Πρόσφατη νομολογία
25 Απρ 2024
ΤρΔΠρΙωαν 147/2024: Μη νόμιμη η προσαύξηση ποσοστών 80% & 50% για χρήσεις συγκεκριμένων οικονομικών ετών επί εξωλογιστικώς προσδιορισθείσας αξίας ακαθάριστων εσόδων Α.Ε.
Η κρινόμενη προσφυγή φέρεται προς συζήτηση μετά τη δημοσίευση της 679/2020 προδικαστικής απόφασης του Δικαστηρίου. Συγκεκριμένα, η προσφεύγουσα (υπό εκκαθάριση) ανώνυμη εταιρεία επιδιώκει την ακύρωση της απόφασης του Προϊσταμένου Δ.Ε.Δ., κατά το μέρος που απερρίφθη ενδικοφανής προσφυγή της ίδιας κατά οριστικών πράξεων διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εισοδήματος της Προϊσταμένης της Δ.Ο.Υ. Ιωαννίνων, για τα οικονομικά έτη 2012, 2013 και 2014 αντίστοιχα, και, συνάμα, ζητεί την ακύρωση των σχετικών καταλογιστικών πράξεων της Δ.Ο.Υ. Ιωαννίνων. Ειδικότερα, κατά τη διενέργεια, από ελεγκτές της Δ.Ο.Υ. Ιωαννίνων, ελέγχου στην επιχείρηση της προσφεύγουσας για τη φορολογία προστιθέμενης αξίας και την ορθή τήρηση βιβλίων και έκδοση στοιχείων για τη χρήση 2013, στο πλαίσιο του οποίου ζητήθηκε από την προσφεύγουσα να προσκομίσει τα βιβλία και στοιχεία της, η ίδια επικαλέσθηκε αδυναμία προσκόμισης των ζητηθέντων στοιχείων, λόγω καταστροφής τους από πυρκαγιά που είχε εκδηλωθεί στην έδρα της στις 2.5.2014, γεγονός που είχε γνωστοποιήσει στη φορολογική αρχή κατά τη διάρκεια προγενέστερου ελέγχου για την επιστροφή Φ.Π.Α. επενδυτικών αγαθών, με εργολάβο των οικείων επενδυτικών έργων την προσφεύγουσα. Σημειώνεται ότι, δυνάμει των επίδικων πράξεων προσδιορισμού φόρου, καταλογίσθηκε εις βάρος της προσφεύγουσας: (i) για το οικονομικό έτος 2012 διαφορά φόρου εισοδήματος ποσού 23.384,70 ευρώ και, αρχικώς, πρόσθετος φόρος λόγω ανακρίβειας ποσού 28.061,04 ευρώ, ο οποίος αντικαταστάθηκε από το πρόστιμο του άρθρου 58 του Κ.Φ.Δ., ποσού 11.692,35 ευρώ και τους τόκους του άρθρου 53 του Κ.Φ.Δ. ποσού 9.047,54 ευρώ, (ii) για το οικονομικό έτος 2013 διαφορά φόρου εισοδήματος ποσού 45.064,19 ευρώ και, αρχικώς, πρόσθετος φόρος λόγω ανακρίβειας ποσού 49.570,61 ευρώ (κατ’ εφαρμογή του άρθρου 1 του Ν. 2523/1997) και (iii) για το οικονομικό έτος 2014 διαφορά φόρου εισοδήματος 56.445,84 ευρώ και πρόσθετος φόρος λόγω ανακρίβειας της δήλωσης, ποσού 48.543,42 ευρώ. Ως προς το νομοθετικό πλαίσιο, από τον συνδυασμό των διατάξεων 1 Ν. 2523/1997, 49 § 1 Ν. 4509/2017, 53, 58 ΚΦΔ, 30, 32 § 2 ΚΦΕ και 32 ΚΒΣ, προκύπτει ότι ο εξωλογιστικός προσδιορισμός του εισοδήματος, ο οποίος δεν αποτελεί κύρωση αλλά μέθοδο προσδιορισμού του εισοδήματος, εφαρμόζεται και στις περιπτώσεις απώλειας ή καταστροφής από οποιαδήποτε αιτία, ακόμη και από ανωτέρα βία, των τηρηθέντων βιβλίων και στοιχείων ή ορισμένων από αυτά, εφόσον δεν είναι δυνατή η διενέργεια των ελεγκτικών επαληθεύσεων με βάση τα βιβλία και στοιχεία που διασώθηκαν. Συνεπώς, το εισόδημα προσδιορίζεται