Πρόσφατη νομολογία


28 Νοε 2025

ΣτΕ 1728/2025 Τμ.Ε: Η ρύθμιση όρων δόμησης & διαδικασίας έκδοσης οικοδομικών αδειών δεν ανήκει στην κανονιστική αρμοδιότητα των Δήμων

Με την κρινόμενη αίτηση ζητήθηκε η ακύρωση της …/31.5.2024 απόφασης του Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής, με την οποία, κατόπιν αυτεπάγγελτου ελέγχου νομιμότητας κατά το άρθρο 226 του Ν. 3852/2010, ακυρώθηκε εν μέρει η 273/2024 απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του αιτούντος Δήμου. Ειδικότερα, η ως άνω απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ακυρώθηκε με την προσβαλλόμενη απόφαση κατά το μέρος, κατά το οποίο αποφασίστηκε «[τ]α στελέχη της υπηρεσίας δόμησης να μην εκδίδουν βεβαιώσεις όρων δόμησης ή προεγκρίσεις δόμησης με ύψη ανώτερα των προβλεπομένων στο … β.δ. της 30.8/9.9.1955 … ή των ειδικών νεότερων Π.Δ/των και εν γένει να απέχουν από την έκδοση οικοδομικών αδειών που εγκρίνουν την ανέγερση κτιρίων καθ’ υπέρβαση του επιτρεπόμενου κατά τα ανωτέρω ύψους». Η αρμοδιότητα έκδοσης πράξεων εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών έχει περιέλθει στους δήμους, και συγκεκριμένα στις Υπηρεσίες Δόμησης αυτών. Η έκδοση των οικοδομικών αδειών δεν καταλείπεται στη διακριτική ευχέρεια της οικείας Υ.ΔΟΜ, αλλά είναι υποχρεωτική γι’ αυτήν, όταν συντρέχουν οι κατά το Σύνταγμα και τον νόμο προϋποθέσεις, όπως οι τελευταίες έχουν τεθεί, ιδίως, από τον Ν.Ο.Κ. και το εκάστοτε εφαρμοζόμενο ειδικό καθεστώς πολεοδομικού σχεδιασμού που διέπει τους όρους και περιορισμούς δόμησης εκάστης περιοχής. Διατηρούνται δε υπέρ των οργάνων του Κράτους αρμοδιότητες εποπτείας και ελέγχου της διαδικασίας που ακολουθούν οι Υ.ΔΟΜ. των Δήμων για την έκδοση των αδειών, ερμηνείας των κρίσιμων πολεοδομικών διατάξεων και αναστολής της έκδοσης οικοδομικών αδειών στην περίπτωση εκπόνησης ΤΠΣ. Πάντως, με καμία νομοθετική διάταξη δεν έχει παρασχεθεί στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης εξουσιοδότηση για την κανονιστική ρύθμιση των ζητημάτων που σχετίζονται με τους όρους έκδοσης πράξεων εκτέλεσης οικοδομικών εργασιών και τους εφαρμοστέους όρους και περιορισμούς δόμησης στις περιοχές αρμοδιότητάς τους, το οποίο, άλλωστε, απαγορεύεται από το Σύνταγμα. Περαιτέρω, δεν παρέχεται στα αρμόδια όργανα των δήμων αρμοδιότητα για την επίλυση, με δεσμευτικό ή μη χαρακτήρα, ερμηνευτικών ζητημάτων που προκύπτουν από την εφαρμογή των διατάξεων της κείμενης πολεοδομικής νομοθεσίας, καθώς αυτή η αρμοδιότητα επιφυλάσσεται σε όργανα του Κράτους, όπως προεκτέθηκε. Εν όψει των ανωτέρω, η επίμαχη απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου του αιτούντος Δήμου συνιστά, κατ’ ουσίαν, κανονιστική ρύθμιση σχετικά, αφενός, με την τηρητέα από την Διεύθυνση Δόμησης του Δήμου Αθηναίων διαδικασία έκδοσης οικοδομικών αδειών, και αφετέρου, με τους εν γένει εφαρμοστέους όρους δόμησης ως προς το ύψος των προς ανέγερση κτιρίων στην περιφέρεια του Δήμου Αθηναίων. Η κανονιστική όμως αυτή ρύθμιση εκδόθηκε χωρίς να υπάρχει σχετική εξουσιοδότηση. Και τούτο ανεξαρτήτως του ότι η αρμοδιότητα έκδοσης οικοδομικών αδειών για την περιοχή του Δήμου Αθηναίων δεν ανήκει στο Δημοτικό Συμβούλιο αλλά στον Προϊστάμενο της Διευθύνσεως Δόμησης του Δήμου, ο οποίος έχει και την ευθύνη συμμόρφωσης προς τις δικαστικές αποφάσεις που αφορούν στην οικοδομική δραστηριότητα στην περιφέρεια του Δήμου. Συνεπώς, νομίμως ακυρώθηκε η ως άνω απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, κατά το επίδικο μέρος της, με την προσβαλλομένη απόφαση του Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αττικής. Είναι δε άλλο το ζήτημα της διοικητικής αναστολής οικοδομικών εργασιών από τα αρμόδια προς τούτο όργανα των δήμων κατ’ εφαρμογήν των διατάξεων του άρθρου 52 § 1 Π.Δ. 18/1989 και 26 του ΚΔιοικΔιαδ. Το Δικαστήριο απέρριψε την αίτηση.


Σύνδεσμος

ΣτΕ 1728/2025 Τμ.Ε - Πλήρες κείμενο »