Πρόσφατη νομολογία
26 Σεπ 2022
ΣτΕ 1106/2022 Τμ.Α: Σύνταξη γήρατος μητέρας με ανήλικο τέκνο & συνυπολογισμός χρόνου ασφάλισης στην αλλοδαπή
Με την κρινομένη αίτηση ζητήθηκε η αναίρεση της 1830/2019 αποφάσεως του τριμελούς Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, με την οποία απερρίφθη έφεση της αναιρεσειούσης κατά της 17123/2017 αποφάσεως του Διοικητικού Πρωτοδικείου Αθηνών. Με την τελευταία αυτή απόφαση είχε απορριφθεί προσφυγή της αναιρεσειούσης, στρεφομένη α) κατά της .../20.3.2013 αποφάσεως της ΤΔΕ Υποκαταστήματος Συντάξεων ΙΚΑ ΕΤΑΜ Αθηνών, με την οποία απερρίφθη ένσταση της ιδίας κατά της .../19.3.2012 αποφάσεως της Διευθυντρίας του ιδίου Υποκαταστήματος, με την οποία είχε χορηγηθή στην αναιρεσείουσα πλήρης σύνταξη λόγω γήρατος, ως μητέρας ανηλίκου τέκνου, καθώς και β) κατά της πράξεως αυτής της Διευθυντρίας Υποκαταστήματος Συντάξεων ΙΚΑ ΕΤΑΜ. Εν προκειμένω, ορθώς το δικάσαν δικαστήριο, στο πλαίσιο των κατά τα άρθρα 79 και 97 του Κώδικος Διοικητικής Δικονομίας εξουσιών του, ερμήνευσε και εφήρμοσε τις διατάξεις της από 22.06.1993 Συμφωνίας κοινωνικής ασφάλειας μεταξύ της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβερνήσεως των ΗΠΑ κρίνοντας ότι νομίμως για τον υπολογισμό της συντάξεως της αναιρεσειούσης ελήφθη το τμήμα του προκύπτοντος βάσει του συνολικού χρόνου ασφαλίσεώς της και στις δύο χώρες ποσού συντάξεως, που αναλογούσε στον διανυθέντα στην Ελλάδα χρόνο ασφαλίσεως. Ειδικώτερα, εσφαλμένως η αναιρεσείουσα υπολαμβάνει ότι εν προκειμένω από τον χρόνο ασφαλίσεώς της σε φορέα των ΗΠΑ ήταν ληπτέος υπ’ όψιν μόνον ο απαιτούμενος για την συμπλήρωση των 5.500 ημερών εργασίας (795 ημέρες) χρόνος, ήτοι ο απαιτούμενος για την θεμελίωση του δικαιώματος προς σύνταξη χρόνος και ότι με τον εφαρμοσθέντα τρόπο υπολογισμού -και ειδικώτερα εκ του ότι στον παρονομαστή του κλάσματος επί το οποίο πολλαπλασιάζεται το θεωρητικό ποσό τίθεται μεγαλύτερος αριθμός, δηλαδή το σύνολο του χρόνου ασφαλίσεως στις δύο χώρες- μειώνεται το ποσό της συντάξεώς της. Τούτο, διότι, κατά τις διατάξεις του άρθρου 29 του αν. ν. 1846/1951, σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 7 της Συμφωνίας, ο επί πλέον του αναγκαίου για την θεμελίωση του δικαιώματος, κατά τις ανωτέρω διατάξεις της νομοθεσίας του ΙΚΑ, χρόνος λαμβάνεται υπ’ όψιν για τον προσδιορισμό του ύψους της συνταξιοδοτικής παροχής (θεωρητικού ποσού), στο οποίο μάλιστα επιδρά αυξητικά. Το ποσό δε της έτσι διαμορφουμένης συνταξιοδοτικής παροχής (θεωρητικό ποσό), πολλαπλασιάζεται, κατά τις διατάξεις της ανωτέρω Συμφωνίας Κοινωνικής Ασφάλειας, διεπομένης, μεταξύ άλλων, από τις αρχές του συνυπολογισμού των περιόδων ασφαλίσεως που διανύθηκαν στην ασφάλιση και των δύο συμβαλλομένων Κρατών τόσο για την θεμελίωση του δικαιώματος όσο και για τον υπολογισμό των παροχών και του αναλογικού επιμερισμού των παροχών (δηλαδή της επιβαρύνσεως του κάθε κράτους