εξωλογιστικώς, όταν δεν είναι εφικτός ο λογιστικός προσδιορισμός αυτού επί τη βάσει των τηρηθέντων από την επιχείρηση βιβλίων και στοιχείων, και, μάλιστα, ανεξαρτήτως της ύπαρξης υπαιτιότητας αυτής ως προς την τήρηση και διαφύλαξη των εν λόγω βιβλίων και στοιχείων. Με την υπ’ αριθ. 679/2020 προδικαστική απόφαση του Δικαστηρίου διετάχθη η συμπλήρωση των αποδείξεων και η διενέργεια επανελέγχου για τις ένδικες χρήσεις. Αναλυτικά, στην υπό κρίση υπόθεση η επίμαχη πυρκαγιά είχε ως αποτέλεσμα ζημίες περιορισμένης μόνο έκτασης, ενώ το έτος 2014 η προσφεύγουσα ετέθη σε εκκαθάριση για λόγους που δεν σχετίζονταν με την πυρκαγιά, αλλά με την ύφεση στην οποία βρισκόταν ο κατασκευαστικός κλάδος, στον οποίο δραστηριοποιούταν. Το Δικαστήριο έκρινε ότι νομίμως η φορολογική αρχή προέβη στον προσδιορισμό των αποτελεσμάτων αυτής εξωλογιστικώς (για τις χρήσεις 2011-2012) και με αντικειμενικό τρόπο (για τη χρήση 2013), διότι για το σύνολο των ένδικων χρήσεων (2011-2013) τα τελικώς διαθέσιμα στη Δ.Ο.Υ. Ιωαννίνων βιβλία και στοιχεία καθιστούσαν αδύνατο τον λογιστικό προσδιορισμό των αποτελεσμάτων της προσφεύγουσας. Η δε οριακή αύξηση των ακαθάριστων εσόδων της προσφεύγουσας διενεργήθηκε ώστε να τύχουν εφαρμογής οι διατάξεις περί εξωλογιστικού προσδιορισμού του εισοδήματος, ενώ η προσφυγή της φορολογικής αρχής στον ως άνω προσδιορισμό του εισοδήματος της προσφεύγουσας ερείδεται στη μη διάθεση στον έλεγχο του συνόλου ζητηθέντων βιβλίων και στοιχείων. Επιπρόσθετα, το Δικαστήριο απεφάνθη ότι μη νομίμως η φορολογική αρχή εφάρμοσε στην επίδικη περίπτωση για καθένα κωδικό εσόδων τον οικείο μοναδικό συντελεστή καθαρού κέρδους, προσαυξημένο κατά 80% για τις χρήσεις 2011 και 2012 και κατά 50% για τη χρήση 2013. Ωστόσο, η προσφεύγουσα δεν απέδειξε ότι εξαιτίας του ως άνω γεγονότος ανωτέρας βίας το πραγματικό κέρδος της ήταν κατώτερο από το προσδιοριζόμενο με την εφαρμογή των οικείων ΜΣΚΚ, δοθέντος ότι η επίμαχη πυρκαγιά εκδηλώθηκε το έτος 2014, ήτοι σε χρόνο μεταγενέστερο των ελεγχόμενων χρήσεων, και, συνεπώς, οι προκληθείσες σχετικώς ζημίες ήταν αδύνατο να ασκήσουν συγκεκριμένη επιρροή στη λειτουργία και κατ’ επέκταση στα κέρδη της κατά τις ένδικες χρήσεις 2011-2013. Το Δικαστήριο, έκανε δεκτή εν μέρει την προσφυγή, τροποποίησε την απόφαση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών και υποχρεώνει τη φορολογική αρχή να διενεργήσει νέα εκκαθάριση του οφειλόμενου φόρου εισοδήματος για τα οικονομικά έτη 2012, 2013 και 2014, με την εφαρμογή του προβλεπόμενου για ένα έκαστο κωδικό εσόδων μοναδικού συντελεστή καθαρού κέρδους επί της εξωλογιστικώς προσδιορισθείσας αξίας των ακαθάριστων εσόδων της προσφεύγουσας, χωρίς την προσαύξηση ποσοστού 80% για τις χρήσεις 2011 και 2012 και 50% για τη χρήση 2013.
Σύνδεσμος
ΤρΔΠρΙωαν 147/2024 - Πλήρες κείμενο
