Πρόσφατη νομολογία


29 Δεκ 2025

ΔΕΕ C-525/24: Συνεργασία & συνδρομή των αρμόδιων αρχών κρατών μελών για την αποτελεσματική είσπραξη φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων επί των μερισμάτων

Το αιτούν δικαστήριο (Διαιτητικό Δικαστήριο Φορολογικών Διαφορών -κέντρο διαιτησίας επί διοικητικών υποθέσεων- Πορτογαλία) κατέθεσε στο ΔΕΕ αίτηση προδικαστικής απόφασης, στο πλαίσιο της δίκης «Santander Renta Variable España Pensiones, Fondo de Pensiones κατά Autoridade Tributária e Aduaneira», με αντικείμενο την ερμηνεία του άρθρου 63 ΣΛΕΕ. Η ένδικη διαφορά αναφέρεται στη νομιμότητα της φορολόγησης των εισπραχθέντων μερισμάτων από το Santander (νομικό πρόσωπο ισπανικού δικαίου, συσταθέν ως συνταξιοδοτικό ταμείο συμβατικού τύπου με φορολογική κατοικία στην Ισπανία) για τα έτη 2020 και 2021, μέσω παρακράτησης φόρου στην πηγή με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης. Στην εξεταζόμενη προδικαστική παραπομπή ενώπιον του ΔΕΕ, το Δικαστήριο τόνισε ότι η Πορτογαλική Κυβέρνηση δεν μπορεί να αμφισβητήσει τις παραδοχές που απορρέουν από το εθνικό νομικό και πραγματικό πλαίσιο, όπως αυτές διαπιστώθηκαν από το αιτούν δικαστήριο και συνιστούν έρεισμα για το Δικαστήριο κατά την απάντησή του στα προδικαστικά ερωτήματα. Περαιτέρω, σύμφωνα με την πάγια νομολογία του, μεταξύ των μέτρων που απαγορεύονται από το άρθρο 63 § 1 ΣΛΕΕ, ως συνιστώντα περιορισμούς των κινήσεων κεφαλαίων, συγκαταλέγονται εκείνα που μπορούν να αποτρέψουν τους κατοίκους αλλοδαπής από την πραγματοποίηση επενδύσεων σε κράτος μέλος ή να αποτρέψουν τους κατοίκους του εν λόγω κράτους μέλους από την πραγματοποίηση επενδύσεων σε άλλα κράτη. Εν προκειμένω, το αλλοδαπό συνταξιοδοτικό ταμείο, για να τύχει της απαλλαγής από τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων, οφείλει να αποδείξει ότι έχει τηρήσει τις προβλεπόμενες στη νομοθεσία προϋποθέσεις, στην οντότητα που είναι υπόχρεη για τη διενέργεια της παρακράτησης του φόρου στην πηγή, πριν από την ημερομηνία διάθεσης του σχετικού εισοδήματος, μέσω βεβαίωσης επικυρωμένης και θεωρημένης από τις αρμόδιες για την εποπτεία του εν λόγω ταμείου αρχές του κράτους μέλους της Ένωσης ή του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου. Η δε συγκρισιμότητα ή μη μιας διασυνοριακής κατάστασης με μια εσωτερική κατάσταση εξετάζεται στο πλαίσιο του επιδιωκόμενου από την επίμαχη εθνική νομοθεσία σκοπού, όπως επίσης και του αντικειμένου και του περιεχομένου της. Μόνο τα ουσιώδη κριτήρια διάκρισης τα οποία προβλέπονται από την οικεία νομοθεσία πρέπει να λαμβάνονται υπόψη προκειμένου να κριθεί αν η διαφορετική μεταχείριση που απορρέει από τη νομοθεσία αυτή αντικατοπτρίζει μια αντικειμενική διαφορά καταστάσεων. Στην υπό κρίση υπόθεση, το αλλοδαπό συνταξιοδοτικό ταμείο, για να τύχει της απαλλαγής από τον φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων ή για να του επιστραφεί ο φόρος αυτός, πρέπει να παράσχει βεβαίωση επικυρωμένη και θεωρημένη από τις αρμόδιες για την εποπτεία του αρχές του κράτους μέλους της έδρας του η οποία αποδεικνύει, πρώτον, ότι το ταμείο αυτό εγγυάται αποκλειστικά την καταβολή παροχών λόγω γήρατος ή αναπηρίας, παροχών επιζώντων, ενόψει συνταξιοδότησης ή πρόωρης συνταξιοδότησης, παροχών υγειονομικής περίθαλψης μετά την έξοδο από την υπηρεσία και, εφόσον είναι συμπληρωματικά και επικουρικά προς τις εν λόγω παροχές, επιδομάτων λόγω θανάτου, δεύτερον, ότι υπόκειται στη διαχείριση ιδρυμάτων επαγγελματικών συνταξιοδοτικών παροχών στα οποία εφαρμόζεται η οδηγία 2003/41 και, τρίτον, ότι είναι ο πραγματικός δικαιούχος του εισοδήματος. Τέλος, η Οδηγία  2011/16 παρέχει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να ζητήσουν από τις αρμόδιες αρχές άλλου κράτους μέλους όλες τις πληροφορίες που θα τους επιτρέψουν να καθορίσουν ορθώς τους φόρους εισοδήματος, παρά το γεγονός ότι καμία διάταξη της εν λόγω Οδηγίας δεν θεσπίζει υποχρέωση των αρχών κράτους μέλους να υποβάλουν σχετικό αίτημα. Το ΔΕΕ επί του τιθέμενου προδικαστικού ερωτήματος απεφάνθη ότι το άρθρο 63 § 1 ΣΛΕΕ έχει την έννοια ότι δεν αντιτίθεται στο να απαιτεί κράτος μέλος από αλλοδαπό συνταξιοδοτικό ταμείο την απόδειξη περί τήρησης των ουσιαστικών προϋποθέσεων που προβλέπονται για τη χορήγηση απαλλαγής από τον φόρο επί των εισπραττομένων από το εν λόγω ταμείο μερισμάτων, μέσω προσκόμισης βεβαίωσης επικυρωμένης και θεωρημένης από τις αρμόδιες για την εποπτεία του εν λόγω συνταξιοδοτικού ταμείου αρχές του κράτους μέλους της έδρας του, υπό την προϋπόθεση ότι οι αρχές αυτές διαθέτουν τις αναγκαίες εξουσίες και αρμοδιότητες για τη χορήγηση τέτοιας βεβαίωσης, ότι η βεβαίωση αυτή μπορεί να ληφθεί εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος και ότι δεν υφίστανται μέτρα τα οποία, καίτοι εξίσου αποτελεσματικά, είναι λιγότερο περιοριστικά. Παράλληλα, η ίδια διάταξη αντιτίθεται στο να απαιτεί κράτος μέλος από αλλοδαπό συνταξιοδοτικό ταμείο την απόδειξη περί τήρησης των ουσιαστικών προϋποθέσεων που προβλέπονται για την επιστροφή του φόρου επί των εισπραχθέντων από το εν λόγω ταμείο μερισμάτων, μέσω προσκόμισης βεβαίωσης επικυρωμένης και θεωρημένης από τις αρμόδιες για την εποπτεία του εν λόγω συνταξιοδοτικού ταμείου αρχές του κράτους μέλους της έδρας του.


Σύνδεσμος

ΔΕΕ της 27.11.2025, C-525/24, Αίτηση προδικαστικής απόφασης, Santander Renta Variable España Pensiones, Fondo de Pensiones κατά Autoridade Tributária e Aduaneira - Πλήρες κείμενο »