Πρόσφατη νομολογία


7 Μαΐ 2025

ΔΕΕ C-453/23: Έννοια της «κρατικής ενισχύσεως» και επιλεκτικός χαρακτήρας φορολογικού μέτρου

Το αιτούν δικαστήριο, Naczelny Sąd Administracyjny (Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο, Πολωνία) κατέθεσε στο ΔΕΕ αίτηση προδικαστικής απόφασης, στο πλαίσιο της δίκης E. sp. z o.o. κατά Prezydent Miasta Mielca, (δημάρχου του δήμου Mielec, Πολωνία), με αντικείμενο την άρνηση του δευτέρου να χορηγήσει στην εν λόγω εταιρία φορολογική απαλλαγή σε σχέση με τον φόρο ακίνητης περιουσίας. Συγκεκριμένα, η αίτηση προδικαστικής απόφασης αναφέρεται στην ερμηνεία του άρθρου 107 §1 ΣΛΕΕ και του άρθρου 108 §3 ΣΛΕΕ, σε συνδυασμό με το άρθρο 2 του Κανονισμού (ΕΕ) 2015/1589, περί λεπτομερών κανόνων για την εφαρμογή του άρθρου 108 ΣΛΕΕ. Ως προς το παραδεκτό της κρινόμενης αίτησης, η Ισπανική Κυβέρνηση κρίνει ότι η αίτηση προδικαστικής απόφασης είναι απαράδεκτη, διότι η φορολογική απαλλαγή που προβλέπεται στο άρθρο, 7 §1, σημείο 1, στοιχείο a, του νόμου περί τοπικών φόρων και τελών, αναφέρεται στα γήπεδα, τα κτίρια και τις κατασκευές «που αποτελούν μέρος της σιδηροδρομικής υποδομής». Συνάμα, η Πολωνική Κυβέρνηση και η Επιτροπή θεωρεί ότι το δεύτερο προδικαστικό ερώτημα είναι απαράδεκτο. Συνεπώς, η απάντηση στο ερώτημα αν μια επιχείρηση η οποία έτυχε τέτοιας απαλλαγής υποχρεούται να καταβάλει το ποσό του φόρου ακίνητης περιουσίας από τον οποίο απαλλάχθηκε, καθώς και τους σχετικούς τόκους, ουδεμία επιρροή θα ασκούσε στην έκβαση της διαφοράς της κύριας δίκης. Εντούτοις, συντρέχει τεκμήριο λυσιτέλειας για τα ερωτήματα που αφορούν το δίκαιο της Ένωσης. Για τον χαρακτηρισμό εθνικού φορολογικού μέτρου ως «επιλεκτικού», η Επιτροπή πρέπει, σε πρώτο στάδιο, να προσδιορίσει το πλαίσιο αναφοράς, ήτοι το «κανονικό» φορολογικό καθεστώς που ισχύει στο οικείο κράτος μέλος, και, σε δεύτερο στάδιο, να αποδείξει ότι το επίμαχο φορολογικό μέτρο παρεκκλίνει από το εν λόγω πλαίσιο αναφοράς, στο μέτρο που εισάγει διαφορετική μεταχείριση μεταξύ επιχειρηματιών οι οποίοι βρίσκονται, υπό το πρίσμα του επιδιωκόμενου με το εν λόγω πλαίσιο σκοπού, σε συγκρίσιμη πραγματική και νομική κατάσταση. Η έννοια της «κρατικής ενίσχυσης» δεν καλύπτει, ωστόσο, τα μέτρα που εισάγουν διαφορετική μεταχείριση μεταξύ επιχειρήσεων ευρισκόμενων, υπό το πρίσμα του σκοπού που επιδιώκεται με το επίμαχο νομικό καθεστώς, σε συγκρίσιμη πραγματική και νομική κατάσταση και είναι, ως εκ τούτου, a priori επιλεκτικής εφαρμογής, όταν το οικείο κράτος μέλος επιτυγχάνει, σε τρίτο στάδιο, να αποδείξει ότι η διαφοροποίηση αυτή είναι δικαιολογημένη, υπό την έννοια ότι προκύπτει από τη φύση ή την οικονομία του συστήματος στο οποίο εντάσσονται τα συγκεκριμένα μέτρα. Καθότι τα συστατικά χαρακτηριστικά του φόρου καθορίζουν το πλαίσιο αναφοράς υπό το πρίσμα του οποίου πρέπει να εξετάζεται η προϋπόθεση του επιλεκτικού χαρακτήρα, μια γενική και αφηρημένη απαλλαγή που συνοδεύει έναν άμεσο φόρο, όπως η επίμαχη στην κύρια δίκη, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως «κρατική ενίσχυση», διαπίστωση που απορρέει από την αυτονομία που αναγνωρίζεται στα κράτη μέλη στον τομέα της άμεσης φορολογίας. Μια γενική και αφηρημένη απαλλαγή που συνοδεύει έναν άμεσο φόρο δεν καθίσταται αυτομάτως επιλεκτική, ακόμη και όταν πρέπει να θεωρηθεί ότι δεν εμπίπτει στο πλαίσιο αναφοράς. Η επίμαχη στην κύρια δίκη απαλλαγή χορηγείται στα πρόσωπα που υπόκεινται στον φόρο ακίνητης περιουσίας υπό την προϋπόθεση ότι κατέχουν γήπεδο, κτίριο ή κατασκευή που αποτελεί μέρος της σιδηροδρομικής υποδομής η οποία τίθεται στη διάθεση των σιδηροδρομικών μεταφορέων. Το Δικαστήριο κατέληξε στην κρίση ότι το άρθρο 107 §1 ΣΛΕΕ έχει την έννοια ότι νομοθεσία κράτους μέλους η οποία απαλλάσσει από τον φόρο ακίνητης περιουσίας τα γήπεδα, τα κτίρια και τις κατασκευές που αποτελούν μέρος της σιδηροδρομικής υποδομής, όταν η υποδομή αυτή τίθεται στη διάθεση των σιδηροδρομικών μεταφορέων, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι αποτελεί μέτρο το οποίο παρέχει επιλεκτικό πλεονέκτημα στους δικαιούχους της εν λόγω απαλλαγής.


Σύνδεσμος

ΔΕΕ της 29.4.2025, C-453/23, αίτηση προδικαστικής παραπομπής, E. sp. z o.o. κατά Prezydent Miasta Mielca - Πλήρες κείμενο »