Αρχική σελίδα Αναζήτηση Sakkoulas-Online.gr
Αναζήτηση  |  Online Συνδρομές  |  Επικαιρότητα  |  Με μια ματιά  |  Σχετικά  |  Βοήθεια  |  Συχνές ερωτήσεις  |  Επικοινωνία  |  Sakkoulas.gr

Πρόσφατη νομολογία


 

17 Οκτ 2018

ΕΔΔΑ 4.10.2018, Pojatina κατά Κροατίας: Απαγόρευση στις μαίες να συμμετέχουν σε κατ’ οίκον τοκετό και δικαίωμα στην ιδιωτικής ζωή της μητέρας

Η προσφεύγουσα στην παρούσα υπόθεση (18568/12) είναι από την Κροατία, γεννήθηκε το 1976 και ζει στο Ζάγκρεμπ. Η υπόθεση αφορούσε καταγγελία της σχετικά με τη νομοθεσία της Κροατίας που ρυθμίζει την γέννα σε ιδιωτική κατοικία. Τον Φεβρουάριο του 2012 η προσφεύγουσα γέννησε το τέταρτο τέκνο της στην οικία της, με τη συνδρομή μαίας, η οποία ήρθε για τον σκοπό αυτόν από το εξωτερικό. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της είχε στείλει επιστολή στο Κροατικό Επιμελητήριο Μαιών προκειμένου να διαπιστώσει εάν θα μπορούσε να έχει επαγγελματική βοήθεια σε περίπτωση γέννας στην κατοικία της. Ωστόσο, το Επιμελητήριο απάντησε ότι, σύμφωνα με το ισχύον κροατικό δίκαιο, οι επαγγελματίες υγείας, συμπεριλαμβανομένων των μαιών, δεν μπορούσαν να συμβάλλουν σε τέτοιες περιπτώσεις γέννας. Πιο συγκεκριμένα, το Επιμελητήριο επικαλέστηκε σχετική δήλωση του υπουργείου Υγείας που υποδείκνυε ότι στην Κροατία δεν υπήρχε σύστημα παροχής βοήθειας για τις περιπτώσεις τοκετού στην κατοικία.

Επικαλούμενη το άρθρο 8 (δικαίωμα σεβασμού της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής) και το άρθρο 13 (δικαίωμα αποτελεσματικής προσφυγής), η προσφεύγουσα διαμαρτυρήθηκε για το γεγονός ότι η κροατική νομοθεσία αποτρέπει τους επαγγελματίες του τομέα της υγείας από το να συμβάλλουν κατά τους τοκετούς. Ισχυρίστηκε ειδικότερα ότι, μολονότι ο νόμος επιτρέπει τη γέννηση στην κατοικία, γυναίκες όπως η ίδια δεν μπορούν να κάνουν αυτή την επιλογή στην πράξη διότι δεν είναι σε θέση να λάβουν επαγγελματική βοήθεια. Ισχυρίστηκε επίσης ότι, επειδή επέλεξε να γεννήσει στην κατοικία, στερήθηκε μεταγεννητικής φροντίδας και ότι ήταν δύσκολο να εγγραφεί στο μητρώο το τέκνο της και να της χορηγηθεί πιστοποιητικό γέννησης.

Η παρέμβαση στο δικαίωμα της προσφεύγουσας για σεβασμό της ιδιωτικής της ζωής δεν ήταν δυσανάλογη προς το νόμιμο σκοπό του κράτους να ενθαρρύνει τις γεννήσεις στα μαιευτήρια για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των μητέρων και των τέκνων. Συγκεκριμένα, ενώ θα ήταν δυνατό για την Κροατία να επιτρέψει προγραμματισμένους τοκετούς στην οικία, δεν ήταν επί του παρόντος υποχρεωμένη να υπαχθεί στη Σύμβαση. Το ΕΔΔΑ επεσήμανε το γεγονός ότι ο νόμος αναπτύχθηκε σταδιακά σε αυτόν τον τομέα, ενώ εξακολουθούν να υφίστανται μεγάλες ανισότητες μεταξύ των νομικών συστημάτων των συμβαλλομένων κρατών. Το ΕΔΔΑ δεν θα μπορούσε να αγνοήσει τις επισημάνσεις ότι οι επιθυμίες των γυναικών κατά τη διάρκεια του τοκετού δεν φαίνεται να γίνονται πλήρως σεβαστές στην Κροατία. Ωστόσο, σημείωσε ότι τα τελευταία χρόνια έχουν αναληφθεί πρωτοβουλίες για τη βελτίωση της κατάστασης. Το ΕΔΔΑ κάλεσε τις κροατικές αρχές να σημειώσουν περαιτέρω πρόοδο επανεξετάζοντας διαρκώς τις νομικές διατάξεις, ώστε να συμβαδίζουν με τις ιατρικές και επιστημονικές εξελίξεις, με πλήρη σεβασμό προς τα δικαιώματα των γυναικών, και ιδίως εξασφαλίζοντας επαρκείς συνθήκες τόσο για τους ασθενείς όσο και για το ιατρικό προσωπικό των μαιευτηρίων σε ολόκληρη τη χώρα.

Το ΕΔΔΑ επεσήμανε επίσης ότι δεν υπήρχαν διατάξεις βάσει του κροατικού νόμου που να ποινικοποιούν τους κατ’ οίκον τοκετούς και καμία γυναίκα ή επαγγελματίας υγείας δεν είχε ποτέ διωχθεί ή τιμωρηθεί στη χώρα για κατ’ οίκον τοκετό.

Όσον αφορά την καταγγελία της προσφεύγουσας ότι η ίδια και το τέκνο της στερήθηκαν τη μεταγεννητική περίθαλψη, το ΕΔΔΑ επεσήμανε ότι ποτέ δεν το είχε αναφέρει σε κάποια αρμόδια αρχή και, σε κάθε περίπτωση, δεν αμφισβητήθηκε ότι τελικά έλαβε η ίδια και το τέκνο της την συνήθη ιατρική περίθαλψη. Επίσης, το Δικαστήριο δεν θα δεχόταν την καταγγελία της ότι οι γυναίκες που γεννούν στο σπίτι αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην καταγραφή των τέκνων τους στα κρατικά μητρώα, καθώς ο νόμος τους υποχρεώνει να υποβάλλουν ιατρικά έγγραφα προκειμένου να αποδείξουν τη μητρότητά τους. Μια τέτοια απαίτηση είχε ως στόχο την αποφυγή καταχρήσεων σε καταστάσεις όπου δεν υπήρχαν επίσημες πληροφορίες για ένα τέκνο ή για τους βιολογικούς γονείς του. Λαμβανομένων υπόψη των ανωτέρω, το ΕΔΔΑ έκρινε ότι δεν υπήρξε παραβίαση του άρθρου 8. (Μειοψ.).

Ολόκληρο το κείμενο της απόφασης στα αγγλικά είναι διαθέσιμο εδώ.