραπεία σκοπού επιτακτικού δημοσίου συμφέροντος, ο οποίος συνίσταται στην πραγματοποίηση εσόδων για την κάλυψη των άμεσων αναγκών των ως άνω δημόσιων φορέων υγείας (νοσοκομείων) και τη διαρκή βελτίωση των παρεχόμενων από αυτά υπηρεσιών υγείας, ώστε να εξασφαλίζεται στον μέγιστο δυνατό βαθμό ότι θα παρέχουν στους πολίτες υπηρεσίες υγείας υψηλού επιπέδου, όπως επιτάσσουν τα άρθρα 5 παρ. 5 και 21 παρ. 3 του Συντάγματος, με τα οποία κατοχυρώνονται αντιστοίχως το ατομικό δικαίωμα και το κοινωνικό δικαίωμα στην υγεία. Εφόσον δε ο νόμος (2519/1997) επιτρέπει από 21.8.1997 να λειτουργεί στα δημόσια νοσοκομεία κυλικείο (στο οποίο θα πωλούνται προϊόντα που, βάσει αγορανομικών ή υγειονομικών διατάξεων, επιτρέπεται να διατίθενται από κυλικεία δημόσιων νοσοκομείων) ή/και μίνι μάρκετ προς ικανοποίηση του πιο πάνω σκοπού δημοσίου συμφέροντος, η διάταξη της περίπτωσης (ι) του άρθρου 28 του νόμου αυτού δεν κατισχύει των άλλων διατάξεων του ν.δ. 1044/1971, με τις οποίες αναγνωρίζεται υπέρ των αναπήρων πολέμου και ειρηνικής περιόδου και των θυμάτων πολέμου το δικαίωμα εκμετάλλευσης κυλικείων εντός δημόσιων νοσοκομείων. Συνεπώς, η εφαρμογή της διάταξης αυτής του ν. 2519/1997 δεν αποκλείει την εφαρμογή και των διατάξεων του ν.δ. 1044/1971, οι οποίες δεν επιδιώκουν τον ίδιο σκοπό, αφού ο σκοπός τον οποίο επιδιώκουν να εκπληρώσουν οι διατάξεις του ν.δ. 1044/1971 είναι η προστασία των αναπήρων πολέμου και ειρηνικής περιόδου και θυμάτων πολέμου. Επομένως, από 21.8.1997 επιτρέπεται να λειτουργεί στα δημόσια νοσοκομεία κυλικείο ή/και μίνι μάρκετ κατ’ εφαρμογή της διάταξης της περίπτωσης (ι) του άρθρου 28 του ν. 2519/1997 εκ παραλλήλου με το κυλικείο που λειτουργεί βάσει των διατάξεων του ν.δ. 1044/1971, προς ικανοποίηση των διαφορετικών σκοπών που επιδιώκουν οι διατάξεις αμφοτέρων των νομοθετημάτων. Η ρύθμιση δε της ανωτέρω διάταξης της περίπτωσης (ι) του άρθρου 28 του ν. 2519/1997, με την οποία επιδιώκεται η ικανοποίηση του πιο πάνω δημόσιου συμφέροντος σκοπού, δεν αντίκειται στη διάταξη του άρθρου 21 παρ. 2 του Συντάγματος, αφού το παρεχόμενο από τις διατάξεις του ν.δ. 1044/1971 δικαίωμα εκμετάλλευσης υπέρ των ανάπηρων πολέμου και ειρηνικής περιόδου και των θυμάτων πολέμου δεν καταργείται, αλλά εξακολουθεί να υφίσταται ως αυτοτελές και ανεξάρτητο δικαίωμα και έτσι, ικανοποιείται ο επιδιωκόμενος με το ν.δ. 1044/1971 πιο πάνω σκοπός. Και ναι μεν με τη σωρευτική εφαρμογή της διάταξης της περίπτωσης (ι) του άρθρου 28 του ν. 2519/1997 περιορίζεται το δικαίωμα αυτό κατά τρόπο ώστε να μην ασκείται αποκλειστικώς από τα πρόσωπα που εμπίπτουν στις προστατευτικές διατάξεις του ν.δ. 1044/1971 αλλά να ασκείται εκ παραλλήλου με άλλα πρόσωπα, τα οποία δεν τυγχάνουν της προστασίας των διατάξεων του νομοθετήματος αυτού, όμως ο περιορισμός αυτός κατά την άσκηση του δικαιώματος των προστατευόμενων από το ν.δ. 1044/1971 προσώπων χάριν του επιδιωκόμενου με το ν. 2519/1997 σκοπού δημόσιου συμφέροντος δεν είναι εκ της φύσεώς του δυσανάλογος, αφού δεν παρακωλύει την εκπλήρωση του σκοπού του ν.δ. 1044/1971 ούτε θίγει τον πυρήνα του δικαιώματός τους αυτού και συνεπώς, δεν είναι αντίθετος προς την πιο πάνω συνταγματική διάταξη. Ανεξάρτητα από τις ειδικότερες αιτιολογίες της αναιρεσιβαλλόμενης απόφασης, η κρίση διοικητικού εφετείου κρίθηκε νόμιμη.


Σύνδεσμος

ΣτΕ 882/2023 Τμ.Α - Πλήρες κείμενο »