Πρόσφατη νομολογία


25 Ιαν 2024

ΣτΕ 2274/2023 Τμ.Ε: Μη νόμιμη η παράλειψη κατάρτισης ειδικής μελέτης για την προστασία του πρασίνου στο πάρκο Ριζάρη στο πλαίσιο κατασκευής σταθμού μετρό

Με την κρινόμενη αίτηση ζητήθηκε η ακύρωση: α) της 9724/21.5.2018 απόφασης του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με την οποία εγκρίθηκαν περιβαλλοντικοί όροι για την αδειοδότηση του τμήματος «Άλσος Βεΐκου – Γουδή» της Γραμμής 4 του Μετρό της Αθήνας, κατά το μέρος που αφορά τον σταθμό «Ευαγγελισμός» στο Πάρκο Ριζάρη, β) της παράλειψης έκδοσης απόφασης για την έγκριση τεχνικής περιβαλλοντικής μελέτης («ΤΕ.ΠΕ.Μ.»), κατά τα προβλεπόμενα στην ΑΕΠΟ και στο άρθρο 7 παρ. 2 του ν. 4014/2011, γ) της από 31.1.2022 απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου Αθηναίων, με την οποία εγκρίθηκε το μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ Δήμου Αθηναίων, Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, της εταιρείας Αττικό Μετρό Α.Ε. και της εταιρείας Ανάπλαση Αθήνας Α.Ε., δ) διαταγής της Ελληνικής Αστυνομίας με τίτλο «προσωρινές κυκλοφοριακές ρυθμίσεις λόγω εργασιών κατασκευής της γραμμής 4 του μετρό», ε) κάθε άλλου εγγράφου της Διοίκησης, με το οποίο δόθηκε εντολή κατάληψης και έναρξης εργοταξιακών εργασιών καθώς και κοπής δένδρων εντός του Πάρκου Ριζάρη, καθώς και στ) της άδειας του Δήμου Αθηναίων, με την οποία παραχωρήθηκε η απλή χρήση του Πάρκου για την κατασκευή του Σταθμού «Ευαγγελισμός» «ή/και της παράλειψής του να προβεί στην έκδοση της άδειας κατάληψης». Το Δικαστήριο έκρινε ότι η αίτηση ακυρώσεως ήταν εκπρόθεσμη κατά το μέρος που αφορούσε την έγκριση περιβαλλοντικών όρων, η οποία είχε εκδοθεί και αναρτηθεί τέσσερα χρόνια πριν από την προσβολή της στο Δικαστήριο. Περαιτέρω, κρίθηκε ότι η εκπονηθείσα ΜΠΕ, επί τη βάσει της οποίας εκδόθηκε η εκπροθέσμως προσβαλλόμενη ΑΕΠΟ, μεταθέτει τη διερεύνηση της δυνατότητας μεταφύτευσης των φυτών που θα απομακρυνθούν «στις ίδιες ακριβώς θέσεις» ή «κατά το δυνατόν πλησιέστερα των αρχικών» σε «ειδική μελέτη που θα συνταχθεί», δηλαδή σε «ειδική μελέτη εφαρμογής», κατά τον οικείο περιβαλλοντικό όρο που εγκρίθηκε τελικώς, και αφορά, άλλωστε, μόνο τις εκτάσεις που υπόκεινται στη δασική νομοθεσία (πάρκα, άλση και, κατά κανόνα, κοινοχρήστους χώρους που έχουν τον χαρακτήρα Κ.Χ. πρασίνου). Η μελέτη, εξάλλου, αυτή, η κατάρτιση της οποίας προβλέπεται ως υποχρεωτική -και όχι απλώς δυνητική, όπως θα ήταν, καταρχήν, επιτρεπτό- από την ΑΕΠΟ, μπορεί να προσλάβει τη μορφή Τεχνικής Περιβαλλοντικής Μελέτης, η κατάρτιση της οποίας προβλέπεται επίσης από την ΑΕΠΟ και αφορά κατ’ εξοχήν και το εργοτάξιο του υπό κατασκευή σταθμού «Ευαγγελισμός». Εξάλλου, η εν λόγω υποχρεωτικώς καταρτιζόμενη ΤΕΠΕΜ μπορεί, ενόψει της έννοιας των διατάξεων του άρθρου 7 του ν. 4014/2011 και της μεγάλης κλίμακας του συνολικού έργου, να συμπληρώσει τον σχεδιασμό του σταθμού «Ευαγγελισμός» ακόμη και ως προς το ουσιώδες σημείο που αποτελεί η, κατά το δυνατόν, προστασία της βλάστησης του Πάρκου Ριζάρη με διεξοδική διερεύνηση της δυνατότητας να θιγούν όσο το δυνατόν λιγότερα άτομα φυτικών μονάδων, ενόψει, μάλιστα, των παραδοχών της μελέτης, κατά τις οποίες ο σταθμός «Ευαγγελισμός» είναι αυτός με τον μεγαλύτερο αριθμό ατόμων φυτών που αναμένεται να θιγούν. Η διερεύνηση, εξάλλου, αυτή αποτελεί και αντικείμενο της πράξης της αρμόδιας δασικής αρχής, η οποία εκδίδεται μετά την έκδοση της ΑΕΠΟ και με την οποία «εξειδικεύονται οι όροι και οι προϋποθέσεις κάθε επέμβασης», όπως προβλέπεται από το άρθρο 45 παρ. 6α του ν. 998/1979, την εφαρμογή του οποίου επιτάσσει, κατά τα προαναφερόμενα, η ΑΕΠΟ του έργου. Ενόψει των ανωτέρω, η Διοίκηση μη νομίμως απέσχε από την έγκριση Τεχνικής Περιβαλλοντικής Μελέτης, για την κατάρτιση της οποίας από τον μελετητή πρέπει η ίδια να μεριμνήσει, και η οποία θα έχει υποχρεωτικώς ως αντικείμενο την κατά το δυνατόν ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων της κατασκευής του σταθμού «Ευαγγελισμός» στο Πάρκο Ριζάρη. Η μελέτη αυτή, πριν από την έγκριση της οποίας πρέπει να εκφρασθούν και συνεκτιμηθούν οι απόψεις της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας, όπως προβλέπει ευθέως η δασική νομοθεσία και επιτάσσουν οι εγκριθέντες περιβαλλοντικοί όροι, μπορεί και να τροποποιήσει ακόμη, επ’ ωφελεία του περιβάλλοντος, τον αρχικό σχεδιασμό του έργου στο Πάρκο Ριζάρη, χωρίς, ωστόσο η τροποποίηση αυτή να καθίσταται επιβεβλημένη, δεδομένου ότι η νομιμότητα της εγκριτικής του αρχικού σχεδιασμού ΑΕΠΟ, εκπροθέσμως προσβαλλομένης, δεν ελέγχεται στο πλαίσιο της δίκης. Κατόπιν των ανωτέρω, κατά μερική αποδοχή της αιτήσεως, το Δικαστήριο ακύρωσε την παράλειψη έγκρισης ΤΕΠΕΜ με το προπεριγραφόμενο αντικείμενο, η οποία εξακολουθεί να υφίσταται και ανέπεμψε η υπόθεση στη Διοίκηση προκειμένου να μεριμνήσει για την κατάρτιση και έγκρισή της.


Σύνδεσμος

ΣτΕ 2274/2023 Τμ.Ε - Πλήρες κείμενο »