Πρόσφατη νομολογία
28 Σεπ 2022
ΟλΣτΕ 1755/2022: Κατάργηση δίκης επί αιτήσεων ακύρωσης κατά της απαγόρευσης των δημόσιων συναθροίσεων επί 4ήμερο για λόγους δημόσιας υγείας στην Επικράτεια
Με την κρινόμενη αίτηση ζητήθηκε η ακύρωση της υπ’ αριθ. 1029/8/18/13.11.2020 αποφάσεως του Αρχηγού της Ελληνικής Αστυνομίας, με τίτλο «Δημόσιες υπαίθριες συναθροίσεις». Με την απόφαση αυτή, κατ’ επίκληση επιτακτικών λόγων αντιμετώπισης σοβαρού κινδύνου δημόσιας υγείας, θεσπίσθηκε η απαγόρευση όλων των δημόσιων υπαίθριων συναθροίσεων στο σύνολο της Επικράτειας, στις οποίες συμμετέχουν τέσσερα ή περισσότερα άτομα, από τις 15 Νοεμβρίου 2020 και ώρα 6.00 π.μ. έως και τις 18 Νοεμβρίου 2020 και ώρα 9.00 μ.μ. και προβλέφθηκε, σε περίπτωση παραβάσεως της εν λόγω απαγορεύσεως, η επιβολή προστίμων στους διοργανωτές συναθροίσεων και στους συμμετέχοντες σε αυτές. Με την διάταξη της παρ. 2 του ανωτέρω άρθρου 32 του π.δ/τος 18/1989 καθιερώνεται, για την αποτροπή της διεξαγωγής άσκοπων δικών, και υπό την προϋπόθεση ότι δεν χωρεί εφαρμογή της διατάξεως της παρ. 3 του ίδιου άρθρου, ο δικονομικός κανόνας της καταργήσεως της δίκης στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η προσβληθείσα με την αίτηση ακυρώσεως διοικητική πράξη, ατομική ή κανονιστική, έπαυσε να ισχύει μετά την άσκηση της αιτήσεως ακυρώσεως και έως την πρώτη συζήτηση της υποθέσεως. Δεδομένου, όμως, ότι στις περιπτώσεις αυτές η προσβαλλόμενη πράξη παύει να ισχύει για το μέλλον, μη ανατραπείσα εξ υπαρχής, με την ανωτέρω διάταξη προβλέπεται, περαιτέρω, ότι οι τυχόν βλαπτικές για τον αιτούντα διοικητικής φύσεως συνέπειες, που δημιουργήθηκαν κατά την διάρκεια ισχύος της πράξεως και διατηρούνται και μετά την λήξη της ισχύος της, δεν δύνανται δε να αρθούν με την άσκηση άλλων προβλεπόμενων ένδικων βοηθημάτων παρά μόνο με την έκδοση ακυρωτικής αποφάσεως, συνιστούν λόγο συνεχίσεως της δίκης, εάν ο αιτών τις επικαλεσθεί και τις αποδείξει, προκειμένου να επιτύχει, δια της ακυρώσεως της πράξεως, την άρση των εν λόγω συνεπειών. Ο κανόνας αυτός είναι συμβατός με το άρθρο 20 παρ. 1 του Συντάγματος, που κατοχυρώνει το δικαίωμα σε αποτελεσματική δικαστική προστασία, καθώς και με το άρθρο 95 παρ. 1 του Συντάγματος, και δεν αντίκειται στο άρθρο 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ, προκειμένου περί των ακυρωτικών διοικητικών διαφορών που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της τελευταίας αυτής διατάξεως, ούτε σε άλλη υπέρτερης τυπικής ισχύος διάταξη. Και τούτο διότι κατάργηση της δίκης υπό τις ανωτέρω εκτεθείσες συνθήκες δεν συνεπάγεται στέρηση του αιτούντος από το κατοχυρωμένο με το Σύνταγμα και την ΕΣΔΑ δικαίωμα παροχής αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας, εφόσον, ελλείψει βλαπτικών εννόμων συνεπειών που απορρέουν από την ίδια την πράξη και μη συνδρομής των προϋποθέσεων της παρ. 3 του άρθρου 32 του π.