ανάλογα με τον χρόνο ασφαλίσεως που έχει διανυθεί σ’ αυτό), με το κλάσμα: χρόνος ασφαλίσεως στον Ελληνικό φορέα προς τον συνολικό χρόνο ασφαλίσεως στην Ελλάδα και ΗΠΑ, ήτοι με το αναλογούν στην ασφάλιση του Ελληνικού φορέα ποσοστό του συνολικού χρόνου ασφαλίσεως, προς εξεύρεση του τελικώς καταβλητέου από τον Ελληνικό ασφαλιστικό φορέα ποσού συντάξεως. Εξ άλλου, υπό τα δεδομένα αυτά, ανεξαρτήτως της αοριστίας τους, είναι απορριπτέοι, ως ερειδόμενοι επί εσφαλμένης προϋποθέσεως, οι ισχυρισμοί της αναιρεσειούσης περί αναρμοδιότητος του Διοικητικού Πρωτοδικείου για την ερμηνεία των ανωτέρω διατάξεων και περί παραβάσεως από το δικάσαν δικαστήριο του άρθρου 97 του Κώδικος Διοικητικής Δικονομίας, κατά το μέρος που δεν εξήτασε αυτεπαγγέλτως την, κατά την αναιρεσείουσα, υπέρβαση από το Διοικητικό Πρωτοδικείο της αρμοδιότητός του κατά την ερμηνεία και εφαρμογή των διατάξεων της διμερούς Συμφωνίας. Εξ άλλου, με τις ανωτέρω διατάξεις της Συμφωνίας, η οποία, κατά την παρ. 3 του άρθρου 2 αυτής, έχει εφαρμογή και επί τροποποιήσεως της νομοθεσίας κοινωνικών ασφαλίσεων των συμβαλλομένων κρατών, κατοχυρώνεται αυτοτελής εφαρμογή των διατάξεων των νομοθεσιών των δύο Κρατών με συνέπεια την χορήγηση αυτοτελούς ή αυτοτελών συντάξεων. Ο συνυπολογισμός δε του χρόνου ασφαλίσεως στις ΗΠΑ για τον προσδιορισμό της χορηγουμένης από τον ασφαλιστικό φορέα της Ελλάδος συντάξεως δεν επάγεται απώλεια του χρόνου αυτού, ο οποίος θα συνυπολογισθή από τον φορέα των ΗΠΑ για την χορήγηση από αυτόν συνταξιοδοτικής παροχής. Τούτου δοθέντος, κρίθηκαν απορριπτέοι ως αλυσιτελείς οι περί αναιτιολογήτου λόγοι αναιρέσεως, με τους οποίους προβάλλεται ότι δεν ελήφθησαν υπ’ όψιν από το δικάσαν δικαστήριο οι προβληθέντες από την αναιρεσείουσα με την έφεσή της ισχυρισμοί: α) ότι το Διοικητικό Πρωτοδικείο παρέλειψε να μνημονεύσει τις διατάξεις της νομοθεσίας των ΗΠΑ, οι οποίες έπρεπε να εφαρμοσθούν για την συνταξιοδότηση της αναιρεσειούσης και να προσδιορίσει το θεωρητικό ποσό στο οποίο θα έπρεπε να προσδιορισθεί η κατά την νομοθεσία των ΗΠΑ σύνταξή της, β) ότι η ειδική νομοθεσία στην οποία στηρίχθηκε η συνταξιοδότησή της από το ΙΚΑ ως μητέρας με ανήλικο τέκνο είναι μεταγενέστερη της Συμφωνίας κοινωνικής ασφάλειας μεταξύ Ελλάδος και ΗΠΑ, γ) ότι κατά την νομοθεσία των ΗΠΑ η αναιρεσείουσα δεν είχε συμπληρώσει ηλικία συνταξιοδοτήσεως και δεν ηδύνατο να λάβη σύνταξη κατά την έναρξη συνταξιοδοτήσεώς της στην Ελλάδα (29.10.2010), δ) ότι, κατά την νομοθεσία των ΗΠΑ, η αναιρεσείουσα είχε τις προϋποθέσεις να λάβη πλήρη σύνταξη από τις ΗΠΑ το έτος 2018 συμπληρώνοντας όριο ηλικίας, και ότι η σύνταξή της από τις ΗΠΑ θα ήταν, κατά τους ισχυρισμούς της, υψηλότερη από την χορηγηθείσα από το ΙΚΑ και ε) ότι το Διοικητικό Πρωτοδικείο έπρεπε να εκδώση προδικαστική απόφαση για περαιτέρω διευκρίνιση ζητημάτων της υποθέσεως.
Σύνδεσμος
ΣτΕ 1106/2022 Τμ.Α - Πλήρες κείμενο
