Πρόσφατη νομολογία
27 Ιαν 2021
ΟλΣτΕ 49/2021: Συρροή αιτήσεων εκδόσεως αλλοδαπού με Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης
Η απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, με την οποία διατάσσεται η έκδοση αλλοδαπού υπηκόου δεν συνιστά πράξη αναγόμενη στην απονομή της ποινικής δικαιοσύνης, ούτε κυβερνητική πράξη, αφετέρου ότι η απόφαση του ίδιου Υπουργού, με την οποία καθορίζεται η σειρά προτεραιότητας μεταξύ των κρατών στα οποία θα παραδοθεί ο εκζητούμενος, σε περίπτωση συρροής αιτήσεων εκδόσεως, δεν έχει το χαρακτήρα κυβερνητικής πράξεως. Περαιτέρω, στο πλαίσιο της διαδικασίας έκδοσης ο Υπουργός Δικαιοσύνης, ο οποίος αποφαίνεται μετά την κρίση των οργάνων της δικαστικής εξουσίας περί συνδρομής των προϋποθέσεων υπό τις οποίες επιτρέπεται η έκδοση κατά τις διατάξεις του ΚΠΔ, διαθέτει ευρύτατη διακριτική ευχέρεια να διατάξει ή όχι την έκδοση του εκζητουμένου. (Μειοψ.). Επιπλέον, απαραδέκτως προβάλλονται λόγοι ακυρώσεως αναγόμενοι σε ζητήματα η κρίση των οποίων έχει ανατεθεί κατά νόμον στα αρμόδια δικαστικά όργανα, ενώπιον των οποίων ο εκζητούμενος είχε, άλλωστε, το δικαίωμα να παραστεί και να προβάλει κάθε συναφή ισχυρισμό. Κατόπιν τούτου, απορρίπτεται ως απαράδεκτος ο λόγος ακυρώσεως περί ελλείψεως ειδικής αιτιολογίας σχετικά με το ζήτημα του κινδύνου που διατρέχει ο εκζητούμενος Ρώσος υπήκοος σε περίπτωση εκδόσεώς του στις ΗΠΑ, με δεδομένη τη συνταγματική απαγόρευση εκδόσεως προσώπου για τη δράση του υπέρ της ελευθερίας (άρθρο 5 παρ. 2 Συντ.). Τούτο δε ανεξαρτήτως του αβασίμου του ανωτέρω λόγου, καθόσον ως δράση υπέρ της ελευθερίας, για την οποία απαγορεύεται η έκδοση αλλοδαπού, νοείται η δραστηριότητα του διωκομένου για την πραγμάτωση της αρχής της αυτοδιαθέσεως των λαών, όπως την αποδέχεται ο Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών ή η δραστηριότητα που συνδέεται με την κατάλυση πολιτικής εξουσίας που δεν έχει δημοκρατική νομιμοποίηση και, πάντως, ως δράση υπέρ της ελευθερίας δεν νοείται η οιασδήποτε μορφής επιχειρηματική δραστηριότητα προς επίτευξη οικονομικών σκοπών. (Μειοψ.). Από τις διατάξεις των διεθνών συμβάσεων που έχει συνάψει η Ελλάδα με τις ΗΠΑ και τη Ρωσική Ομοσπονδία, της 2002/584/ΔΕΥ Απόφασης-Πλαίσιο, του ν. 3251/2004 και του άρθρου 439 του ΚΠΔ προκύπτει ότι σε περίπτωση συρροής αιτήσεων εκδόσεως υποβαλλομένων από τρίτη χώρα (εκτός ΕΕ) και συρροής των αιτήσεων αυτών με ευρωπαϊκό ένταλμα σύλληψης για πρόσωπο διωκόμενο στα εκζητούντα κράτη για διαφορετικά εγκλήματα, μετά την έκδοση αμετακλήτων υπέρ της εκδόσεως του εν λόγω προσώπου γνωμοδοτήσεων των αρμόδιων δικαστικών οργάνων, ο Υπουργός Δικαιοσύνης, εφόσον αποφασίσει τελικώς την έκδοση του εκζητουμένου, καθορίζει, κατ' ευρύτατη διακριτική ευχέρεια, τη σειρά προτεραιότητος μεταξύ των Κρατών στα οποία θα εκδοθεί αυτός. Η αρμοδιότητα αυτή του Υπουργού Δικαιοσύνης ασκείται μετά τη συνεκτίμηση των προβλεπομένων στα ανωτέρω νομοθετήματα κριτηρίων, τα οποία δεν είναι ούτε αποκλειστικά, ούτε κατατάσσονται ιεραρχικώς, έκαστο δε εξ αυτών, αναλόγως των περιστάσεων και των παραμέτρων της συγκεκριμένης υποθέσεως, δύναται να αποβεί αποφασιστικό για τον καθορισμό της προτεραιότητας. Εν όψει