Πρόσφατη νομολογία
24 Απρ 2024
ΤρΔΕφΑθ 289/2023: Σύμφωνος με την ανάγκη παρέμβασης στη μονοπωλιακή αγορά του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας ο έλεγχος σκοπιμότητας των δαπανών από τη ΡΑΕ
Η υπ’ αριθμ. 626/2022 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας αναίρεσε την υπ’ αριθμ. 354/2017 απόφαση του Δικαστηρίου και παραπέμφθηκε ακολούθως η υπόθεση στο ίδιο Δικαστήριο για νέα κρίση. Στην υπ’ αριθμ. 354/2017 απόφαση, εκδικασθείσα ως προσφυγή και απορριφθείσα στην ουσία, είχε ζητηθεί η ακύρωση της υπ’ αριθμ. 196/2014 απόφασης της ΡΑΕ, με θέμα «Έγκριση του ετήσιου κόστους και των χρεώσεων χρήσης 2014 για το Ελληνικό Δίκτυο Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΔΔΗΕ)», κατά το μέρος που με την εν λόγω δεν συμπεριελήφθη στο κόστος λειτουργίας του ΕΔΔΗΕ δαπάνη 2,5 εκ. ευρώ για την κάλυψη της επιβάρυνσης της ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. (διαχειριστής του Δικτύου) με τμήμα της δαπάνης μισθοδοσίας και των εργοδοτικών εισφορών του αποσπασμένου προσωπικού της στο Ταμείο Ασφάλισης Υπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας. Αναλυτικά, με την προαναφερθείσα απόφαση της ΡΑΕ, εγκρίθηκε το ετήσιο κόστος και οι χρεώσεις χρήσης 2014 για το Ελληνικό Δίκτυο Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΕΔΔΗΕ), ενώ δεν αναγνωρίσθηκε ως κόστος δικτύου, με το οποίο πρέπει να επιβαρυνθούν οι καταναλωτές ηλεκτρικής ενέργειας, μεταξύ άλλων, δαπάνη ύψους 2,5 εκατομμυρίων ευρώ για την κάλυψη της επιβάρυνσης του Διαχειριστή με τμήμα της δαπάνης μισθοδοσίας και των εργοδοτικών εισφορών του αποσπασμένου προσωπικού του στο Ταμείο Ασφάλισης Υπαλλήλων Τραπεζών και Επιχειρήσεων Κοινής Ωφέλειας. Η αρχή της αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας προϋποθέτει δικονομικό μηχανισμό, ο οποίος θα διασφαλίζει πρακτικά το δικαίωμα άσκησης προσφυγής σε δικαστήριο όσο και το δικαίωμα δικαστικής επίλυσης της διαφοράς, επιταγή στην οποία συγκλίνουν τρία συστήματα προστασίας θεμελιωδών δικαιωμάτων (Χάρτης, ΕΣΔΑ και Σύνταγμα). Περαιτέρω, η αδικαιολόγητη αποφυγή ελέγχου της ουσίας της διαφοράς και της διευθέτησή της με δικαστική απόφαση ισοδυναμεί με αρνησιδικία, η οποία θίγει το δικαίωμα αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας στον πυρήνα του. Σημειώνεται ότι η αυτόματη κατάργηση διοικητικής δίκης οφειλόμενη σε αναδρομική έκλειψη και εξάλειψη από την αρχή του αντικειμένου της διαφοράς, δεν προσκρούει στην αρχή της αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας. Επιπλέον, στην περίπτωση κατά την οποία η προσβαλλόμενη διοικητική πράξη -κατά τη συζήτηση της υπόθεσης- έχει παύσει να ισχύει για το μέλλον, μη ανατραπείσα από την αρχή, η αυτόματη κατάργηση της δίκης με μοναδική βάση το τυπικό γεγονός της παύσης ισχύος της προσβαλλόμενης διοικητικής πράξης για το μέλλον, θα ισοδυναμούσε με αρνησιδικία και θα συνιστούσε κατάφωρη προσβολή του θεμελιώδους δικαιώματος της αποτελεσματικής δικαστικής προστασίας. Η δε κατάργηση της δίκης στην περίπτωση παύσης της ισχύος της προσβαλλόμενης διοικητικής πράξης για το μέλλον είναι δυνατή μόνο εφόσον ο προσφεύγων διάδικος είτε δεν επικαλέσθηκε ιδιαίτερο έννομο συμφέρον που να δικαιολογεί τη συνέχιση της δίκης είτε επικαλέσθηκε μεν τέτοιο ισχυρισμό, ο οποίος όμως απορρίφθηκε από το δικαστήριο. Ως προς τον ρόλο του ρυθμιστή στην αγορά δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας και την αναγνώριση του κόστους ανάπτυξης και συντήρησης του δικτύου διανομής αυτής, το οποίο τελικώς επιβαρύνεται ο καταναλωτής ηλεκτρικής ενέργειας, σημειώνεται ότι είναι παρεμβατικός, προκειμένου να αποφεύγονται επιβαρύνσεις που δεν ανταποκρίνονται στο πραγματικό κόστος του δικτύου, ή επιβάλλονται καταχρηστικώς χωρίς να έχουν τον ανταποδοτικό χαρακτήρα έναντι των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους καταναλωτές, ή δεν είναι εύλογες και δεν εξυπηρετούν τον σκοπό για τον οποίον καταβάλλονται από τους χρήστες. Ως εκ τούτου, η αρμόδια ΡΑΕ, κατά τη διαδικασία έγκρισης του ετήσιου κόστους και των χρεώσεων χρήσης του ΕΔΔΗΕ, προβαίνει σε έλεγχο σκοπιμότητας των δαπανών, οποίος είναι απόλυτα συνυφασμένος με την ανάγκη παρέμβασης στην μονοπωλιακή αγορά της δραστηριότητας της διαχείρισης του δικτύου διανομής ηλεκτρικής ενέργειας, για την προστασία των καταναλωτών και τη διασφάλιση της κοινής ωφέλειας, αναγνωρίζοντας μόνον αυτές οι οποίες τελούν σε αιτιώδη συνάφεια με τη λειτουργία του δικτύου τούτου. Μάλιστα, κριτήριο για την αναγνώριση ή μη των δαπανών, κατά τη διαδικασία έγκρισης του κόστους του ΕΔΔΗΕ και τη μη συνακόλουθη εξασφάλιση της κάλυψης αυτών από τα τιμολόγια χρήσης, αποτελεί το εάν αυτές τελούν σε αιτιώδη συνάφεια με τη λειτουργία του δικτύου αυτού και όχι η δεσμευτικότητα των κανόνων που τις επιβάλλουν. Το Δικαστήριο απεφάνθη ότι η προσβληθείσα απόφαση της ΡΑΕ, με την οποία δεν συμπεριελήφθη στο κόστος λειτουργίας του ΕΔΔΗΕ η δαπάνη για την κάλυψη της επιβάρυνσης της ΔΕΔΔΗΕ ΑΕ με τμήμα της δαπάνης μισθοδοσίας και των εργοδοτικών εισφορών του αποσπασμένου προσωπικού της στο ΤΑΥΤΕΚΩ, νομίμως ελήφθη στα πλαίσια των ρυθμιστικών αρμοδιοτήτων της ΡΑΕ και απέρριψε την προσφυγή.
Σύνδεσμος
ΤρΔΕφΑθ 289/2023 - Πλήρες κείμενο