δ/τος 18/1989, ο αιτών δεν έχει ανάγκη να τύχει δικαστικής προστασίας, με συνέπεια να έχει εκλείψει, κατ’ ουσίαν, και το έννομο συμφέρον που είχε κατά τον χρόνο ασκήσεως της αιτήσεως ακυρώσεως και η ακύρωση της προσβληθείσης πράξεως να παρίσταται πλέον ως αλυσιτελής. Δεν δύναται δε να θεωρηθεί ότι αποτελεί ιδιαίτερο έννομο συμφέρον που δικαιολογεί τη συνέχιση της δίκης στην ανωτέρω περίπτωση το «συμφέρον» του αιτούντος (διάφορο του συμφέροντος αυτού, κατ’ επίκληση του οποίου άσκησε την αίτηση ακυρώσεως) απλώς και μόνον να αναγνωρισθεί, με την έκδοση ακυρωτικής αποφάσεως, ότι για όσο χρονικό διάστημα ίσχυε η προσβαλλόμενη πράξη ήταν αντίθετη σε διατάξεις υπέρτερης τυπικής ισχύος ή σε διατάξεις νόμων, ακόμη και αν από την εφαρμογή της πράξεως αυτής δεν έχουν απορρεύσει βλαπτικές συνέπειες για τον αιτούντα. (Μειοψ.). Εν προκειμένω, δεν προκύπτει ότι κατά την διάρκεια ισχύος της προσβαλλομένης αποφάσεως δημιουργήθηκαν διοικητικής φύσεως συνέπειες βλαπτικές για τους αιτούντες οι οποίες διατηρούνται και μετά την λήξη της ισχύος της, τέτοια δε «διοικητικής» φύσεως συνέπεια δεν αποτελεί η μη συμμετοχή τους σε συνάθροιση για τον εορτασμό της επετείου της 17ης Νοεμβρίου 1973 κατά την διάρκεια ισχύος της προσβαλλομένης αποφάσεως. Ειδικότερα, δεν συνιστά λόγο δικαιολογούντα τη συνέχιση της δίκης η, κατά τους αιτούντες, σπουδαιότητα των νομικών ζητημάτων που ανακύπτουν στην προκειμένη υπόθεση και έχουν σχέση με το προστατευόμενο από το άρθρο 11 του Συντάγματος δικαίωμα του συνέρχεσθαι, διότι, εφόσον η πράξη, επ’ ευκαιρία της οποίας ετίθεντο τα ζητήματα αυτά, δεν ισχύει πλέον, τυχόν ακύρωσή της, όπως επιδιώκουν οι αιτούντες, θα ήταν αλυσιτελής, η δε απόφαση του Δικαστηρίου, αποφαινομένη επί των ζητημάτων αυτών, δεν θα επέλυε συγκεκριμένη διαφορά, αλλά θα είχε απλώς τον χαρακτήρα γνωμοδοτήσεως, χρήσιμης, ενδεχομένως, για να καθοδηγήσει τη Διοίκηση, ως προς μελλοντικές ενέργειές της. Ούτε, άλλωστε, δικαιολογεί τη συνέχιση της δίκης το «συμφέρον» των αιτούντων να αναγνωρισθεί, δια της ακυρώσεώς της, ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν είναι νόμιμη. Περαιτέρω, δεν συνιστά ιδιαίτερο έννομο συμφέρον για τη συνέχιση της δίκης το ενδεχόμενο εκδόσεως στο μέλλον άλλων αποφάσεων περιοριστικών του δικαιώματος του συνέρχεσθαι κατ’ εφαρμογή της διατάξεως της παρ. 2 του άρθρου εξηκοστού ογδόου της από 20.3.2020 Π.Ν.Π., η οποία θεσπίσθηκε για να αντιμετωπίσει τον απειλούντα τη δημόσια υγεία και την ανθρώπινη ζωή σοβαρό κίνδυνο από τον συγκεκριμένο κορωνοϊό, που αποτελούσε, κατά τον χρόνο εκείνο, κατάσταση πρωτόγνωρη για την παγκόσμια κοινότητα, ενόψει, άλλωστε, του ότι το ενδεχόμενο αυτό δεν ανάγεται σε συνέπειες που απορρέουν από την επιβληθείσα με την προσβαλλόμενη απόφαση απαγόρευση. Συνεπώς, εφόσον, ενόψει των ανωτέρω, η ισχύς της προσβαλλομένης αποφάσεως είχε ήδη λήξει κατά τη συζήτηση της υποθέσεως, οι δε προβαλλόμενοι από τους αιτούντες ισχυρισμοί περί συνδρομής ιδιαιτέρου εννόμου συμφέροντος για συνέχιση της δίκης (πέραν δηλαδή του εννόμου συμφέροντος που είχαν κατά την άσκηση της αιτήσεως ακυρώσεως και το οποίο, κατά τη συζήτηση της υποθέσεως, είχε, κατ’ ουσίαν, πλέον εκλείψει) δεν ευσταθούν, η δίκη πρέπει να κηρυχθεί κατηργημένη, σύμφωνα με το άρθρο 32 παρ. 2 του π.δ/τος 18/1989. (Μειοψ.).
Σύνδεσμος
ΟλΣτΕ 1755/2022 - Πλήρες κείμενο