τούτων κρίθηκε ότι η κατά προτεραιότητα ικανοποίηση των αιτημάτων εκδόσεως της Ρωσικής Ομοσπονδίας θα εματαίωνε την επανέκδοση του εκζητουμένου στις δικαστικές αρχές της Γαλλίας και των ΗΠΑ, εν όψει του ότι, όπως ανεφέρετο στις αιτήσεις εκδόσεως της Ρωσικής Ομοσπονδίας, ο εκζητούμενος ως υπήκοος της Ρωσικής Ομοσπονδίας, δεν θα εξεδίδετο σε άλλο κράτος. Κατ’ ακολουθίαν τούτων, κρίθηκε ότι η προσβαλλόμενη πράξη είναι νομίμως και επαρκώς αιτιολογημένη ως προς την κατά προτεραιότητα έκδοση του αιτούντος στη Γαλλία και τις ΗΠΑ. (Μειοψ.). Απορριπτέος κρίνεται ο λόγος ακυρώσεως περί παραβιάσεως του άρθρου 8 της ΕΣΔΑ, καθόσον το δικαίωμα των αιτούντων στην οικογενειακή τους ζωή και, ειδικότερα, το δικαίωμα αφενός μεν της συζύγου στην επανένωση με τον σύζυγό της, αφετέρου δε των ανήλικων τέκνων να προστατευθεί η παιδική τους ηλικία με την ανατροφή τους σε καθεστώς ασφάλειας, το οποίο εξασφαλίζει η φυσική παρουσία του πατέρας τους, είναι μεν ληπτέο υπ’ όψιν, πλήν όμως δεν είναι από μόνο του αποφασιστικό, ούτε δύναται να τεθεί υπεράνω του διεθνούς δημοσίου συμφέροντος της καταπολεμήσεως του εγκλήματος, το οποίο εξυπηρετεί η έκδοση του Ρώσου υπηκόου αρχικώς στη Γαλλία και εν συνεχεία στις ΗΠΑ, προκειμένου να δικασθεί για τα αποδιδόμενα σε αυτόν αδικήματα. (Μειοψ.). Επίσης απορριπτέος ως αβάσιμος κρίνεται ο λόγος ακυρώσεως περί παραβιάσεως του δικαιώματος προηγούμενης ακρόασης, διότι, ανεξαρτήτως του ότι τα προβλεπόμενα στον νόμο κριτήρια που λαμβάνονται υπ’ όψιν από τον Υπουργό Δικαιοσύνης για το καθορισμό της σειράς προτεραιότητας έχουν άπαντα αντικειμενικό χαρακτήρα, μη συνδεόμενα με την υποκειμενική συμπεριφορά και την προτίμηση του εκζητουμένου, εν προκειμένω, με τις αιτήσεις ακροάσεως που είχε υποβάλει ο εκζητούμενος είχαν τεθεί υπ’ όψιν του Υπουργού οι ισχυρισμοί του. (Μειοψ.). Επιπλέον, είχε καταστεί τελεσίδικη η απόφαση επί της αιτήσεως διεθνούς προστασίας που είχε υποβάλει ο εκζητούμενος, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις των άρθρων 34 περ. ε΄ και 64 του ν. 4375/2016 και ότι η δεύτερη αίτησή του με το ίδιο περιεχόμενο δεν μπορούσε να εξετασθεί ως «μεταγενέστερη αίτηση» του άρθρου 34 περ. κ΄ του ν. 4375/2016. Κατόπιν τούτου, κρίνονται απορριπτέοι ως αβάσιμοι οι λόγοι ακυρώσεως ότι η προσβαλλόμενη απόφαση εκδόθηκε «πρώιμα» και «άκαιρα» και ότι η δεύτερη αίτηση του εκζητουμένου περί χορηγήσεως ασύλου παρέμενε εκκρεμής, καθ’ όσον η αρμόδια Υπηρεσία Ασύλου ουδέποτε απεφάνθη επ’ αυτής. Τέλος, εν όψει του κεντρικού χαρακτήρα του Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης στο θεσπισθέν σύστημα με την Απόφαση - Πλαίσιο 2002/584/ΔΕΥ, ο κανόνας που τίθεται στο άρθρο 15 παρ. 1 της αποφάσεως αυτής (άρθρο 19 του ν. 3251/2004), ουδόλως έχει την έννοια ότι, μετά την πάροδο των τασσόμενων στο άρθρο 17 της ανωτέρω αποφάσεως (άρθρο 21 του ν. 3251/2004) προθεσμιών, η δικαστική αρχή εκτελέσεως του κράτους μέλους δεν δύναται πλέον να εκδώσει την απόφαση για την εκτέλεση του Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης ή ότι το κράτος μέλος δεν υποχρεούται πλέον να συνεχίσει τη διαδικασία εκτέλεσης του εν λόγω εντάλματος.
Σύνδεσμος
ΟλΣτΕ 49/2021 - Πλήρες κείμενο
